Return to Video

Ramona Pierson: Een onverwachte plaats van genezing

  • 0:00 - 0:02
    Ik zal iets met jullie delen
  • 0:02 - 0:05
    waar ik in geen 10 jaar over heb gesproken.
  • 0:05 - 0:07
    Heb dus wat geduld met mij
  • 0:07 - 0:09
    terwijl ik jullie het verhaal vertel.
  • 0:09 - 0:11
    Toen ik 22 jaar oud was,
  • 0:11 - 0:14
    kwam ik thuis van het werk, nam de riem van mijn hond
  • 0:14 - 0:17
    en ging zoals gebruikelijk een rondje lopen.
  • 0:17 - 0:19
    Op dat moment had ik er geen idee van
  • 0:19 - 0:21
    dat mijn leven voorgoed zou veranderen.
  • 0:21 - 0:24
    Terwijl ik mijn hond de riem omdeed,
  • 0:24 - 0:28
    dronk een man zijn laatste glas aan de toog,
  • 0:28 - 0:30
    nam zijn autosleutels, stapte in de wagen
  • 0:30 - 0:32
    en vertrok zuidwaarts
  • 0:32 - 0:34
    of waar hij ook was.
  • 0:34 - 0:36
    Ik stak de straat over
  • 0:36 - 0:38
    en het enige dat ik me herinner,
  • 0:38 - 0:41
    is het gevoel alsof er een granaat ontplofte in mijn hoofd
  • 0:41 - 0:45
    Ik herinner me hoe ik mijn handen op de grond zette
  • 0:45 - 0:47
    en voelde hoe mijn levensbloed
  • 0:47 - 0:49
    uit mijn hals
  • 0:49 - 0:52
    en mijn mond stroomde.
  • 0:52 - 0:54
    Wat was er gebeurd?
  • 0:54 - 0:57
    De man stopte niet voor rood en reed mij en mijn hond omver.
  • 0:57 - 1:00
    Mijn hond raakte onder de wagen.
  • 1:00 - 1:02
    Ik vloog tegen de voorkant van de auto
  • 1:02 - 1:04
    en hij reed over mijn benen.
  • 1:04 - 1:06
    Mijn linkerbeen raakte klem in de wielkast…
  • 1:06 - 1:08
    en draaide mee rond.
  • 1:10 - 1:13
    De bumper van de auto raakte mijn keel,
  • 1:13 - 1:15
    sneed deze open.
  • 1:15 - 1:18
    Met als resultaat een stomp borsttrauma.
  • 1:18 - 1:20
    Je aorta komt van achter het hart.
  • 1:20 - 1:23
    Dat is je hoofdslagader, en deze was doorgesneden,
  • 1:23 - 1:26
    dus gulpte het bloed uit mijn mond.
  • 1:26 - 1:28
    Het schuimde,
  • 1:28 - 1:30
    en afschuwelijke dingen gebeurden met me.
  • 1:32 - 1:34
    Ik wist niet wat er gebeurde.
  • 1:34 - 1:37
    Vreemde mensen hielpen mij en
  • 1:37 - 1:40
    hielden mijn hart in beweging, kloppend.
  • 1:40 - 1:42
    Ik zeg in beweging want mijn hart trilde
  • 1:42 - 1:45
    en ze probeerden het opnieuw te doen kloppen.
  • 1:45 - 1:48
    Iemand was slim en stak een balpen in mijn nek
  • 1:48 - 1:51
    om mijn luchtwegen te openen zodat ik wat lucht zou krijgen.
  • 1:51 - 1:53
    Mijn long klapte samen,
  • 1:53 - 1:56
    dus sneed iemand me open en stak daar ook een pen in
  • 1:56 - 2:03
    om die catastrofe te verhinderen.
  • 2:03 - 2:05
    Op een of andere manier kwam ik in het ziekenhuis terecht.
  • 2:05 - 2:07
    Ik werd in ijs gewikkeld
  • 2:07 - 2:11
    en uiteindelijk in een kunstmatige coma gebracht.
