-
Burada dörd tərəfli bir fiqur
-
və ya dördbucaqlı var, onun iki tərəfi
-
bir-birinə paraleldir.
-
Bu trapesiyanın tərifidir.
-
Bu videoda verilmiş ölçülərə
-
əsasən trapesiyanın sahəsini tapmalıyıq.
-
Gəlin həlli tapmağa çalışaq.
-
Uzunluğu 6 olan oturacağı
-
uzunluğu 3 olan hündürlüyə vursaq nə alınar?
-
6 vur 3-ün cavabı nə olar?
-
Bu eni 6 vahid və hündürlüyü 3 vahid olan
-
düzbucaqlının sahəsi olacaq.
-
Yəni, bu fiqurun sahəsi alınacaq,
-
gəlin bunu çəhrayı rənglə yazaq.
-
Gördüyümüz fiqurun sahəsi 6 vur 3-ə
bərabər olacaq.
-
Bu bizə bu ümumi sahənin ölçüsünü verəcək.
-
Trapesiyamız isə daha kiçikdir.
-
gəlin bu trapesiyanın sahəsini tapmağa çalışaq.
-
2-ni 3-ə vursaq nə alınar?
-
Bu halda, biz eni 2 və hündürlüyü 3 olan
-
düzbucaqlının sahəsini taparıq.
-
Həmin düzbucaqlının bu olduğunu hesab edin.
-
Bu buradakı düzbucaqlıdır.
-
Bu, sahəsi 2 vur 3 olan düzbucaqlıdır.
-
Trapesiyanın sahəsi bu iki
-
ədədin arasında olmalıdır.
-
Bəlkə də,ikisinin tam ortasında olmalıdır,
-
çünki, iki düzbucaqlı arasındakı sahə
-
fərqinə baxsaq, gəlin bunu rəngləyək.
-
Deməli, bu sol tərəfdəki sahə fərqidir.
-
Bu isə sağ tərəfdəki sahə fərqidir.
-
Trapesiyaya diqqət yetirsək,
-
bu sarı hissə ilə, daha kiçik olan düzbucaqlıya
nəzər salsaq, görərik ki,
-
o, sahənin yarısını göstərir,
-
kiçik düzbucaqlı ilə böyük
-
düzbucaqlı arasındakı fərqi göstərir.
-
Sol tərəfdə həqiqətən yarısı alınır.
-
Sağ tərəfdə isə kiçik və böyük düzbucaqlı
-
arasındakı fərqin yarısı alınır.
-
Bu tamamilə trapesiyanın sahəsinə
-
uyğundur, burada gördüyünüz ümumi sahə
-
ortalama olmalıdır.
-
Bu, tamamilə kiçik və böyük düzbucaqlı arasındakı
-
sahə fərqinin yarısı olmalıdır.
-
Gəlin həmin iki ədədin ədədi
ortasına baxaq.
-
Bu (6 x 3 + 2 x 3)/2 olacaq.
-
Trapesiyanın sahəsini tapmaq üçün
-
iki oturacağa: uzun və qısa oturacaqlara
baxırıq.
-
Onların hər birini hündürlüyə vurub,
-
daha sonra ədədi ortasını tapmalıyıq.
-
Bunu həmçinin 6 + 2
-
kimi yaza bilərik.
-
Burada 3-ü mötərizə xaricinə çıxarıram.
-
(6 + 2) x 3)/2,
-
həmin ifadənin
-
fərqli formasıdır.
-
Bunlar bu misalın fərqli həl üsullarıdır.
-
(6 + 2)/2 və daha sonra vur 3.
-
Siz buna kiçik və böyük düzbucaqlının
-
ədədi ortası kimi baxa bilərsiniz.
-
Deməli, hər dəfə oturacağı hündürlüyə
-
vurub ədədi ortanı tapırıq.
-
Bunu belə düşünək: gəlin bu iki
-
oturacağı toplayaq, hündürlüyə vuraq və 2-ə bölək.
-
Başqa sözlə desək, ilk olaraq
oturacaqların ədədi ortasını
-
tapıb, daha sonra onu 3-ə vuraq.
-
Bu da misalın həllinin
-
başqa bir üsuludur.
-
Bu iki uzunluğun ədədi ortasını hesablasaq,
-
(6 + 2)/2 = 4 alınar.
-
Bunu en hesab edə bilərik,
-
gəlin onu narıncı rəngdə yazaq.
-
Bu en 4 vahiddir.
-
4 vahid olan eni
-
hündürlüyə vurmalıyıq.
-
Belə bir düzbucaqlı alınacaq:
-
bu həqiqətən kiçik və böyük düzbucaqlının
-
yarısı qədərdir.
-
Bunların hər biri bərabər ifadələrdir.
-
Gəlin indi bunu hesablayaq.
-
İstənilən birini hesablaya bilərik.
-
6 vur 3 = 18.
-
(18 + 6)/2.
-
24/2 = 12.
-
Belə də yaza bilərik:
-
6 + 2 = 8, 3-ə vurduqda 24, 2-ə böldükdə,
12 alınır.
-
(6 + 2)/2 = 4, 3-ə vurduqda, 12 alınır.
-
Hər iki halda trapesiyanın sahəsi
12 kvadrat vahiddir.