Eerlijke leugenaars: de psychologie achter zelfbedrog | Cortney Warren | TEDxUNLV

Dr. Cortney Warren stelt zichzelf tot doel iedereen die moedig genoeg is om bewuster te leven, te ondersteunen met inhoud, middelen en relaties, want pas zodra we eerlijk zijn over wie we echt zijn, kunnen we veranderen.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx

Mensen zijn meesters in zelfbedrog.

We maken onszelf dingen wijs
die niet waar zijn

en we weigeren waarheden te accepteren.

Toen ik studeerde,

begon ik me pas echt
in zelfbedrog te verdiepen.

Het zette mijn wereld op zijn kop.

Ik zag het overal,

bij iedereen.

We liegen tegen onszelf
over de kleinste details,

zoals hoeveel we
vandaag echt hebben gegeten

en waarom we niet
onze echte lengte en gewicht

op ons rijbewijs lieten zetten.

(Gelach)

Onze leugens beschrijven
onze goed voornemens:

"Ik drink vanavond maar één glas wijn" --

terwijl ik heel goed weet
dat het er minstens drie worden.

Onze leugens verwoorden
onze sociale idealen:

"Ik heb nooit seksuele fantasieën
over iemand anders dan mijn partner",

want dat zou niet acceptabel zijn.

We liegen over onze
belangrijkste levenskeuzes,

zoals waarom we deze partner
of deze carrière hebben gekozen.

Helaas, voor alle romantici,

is liefde bijna nooit
de volledige motivatie.

Nergens was zelfbedrog zo duidelijk
als in mijn liefdesrelaties.

Ik was als de dood verlaten te worden.

Mijn angst verlaten te worden
deed me dingen doen

die ik nog steeds moeilijk kan toegeven --

nerveus op een telefoontje wachten,

ergens langsrijden
om te checken waar hij was,

voortdurend vragen of hij van me hield.

Op dat moment had ik je
dat niet kunnen vertellen,

omdat ik het mezelf niet toe kon geven.

We liegen uiteindelijk tegen onszelf

omdat we de psychologische ruggengraat
niet hebben om de waarheid toe te geven

en de consequenties daarvan te aanvaarden.

Het onder ogen zien van ons zelfbedrog

is de meest effectieve weg
naar een bevredigend leven.

Zodra we namelijk
toegeven wie we echt zijn,

kunnen we beginnen met veranderen.

Het is moeilijk om deze foto
te zien en te denken:

leugenaars!

(Gelach)

Maar onze neiging
tot zelfbedrog begint hier.

Vanaf heel jonge leeftijd
beginnen we rond te kijken

en conclusies te trekken
over onszelf en onze omgeving.

Correct of niet, die conclusies
hebben onze identiteit beïnvloed.

Als volwassenen willen we vooral liegen

over hoe psychologisch pijnlijke situaties
die we als kind hebben meegemaakt,

hebben beïnvloed wie we tegenwoordig zijn.

Misschien groeide je op
in een eenoudergezin,

waar je door je vader werd verwaarloosd.

Je kwam erachter
dat er iets mis met je was --

je was niet slim genoeg,
aantrekkelijk genoeg, atletisch genoeg.

Je besloot dat je, om mensen
van je te laten houden,

perfect moest zijn.

Als volwassene,

als iemand je op je onvolkomenheden wijst,

voel je een enorme onrust
maar ontken je waar dat uit voortkomt.

Misschien voelde je je lelijk als kind
omdat je werd geplaagd om je uiterlijk.

Je leerde om te eten
als reactie op emotionele pijn.

Als volwassene valt het je niet mee
je gewicht stabiel te houden,

omdat je eetgedrag
weinig met honger te maken heeft.

Misschien zag je je ouders ruziën.

Je leerde conflicten uit de weg te gaan.

Nu vind je het zelfs al lastig
om een negatieve emotie te erkennen.

Al zijn de ervaringen uit de kindertijd
voor ieder van ons uniek,

wat we hebben geleerd,
zal tot uiting komen

in de leugens die we onszelf
als volwassene vertellen.

Psychologische theorieën
over de menselijke aard

kunnen ons helpen
ons zelfbedrog te begrijpen.

Sigmund Freud beschreef als eerste liegen
als ego's verdedigingsmechanismen:

psychologische strategieën
die ons ego beschermen

-- ons basisidee van ons 'zelf' --

van informatie die ons zou kwetsen.

Ontkenning:

weigeren iets als waar aan te nemen,

ook al is het dat.

"Ik heb geen probleem met alcohol" --

ook al drink ik iedere dag.