  • 2:11 - 2:15
    18 maanden later werd ik wakker.
  • 2:15 - 2:17
    Ik was blind, kon niet spreken
  • 2:17 - 2:19
    en niet wandelen.
  • 2:19 - 2:22
    Ik woog 29 kg.
  • 2:25 - 2:27
    Het ziekenhuis had absoluut geen idee
  • 2:27 - 2:29
    wat ze met me moesten aanvangen.
  • 2:29 - 2:32
    In feite begonnen ze me een 'Gomer' te noemen.
  • 2:32 - 2:36
    Dat is een ander verhaal waar we ik nu niet verder op inga.
  • 2:36 - 2:39
    Ik onderging talloze operaties om mijn nek te herstellen,
  • 2:39 - 2:41
    om mijn hart enkele keren te repareren.
  • 2:41 - 2:43
    Sommige dingen werkten, andere niet.
  • 2:43 - 2:45
    Ik kreeg veel titanium in me,
  • 2:45 - 2:47
    en kadaverbotten
  • 2:47 - 2:50
    om te proberen mijn voeten de juiste richting te doen uitgaan.
  • 2:50 - 2:52
    Ik kreeg uiteindelijk een plastieken neus, porseleinen tanden
  • 2:52 - 2:54
    en allerlei andere dingen.
  • 2:54 - 2:57
    Maar uiteindelijk begon ik weer op een mens te lijken.
  • 3:03 - 3:05
    Soms is het hard om over deze zaken te praten,
  • 3:05 - 3:08
    heb dus wat geduld met mij.
  • 3:08 - 3:10
    Ik werd meer dan 50 keer geopereerd.
  • 3:10 - 3:13
    Maar wie houdt de tel nog bij?
  • 3:13 - 3:15
    Tenslotte besliste het ziekenhuis
  • 3:15 - 3:17
    dat het voor mij tijd was om te vertrekken.
  • 3:17 - 3:19
    Ze moesten ruimte vrijmaken
  • 3:19 - 3:23
    voor iemand anders die volgens hen kon herstellen
  • 3:23 - 3:26
    van wat hij ook doormaakte.
  • 3:26 - 3:29
    Niemand geloofde nog dat ik kon herstellen.
  • 3:29 - 3:32
    Ze hingen een kaart aan de muur en gooiden een pijltje.
  • 3:32 - 3:37
    Het landde op een woonzorgcentrum hier in Colorado.
  • 3:37 - 3:39
    Ik weet dat jullie je afvragen:
  • 3:39 - 3:42
    "Een woonzorgcentrum? Wat in hemelsnaam ga je daar doen?"
  • 3:42 - 3:44
    Maar denk aan
  • 3:44 - 3:47
    al de kennis en talent hier aanwezig in deze ruimte.
  • 3:47 - 3:49
    Dat heeft een woonzorgcentrum ook.
  • 3:49 - 3:51
    Er was veel kennis en talent
  • 3:51 - 3:54
    onder deze senioren.
  • 3:54 - 3:56
    Het voordeel dat zij op de meesten van jullie hebben,
  • 3:56 - 3:58
    is wijsheid
  • 3:58 - 4:01
    omdat ze een lang leven achter de rug hebben.
  • 4:01 - 4:03
    Ik had nood aan deze wijsheid op dat punt in mijn leven.
  • 4:03 - 4:05
    Maar stel je voor hoe het voor hen was
  • 4:05 - 4:08
    toen ik voor de deur stond?
  • 4:08 - 4:10
    Op dat moment was ik 1,8 kg. bijgekomen en
  • 4:10 - 4:12
    woog 31 kg..
  • 4:12 - 4:14
    Ik was kaal.
  • 4:14 - 4:16
    Ik droeg een ziekenhuisschort.
  • 4:16 - 4:19
    Iemand had me tennisschoenen gegeven.
  • 4:19 - 4:22
    Ik had een witte stok in de ene hand
  • 4:22 - 4:25
    en een koffer vol met medische dossiers in de andere hand.
