Si të bëheni më të mirë në gjërat që ju interesojnë
-
0:00 - 0:04Shumica prej nesh kalojnë nëpër
jetë duke u përpjekur të bëjmë -
0:04 - 0:07më të mirën në çdo gjë që bëjmë,
qoftë kjo punë, familje, shkollë -
0:07 - 0:08ose ndonjë gjë tjetër.
-
0:08 - 0:11Ndihem kështu. Provoj ta bëj më të mirën.
-
0:12 - 0:15Por disa kohë më parë,
arrita në një kuptim se nuk isha -
0:15 - 0:18duke u përmirësuar në gjërat për të
cilat më interesuan shumë, -
0:18 - 0:21qoftë ajo te qenë burrë apo mik
-
0:21 - 0:23ose një profesionist ose shok i skuadrës,
-
0:23 - 0:26dhe nuk po përmirësohesha shumë
në këto gjëra -
0:26 - 0:28edhe pse po kaloja shumë kohë
-
0:28 - 0:30duke punuar shumë për to.
-
0:31 - 0:34E kam kuptuar që nga bisedat
që kam pasur dhe nga kërkimet -
0:34 - 0:37që kjo ngecje, pavarësisht punës së madhe,
-
0:37 - 0:39rezulton mjaft e zakonshme.
-
0:39 - 0:42Kështu unë do të doja të ndaj me
ju disa njohuri se pse është kjo -
0:42 - 0:44dhe çfarë mund të bëjmë të gjithë për të.
-
0:44 - 0:47Ajo që kam mësuar është se
njerëzit më efektivë -
0:47 - 0:48dhe ekipet në çdo fushë
-
0:48 - 0:50bëjmë diçka që të gjithë mund të kopjojmë
-
0:50 - 0:55Ata kalojnë jetën me qëllim
duke kaluar midis dy zonave: -
0:55 - 0:57zona e të mësuarit dhe
zona e performancës. -
0:57 - 1:00Zona e mësimit është kur qëllimi
ynë është të përmirësohemi. -
1:00 - 1:04Pastaj bëjmë aktivitete të krijuara
për përmirësim, -
1:04 - 1:07duke u përqëndruar në atë që ne
nuk e kemi zotëruar ende, -
1:07 - 1:09që do të thotë se duhet të presim
për të bërë gabime, -
1:09 - 1:11duke ditur që do të mësojmë prej tyre.
-
1:11 - 1:15Kjo është shumë e ndryshme nga
ato që ne bëjmë kur jemi në zonën e -
1:15 - 1:19performancës,qëllimi ynë është të
bëjmë diçka sa më mirë që mundemi. -
1:19 - 1:22Pastaj përqëndrohemi në ato
që kemi zotëruar tashmë -
1:22 - 1:25dhe ne përpiqemi të minimizojmë gabimet.
-
1:25 - 1:28Të dyja këto zona duhet të jenë
pjesë e jetës sonë, -
1:28 - 1:31por të jemi të qartë kur duam të jemi
në secilën prej tyre, -
1:31 - 1:33me çfarë qëllimi, fokusimi dhe pritshmërie
-
1:33 - 1:36na ndihmon të performojmë më mirë
dhe të përmirësohemi më shumë. -
1:36 - 1:39Zona e performancës maksimizon
performancën tonë të tanishme, -
1:39 - 1:41ndërsa zona e mësimit
maksimizon rritjen tonë -
1:41 - 1:44dhe performancën tonë në të ardhmen.
-
1:44 - 1:46Arsyeja që shumë prej nesh
nuk përmirësohen shumë -
1:46 - 1:48pavarësisht punës tonë të madhe është se
-
1:48 - 1:51ne kemi tendencë të kalojmë
pothuajse të gjithë kohën tonë -
1:51 - 1:54në zonën e performancës.
Kjo pengon rritjen tonë, -
1:54 - 1:57dhe për ironi, për një afat të gjatë
edhe performancën tonë. -
1:57 - 2:00Pra, si është zona e mësimit?