"Ik ben niet jaloers" --

ook al controleer ik stiekem
de e-mails van mijn partner.

Rationalisering:

redenen verzinnen
om onszelf te verontschuldigen.

"Ik had niet tegen je geschreeuwd als je
me niet zo oneerlijk had behandeld";

waarmee ik mijn schreeuwen goedpraat.

"Ik weet dat roken
slecht is voor mijn gezondheid,

maar het helpt me te ontspannen";

waarmee ik mijn roken rechtvaardig.

Projectie:

je neemt een vervelend aspect van jezelf
en schrijft het aan een ander toe.

"Zo ben ik niet. Jij bent juist zo."

Ga je uit met iemand
die je niet zo leuk vindt,

zeg je dingen als:

"Je bent niet klaar voor deze relatie",

terwijl feitelijk jij
er niet klaar voor bent,

en dat ook nooit zult zijn.

Voortrekkers op het gebied
van cognitieve gedragstherapie

beschrijven hoe
onze gedachten ons bedriegen

door cognitieve vervormingen --
irrationele denkpatronen.

Gepolariseerd denken:
in extremen denken.

"Ik eet helemaal geen koekjes
of ik eet een hele doos,

want als ik er één eet,

is mijn dieet er toch aan,
dus dan kan ik net zo goed dooreten."

Emotioneel redeneren:

denken dat je gevoelens
de realiteit correct weergeven.

"Ik voel me gekwetst, dus jij móét wel
iets vervelends hebben gedaan."

"Ik voel me stom, dus ben ik stom."

Overmatig generaliseren:

één enkel negatief voorval zien
als een oneindige spiraal van nederlagen.

Na een stukgelopen relatie denken:

"Ik zal wel altijd alleen blijven."

Na die promotie op je werk
te zijn misgelopen, denk je:

"Het wordt nooit wat
met die carrière van mij."

Op existentieel vlak

doen we net alsof we
het onvermijdbare kunnen vermijden --

de onontkoombare fundamentele
realiteit van het mens-zijn:

de dood -- we gaan allemaal dood;

het ultieme alleen-zijn --

we zijn geboren als een individu
in een afzonderlijk lichaam;

zinloosheid --

ons leven is inherent zinloos
tenzij we er zelf een zin aan geven;

en vrijheid --

we zijn verantwoordelijk voor onszelf,
omdat we vrijheid van keuze hebben.

Om deze dingen te vermijden,
liegen we vaak tegen onszelf.

"Ik ben zo vanwege mijn opvoeding" --

waarmee ik de verantwoordelijkheid
voor mijn keuzes afschuif.

"Die vervelende dingen
in het nieuws gebeuren mij nooit" --

ik ben op mysterieuze wijze bijzonder
en op unieke wijze beschermd.

"Ik maak geen testament. Ik ben nog jong.
Ik ga trouwens sowieso niet dood" --

waarmee ik mijn vergankelijkheid ontken.

Multiculturele
en feministische psychologen

beschrijven hoe internalisering
van culturele normen ons beïnvloeden.

We nemen klakkeloos voor waar aan

wat onze cultuur ons
met de paplepel heeft ingegeven,

in plaats van zelf te besluiten
welke waarheid de onze is.

Compromitteer jij jezelf
onder de druk van je cultuur?

Vind je dat je een bepaald
uiterlijk moet hebben,

een bepaald gewicht,

een bepaald inkomen,

moet trouwen,
kinderen krijgen, moet geloven,

omdat dat zo hoort

of omdat jij vindt
dat dat voor jou het beste is?

Al deze theorieën over de menselijke aard

helpen ons begrijpen hoe we onszelf
dagelijks voor de gek houden.

Nou en?

Zelfbedrog leidt tot enorme
hoeveelheden pijn en spijt.

Om eerlijkheid uit de weg te gaan,

maken we vaak keuzes
die schadelijke consequenties hebben

voor onszelf en anderen --

we gebruiken misschien drugs of alcohol,

we eten, shoppen, gokken, stelen, liegen,
laten mensen in de steek

of wentelen onze emotionele bagage af
op wie ons het meest dierbaar zijn.

Of we verkiezen niet te veranderen,

zelfs als we ons miserabel voelen

of ernstige schade toebrengen
aan de mensen om ons heen.

Met spijt terugkijken
op je leven is enorm pijnlijk,

want je kunt je vroegere keuzes
niet ongedaan maken.

Zoals ik zal zei,

worstelde ik vreselijk
met mijn liefdesrelaties.

