< Return to Video

روزالیند فرنکلین: قهرمان ستایش نشده‌ی دی‌ان‌ای - کلودیو ال.گورا

  • 0:07 - 0:10
    کشف ساختار دیانای
  • 0:10 - 0:14
    یکی از مهمترین دستاوردهای علمی
    در قرن گذشته
  • 0:14 - 0:16
    و در واقع در تاریخ انسان بوده است.
  • 0:16 - 0:20
    این ساختار که حالا به مارپیچ دورشتهای
    معروفه همیشه با نام واتسون و کریک میآید،
  • 0:20 - 0:24
    دو دانشمندی که برای شناسایی این ساختار
    جایزه نوبل بردند.
  • 0:24 - 0:26
    ولی فرد دیگری هم هست که شاید بشناسید،
  • 0:26 - 0:28
    روزالیند فرنکلین.
  • 0:28 - 0:33
    شاید شنیده باشید دادههایی که او بدست آورد
    ایدهی ناب واتسون و کریک را ساخت،
  • 0:33 - 0:37
    یا اینکه او دانشمندی سادهپوش
    و پرخاشگر بود،
  • 0:37 - 0:42
    آنطور که واتسون او را در کتاب
    «مارپیچ دوگانه» توصیف کرده است.
  • 0:42 - 0:45
    ولی به لطف کسانی که زندگی فرنکلین را
    بررسی کرده و
  • 0:45 - 0:47
    با آشنایان و اطرافیان او مصاحبه کردند،
  • 0:47 - 0:51
    حالا میدانیم که آن توصیف
    خیلی از واقعیت دور بوده و
  • 0:51 - 0:55
    کارهای علمی او
    عمدتاً نادیده گرفته شدهاند.
  • 0:55 - 0:57
    حالا داستان واقعی را بشنویم.
  • 0:57 - 1:01
    روزالیند السی فرانکلین
    سال ۱۹۲۰ در لندن بهدنیا آمد.
  • 1:01 - 1:05
    از نوجوانی دوست داشت دانشمند شود،
  • 1:05 - 1:09
    این شغل معمول یا راحتی
    برای دخترهای آن زمان نبود.
  • 1:09 - 1:11
    ولی او توانست در علوم سرآمد شود.
  • 1:11 - 1:14
    او برنده بورس تحصیلی شیمی
    از دانشگاه کمبریج شد،
  • 1:14 - 1:16
    و آنجا دکترا گرفت،
  • 1:16 - 1:19
    مدتی بعد تحقیقاتی روی ساختار
    ذغال سنگ انجام داد
  • 1:19 - 1:24
    که به ساختن ماسکهای بهتری برای
    انگلیسیها در جنگ جهانی دوم کمک کرد.
  • 1:24 - 1:26
    در ۱۹۵۱، به کالج کینگز رفت
  • 1:26 - 1:30
    تا از تجهیزات اشعه اکس
    در تحقیقات ساختار دیانای استفاده کند،
  • 1:30 - 1:32
    که یکی از مهمترین بحثهای علوم
    در آن زمان بود.
  • 1:32 - 1:35
    فرنکلین آزمایشگاه اشعه اکس را ارتقا داد و
  • 1:35 - 1:40
    مشغول تصویربرداری با اشعه اکس پر انرژی
    از کریستالهای ریز و نمدار دیانای شد.
  • 1:40 - 1:44
    ولی در محیط علمی آن زمان
    با زنان خوب برخورد نمیکردند،
  • 1:44 - 1:46
    همین باعث شد فرنکلین
    جدا از همکارانش تنها بماند.
  • 1:46 - 1:49
    با موریس ویلکینز برخورد بدی داشت،
  • 1:49 - 1:53
    چون ویلکینز فرض کرده بود فرنکلین را
    به عنوان دستیار او استخدام کردهاند.
  • 1:53 - 1:54
    اما فرنکلین دست از کار نکشید،
  • 1:54 - 2:01
    و در سال ۱۹۵۲، تصویر ۵۱ را گرفت،
    معروفترین تصویر اشعه ایکس از دیانای.
  • 2:01 - 2:04
    فقط همین عکس نتیجه صد ساعت کار بود،
  • 2:04 - 2:07
    و محاسبات لازم برای تحلیل این تصویر
    شاید تا یک سال طول میکشید.
  • 2:07 - 2:10
    همزمان، زیستشناس آمریکایی جیمز واتسون
  • 2:10 - 2:13
    و فیزیکدان بریتانیایی فرنسیس کریک
  • 2:13 - 2:16
    در حال تحقیق روی ساختار دیانای بودند.
