-
Burada dörd tərəfli fiqurumuz
-
və ya dördbucaqlı var, onun iki tərəfi
-
bir-birinə paraleldir.
-
Bu trapesiyanın izahıdır.
-
Bizim etmək istdəyimiz, verilmiş ölçülərə
-
əsasən trapesiyanın sahəsini tapmaqdır.
-
Gəlin bunu düşünək.
-
Əgər gördüyünüz bu uzun oturacaq 6-nı
-
hündürlük 3-ə vursaq neçə alınar?
-
Əgər 6-nı 3-ə vursaq neçə alarıq?
-
Bu eni 6 vahid və hündürlüyü 3 vahid olan
-
düzbucaqlının sahəsi olacaq.
-
Bu bizə gəlin çəhrayı rəngdə edək,
-
fiqurun sahəsini verəcək.
-
Gördüyümüz fiqurun sahəsi 6 dəfə 3-ə
bərabər olacaq.
-
Bu bizə ümumi sahəni verəcək.
-
İndi isə, trapesiyamız daha kiçikdir,
-
amma gəlin təcrübəmizə əsasən davam edək.
-
İndi, əgər 2-ni 3-ə vursaq necə olar?
-
Beləcə biz eni 2 və hündürlüyü 3 olan
-
düzbucaqlının sahəsini taparıq.
-
Siz bunu buradakı düzbucaqlı kimi düşünə
bilərsiniz.
-
Bu buradakı düzbucaqlıdır.
-
Bu, 2 və 3 ölçüsündə olan düzbucaqlıdır.
-
İndi isə, trapesiyanın sahəsi bu iki
-
ədədin arasında olmalıdır.
-
Bəlkə də tam da ikisinin ortasında olmalıdır,
-
çünki, siz iki düzbucaqlı arasındakı sahə
-
fərqinə baxırsınız, gəlin bunu rəngləyək.
-
Deməli, bu sol tərəfdəki sahə fərqidir.
-
Bu isə sağ tərəfdəki sahə fərqidir.
-
Əgər trapesiyaya fokuslansaq, əgər
-
sarı ilə başlasaq, daha kiçik olan düzbucaqlı
-
sahənin yarısını göstərir,
-
sol tərəfdəki kiçik düzbucaqlı ilə böyük
-
düzbucaqlı arasındakı fərqi göstərir.
-
Sol tərəfdə həqiqətən yarısı alınır.
-
Sağ tərəfdə isə kiçik və böyük düzbucaqlı
-
arasındakı fərqin yarısı alınır.
-
Bu tamamilə trapesiyanın sahəsinə
-
uyğundur, burada gördüyünüz ümumi sahə
-
ortalama olmalıdır.
-
Bu tamamilə kiçik və böyük düzbucaqlı arasındakı
-
fərqin ortasında olmalıdır.
-
Deməli, gəlin həmin iki ədədin ədədi
ortasına baxaq.
-
Bu (6 x 3 + 2 x 3)/2 olacaq.
-
Trapesiyanın sahəsi haqqında düşündükdə,
-
siz iki oturacağa uzun və qısa olanlarına
baxırsınız.
-
Onların hər birini hündürlüyə vurun və
-
daha sonra ədədi ortasını tapın.
-
Bunu həmçinin 6 + 2
-
kimi düşünə bilərsiniz.
-
Burada sədəcə 3-ü mötərizə xaricinə çıxarıram.
-
(6 + 2 x 3)/2, hansı ki,
-
fərqli formada yazdığım ilə
-
eynidir.
-
Bunlar hamısı bunu etməyin müxtəlif yollarıdır,
-
(6 + 2)/2 və daha sonra vurulsun 3.
-
Siz buna kiçik və böyük düzbucaqlının
-
ədədi ortası kimi baxa bilərsiniz.
-
Deməli, siz hər dəfə oturacağı hündürlüyə
-
vurub ədədi ortanı tapırsınız.
-
Bunu belə düşünək, gəlin bu iki
-
oturacağı toplayaq, hündürlüyə vuraq və 2-ə bölək.
-
Ya da belə deyə bilərsiniz ki, ilk olaraq
oturacaqların ədədi ortasını
-
götürüb onu 3-ə vuraq.
-
Bu sizə yeni düşünmə üsulu
-
verir.
-
Əgər bu iki uzunluğun ədədi ortasını götürsəniz,
-
(6 + 2)/2 = 4 olar.
-
Bu enə oxşayan bir şey olar,
-
narıncı rəngdə etsək yaxşıdır.
-
4 vahid en buna bənzəyir.
-
4 vahid en buna bənzədiyi kimi
-
onu hündürlüyə vurursunuz.
-
Deməli, belə bir düzbucaqlı olacaq,
-
bu həqiqətən kiçik və böyük düzbucaqlının
-
yarısı qədərdir.
-
Bunların hər biri bərabər ifadələrdir.
-
Gəlin indi bunu hesablayaq.
-
İstənilən birini edə bilərik.
-
6 dəfə 3 18 edir.
-
(18 + 6)/2.
-
24/2 12-ə bərabərdir.
-
Belə də edə bilərsiniz.
-
6 + 2 = 8, 3-ə vuranda 24 edir, 2-ə bölsək,
12 alınır.
-
(6 + 2)/2 = 4, 3-ə vurduqda 12 alınır.
-
Hər iki halda trapesiyanın sahəsi
12 kvadrat vahiddir.