De kunst van het misleiden

Apollo Robbins, die wordt beschouwd als de grootste zakkenroller ter wereld, bestudeert de rariteiten van het menselijke gedrag terwijl hij je horloge steelt. In een hilarische demonstratie neemt Robbins staaltjes van het buffet van het publiek van TEDGlobal 2013 en toont hoe de onvolkomenheden van onze perceptie het mogelijk maken om een portefeuille te stelen en op de schouder van zijn eigenaar te leggen zonder dat die enig benul heeft.

Denk je dat het mogelijk is
om iemands aandacht te controleren?

Meer nog,

kunnen we menselijk gedrag voorspellen?

Het zou interessant zijn als dat kon.

Ik zou het de perfecte superkracht vinden,

een nogal kwalijke manier om hiermee om te gaan.

Zelf heb ik de laatste 20 jaar besteed

aan studie van het menselijk gedrag
via een onorthodoxe methode:

door zakkenrollen.

Als we aan misleiding denken,

denken we aan iets als
opzij kijken,

terwijl we de dingen vlak voor onze ogen
vaak het moeilijkst zien,

terwijl we de dingen vlak voor onze ogen
vaak het moeilijkst zien,

de dingen waar je elke dag naar kijkt
en die je niet ziet.

Hoevelen van jullie hebben hun telefoon

nog op zak nu?

Prima. Kijk maar na.

Check of je hem nog hebt.

Ik heb vooraf wat boodschappen gedaan.

Je hebt er vandaag wellicht
een paar keer naar gekeken.

Ik ga je een vraag stellen.

Kan je je, zonder naar je telefoon te kijken,

herinneren wat het icoontje is
in de linkeronderhoek?

Haal ze maar boven
en check hoe accuraat je was.

Hoe ging dat? Steek je hand op.
Wisten we het?

Nu je daarmee klaar bent,
kan je ze afsluiten.

Want alle telefoons hebben één ding gemeen:

hoe je de icoontjes ook organiseert,

de klok staat nog steeds vooraan.

Zonder ernaar te kijken,
hoe laat was het?

Je keek net naar je klok.

Een interessant idee.
We gaan een stap verder met een vertrouwensspel.

Sluit je ogen.

Ik vraag je dat
terwijl je net hebt gehoord

dat er een zakkenroller in de zaal is,
maar sluit je ogen.

Je hebt me net een halve minuut lang bekeken.

Met je ogen dicht,
welke kleren draag ik?

Raad zo goed mogelijk.

Wat is de kleur van mijn hemd?
Wat is de kleur van mijn das?

Open je ogen nu.

Steek je hand op.
Had je het goed?

Interessant, niet?
Sommigen staan iets meer

open voor waarneming dan anderen, zo lijkt het.

Maar ik heb een andere theorie
over dat aandachtsmodel.

Er bestaan flitsende aandachtsmodellen:
Posners drie-netwerkmodel.

Ik zie het eenvoudig,
als een bewakingssysteem.

Alsof je allerlei blitse sensoren hebt

en er in je brein een kleine bewakingsagent zit.

Ik noem hem graag Frank.

Frank zit aan een bureau.

Hij heeft allerlei leuke informatie voor ogen,

hoogtechnologische uitrusting, camera's,

een telefoontje dat hij kan opnemen,
hij kan luisteren naar de oren,

al die zintuigen,
al die waarnemingen.

Maar het is de aandacht
die je waarnemingen stuurt

en je realiteit controleert.
Het is de toegangspoort van de geest.

Als je ergens geen aandacht aan besteedt,
kan je je er niet bewust van zijn.

Ironisch genoeg kan je er aandacht aan besteden
zonder je er bewust van te zijn.

Daarom is er het cocktaileffect:

op feestjes sta je met iemand te praten,

en toch herken je je naam

zonder dat je besefte
dat je ernaar aan het luisteren was.

Voor mijn werk speel ik met technieken
die dit gebruiken:

ik speel met jullie aandacht
als beperkt hulpmiddel.

Als ik kan controleren
hoe jullie je aandacht besteden,

kan ik misschien je aandacht stelen
door een afleidingsmanoeuvre.

In plaats van het aan te pakken als misleiding

en het opzij te gooien,

kies ik ervoor om te focussen op Frank,

om met de Frank in je hoofd te kunnen spelen,

je kleine bewaker,

en ervoor te zorgen dat je,
in plaats van op je externe zintuigen te letten,

heel even naar binnen keert.

Als ik jullie vraag om je iets te herinneren,
wat is dat bijvoorbeeld?

Wat gebeurde er net?
Heb je een portefeuille?

Zit er een American Express-kaart in?

En als ik dat doe,
keert Frank zich om.

Hij opent het bestand.
Hij moet de band terugspoelen.

Het interessante is
dat hij de band niet kan terugspoelen

en tegelijk nieuwe gegevens verwerken.

Dit lijkt een goede theorie.

Ik kan lang tot jullie spreken
en een hoop dingen zeggen,

waarvan een deel waar kan zijn,

maar ik denk dat ik het beter hier live toon.

Ik kom naar beneden en ga wat shoppen.

Blijf gewoon op je plek.

Hallo, hoe gaat het?
Leuk om je te zien.

Je deed het prima op het podium.

Je hebt een leuk horloge
dat niet makkelijk loskomt.

Heb je ook een ring?

Ik maak de inventaris op.
Je bent als een buffet.

Moeilijk om te kiezen waar te beginnen,
zoveel heerlijke dingen.

Hoe gaat het ermee?
Leuk om je te zien.

Meneer, kunt u alstublieft voor me opstaan?
Gewoon, waar u bent.