-
2:00 - 2:03Merrni Demosthenes, një udhëheqës politik
-
2:03 - 2:05dhe oratori dhe avokati më i madh
në Greqinë antike. -
2:05 - 2:09Për t'u bërë i madh, ai nuk e kaloi
tërë kohën e tij -
2:09 - 2:12thjesht duke qenë orator ose avokat,
-
2:12 - 2:14e cila do të ishte zona e tij
e performancës -
2:14 - 2:18Por përkundrazi, ai bëri aktivitete
të dizajnuara për përmirësim. -
2:18 - 2:19Sigurisht, ai studioi shumë.
-
2:19 - 2:22Ai studioi juridikun dhe filozofinë
me udhëzime nga mentorët, -
2:22 - 2:26por ai e kuptoi gjithashtu që të qenurit
avokat përfshin bindjen e njerëzve -
2:26 - 2:29të tjerë, kështu që ai studioi edhe
fjalime të shkëlqyera -
2:29 - 2:30dhe duke aktruar.
-
2:30 - 2:34Për të hequr qafe një zakon të çuditshëm
që kishte, ngritjes së pavullnetshme -
2:34 - 2:37të supeve, ai praktikoi fjalimet e tij
para një pasqyre, -
2:37 - 2:40dhe ai vnoi një shpatë nga tavani
-
2:40 - 2:42kështu që nëse ngriti supin,
-
2:42 - 2:43do të dhimbte.
-
2:43 - 2:45(Të qeshura)
-
2:45 - 2:48Për të folur më qartë, pavarësisht
vështirësive në shqiptim -
2:48 - 2:50i tha fjalimet e tij me gurë në gojë.
-
2:50 - 2:52Ai ndërtoi një dhomë nëntokësore
-
2:52 - 2:54ku ai mund të praktikonte
pa ndërprerje -
2:54 - 2:56dhe të mos shqetësojë njerëzit e tjerë.
-
2:56 - 2:59Dhe meqë gjykatat në atë kohë
ishin shumë të zhurmshme, -
2:59 - 3:01ai gjithashtu praktikonte afër oqeanit,
-
3:01 - 3:03duke projektuar zërin e tij mbi
zhurmën e valëve. -
3:03 - 3:05Aktivitetet e tij në zonën e të mësuarit
-
3:05 - 3:08ishin shumë të ndryshme nga
aktivitetet e tij në gjykatë, -
3:08 - 3:10nga zona e tij e performancës.
-
3:10 - 3:11Në zonën e mësimit,
-
3:11 - 3:14ai bëri atë që Dr.Anders Ericsson
e quan praktikë të qëllimshme. -
3:14 - 3:17Kjo përfshin ndarjen e aftësive
në aftësi përbërëse, -
3:17 - 3:21të qenurit i qartë për atë aftësi që ne
jemi duke punuar për tu përmirësuar, -
3:21 - 3:23si mbajtja e shpatullave tona poshtë,
-
3:23 - 3:26duke i dhënë përqendrim të plotë
një niveli të lartë sfidash -
3:26 - 3:28jashtë zonës sonë të rehatisë,
-
3:28 - 3:30vetëm përtej asaj që ne mund
të bëjmë aktualisht, -
3:30 - 3:33duke përdorur reagime të shpeshta
me përsëritje dhe rregullime, -
3:33 - 3:36dhe duke e përshirë në mënyrë
ideale udhëzimin e një trajneri të aftë, -
3:36 - 3:38sepse aktivitetet e krijuara
për përmirësim -
3:38 - 3:40janë të një fushe specifike
-
3:40 - 3:44dhe mësuesit dhe trainerët e shkëlqyeshëm
e di se cilat janë ato aktivitete -
3:44 - 3:46dhe gjithashtu mund të na japin
komente të ekspertëve. -
3:46 - 3:49Është kjo lloj praktike në zonën
e të mësuarit -
3:49 - 3:50që çon në përmirësim thelbësor,
-
3:50 - 3:52dhe jo vetëm për një kohë.
