Komiksy pasują do szkoły

Komiksy i powieści graficzne są jednym z narzędzi każdego nauczyciela, stwierdza Gene Luen Yang, autor komiksów i nauczyciel. Z kolorowymi, pełnymi humoru rysunkami w tle Yang zgłębia historię komiksów w amerykańskiej edukacji. Ujawnia też zaskakujące fakty na temat potencjału komiksów, które mogą pomóc dzieciom w nauce.

Kiedy byłem w piątej klasie

kupiłem 57. numer komiksu
"DC Comics Presents"

z obrotowego stojaka
w miejscowej księgarni.

Ten komiks odmienił mi życie.

Połączenie słów i obrazów

dało mi zupełnie nowe doświadczenie.

Od razu zakochałem się w komiksach.

Stałem się zapalonym
czytelnikiem komiksów,

ale nigdy nie brałem ich do szkoły.

Instynktownie czułem, że komiksy
nie pasują do szkolnej klasy.

Moi rodzice za nimi nie przepadali,

więc byłem pewien,
że nauczyciele też nie będą.

W końcu nie używali ich do nauczania.

Nie mogliśmy czytać komiksów
ani powieści graficznych

w czasie cichego czytania.

Nie sprzedawano ich
na corocznych targach książki.

Mimo to czytałem je.

Nawet zacząłem je tworzyć.

Wkrótce publikowałem,

pisałem i rysowałem komiksy,

zarabiając w ten sposób na życie.

Zostałem też nauczycielem w liceum.

Uczyłem w liceum Bishop O'Dowd
w Oakland w Kalifornii.

Uczyłem po trochu matematyki i sztuki,

ale głównie informatyki.

Uczyłem tam przez 17 lat.

Jako młody nauczyciel

próbowałem przynosić komiksy na lekcje.

Pamiętam, jak powiedziałem
uczniom pierwszego dnia,

że jestem też komiksiarzem.

Nie miałem w planach uczyć ich
za pomocą komiksów.

Miałem raczej nadzieję,
że uznają, że jestem fajny.

(Śmiech)

Myliłem się.

To było w latach 90.

Wtedy komiksy nie były
tak prestiżowe, jak teraz.

Uczniowie nie uznali, że jestem fajny.

Wzięli mnie za przygłupa.

Co gorsza, gdy tłumaczyłem
trudny materiał,

rozpraszali mnie za pomocą komiksów.

Podnosili rękę i pytali:

"Panie Yang, kto wygra bitwę,

Superman czy Hulk?".

(Śmiech)

Szybko zdałem sobie sprawę,
że komiksy i nauczanie nie idą w parze.

Wyglądało na to, że w piątej klasie
miałem dobre przeczucie.

Komiksy nie pasują do szkoły.

Znowu się myliłem.

Po kilku latach kariery nauczyciela

odczułem na własnej skórze
edukacyjny potencjał komiksów.

Kiedyś miałem zastąpić
nauczyciela algebry w 2. klasie.

Miałem go zastępować przez dłuższy czas.

Zgodziłem się, ale był pewien problem.

Pełniłem wtedy funkcję szkolnego
asystenta technologicznego,

czyli co kilka tygodni

musiałem opuścić jedną
lub dwie lekcje algebry,

bo w sali obok pomagałem
innemu nauczycielowi

przy zajęciach z użyciem komputera.

Dla uczniów algebry to było okropne.

Długie zastępstwo już jest kiepskie.

Ale zastępstwo na zastępstwie?

Coś strasznego.

Starałem się zapewnić uczniom ciągłość,

więc zacząłem nagrywać dla nich lekcje.

Później dawałem filmy zastępcy,
żeby pokazywał je uczniom.

Starałem się, żeby filmy były
jak najbardziej interesujące.

Nawet używałem efektów specjalnych.

Po skończeniu zadania na tablicy

klaskałem w dłonie,

a tablica w magiczny sposób
sama się wycierała.

(Śmiech)

Myślałem, że to fajne.

Byłem pewien, że to się im spodoba.

Myliłem się.

(Śmiech)

Lekcje wideo były katastrofą.

Czasami uczniowie mówili mi:

"Panie Yang, myśleliśmy,
że na żywo jest pan nudny,

ale na filmach jest pan
nie do zniesienia".

(Śmiech)

Zdesperowany zacząłem rysować
wykłady w postaci komiksów.

Robiłem je szybko, bez większego planu.

Po prostu brałem marker
i rysowałem kadr za kadrem.

W trakcie rysowania myślałem,
co chcę przekazać.

Takie komiksowe lekcje miały
od czterech do sześciu stron.

Kserowałem je, dawałem zastępcy,
a on rozdawał je uczniom.

Ku mojemu zdumieniu,

komiksowe lekcje były
strzałem w dziesiątkę.

Uczniowie prosili o nie nawet wtedy,

kiedy mogłem sam prowadzić lekcje.

Woleli komiksową wersję mnie
od tej prawdziwej.

(Śmiech)

To mnie zaskoczyło,
bo ci uczniowie są pokoleniem

wychowanym na ekranach.

Myślałem, że będą woleli
uczyć się z ekranu, a nie z papieru.

Podczas rozmów o tym,

dlaczego lubią komiksowe wykłady,

zacząłem rozumieć
edukacyjny potencjał komiksów.

W przeciwieństwie
do podręczników od matematyki,

komiksy uczyły wizualnie.

Nasi uczniowie dorastali
w kulturze wizualnej.

Są przyzwyczajeni do odbierania
informacji w ten sposób.

Ale w przeciwieństwie
do innych form wizualnych,

takich jak film, telewizja,
animacje czy wideo,

komiksy zapewniają ciągłość.