U bent gehuwd.
U volgt de aanwijzingen goed op.

Aangename kennismaking.

U heeft niet veel op zak.
Iets in die zak?

Hopelijk. Gaat u zitten.
U doet het prima.

Hoe gaat het met u, meneer?

U heeft een ring en een horloge.

Heeft u een portefeuille op zak?
Joe: Nee.

Apollo Robbins: We vinden je er eentje.

Hierlangs, Joe.

Geef Joe een applaus.

Kom maar, Joe.
We gaan een spel spelen.

(Applaus)

Excuus.

Ik heb deze clicker niet meer nodig.
Die mag je houden.

Heel veel dank.

Kom naar boven, Joe,
laten we een spelletje spelen.

Heb je iets in je voorzakken?
Joe: Geld.

AR: Geld. Oké, dat proberen we.

Kan je hier komen staan?

Draai je om.
Even kijken.

Ik geef je iets dat van mij is,

gewoon iets dat ik heb,
een pokerchip.

Steek je hand uit.
Hou ze goed in de gaten.

Nu moet je je aandacht hierop richten.

Heb je je geld nog in je voorzak?
Joe: Yep.

AR: Ik ga mijn hand
niet in je zak steken.

Ik ben niet klaar voor dat soort engagement.

Een kerel had eens
een gat in zijn zak.

Dat was nogal traumatiserend voor mij.

Ik zocht zijn portefeuille
en ik kreeg zijn telefoonnummer.

Eén grote miscommunicatie.

We doen het simpel.
Knijp in je hand.

Knijp er hard in. Voel je de pokerchip?
Joe: Ja.

AR: Zou het je verbazen als ik hem
uit je hand kon halen? Zeg ja.

Joe: Erg.
AR: Goed

Open je hand.
Heel veel dank.

Ik speel vals als je mij de kans geeft.

Maak het me lastiger.
Gebruik gewoon je hand.

Pak mijn pols beet
en knijp heel hard.

Heb je hem zien gaan?

Joe: Nee.
AR: Nee, hij is niet daar. Open je hand.

Terwijl we op de hand gefocust zijn,

zit hij nu op je schouder.

Neem hem er maar af.

Dat proberen we nog eens.

Strek je hand uit.
Hou ze helemaal open.

Hou ze wat hoger,
maar hou ze goed in de gaten, Joe.

Als ik het traag zou doen,
zou hij weer op je schouder zitten.

(Gelach)

Joe, we gaan dit doen
tot je het in de gaten hebt.

Op den duur snap je het,
weet ik zeker.

Hard knijpen.
Je bent een mens, je bent niet traag.

Hij zit weer op je schouder.

Je lette op je hand.
Daarom was je afgeleid.

Terwijl je dit bekeek, kreeg ik
je horloge niet los. Het was lastig.

Maar je had iets in je voorzak.

Weet je nog wat dat was?

Joe: Geld.

AR: Check je voorzak.
Is het er nog? (Gelach)

O, daar zat het.
Stop het maar weg.

We zijn maar aan het winkelen.
Dit gaat meer over timing.

Ik probeer het in je hand te duwen.

Leg je andere hand er bovenop.

Ligt erg voor de hand, niet?

Lijkt erg op het horloge dat ik droeg, niet?

(Gelach) (Applaus)

Joe: Dat is sterk.
AR: O, bedankt.

Maar het is maar het begin.
We proberen wat anders.

Hou je handen samen.
Leg je andere hand er bovenop.

Als je dit token bekijkt,

wordt dat een soort doel,
als een afleidingsmaneuver.

Als we dit goed in de gaten houden,
lijkt het weg te gaan.

Het zit niet op je schouder.

Het valt uit de lucht,
landt op je hand.

Zag je het gaan?

Ja, grappig. Ons mannetje zit bij de vakbond.
Hij werkt daar de hele dag.

Als ik het traag doe,
als het rechtdoor gaat,

landt het bij je zak.
Ik denk dat het in deze zak zit.

Nee, niet in je zak voelen.
Dat is een andere show.

Dus -- (Piepend geluid) -- dat is bizar.
Daar bestaan spuitjes voor.

Mag ik laten zien wat dit is?
Vreemd. Is dit van u, meneer?

Ik weet niet hoe dat werkt.
We sturen het daarheen.

Fantastisch.
Hier heb ik hulp nodig.

Kom even hierheen.

Niet weglopen.
Je had iets in je broekzak.

Ik checkte de mijne
en vond niet alles,

maar ik merkte dat jij daar iets had.

Mag ik even aan de buitenkant
van je broekzak voelen?

Ik merkte iets beneden.
Is dit van u, meneer?

En dit? Geen idee.
Dit is een garnaal.

Joe: Ja, die bewaar ik voor later.

AR: U heeft deze mensen
geweldig geamuseerd,

meer dan u beseft.

Dus zouden we u graag
dit mooie horloge geven. (Gelach)

Hopelijk is het naar zijn smaak.

Maar we hebben ook wat andere dingen,

wat cash en nog een paar dingen.

Die zijn allemaal van u,

samen met een krachtig applaus
van al uw vrienden. (Applaus)

Hartelijk dank, Joe.

(Applaus)

Dezelfde vraag als daarnet,

maar deze keer hoef je
je ogen niet te sluiten.

Wat draag ik?

(Gelach)

(Applaus)

Aandacht is een krachtig iets.

Ik zei het al,
het geeft vorm aan je realiteit.

Die vraag zou ik jullie dus graag stellen.

Als je iemands aandacht kon controleren,

wat zou je er dan mee doen?

Hartelijk dank.

(Applaus)