-
3:52 - 3:55Për shembull, studimi tregon se
pas dy viteve të para -
3:55 - 3:56duke punuar në një profesion,
-
3:56 - 3:58performanca zakonisht qëndron e njëjtë.
-
3:58 - 4:02Kjo është treguar e vërtetë në
mësimdhënie, mjekësi të përgjithshme, -
4:02 - 4:03infermieri dhe fushat e tjera,
-
4:03 - 4:06dhe kjo ndodh sepse pasi
mendojmë se jemi bërë te zot sa duhet, -
4:06 - 4:07mjaftueshëm,
-
4:07 - 4:11atëherë ne ndalojmë së harxhuari
kohën në zonën e të mësuarit. -
4:11 - 4:14Ne përqëndrohemi gjatë gjithë
kohës për të bërë punën tonë, -
4:14 - 4:15duke performuar
-
4:15 - 4:18që rezulton të mos jetë një mënyrë
e shkëlqyeshme për tu përmirësuar. -
4:18 - 4:21Por njerëzit që vazhdojnë të kalojnë
kohë në zonën e mësimit -
4:21 - 4:23vazhdojnë të përmirësohen gjithmonë.
-
4:23 - 4:25Shitësit më të mirë të paktën
një herë në javë -
4:25 - 4:28bëj aktivitete me qëllim të përmirësimit.
-
4:28 - 4:30Ata lexojnë për të zgjeruar
njohuritë e tyre, -
4:30 - 4:32konsultohen me kolegë ose
ekspert të fushës -
4:32 - 4:36provojnë strategji të reja,
kërkojnë reagime dhe reflektojnë. -
4:36 - 4:38Lojtarët më të mirë të shahut
-
4:38 - 4:40kalojne shumë kohë duke mos luajtur shah,
-
4:40 - 4:42e cila do të ishte zona e tyre
e performancës, -
4:42 - 4:46por duke u përpjekur të parashikojnë
lëvizjet nga mjeshtrit e mëdhenjë -
4:46 - 4:51Secili prej nesh ka kaluar ndoshta
shumë, shumë, shumë orë -
4:51 - 4:52duke shkruar në një kompjuter
-
4:52 - 4:54pa u bërë më të shpejtë,
-
4:54 - 4:57por nëse do të kalonim nga
10 deri në 20 minuta çdo ditë -
4:57 - 5:01duke u përqëndruar plotësisht në
shtypjen 10 deri në 20 % më shpejt -
5:01 - 5:03sesa shpejtësia jonë e tanishme,
-
5:03 - 5:05do të bëheshim më të shpejtë,
-
5:05 - 5:08veçanërisht nëse gjithashtu kemi
identifikuar se çfarë gabimesh po bëjmë -
5:08 - 5:10dhe praktikimi i shtypjes së atyre fjalëve
-
5:10 - 5:12Kjo është praktikë e qëllimshme.
-
5:12 - 5:14Në cilat pjesë të tjera të jetës sonë,
-
5:14 - 5:16mbase që ne interesohemi më shumë,
-
5:16 - 5:19jemi duke punuar fort por jo
duke e përmirësuar shumë -
5:19 - 5:21sepse jemi gjithmonë në
zonën e performancës? -
5:21 - 5:25Tani, kjo nuk do të thotë se zona e
performancës nuk ka asnjë vlerë. -
5:25 - 5:26Ka shumë.
-
5:26 - 5:29Kur më duhej një operacion në gju,
Unë nuk i thashë kirurgut, -
5:29 - 5:32"Shpojeni diku aty dhe
përqendrohuni në ato që nuk dini." -
5:32 - 5:33(Të qeshura)
-
5:33 - 5:35"Ne do të mësojmë nga gabimet tuaja!"
