< Return to Video

W poszukiwaniu zaginionych cywilizacji Peru przy użyciu satelitów

  • 0:01 - 0:04
    W lipcu 1911 roku
  • 0:04 - 0:09
    35-letni absolwent Yale i profesor
    wyruszył z obozu w dżungli
  • 0:09 - 0:11
    ze swoim zespołem.
  • 0:11 - 0:13
    Po wspięciu się na strome wzgórze
  • 0:13 - 0:15
    i otarciu potu z czoła
  • 0:16 - 0:19
    opisał rozpościerający się poniżej widok.
  • 0:19 - 0:22
    Zobaczył, jak z gęstwiny lasu deszczowego
  • 0:22 - 0:26
    wyłania się niezwykła plątanina struktur,
  • 0:26 - 0:29
    zbudowana z granitu i pięknie połączona.
  • 0:29 - 0:31
    Co niesamowite, był to pierwszy projekt
  • 0:31 - 0:34
    sponsorowany przez
    National Geographic,
  • 0:34 - 0:38
    na którego okładce
    pojawił się w 1912 roku.
  • 0:38 - 0:43
    Profesor używał najnowszego
    sprzętu fotograficznego,
  • 0:43 - 0:45
    żeby zrobić dokumentację miejsca,
  • 0:45 - 0:48
    na zawsze zmieniając oblicze eksploracji.
  • 0:48 - 0:51
    Tym miejscem było Machu Picchu,
  • 0:51 - 0:54
    odkryte i zbadane przez Hirama Binghama.
  • 0:55 - 0:57
    Kiedy je zobaczył, powiedział:
  • 0:57 - 1:00
    "To niesamowite.
  • 1:00 - 1:02
    Cóż to może być?".
  • 1:03 - 1:04
    Dzisiaj,
  • 1:05 - 1:07
    100 lat później,
  • 1:07 - 1:12
    zapraszam wszystkich
    na niesamowitą podróż ze mną,
  • 1:12 - 1:15
    37-letnią absolwentką Yale i profesor.
  • 1:15 - 1:16
    (Okrzyki)
  • 1:16 - 1:20
    Także użyjemy najnowocześniejszego sprzętu
  • 1:20 - 1:23
    do zmapowania całego kraju.
  • 1:24 - 1:26
    To dzieło zapoczątkował Hiram Bingham,
  • 1:26 - 1:30
    ale my rozszerzymy je na cały świat,
  • 1:30 - 1:34
    organizując badania archeologiczne,
    bardziej otwarte, integrujące,
  • 1:35 - 1:38
    na skalę wcześniej niemożliwą.
  • 1:39 - 1:42
    Jestem bardzo podekscytowana,
  • 1:42 - 1:44
    bo dzisiaj mogę ogłosić
  • 1:44 - 1:49
    początek nowej platformy TED Prize 2016
  • 1:49 - 1:51
    w Ameryce Łacińskiej,
  • 1:51 - 1:54
    a dokładniej w Peru.
  • 1:55 - 1:56
    (Brawa)
  • 1:56 - 1:57
    Dziękuję.
  • 2:02 - 2:05
    Będziemy kontynuować
    dzieło Hirama Binghama,
  • 2:05 - 2:09
    zamieniając je w niesamowitą przyszłość,
  • 2:09 - 2:11
    którą będziemy dzielić.
  • 2:11 - 2:14
    Peru to nie tylko Machu Picchu.
  • 2:14 - 2:16
    To również cudowna biżuteria,
  • 2:16 - 2:18
    jak ta, którą tu widzicie.
  • 2:18 - 2:22
    Niesamowite ceramiczne
    figurki kultury Mochica,
  • 2:22 - 2:24
    rysunki z Nazca
  • 2:24 - 2:26
    i przepiękne tkaniny.
  • 2:27 - 2:30
    Jako część platformy TED Prize,
  • 2:30 - 2:33
    będziemy współpracować
    z wyjątkowymi organizacjami.
  • 2:33 - 2:36
    Pierwszą z nich jest DigitalGlobe,
    największy na świecie dostawca
  • 2:36 - 2:39
    wysokiej rozdzielczości
    komercyjnych zdjęć satelitarnych.