  • 4:25 - 4:28
    De senioren beseften
  • 4:28 - 4:30
    dat ze een noodvergadering moesten beleggen.
  • 4:30 - 4:32
    (Gelach)
  • 4:32 - 4:35
    Ze trokken zich terug, keken elkaar aan en
  • 4:35 - 4:39
    zeiden: "Oké, welke kennis hebben we in deze kamer?
  • 4:39 - 4:42
    Aan dit kind is veel werk."
  • 4:42 - 4:44
    Tenslotte begonnen ze
  • 4:44 - 4:46
    met hun talenten en kennis af te stemmen
  • 4:46 - 4:48
    op mijn noden.
  • 4:48 - 4:50
    Eén van de eerste dingen die ze moesten doen,
  • 4:50 - 4:52
    was beoordelen wat ik onmiddellijk nodig had.
  • 4:52 - 4:54
    Ik moest uitzoeken
  • 4:54 - 4:56
    hoe ik kon eten zoals een normaal mens.
  • 4:56 - 4:59
    Ik at nog via een buis in mijn borst
  • 4:59 - 5:01
    en via mijn aders.
  • 5:01 - 5:04
    Ik moest dus opnieuw leren eten.
  • 5:04 - 5:06
    Ze gingen met mij door dat proces.
  • 5:06 - 5:08
    Dan moesten ze uitzoeken:
  • 5:08 - 5:10
    "Ze heeft meubelen nodig.
  • 5:10 - 5:13
    Ze slaapt in de hoek van dit appartement."
  • 5:13 - 5:15
    Ze gingen naar hun voorraadkamers
  • 5:15 - 5:17
    en iedereen verzamelde zijn extra meubelen.
  • 5:17 - 5:20
    Ze gaven me potten en pannen, dekens,
  • 5:20 - 5:23
    alles.
  • 5:23 - 5:25
    Het volgende dat ik nodig had,
  • 5:25 - 5:28
    was een make-over.
  • 5:28 - 5:30
    Weg met de groene schorten
  • 5:30 - 5:33
    en hallo aan de polyester- en bloemenmotiefjes.
  • 5:33 - 5:36
    (Gelach)
  • 5:38 - 5:41
    Ik zal zwijgen over de kapsels die ze me probeerden aan te praten,
  • 5:41 - 5:43
    eenmaal mijn haar teruggroeide.
  • 5:43 - 5:45
    Ik zei neen tegen blauw haar.
  • 5:45 - 5:48
    (Gelach)
  • 5:49 - 5:52
    Uiteindelijk besloten ze
  • 5:52 - 5:55
    dat ik moest leren spreken
  • 5:55 - 5:57
    Je kan geen zelfstandig persoon zijn
  • 5:57 - 6:00
    als je niet in staat bent te spreken en niet kunt zien.
  • 6:00 - 6:03
    Ze dachten: niet kunnen zien is één ding,
  • 6:03 - 6:05
    maar ze moesten me aan het praten krijgen.
  • 6:05 - 6:08
    Sally, de kantoorverantwoordelijke
  • 6:08 - 6:10
    leerde me overdag spreken.
  • 6:10 - 6:12
    Het is lastig, als je een kind bent,
  • 6:12 - 6:14
    vind je die dingen heel gewoon.
  • 6:14 - 6:16
    Je leert dingen onbewust.
  • 6:16 - 6:19
    Maar ik was een volwassene en het was beschamend.
  • 6:19 - 6:21
    Ik moest mijn nieuwe keel met mijn tong
  • 6:21 - 6:23
    en mijn nieuwe tanden met mijn lippen
  • 6:23 - 6:26
    opnieuw leren coördineren,
  • 6:26 - 6:29
    lucht vasthouden en het woord eruit persen.
  • 6:29 - 6:31
    Ik gedroeg me als een 2-jarige
  • 6:31 - 6:33
    en weigerde te werken.
  • 6:33 - 6:36
    Maar de mannen hadden een beter idee.