-
5:35 - 5:39Unë kërkova një kirurge e cila mendoja se
do të bënte një punë të mirë, -
5:39 - 5:42dhe unë doja që ajo të bënte
një punë të mirë. -
5:42 - 5:43Të qenurit në zonën e performancës
-
5:43 - 5:46na lejon të bëjmë gjërat sa më mirë
që mundemi. -
5:46 - 5:48Mund të jetë gjithashtu motivues,
-
5:48 - 5:51e na jep informacione për të identifikuar
se çfarë të përqëndrohemi -
5:51 - 5:53në pasuesen kur kthehemi
në zonën e mësimit. -
5:53 - 5:56Kështu që mënyra për performancë të lartë
-
5:56 - 5:59është të kalohet midis zonës
së mësimit dhe performancës, -
5:59 - 6:02duke ndërtuar me qëllim aftësitë
tona në zonën e të mësuarit, -
6:02 - 6:05pastaj duke aplikuar ato aftësi
në zonën e performancës. -
6:05 - 6:07Kur Beyoncé është në turne,
-
6:07 - 6:09gjatë koncertit, ajo është në zonën
e saj të performancës, -
6:09 - 6:12por çdo natë kur ajo kthehet në
dhomën e hotelit, -
6:12 - 6:15ajo kthehet menjëherë në
zonën e saj të mësimit. -
6:15 - 6:17Ajo shikon një video të shfaqjes
që sapo mbaroi. -
6:17 - 6:20Ajo identifikon mundësitë për përmirësim,
-
6:20 - 6:23për veten e saj, valltarët dhe
stafi i kamerës së saj. -
6:23 - 6:25Dhe të nesërmen në mëngjes,
-
6:25 - 6:28të gjithë marrin faqe shënimesh
se çfarë të rregullojnë, -
6:28 - 6:31të cilat ata më pas punojnë gjatë
ditës para shfaqjes tjetër. -
6:31 - 6:32Është një spirale
-
6:32 - 6:33e aftësive gjithnjë në rritje,
-
6:33 - 6:36por duhet të dimë kur kërkojmë të
mësojmë dhe kur të performojmë, -
6:36 - 6:39dhe ndërsa ne duam të kalojmë
kohë duke bërë të dyja -
6:39 - 6:42sa më shumë kohë të kalojmë në
zonën e mësimit, -
6:42 - 6:44aq më shumë do të përmirësohemi.
-
6:44 - 6:46Pra, si mund të kalojmë më shumë
kohë në zonën e mësimit? -
6:46 - 6:50Së pari, duhet të besojmë dhe të kuptojmë
-
6:50 - 6:52që ne mund të përmirësohemi,
-
6:52 - 6:54atë që ne e quajmë një
mentalitet në rritje. -
6:54 - 6:57Së dyti, ne duhet të dëshirojmë të
përmirësohemi në atë aftësi të veçantë. -
6:57 - 7:00Duhet të ketë një qëllim për të cilin
ne interesohemi, -
7:00 - 7:02sepse kërkon kohë dhe përpjekje.
-
7:02 - 7:04Së treti, duhet të kemi një ide
se si të përmirësohemi, -
7:04 - 7:07çfarë mund të bëjmë për tu përmirësuar,
-
7:07 - 7:09jo si kam praktikuar
kitaren si adoleshent, -
7:09 - 7:11duke performuar këngë pa pushim,
-
7:11 - 7:13por duke bërë praktikë të qëllimshme.
-
7:13 - 7:16Dhe e katërta, ne duhet të jemi në
një situatë me interes të ulët, -
7:16 - 7:19sepse nëse priten gabime,
-
7:19 - 7:22atëherë pasoja e bërjes së tyre
nuk duhet të jetë katastrofike, -
7:22 - 7:24apo edhe shumë domethënëse.
-
7:24 - 7:28Një person që ec mbi litar nuk i praktikon
truket e reja pa një rrjetë nën të, -
7:28 - 7:31dhe një atlet nuk do të fillonte të
provonte fillimisht një lëvizje të re -
7:31 - 7:33gjatë një ndeshje kampionati.