  • 2:39 - 2:42
    Pomogą nam zbudować
  • 2:42 - 2:44
    platformę crowdsourcingową na ich wzór.
  • 2:44 - 2:46
    Może ktoś z was już z niej korzystał
  • 2:46 - 2:50
    w poszukiwaniach po katastrofie
    samolotu MH370.
  • 2:50 - 2:52
    Oczywiście, wspomogą nas
    zdjęciami satelitarnymi.
  • 2:52 - 2:57
    National Geographic pomoże
    nam w badaniach i edukacji
  • 2:57 - 3:00
    oraz dostarczy bogatej treści platformy,
  • 3:00 - 3:02
    jak archiwalne zdjęcia,
  • 3:02 - 3:04
    które widzieliśmy na początku prelekcji
  • 3:04 - 3:07
    i dokumentalne materiały filmowe.
  • 3:07 - 3:10
    Zaczęliśmy już planować
    i tworzyć platformę,
  • 3:10 - 3:12
    dlatego jestem taka podekscytowana.
  • 3:12 - 3:14
    Ciekawostka.
  • 3:14 - 3:16
    Mój zespół, prowadzony przez Chase Childs,
  • 3:17 - 3:20
    już zaczął przeglądać
    niektóre zdjęcia satelitarne.
  • 3:20 - 3:23
    To, co tu widzicie, jest dość szczegółowe.
  • 3:23 - 3:25
    To Chan Chan w północnym Peru.
  • 3:25 - 3:27
    Powstało około 850 roku.
  • 3:27 - 3:30
    To niesamowite miasteczko,
    ale przybliżmy je.
  • 3:30 - 3:34
    To typ i jakość danych,
    które będzie można zobaczyć.
  • 3:34 - 3:37
    Można dostrzec pojedyncze budynki.
  • 3:37 - 3:41
    Odkrywamy miejsca wcześniej nieznane.
  • 3:41 - 3:43
    Wiemy już, że w ramach platformy
  • 3:43 - 3:47
    będzie można pomóc odkryć
    tysiące nowych, nieznanych miejsc.
  • 3:47 - 3:48
    Jak te tutaj.
  • 3:48 - 3:51
    To jest prawdopodobnie duże.
  • 3:51 - 3:55
    Niestety, odkrywamy również
    dowody grabieży na szeroką skalę.
  • 3:55 - 3:57
    Jak to, co tu widzicie.
  • 3:57 - 3:59
    Wiele miejsc w Peru jest zagrożonych,
  • 3:59 - 4:01
    ale na szczęście wszystkie te dane
  • 4:01 - 4:04
    zostaną udostępnione osobom
    zaangażowanym w ochronę tych miejsc,
  • 4:04 - 4:05
    a zwłaszcza archeologom.
  • 4:06 - 4:10
    W Peru spotkałam się z ministrem kultury
  • 4:10 - 4:11
    i przedstawicielami UNESCO.
  • 4:11 - 4:13
    Będziemy z nimi ściśle współpracować.
  • 4:13 - 4:14
    Wiedzcie,
  • 4:14 - 4:17
    że strona będzie dostępna
    po angielsku i hiszpańsku.
  • 4:17 - 4:19
    To absolutnie niezbędne,
  • 4:19 - 4:23
    żeby z platformy korzystać mogła
    cała Ameryka Południowa.
  • 4:23 - 4:27
    Głównym prowadzącym projekt
    jest gentleman ze zdjęcia,
  • 4:27 - 4:29
    doktor Luis Jaime Castillo,
  • 4:29 - 4:32
    profesor Uniwersytetu Katolickiego.
  • 4:32 - 4:36
    Jako szanowany peruwiański
    archeolog i były wiceminister,
  • 4:36 - 4:40
    doktor Castillo będzie zarządzać
    i przekazywać dane archeologom,
  • 4:40 - 4:42
    żeby mogli pracować w terenie.
  • 4:42 - 4:46
    Prowadzi również program
    mapowania z użyciem dronów.
  • 4:46 - 4:49
    Niektóre z tych zdjęć
    można zobaczyć tu i tu.
  • 4:49 - 4:52
    Dane zostaną udostępnione
    na naszej platformie,
  • 4:52 - 4:55
    a doktor Castillo pomoże w mapowaniu
    miejsc, które wspólnie znajdziemy.