  • 6:36 - 6:38
    Ze gingen het leuk maken voor me.
  • 6:38 - 6:42
    's Avonds leerden ze me stopwoorden-scrabble
  • 6:42 - 6:46
    (Gelach)
  • 6:46 - 6:48
    en dan, stiekem,
  • 6:48 - 6:51
    vloeken als een ketter.
  • 6:51 - 6:55
    Ik laat het over aan jullie verbeelding
  • 6:55 - 6:59
    wat mijn eerste woorden waren
  • 6:59 - 7:02
    toen Sally eindelijk mijn vertrouwen had gewonnen.
  • 7:02 - 7:04
    (Gelach)
  • 7:04 - 7:06
    En zo kon ik verder.
  • 7:06 - 7:09
    Een voormalig leraar die Alzheimer heeft,
  • 7:09 - 7:13
    nam de taak op zich om me te leren schrijven.
  • 7:13 - 7:15
    De eindeloze herhalingen waren wel goed voor me.
  • 7:15 - 7:17
    We bleven verder oefenen.
  • 7:17 - 7:22
    (Gelach)
  • 7:23 - 7:26
    Eén van de cruciale momenten voor mij
  • 7:26 - 7:29
    was eigenlijk opnieuw leren een straat oversteken
  • 7:29 - 7:31
    als blinde.
  • 7:31 - 7:34
    Doe je ogen dicht.
  • 7:34 - 7:36
    Beeld je in dat je een straat moet oversteken.
  • 7:36 - 7:40
    Je weet niet hoe ver de straat is
  • 7:40 - 7:43
    en je weet niet of je recht wandelt.
  • 7:43 - 7:46
    Je hoort auto's zoeven achter en voor
  • 7:46 - 7:48
    en je had een afschuwelijk ongeval
  • 7:48 - 7:51
    waardoor je in deze situatie terechtkwam.
  • 7:51 - 7:54
    Er waren dus twee obstakels die ik diende te overwinnen.
  • 7:54 - 7:57
    Eén was een posttraumatische stressstoornis
  • 7:57 - 8:01
    Iedere keer dat ik de hoek van de stoeprand naderde,
  • 8:01 - 8:03
    panikeerde ik.
  • 8:03 - 8:05
    Het tweede
  • 8:05 - 8:08
    was proberen te achterhalen hoe ik de straat kon oversteken.
  • 8:08 - 8:11
    Een van de senioren kwam gewoon op me af
  • 8:11 - 8:14
    en ze duwde me tot op de rand en zei me:
  • 8:14 - 8:17
    "Wanneer je denkt dat het tijd is om te gaan, steek dan je stok uit.
  • 8:17 - 8:19
    Als hij iets raakt, steek dan niet over."
  • 8:19 - 8:24
    (Gelach)
  • 8:24 - 8:27
    Klonk volkomen logisch.
  • 8:27 - 8:29
    Maar bij de derde stok
  • 8:29 - 8:32
    die over de weg suisde,
  • 8:32 - 8:35
    realiseerden ze zich dat ze middelen tekort kwamen.
  • 8:35 - 8:37
    Ze zamelden geld in
  • 8:37 - 8:39
    zodat ik naar het Braille Instituut kon gaan
  • 8:39 - 8:41
    en echt de vaardigheden
  • 8:41 - 8:43
    van een blinde zou leren
  • 8:43 - 8:45
    en ook om een blindengeleidehond te krijgen
  • 8:45 - 8:47
    die mijn leven veranderde.
  • 8:47 - 8:49
    Ik was in staat terug naar school te gaan
  • 8:49 - 8:53
    omdat de senioren in me hebben geïnvesteerd,
  • 8:53 - 8:57
    en ook door de blindengeleidehond en vaardigheden die ik had verworven.
  • 8:57 - 8:59
    10 jaar later kreeg ik mijn zicht terug.
  • 8:59 - 9:01
    Niet op een magische manier.