  • 2:16 - 2:18
    ویلکینز تصویر ۵۱ را
  • 2:18 - 2:22
    پنهانی و بدون اجازهی فرنکلین
    به واتسون و کریک نشان داد.
  • 2:22 - 2:25
    آنها هم به جای محاسبه دقیق جایگاه اتمها،
  • 2:25 - 2:28
    با یک تحلیل سریع روی دادههای فرنکلین
  • 2:28 - 2:31
    چند مدل ساختاری احتمالی بدست آوردند و
  • 2:31 - 2:34
    در نهایت، ساختار درست را پیدا کردند.
  • 2:34 - 2:38
    دیانای از دو رشته مارپیچ ساخته شده،
    که یکی خلاف جهت دیگری است
  • 2:38 - 2:42
    و پایههای بازی[آلی] آن بین دو رشته
    قرار دارند، مانند پلههای نردبان.
  • 2:42 - 2:47
    واتسون و کریک این مدل ساختاری را
    در آوریل ۱۹۵۳ منتشر کردند.
  • 2:47 - 2:50
    در همین زمان، فرنکلین محاسباتش را
    تکمیل کرده بود،
  • 2:50 - 2:52
    او به همان نتیجه رسید و
  • 2:52 - 2:54
    گزارشش را برای ثبت ارسال کرد.
  • 2:54 - 2:57
    ژورنال این دو مقاله را چاپ کرد،
  • 2:57 - 2:59
    اما مقاله فرانکلین آخر بود،
    اینطور به نظر آمد که
  • 2:59 - 3:03
    آزمایشهای او فقط در تایید
    نتیایج غیرمنتظره واتسون و کریک بوده و
  • 3:03 - 3:05
    نه اینکه کارهای او به آنها ایده داده بود.
  • 3:05 - 3:08
    اما فرنکلین درهرحال کارش روی
    دیانای را تمام کرده بود و
  • 3:08 - 3:11
    سال ۱۹۵۸ به خاطر سرطان درگذشت.
  • 3:11 - 3:15
    بدون اینکه هرگز بداند واتسون و کریک
    تصویرهای دیانای او را دیده بودند.
  • 3:15 - 3:19
    سال ۱۹۶۲، واتسون، کریک و ویلکینز
    برنده جایزه نوبل شدند
  • 3:19 - 3:21
    برای کارشان روی ساختار دیانای.
  • 3:21 - 3:25
    خیلیها میگویند فرنکلین
    حتما میتوانست یک جایزه نوبل ببرد
  • 3:25 - 3:28
    اگر بعد از مرگ هم نوبل میدادند.
  • 3:29 - 3:32
    در واقع ممکن بود دوبار برنده نوبل شود.
  • 3:32 - 3:37
    کارهایش روی ساختار ویروسها نوبل سال ۱۹۸۲
    را برای همکارش به ارمغان آورد.
  • 3:37 - 3:43
    زمان آن رسیده که داستان زنی شجاع که
    مقابل تبعیض جنسیتی در علوم ایستاد
  • 3:43 - 3:48
    و کارهایش پزشکی، زیستشناسی و کشاورزی را
    متحول کرد، بازگو کنیم.
  • 3:48 - 3:51
    حالا وقت قدردانی و گرامی داشت
    روزالیند السی فرنکلین است،
  • 3:51 - 3:54
    مادر ستایشنشدهی مارپیچ دوتایی.
    [دیانای]
Title:
روزالیند فرنکلین: قهرمان ستایش نشده‌ی دی‌ان‌ای - کلودیو ال.گورا
Description:

درس کامل در نشانی
http://ed.ted.com/lessons/rosalind-franklin-dna-s-unsung-hero-claudio-l-guerra

کشف ساختار دی‌ان‌ای یکی از مهمترین دستاوردهای علمی انسان در تاریخ است. ساختار معروف مارپیچ دورشته‌ای تقریبا همیشه به نام واتسون و کریک شناخته شده‌است، دو دانشمندی که برای این اکتشاف جایزه نوبل بردند. اما نام دیگری در این میان هست که شاید نشنیده باشید: روزالیند فرنکلین. در این ویدئو کلودیو ال.گورا واقعیت ماجرای زنی را می‌گوید که پشت اکتشاف مارپیچ دورشته‌ای بود.

درس از کلادیو ال.گورا، پویانمایی از کریس بیشاپ
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:10

Persian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.