Ik wist dat ik me niet veilig voelde,

maar ik stond erop
dat het de schuld van mijn vriend was --

als hij me maar vaker zou bellen,
vaker zei dat hij van me hield,

zou ik me veilig voelen.

In feite

was er niets wat hij kon doen
om me veilig te laten voelen,

want mijn gevoelens
hadden niets met hem te maken.

Ik voelde me niet veilig
omdat ik als kind had geleerd

dat mensen me altijd zouden verlaten,

en ik maakte voortdurend keuzes
vanuit die overtuiging.

Als we voor wie we zijn niet zelf
de volledige verantwoordelijkheid nemen,

kwetsen we onszelf en onze omgeving.

En dus?

Hoe beginnen we te erkennen
welke leugens we onszelf verkopen?

Hoe worden we eerlijkere leugenaars?

De eerste stap is zelfbewustzijn --

we gaan onszelf observeren.

Als je ergens een sterke
emotionele reactie op hebt:

sta daar even bij stil.

Als wat je zegt niet past bij wat je doet,

wacht even.

Als je irrationele gedachten hebt:

maak pas op de plaats.

Bedenk:

wat zegt dit over mij?

Op dezelfde manier
besteden we enorm veel energie

om over iets of iemand heen te komen.

En over het algemeen negeren we
wat onze eigen rol is in onze conflicten.

Als je emoties inzake iets of iemand
nog niet zijn geweken,

wacht dan even.

Stel jezelf de vraag:

wat zegt mijn reactie
op deze situatie over mijzelf?

Als we eerlijker en bewuster worden,

nemen we gaandeweg ook steeds meer
verantwoordelijkheid voor onze keuzes.

Als we toegeven dat we
ergens niet zeker van zijn

-- en dat zijn we allemaal --

krijgen we nu de keuze:

gaan we aan die onzekerheid
werken of niet?

Wat we ook besluiten,

we zijn nu verantwoordelijker
voor de gevolgen van onze onzekerheid,

omdat we het bewust doen.

Niet veranderen wanneer we
de waarheid onder ogen zien, is een keuze.

Al zijn er veel omstandigheden
die we niet in de hand hebben,

zijn we verantwoordelijk
voor de manier waarop we daar op reageren.

Een van de beste manieren
om ons zelfbedrog onder ogen te zien

is psychotherapie.

Het is waarschijnlijk de enige relatie

die je ooit in je leven zult hebben

die louter in je eigen voordeel is.

Toch bestaat er
een groot stigma rond therapie.

Mensen zeggen vaak dingen als:

"Ik heb geen therapie nodig.

Dat is alleen voor gekke en zwakke mensen
die zichzelf niet kunnen helpen."

Terwijl het feitelijk
enorm veel moed vergt

om je volstrekt kwetsbaar op te stellen
jegens een andere persoon.

Therapie is een waar geschenk
als je de moed hebt om het te accepteren.

Ons zelfbedrog onder ogen zien
is een levenslange opdracht.

Telkens als wij veranderen
schenkt de wereld ons nieuwe manieren

om onszelf te begrijpen.

Het leren houdt nooit op.

Ik was perfect op weg
om een succesvol wetenschapper te worden.

Ik kreeg twee jaar geleden
hier aan de UNLV een baan.

En over zes weken ben ik werkloos,

omdat ik ontslag heb genomen.

Een baan krijgen en dan ontslag nemen

is zo ongeveer het laatste
wat je verwacht van een faculteitslid.

Met name van mij. Ik hou van psychologie!

Ik hou van lesgeven, van onderzoek
en van mijn afdeling.

De UNLV was
een geweldige ervaring voor me.

Maar de waarheid is dat mijn hart
niet meer bij de academische wereld ligt.

Dat aan mezelf toegeven
was buitengewoon pijnlijk!

Ik kwam oog in oog te staan

met al mijn neigingen tot zelfbedrog
en mijn onzekerheden.

"Ga ik geen mensen teleurstellen?

Wat zal mijn gezin ervan vinden?

Wat ga ik dan doen?
Kan ik de kost wel zelf verdienen?

Wie ben ik als ik geen professor ben?

Stel dat mijn hele leven verandert.

Stel dat mijn leven niet verandert!"

Als ik had besloten hier te blijven,

had ik psychologisch
een gigantische prijs betaald.

Ik had moeten toegeven
dat ik niet sterk genoeg was

om onder druk van de waarheid
andere keuzes te maken.

Wees een eerlijker leugenaar.

Kies om eerlijker te zijn
over de leugens die je jezelf vertelt.

Gebruik de waarheid om het voor jou
meest bevredigende leven te leven:

je hebt er tenslotte maar één.

(Applaus)