  • 4:56 - 4:58
    Naszym lokalnym partnerem
  • 4:58 - 5:02
    wspierającym nas w zakresie
    edukacji i działań informacyjnych
  • 5:02 - 5:04
    oraz zabezpieczaniu miejsc
  • 5:04 - 5:06
    jest Sustainable Preservation Initiative
  • 5:06 - 5:07
    kierowane przez doktora
    Larry'ego Cobena.
  • 5:07 - 5:09
    Nie wszyscy może wiedzą,
  • 5:09 - 5:11
    że często najuboższe społeczności
  • 5:11 - 5:15
    sąsiadują z najbardziej znanymi
    stanowiskami archeologicznymi.
  • 5:15 - 5:18
    SPI wspiera te społeczności,
  • 5:18 - 5:20
    a w szczególności kobiety,
  • 5:20 - 5:23
    przez nowe podejścia ekonomiczne
    i trening biznesowy.
  • 5:23 - 5:26
    Pomaga w tworzeniu rękodzieła,
  • 5:26 - 5:29
    które później jest sprzedawane turystom.
  • 5:29 - 5:30
    To pozwala kobietom
  • 5:30 - 5:33
    doceniać ich dziedzictwo kulturowe
  • 5:33 - 5:35
    i czuć się jego współwłaścicielkami.
  • 5:35 - 5:38
    Spędziłam z 24 z nich trochę czasu
  • 5:38 - 5:43
    w znanym Pachacámac niedaleko Limy.
  • 5:43 - 5:45
    Były niewiarygodnie inspirujące.
  • 5:45 - 5:49
    SPI będzie wspierać transformacje
    kolejnych społeczności,
  • 5:49 - 5:52
    w pobliżu miejsc,
    które możecie pomóc odkryć.
  • 5:53 - 5:55
    Peru to dopiero początek.
  • 5:55 - 5:58
    Zamierzamy rozszerzyć
    działalność na cały świat.
  • 5:58 - 6:01
    Dostałam już tysiące maili
  • 6:01 - 6:04
    od profesorów, nauczycieli, studentów
  • 6:04 - 6:08
    i innych archeologów
    chcących do nas dołączyć.
  • 6:08 - 6:12
    Sugerują już nawet
    niesamowite miejsca poszukiwań,
  • 6:12 - 6:14
    jak Atlantyda.
  • 6:14 - 6:16
    Nie wiem, czy będziemy jej szukać,
  • 6:16 - 6:18
    ale przecież nigdy nic nie wiadomo.
  • 6:18 - 6:21
    Ekscytuje mnie powstanie tej platformy.
  • 6:21 - 6:23
    Formalnie ruszamy przed końcem roku.
  • 6:23 - 6:25
    Muszę przyznać,
  • 6:25 - 6:29
    że jeśli to, co odkryliśmy
    przez ostatnie tygodnie,
  • 6:29 - 6:35
    może wskazywać na to, co odkryje świat,
    przekracza to wszelką wyobraźnię.
  • 6:35 - 6:38
    Trzymajcie się mocno.
  • 6:38 - 6:39
    Dziękuję bardzo.
  • 6:40 - 6:41
    (Brawa)
  • 6:41 - 6:43
    Dziękuję.
  • 6:43 - 6:45
    (Brawa)
Title:
W poszukiwaniu zaginionych cywilizacji Peru przy użyciu satelitów
Speaker:
Sarah Parcak
Description:

Na całym świecie setki tysięcy zaginionych cywilizacji skrywa przed nami swoje skarby. Sarah Parcak, archeolog lotnicza, jest zdeterminowana, żeby odnaleźć je, zanim zrobią tą szabrownicy. Wraz z TED Prize 2016 Parcak tworzy internetowe narzędzie nauki obywatelskiej GlobalXplorer, które pozwoli wyszkolić zastępy wolontariuszy-odkrywców szukających i chroniących ukryte dziedzictwo świata. W tej prelekcji mówi o pierwszych badaniach w Peru, skrywającym Machu Picchu, rysunki z Nazca i inne archeologiczne cuda czekające na odkrycie.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:59

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.