  • 9:01 - 9:04
    Ik koos voor drie operaties
  • 9:04 - 9:06
    waarvan één experimenteel.
  • 9:06 - 9:08
    Het was in feite een robot-operatie.
  • 9:08 - 9:11
    Ze verwijderden een hematoom van achter mijn oog.
  • 9:12 - 9:14
    De grootste verandering voor mij
  • 9:14 - 9:17
    was dat de wereld niet had stilgezeten
  • 9:17 - 9:19
    dat er innovaties waren
  • 9:19 - 9:21
    en allerlei nieuwe dingen --
  • 9:21 - 9:23
    mobiele telefoons, laptops,
  • 9:23 - 9:26
    al die dingen die ik nooit eerder had gezien.
  • 9:26 - 9:28
    Als blinde
  • 9:28 - 9:30
    vervaagt je visueel geheugen
  • 9:30 - 9:33
    en wordt het vervangen met hoe je zaken aanvoelt
  • 9:33 - 9:36
    en hoe dingen klinken
  • 9:36 - 9:39
    en hoe ze ruiken.
  • 9:39 - 9:41
    Op een bepaalde dag was ik in mijn kamer
  • 9:41 - 9:43
    en zag ik dat ding in mijn kamer zitten.
  • 9:43 - 9:45
    Ik dacht dat het een monster was.
  • 9:45 - 9:47
    Ik wandelde errond.
  • 9:47 - 9:49
    Ik zei: "Ik zal het gewoon aanraken."
  • 9:49 - 9:51
    Ik raakte het aan en had zoiets van:
  • 9:51 - 9:53
    "Oh mijn God, het is een wasmand."
  • 9:53 - 9:57
    (Gelach)
  • 9:57 - 9:59
    Alles is anders
  • 9:59 - 10:01
    wanneer je kunt zien
  • 10:01 - 10:03
    omdat je het vanzelfsprekend vindt.
  • 10:03 - 10:05
    Wanneer je blind bent,
  • 10:05 - 10:08
    heb je een tast-geheugen voor bepaalde zaken.
  • 10:08 - 10:11
    De grootste verandering voor mij was neerkijken op mijn handen
  • 10:11 - 10:15
    en zien dat ik 10 jaar van mijn leven kwijt was.
  • 10:15 - 10:18
    Om de één of andere reden dacht ik dat de tijd had stilgestaan
  • 10:18 - 10:20
    maar was blijven doorlopen voor familie en vrienden.
  • 10:20 - 10:22
    Maar wanneer ik naar beneden keek,
  • 10:22 - 10:24
    realiseerde ik mij dat de tijd ook voor mij was blijven doorlopen
  • 10:24 - 10:26
    en dat ik heel wat had in te halen,
  • 10:26 - 10:28
    dus ging ik er voor.
  • 10:28 - 10:32
    Woorden als 'crowdsourcing' en 'radicale samenwerking' bestonden niet
  • 10:32 - 10:34
    toen ik mijn ongeval had.
  • 10:34 - 10:36
    Maar het ware doel van het concept:
  • 10:36 - 10:39
    mensen werken samen om me opnieuw op te bouwen;
  • 10:39 - 10:41
    mensen werken samen om me opnieuw te onderwijzen.
  • 10:41 - 10:43
    Ik zou hier vandaag niet staan
  • 10:43 - 10:47
    zonder extreme radicale samenwerking.
  • 10:47 - 10:49
    Hartelijk dank.
  • 10:49 - 10:51
    (Applaus)
Title:
Ramona Pierson: Een onverwachte plaats van genezing
Speaker:
Ramona Pierson
Description:

Toen Ramona 22 jaar oud was werd zij aangereden door een dronken bestuurder. Ze lag 18 maanden in een coma. Op TEDxDU vertelt zij het opmerkelijke verhaal van haar herstel waarbij ze kon rekenen op de collectieve kennis en wijsheid van de bewoners van een woonzorgcentrum.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:52
Dries Demeulemeester added a translation

Dutch subtitles

Revisions