-
7:33 - 7:35Një arsye pse ne kalojmë
-
7:35 - 7:38kaq shumë kohë në zonën e performancës
-
7:38 - 7:42është se mjediset tona
shpesh janë me rrezik të panevojshëm. -
7:42 - 7:44Ne krijojmë rreziqe sociale
për njëri-tjetrin, -
7:44 - 7:48edhe në shkolla të cilat supozohet
të jenë të gjitha për të mësuar, -
7:48 - 7:50dhe nuk po flas për
teste të standardizuara. -
7:50 - 7:52Dua të them që çdo minutë i çdo dite,
-
7:52 - 7:55shumë studentë në shkolla fillore
deri tek kolegje -
7:55 - 7:58mendojne se nëse bëjnë një gabim,
të tjerët do të mendojnë më pak për ta. -
7:58 - 8:01Nuk është çudi që ata janë
gjithmonë të stresuar -
8:01 - 8:04dhe duke mos marrë rreziqet e
nevojshme për të mësuar. -
8:04 - 8:06Por ata mësojnë se gabimet
janë të padëshirueshme -
8:06 - 8:07pa dashje,
-
8:07 - 8:10kur mësuesit ose prindërit mezi
presin të dëgjojnë përgjigje të sakta -
8:10 - 8:13dhe refuzojnë gabimet në vend se t'i
mirëpresni dhe shqyrtojnë ato -
8:13 - 8:14të mësojnë prej tyre,
-
8:14 - 8:17ose kur kërkojnë përgjigje të ngushta
-
8:17 - 8:19në vend se të inkurajoni të
menduarit më eksplorues -
8:19 - 8:21nga i cili të gjithë mund të mësojmë.
-
8:21 - 8:24Kur të gjitha detyrat e shtëpisë ose
puna e studentit ka një numër -
8:24 - 8:28ose një shkronjë në të dhe llogaritet
drejt një note përfundimtare, -
8:28 - 8:31në vend se të përdoret për praktikë,
gabime, reagime dhe rishikime, -
8:31 - 8:34ne dërgojmë mesazhin se shkolla
është një zonë e performancës. -
8:34 - 8:37E njëjta gjë është e vërtetë edhe
në vendet tona të punës. -
8:37 - 8:40Në kompanitë me të cilat
konsultohem, unë shpesh shoh kulturat -
8:40 - 8:44e përsosura të praktikimit, të cilat
udhëheqësit nxisin për të inkurajuar punën -
8:44 - 8:47Por kjo i bën punonjësit të
qëndrojnë brenda asaj që dinë -
8:47 - 8:48dhe mos provimi i gjërave të reja,
-
8:48 - 8:51kështu që kompanitë nuk arrijnë të
inovojnë dhe përmirësojnë -
8:51 - 8:52dhe ata mbesin mbrapa.
-
8:52 - 8:55Ne mund të krijojmë më shumë
hapësira për rritje -
8:55 - 8:56duke filluar bisedat me njëri-tjetrin
-
8:56 - 8:59rreth asaj se kur duam të jemi
në secilën zonë. -
8:59 - 9:01Në çfarë dëshirojmë të bëhemi
më të mirë dhe si? -
9:01 - 9:04Dhe kur duam të ekzekutojmë dhe
minimizojmë gabimet? -
9:04 - 9:07Në atë mënyrë, ne fitojmë qartësi
në lidhje me atë që është suksesi, -
9:07 - 9:10kur, dhe si ta mbështesim më mirë
njëri-tjetrin. -
9:10 - 9:13Po sikur të gjendemi në një situatë
të veprimeve të larta -
9:13 - 9:17dhe ne ndjehemi se nuk mund t'i
fillojmë ato biseda akoma? -
9:17 - 9:20Atëherë këtu janë tre gjëra
që ende mund të bëjmë si individë. -
9:20 - 9:23Së pari, ne mund të krijojmë ishuj
me rrezik të ulët, përkundrazi një deti -
9:23 - 9:27me nivele të larta. Këto janë
hapësira ku gabimet kanë pak pasoja. -
9:27 - 9:31Për shembull, mund të gjejmë një
mentor ose një koleg të besueshëm -
9:31 - 9:34me të cilët mund të shkëmbejmë ide
ose të kemi biseda të prekshme -
9:34 - 9:36apo edhe luajte të roleve.
