< Return to Video

Wat is een bipolaire stoornis? - Helen M. Farrell

  • 0:06 - 0:09
    Wat is een bipolaire stoornis?
  • 0:09 - 0:13
    Het woord bipolair
    betekent 'twee uitersten'.
  • 0:13 - 0:17
    Voor miljarden mensen over de hele wereld
    die aan een bipolaire stoornis lijden,
  • 0:17 - 0:20
    is het leven in twee
    verschillende realiteiten verdeeld:
  • 0:20 - 0:23
    euforie en depressie.
  • 0:23 - 0:26
    Er zijn verschillende varianten
    van de bipolaire stoornis,
  • 0:26 - 0:28
    ik wil er hier twee bespreken.
  • 0:28 - 0:32
    Bij het type 1 wisselen euforische
    periodes en depressies elkaar af.
  • 0:32 - 0:37
    Bij het type 2 zijn de euforische
    episodes korter en milder
  • 0:37 - 0:40
    en houden de depressieve
    periodes langer aan.
  • 0:40 - 0:43
    Voor iemand die tussen deze emoties
    heen en weer schommelt,
  • 0:43 - 0:48
    lijkt het soms onmogelijk de juiste balans
    voor een gezond leven te vinden.
  • 0:48 - 0:52
    De hoge pieken van type 1 worden
    ook wel manische periodes genoemd
  • 0:52 - 0:57
    en de emoties variëren van
    geïrriteerdheid tot onoverwinnelijkheid.
  • 0:57 - 1:01
    Maar deze euforische episodes
    gaan veel verder dan gewoon blijheid,
  • 1:01 - 1:04
    wat nare symptomen teweegbrengt,
    zoals te snel denken,
  • 1:04 - 1:05
    slapeloosheid,
  • 1:05 - 1:07
    snel praten,
  • 1:07 - 1:08
    impulsieve acties
  • 1:08 - 1:10
    en het nemen van grote risico's.
  • 1:10 - 1:13
    Zonder behandeling worden
    deze episodes steeds frequenter,
  • 1:13 - 1:14
    intensiever
  • 1:14 - 1:16
    en houden steeds langer aan.
  • 1:16 - 1:21
    De depressieve fase wordt gekenmerkt
    door symptomen zoals:
  • 1:21 - 1:22
    somberheid,
  • 1:22 - 1:24
    verminderde interesse in hobby's,
  • 1:24 - 1:25
    verandering in eetlust,
  • 1:25 - 1:28
    lage eigendunk of extreem schuldig voelen,
  • 1:28 - 1:30
    te veel of te weinig slaap,
  • 1:30 - 1:32
    rusteloosheid of traagheid,
  • 1:32 - 1:36
    of terugkerende suïcidegedachten.
  • 1:36 - 1:38
    Eén tot drie procent
    van de volwassen wereldbevolking
  • 1:38 - 1:44
    heeft last van de verschijnselen
    die bij een bipolaire stoornis horen.
  • 1:44 - 1:47
    Meestal zijn deze mensen actieve,
    produktieve leden in de samenleving
  • 1:47 - 1:50
    en worden hun levens, keuzes en relaties
  • 1:50 - 1:52
    niet door deze stoornis bepaald.
  • 1:52 - 1:56
    Maar toch zijn voor velen
    de consequenties groot.
  • 1:56 - 1:59
    De ziekte kan prestaties ondermijnen
    op het gebied van studie en beroep,
  • 1:59 - 2:01
    relaties,
  • 2:01 - 2:02
    financiële zekerheid
  • 2:02 - 2:04
    en persoonlijke veiligheid.
  • 2:05 - 2:08
    Wat veroorzaakt een bipolaire stoornis?
  • 2:08 - 2:13
    Volgens wetenschappers spelen de complexe
    verbindingen in de hersenen een hoofdrol.
  • 2:13 - 2:16
    Een gezond brein heeft
    sterke verbindingen tussen zenuwcellen,
  • 2:16 - 2:19
    omdat de hersenen voortdurend bezig zijn
  • 2:19 - 2:24
    de niet-gebruikte en foute verbindingen
    tussen zenuwcellen weg te snoeien.
  • 2:25 - 2:29
    Dit is een belangrijk proces,
    omdat dit netwerk de plattegrond vormt
  • 2:29 - 2:31
    van alles wat we doen.
  • 2:31 - 2:34
    Met behulp van een
    3D-afbeelding van de hersenen
  • 2:34 - 2:38
    heeft men ontdekt
    dat het snoeiproces verstoord is
  • 2:38 - 2:41
    bij mensen met een bipolaire stoornis.
  • 2:41 - 2:43
    Dit betekent dat
    hun zenuwcellen van slag zijn
  • 2:43 - 2:46
    en een netwerk creëren
    waarin je de weg kwijtraakt.
  • 2:46 - 2:49
    Met deze verwarrende
    verbindingen als plattegrond
  • 2:49 - 2:54
    ontwikkelen mensen met een bipolaire
    stoornis abnormale gedachtes en gedrag.
  • 2:54 - 2:56
    Ook psychotische verschijnselen,
  • 2:56 - 2:58
    zoals verwarde spraak en gedrag,
  • 2:58 - 2:59
    waanideeën,
  • 2:59 - 3:00
    paranoia
  • 3:00 - 3:02
    en hallucinaties
  • 3:02 - 3:06
    kunnen tijdens extreme episodes
    van de ziekte voorkomen.
  • 3:06 - 3:11
    Dit wordt veroorzaakt door een teveel
    aan de overdrachtsstof dopamine.
  • 3:11 - 3:17
    Ondanks deze inzichten heeft een bipolaire