W komiksie przeszłość, teraźniejszość
i przyszłość są na jednej stronie.

To oznacza, że tempo przepływu
informacji zależy od czytelnika.

Kiedy uczniowie nie rozumieją
czegoś w komiksowej lekcji,

mogą ponownie przeczytać ten fragment,
tak szybko lub wolno, jak potrzeba.

To jak wręczenie im pilota do informacji.

Nie było tak w przypadku lekcji wideo

ani lekcji na żywo.

Kiedy mówię, to ja reguluję
tempo przekazu informacji.

Dla niektórych uczniów
i niektórych informacji

te cechy komiksów,

ich wizualny i stały charakter sprawiają,
że są potężnym narzędziem edukacyjnym.

Kiedy uczyłem algebry w 2. klasie,

pisałem też pracę magisterską
na Uniwersytecie East Bay w Kalifornii.

Doświadczenie z komiksowymi lekcjami
tak mnie zaintrygowało,

że zdecydowałem się poświęcić
pracę magisterską właśnie komiksom.

Chciałem zrozumieć,
dlaczego amerykańscy nauczyciele

w przeszłości tak bardzo nie chcieli
używać komiksów na lekcjach.

Oto, co odkryłem.

Komiksy stały się środkiem
masowego przekazu w 1940 roku.

Miesięcznie sprzedawano
miliony egzemplarzy.

Nauczyciele to zauważyli.

Wiele innowacyjnych nauczycieli
zaczęło używać komiksów na lekcjach

i eksperymentować.

W 1944 roku w czasopiśmie
"Journal of Educational Sociology"

pojawił się cały numer
poświęcony temu tematowi.

Wydawało się, że wszystko idzie naprzód.

Nauczyciele zaczynali to rozumieć.

Ale nagle pojawił się ten pan.

Psycholog dziecięcy, dr Fredric Wertham.

W 1954 roku napisał książkę
"Seduction of the Innocent".

Twierdzi w niej, że komiksy
powodują przestępczość nieletnich.

(Śmiech)

Mylił się.

Dr Wertham był całkiem przyzwoitą osobą.

Większość kariery poświęcił
młodocianym przestępcom,

gdzie zauważył, że większość
jego klientów czyta komiksy.

Dr Wertham nie zauważył tylko,
że w latach 1940 i 1950

prawie wszystkie dzieci
w Ameryce czytały komiksy.

Dr Wertham próbował udowodnić
swoją tezę w wątpliwy sposób.

Jego książka sprawiła, że senat USA

przeprowadził serię przesłuchań,
żeby sprawdzić,

czy komiksy faktycznie powodują
przestępczość nieletnich.

Przesłuchania trwały prawie dwa miesiące.

Nic nie stwierdzono,
ale zadano okropną krzywdę

reputacji komiksów w oczach
amerykańskiej opinii publicznej.

Później wszyscy poważani
amerykańscy nauczyciele

wycofali się i nie używali
komiksów przez dziesiątki lat.

W latach 70. kilku śmiałków
ponowiło próbę.

Całkiem niedawno, może dziesięć lat temu,

komiksy zyskały sobie szerszą akceptację
wśród amerykańskich nauczycieli.

Komiksy i powieści graficzne
zaczynają nareszcie wracać

do amerykańskich szkół.

Dzieje się to nawet w Bishop O'Dowd,
gdzie kiedyś uczyłem.

Pan Smith, jeden z moich kolegów,

używa książki Scotta McClouda
"Zrozumieć komiks"

na lekcjach literatury i filmu,

ponieważ daje ona uczniom
możliwość dyskusji

na temat związku słów z obrazami.

Pan Burns co roku zadaje
uczniom stworzenie komiksu.

Przez ćwiczenie przedstawienia
powieści za pomocą obrazów

Burns zachęca ich,
żeby głęboko zastanowili się

nie tylko nad historią,

ale także nad sposobem
jej opowiedzenia.

Pani Murrock używa mojej książki
"American Born Chinese"

na lekcjach angielskiego.

Dla niej powieści graficzne
są świetnym sposobem

wypełnienia wymagań podstawy programowej.

Zgodnie z nią uczniowie
powinni umieć analizować,

jak elementy wizualne wpływają
na znaczenie, nastrój i piękno tekstu.

Pani Counts zgromadziła w bibliotece

imponującą kolekcję powieści graficznych
dla uczniów Bishop O'Dowd.

Razem z innymi bibliotekarzami
promuje komiksy.

Na początku lat 80.,
gdy w artykule szkolnej gazetki

pojawiła się informacja,
że w bibliotece są powieści graficzne,

zwiększyło się jej wykorzystanie
o około 80 procent,

a także rozprowadzanie materiałów,
nie będących komiksami

o około 30 procent.

Zainspirowani amerykańskimi nauczycielami

autorzy komiksów zaczęli tworzyć

więcej materiałów edukacyjnych

dla dzieci w wieku szkolnym,
niż kiedykolwiek dotąd.

Większość z nich dotyczy języka,

ale coraz więcej komiksów
i powieści graficznych

poświęca się też matematyce
i naukom ścisłym.

Komiksy i powieści graficzne
o naukach ścisłych są jak nieznany ląd,

który czeka na odkrycie.

Ameryka wreszcie zauważyła,

że komiksy nie powodują
przestępczości nieletnich.

(Śmiech)

Widzi, że komiksy są jednym
z narzędzi nauczyciela.

Nie ma powodu, żeby trzymać
komiksy i powieści graficzne

z dala od edukacji.

One uczą wizualnie,

dają uczniom pilota do wiedzy.

Mają w sobie potencjał, który czeka,

żeby kreatywni ludzie,
jak wy, go wykorzystali.

Dziękuję.

(Brawa)