-
9:36 - 9:39Ose mund të kërkojmë orientim nga
takimet komentuese si projekte progesi. -
9:39 - 9:42Ose mund të marrim kohën për të
lexuar, shikuar video -
9:42 - 9:45ose marrja e kurseve online.
Këto janë vetëm disa shembuj. -
9:45 - 9:49Së dyti, ne mund të ekzekutojmë
dhe të performojmë ashtu siç pritet, -
9:49 - 9:53por më pas reflektojmë për atë që
mund të bënim më mirë herën tjetër, -
9:53 - 9:54siç bën Beyoncé,
-
9:54 - 9:56dhe ne mund të vëzhgojmë dhe
imitojmë ekspertët. -
9:56 - 9:59Vëzhgimi, reflektimi dhe rregullimi
është një zonë mësimore. -
9:59 - 10:02Dhe së fundi, ne mund të udhëheqim
-
10:02 - 10:06duke ulur nivelet për të tjerët përmes
ndarjes për atë që dëshirojmë të -
10:06 - 10:09përmirësohemi, duke bërë
pyetje për ato që ne nuk dimë, -
10:09 - 10:11duke kërkuar reagime dhe
duke ndarë gabimet tona -
10:11 - 10:14dhe ato që kemi mësuar prej tyre,
-
10:14 - 10:17në mënyrë që të tjerët të ndjehen të
sigurt për të bërë të njëjtën gjë. -
10:17 - 10:20Besimi i vërtetë ka të bëjë me
modelimin e mësimit në vazhdim. -
10:20 - 10:24Po sikur, në vend që ta kalojmë
jetën duke bërë, bërë, bërë, -
10:24 - 10:27duke perfomuar, performuar, performuar
-
10:27 - 10:29të shpenzojmë më shumë kohë
duke eksploruar, -
10:29 - 10:31pyetur,
-
10:31 - 10:33dëgjuar,
-
10:33 - 10:36duke eksperimentuar, reflektuar,
-
10:36 - 10:39duke u përpjekur dhe duke u bërë?
-
10:39 - 10:43Po sikur secili të kishim gjithmonë diçka
-
10:43 - 10:45të cilen jemi duke punuar për tu
përmirësuar? -
10:45 - 10:49Po sikur të krijonim më shumë ishuj
me nivele të ulëta -
10:49 - 10:50dhe ujëra?
-
10:50 - 10:52Po sikur ta kemi të qartë,
-
10:52 - 10:54brenda vetes dhe me shokët tanë
të skuadrës, -
10:54 - 10:58rreth kërkimit të mësuarit
dhe kërkimit të performojmë, -
10:58 - 11:01në mënyrë që përpjekjet tona të
bëhen më të rëndësishme, -
11:01 - 11:04përmirësimi ynë i pafund
-
11:04 - 11:07dhe më e mira edhe më e mirë?
-
11:07 - 11:09Faleminderit.
- Title:
- Si të bëheni më të mirë në gjërat që ju interesojnë
- Speaker:
- Eduardo Briceño
- Description:
-
Duke punuar shumë, por jo duke u përmirësuar? Nuk je vetëm. Edukatori Eduardo Briceño zbulon një mënyrë të thjeshtë për të menduar më mirë në gjërat që bëni, pavarësisht nëse janë në punë, si prindër apo hobi krijuese. Dhe ai ndan disa teknika të dobishme që të mund të vazhdoni të mësoni dhe gjithmonë të ndjeheni sikur po ecni përpara.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:22
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erona Mjekiqi accepted Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erona Mjekiqi edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erblina Vrbovci edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erblina Vrbovci edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erblina Vrbovci edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about | ||
Erblina Vrbovci edited Albanian subtitles for How to get better at the things you care about |