    stoornis niet slechts één oorzaak.
  • 3:17 - 3:20
    In feite is het een complex probleem.
  • 3:20 - 3:23
    De amygdala in ons brein
    is bijvoorbeeld betrokken bij het denken,
  • 3:23 - 3:25
    het langetermijngeheugen
  • 3:25 - 3:27
    en het verwerken van emoties.
  • 3:27 - 3:31
    Hier kunnen verschillende factoren
    zoals erfelijkheid en sociale trauma's
  • 3:31 - 3:37
    afwijkingen creëren die symptomen
    van deze stoornis veroorzaken.
  • 3:37 - 3:39
    De aandoening zit in de familie,
  • 3:39 - 3:42
    dus we weten dat erfelijkheid
    een belangrijke rol speelt.
  • 3:42 - 3:45
    Maar dat betekent niet
    dat er één bipolair gen is.
  • 3:45 - 3:49
    Eigenlijk wordt de kans
    dat je een bipolaire stoornis ontwikkelt
  • 3:49 - 3:52
    bepaald door de interactie
    tussen verschillende genen
  • 3:52 - 3:56
    in een ingewikkeld samenspel
    dat we nog steeds niet begrijpen.
  • 3:56 - 3:57
    De oorzaken zijn ingewikkeld,
  • 3:57 - 4:02
    dus de diagnose stellen
    en leven met deze ziekte is een uitdaging.
  • 4:02 - 4:05
    Desondanks is de stoornis
    goed te behandelen.
  • 4:05 - 4:10
    Medicatie zoals lithium heeft een gunstig
    effect op risicovolle gedachtes en gedrag
  • 4:10 - 4:12
    door stemmingswisselingen te voorkomen.
  • 4:12 - 4:18
    Deze stemmingsstabilisatoren verminderen
    afwijkende activiteiten in het brein
  • 4:18 - 4:21
    en versterken de bruikbare
    verbindingen tussen zenuwcellen.
  • 4:21 - 4:24
    Andere vaak voorgeschreven
    medicijnen zijn antipsychotica,
  • 4:24 - 4:27
    die het effect van dopamine beïnvloeden,
  • 4:27 - 4:29
    of elektroconvulsieve therapie,
  • 4:29 - 4:33
    waarbij een zorgvuldig georkestreerde
    epileptische aanval wordt opgewekt.
  • 4:33 - 4:36
    Dit wordt soms gebruikt
    als noodbehandeling.
  • 4:36 - 4:38
    Sommige patiënten weigeren behandeling,
  • 4:38 - 4:40
    omdat ze bang zijn
    dat het hun emoties vervlakt
  • 4:40 - 4:42
    en hun creativiteit aantast.
  • 4:42 - 4:46
    Maar de moderne psychiatrie
    is erop gericht dit te voorkomen.
  • 4:46 - 4:50
    Tegenwoordig bekijkt de arts per patiënt
  • 4:50 - 4:53
    welke combinatie van behandelingen
    het best kan worden toegepast
  • 4:53 - 4:57
    waardoor deze persoon een zo
    normaal mogelijk leven kan leiden.
  • 4:57 - 5:00
    Naast behandelingen
    kunnen patiënten ook voordeel halen
  • 5:00 - 5:02
    uit eenvoudige veranderingen in hun leven,
  • 5:02 - 5:04
    zoals regelmatig sporten,
  • 5:04 - 5:05
    goede slaapgewoontes,
  • 5:05 - 5:08
    afzien van drugs en alcohol,
  • 5:08 - 5:12
    en niet te vergeten de acceptatie
    en steun van familie en vrienden.
  • 5:12 - 5:16
    Houd in gedachten dat een
    bipolaire stoornis een ziekte is
  • 5:16 - 5:17
    en geen tekortkoming,
  • 5:17 - 5:19
    het bepaalt niet je identiteit
  • 5:19 - 5:21
    en het kan in goede banen worden geleid
  • 5:21 - 5:24
    door een combinatie van medische
    behandelingen voor de interne mens,
  • 5:24 - 5:29
    liefdevolle acceptatie
    en begrip vanuit de omgeving,
  • 5:29 - 5:32
    en door er zelf bewust aan te werken
  • 5:32 - 5:35
    om balans in het leven te vinden.
Title:
Wat is een bipolaire stoornis? - Helen M. Farrell
Speaker:
Helen M. Farrell
Description:

Bekijk de volledige les op: http://ed.ted.com/lessons/what-is-bipolar-disorder-helen-m-farrell

Het woord bipolair betekent 'twee uitersten'. Voor miljarden mensen over de hele wereld die aan een bipolaire stoornis lijden, is het leven in twee verschillende realiteiten verdeeld: euforie en depressie. Wat veroorzaakt deze ziekte? Is de stoornis te behandelen? Helen M. Farrell beschrijft de oorzaken en behandelingen van een bipolaire stoornis.

Les van Helen M. Farrell, animatie van Uncle Ginger.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:58
Michelle Mehrtens edited Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Bibi Mulders edited Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Bibi Mulders edited Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Bibi Mulders edited Dutch subtitles for What is bipolar disorder?
Show all

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions