Alles wat je hoort in een film is een leugen
-
0:01 - 0:03Ik wil eerst even beginnen
met een experiment. -
0:05 - 0:08Ik ga drie beeldfragmenten laten zien
van een regenachtige dag. -
0:09 - 0:13Maar ik heb het geluid
van één van de video's gewijzigd. -
0:13 - 0:15In plaats van het geluid van regen
-
0:15 - 0:18heb ik het geluid toegevoegd
van bakkend spek. -
0:19 - 0:23Ik zou willen dat jullie eens nadenken
welk fragment het geluid van het spek is. -
0:24 - 0:26(Vallende regen)
-
0:27 - 0:29(Vallende regen)
-
0:32 - 0:34(Vallende regen)
-
0:41 - 0:42Oké.
-
0:43 - 0:46Ik heb eigenlijk gelogen.
-
0:46 - 0:47Het was allemaal spek.
-
0:47 - 0:49(Spek sist)
-
0:52 - 0:54(Applaus)
-
0:57 - 1:00Mijn bedoeling was niet echt
om jullie te laten watertanden -
1:01 - 1:02iedere keer als het regent.
-
1:02 - 1:08Ik wou aantonen dat onze hersenen
zich makkelijk laten misleiden. -
1:09 - 1:12We zijn niet op zoek naar de waarheid.
-
1:13 - 1:15Wat die misleiding betreft,
-
1:15 - 1:18wil ik één van mijn
favoriete schrijvers citeren. -
1:18 - 1:25In 'The Decay of the Art of Lying'
stelt Oscar Wilde -
1:25 - 1:30dat slechte kunst de natuur
zo realistisch mogelijk kopieert, -
1:31 - 1:36terwijl goede kunst voortvloeit
uit leugens en bedrog, -
1:37 - 1:40en mooie onwaarheden vertelt.
-
1:42 - 1:45Iedere keer je naar een film kijkt
-
1:45 - 1:46en de telefoon rinkelt,
-
1:46 - 1:49dan hoor je eigenlijk niet die telefoon.
-
1:49 - 1:53Het is later toegevoegd,
tijdens postproductie, in een studio. -
1:53 - 1:56Al het geluid dat je hoort, is vals.
-
1:56 - 1:58Alles, behalve de dialoog,
-
1:58 - 1:59is vals.
-
1:59 - 2:03Wanneer je een vogel
ziet flapperen met zijn vleugels... -
2:03 - 2:06(Vleugels flapperen)
-
2:06 - 2:08dan is dat is niet echt
het geluid van een vogel. -
2:08 - 2:13Het klinkt veel realistischer als je
het geluid van een laken opneemt -
2:14 - 2:15of met een ovenwant wappert.
-
2:15 - 2:17(Flapperen)
-
2:19 - 2:22De closeup van een brandende sigaret...
-
2:22 - 2:25(Sigaret brandt)
-
2:25 - 2:28Dat klinkt in feite realistischer
-
2:28 - 2:31als je 'n propje plasticfolie neemt
-
2:31 - 2:32en het openvouwt.
-
2:32 - 2:36(Propje plasticfolie wordt opengevouwen)
-
2:36 - 2:37Een slag in het gezicht?
-
2:37 - 2:38(Slag)
-
2:38 - 2:41Oeps. Ik zal het nog eens afspelen.
-
2:41 - 2:42(Slag)
-
2:42 - 2:46Dat geluid bekomt men vaak
door met een mes in groenten te steken, -
2:46 - 2:48meestal kool.
-
2:48 - 2:51(Kool die doorboord wordt met een mes)
-
2:51 - 2:54Volgende: botten die breken.
-
2:54 - 2:57(Botten breken)
-
2:57 - 2:59Er raakte niemand gewond.
-
2:59 - 3:01Het is eigenlijk het geluid
-
3:01 - 3:04van selderij of bevroren sla
die gebroken wordt. -
3:04 - 3:07(Bevroren sla of selderij
die gebroken wordt) -
3:07 - 3:09(Gelach)
-
3:09 - 3:14Het juiste geluid vinden
is niet altijd even makkelijk -
3:14 - 3:16als even naar de supermarkt gaan
-
3:16 - 3:19en er wat groenten kopen.
-
3:19 - 3:21Het is vaak veel ingewikkelder.
-
3:21 - 3:24Laten we eens onderzoeken
wat er voorafgaat -
3:24 - 3:26aan het maken van een geluidseffect.
-
3:26 - 3:30Eén van mijn favoriete verhalen
is van de hand van Frank Serafine. -
3:30 - 3:32Hij werkt mee aan ons archief
-
3:32 - 3:35en is een geweldige geluidsontwerper
voor onder andere 'Tron' en 'Star Trek'. -
3:36 - 3:42Hij maakte deel uit van het Paramountteam
dat de Oscar won voor het beste geluid -
3:42 - 3:44met 'The Hunt for Red October'.
-
3:44 - 3:47In die klassieker uit de jaren 90
over de Koude Oorlog -
3:47 - 3:52moesten ze het geluid nabootsen
van de propeller van een onderzeeër. -
3:52 - 3:53Ze hadden een probleempje:
-
3:53 - 3:57ze konden geen onderzeeër vinden
in West-Hollywood. -
3:57 - 4:00Wat ze dus gedaan hebben...
-
4:00 - 4:03Ze trokken naar hun vriend,
die een zwembad had. -
4:03 - 4:08en Frank deed er
een 'bommetje' of 'bomba'. -
4:09 - 4:11Ze installeerden een microfoon onder water
-
4:11 - 4:14en één boven water, naast het zwembad.
-
4:14 - 4:17Dit is de opname
van de microfoon onder water. -
4:17 - 4:19(Sprong onderwater)
-
4:19 - 4:21Samen met de microfoon boven water
-
4:21 - 4:23klinkt het als volgt...
-
4:23 - 4:26(Water spat)
-
4:26 - 4:30Ze hebben dat geluid genomen
en het één octaaf verlaagd, -
4:30 - 4:33alsof je een plaat zou vertragen.
-
4:33 - 4:35(Water spat één octaaf lager)
-
4:36 - 4:39En daarna verwijderden ze
de meeste hoge frequenties -
4:39 - 4:41(Water spat)
-
4:41 - 4:43en verlaagden ze het met nog een octaaf.
-
4:44 - 4:46(Water spat een octaaf lager)
-
4:47 - 4:49En daarna voegden ze
een beetje van het geluid toe -
4:49 - 4:51van de microfoon boven het water.
-
4:51 - 4:53(Water spat)
-
4:54 - 4:57Door dat geluid eindeloos te herhalen
-
4:57 - 4:59kregen ze het volgende...
-
4:59 - 5:05(Propeller draait)
-
5:05 - 5:11Als je creativiteit en technologie
combineert, kan je de illusie creëren -
5:11 - 5:15dat we ons in een onderzeeër bevinden.
-
5:15 - 5:18Als je eenmaal je geluiden hebt gecreëerd
-
5:18 - 5:21en je hebt ze met het beeld
gesynchroniseerd, -
5:21 - 5:25dan wil je dat die geluiden hun eigen
leven gaan leiden binnen dat verhaal. -
5:25 - 5:30De beste manier om dat te doen,
is door een galm toe te voegen. -
5:30 - 5:33Dat is het eerste audiotool
waarover ik het wil hebben. -
5:33 - 5:38Galm of 'reverb',
is het laten naklinken van geluid, -
5:38 - 5:40nadat het geluid
eigenlijk al verdwenen is. -
5:40 - 5:42Dat klinkt ongeveer als
-
5:42 - 5:46de weerkaatsing van het geluid
op het materiaal, -
5:46 - 5:49op voorwerpen en muren
rondom het geluid. -
5:49 - 5:51Neem nu het geluid van een geweerschot.
-
5:51 - 5:55Het oorspronkelijk geluid
duurt nog geen halve seconde. -
5:56 - 5:57(Geweerschot)
-
5:58 - 5:59Door galm toe te voegen,
-
5:59 - 6:03kunnen we het laten klinken
alsof het in een badkamer was opgenomen. -
6:03 - 6:05(Geweerschot in een badkamer)
-
6:05 - 6:08Of alsof het was opgenomen
in een kapel of een kerk. -
6:09 - 6:11(Geweerschot in een kerk)
-
6:11 - 6:13Of in een kloof.
-
6:14 - 6:16(Geweerschot in een kloof)
-
6:16 - 6:19Galm geeft ons veel informatie
-
6:19 - 6:23over de ruimte tussen de luisteraar
en de bron van het oorspronkelijk geluid. -
6:23 - 6:26Als het geluid de smaak is,
-
6:26 - 6:30dan is de galm de geur van het geluid.
-
6:30 - 6:32Maar galm kan veel meer doen.
-
6:32 - 6:36Als we naar een geluid luisteren
met veel minder galm -
6:36 - 6:39dan wat de actie op het scherm suggereert,
-
6:39 - 6:41dan begrijpen we meteen
-
6:41 - 6:44dat we naar een verteller luisteren,
-
6:44 - 6:49een objectieve verteller die niet
deelneemt aan de actie op het scherm. -
6:50 - 6:55Emotionele momenten
worden in de filmwereld -
6:55 - 6:57vaak weergegeven zonder galm,
-
6:57 - 7:01want zo zou het ook klinken
als er iemand in ons oor zou fluisteren. -
7:01 - 7:03Het tegenovergestelde klopt ook.
-
7:03 - 7:05Door galm toe te voegen aan een stem
-
7:05 - 7:09kunnen ze ons laten geloven
dat we een flashback horen, -
7:09 - 7:14of dat we in het hoofd
van een personage zitten, -
7:14 - 7:16of dat we de stem van God horen.
-
7:16 - 7:19Of, nog sterker
in de wereld van de film... -
7:19 - 7:20Morgan Freeman.
-
7:20 - 7:22(Gelach)
-
7:22 - 7:23Dus...
-
7:23 - 7:25(Applaus)
-
7:25 - 7:29Maar welke andere tools of truukjes
-
7:29 - 7:32gebruiken geluidsontwerpers nog zoal?
-
7:32 - 7:34Deze is nog zeer belangrijk...
-
7:40 - 7:42Stilte.
-
7:42 - 7:46Een korte stilte
kan onze aandacht trekken. -
7:46 - 7:48In onze Westerse wereld
-
7:48 - 7:50zijn we niet echt gewoon aan stilte.
-
7:50 - 7:53Het wordt beschouwd als gênant of grof.
-
7:55 - 7:59Wanneer de verbale communicatie
wordt voorafgegaan door stilte, -
7:59 - 8:01dan kan dat een grote spanning opwekken.
-
8:01 - 8:05Maar neem nu een Hollywoodfilm,
-
8:05 - 8:09met veel explosies
en automatische geweren. -
8:11 - 8:14Dan verliest het lawaai
zijn effect na een tijdje. -
8:14 - 8:16Het werkt een beetje als yin en yang.
-
8:16 - 8:19Stilte heeft lawaai nodig
en lawaai heeft stilte nodig, -
8:19 - 8:22anders verliezen ze beide hun effect.
-
8:22 - 8:24Maar wat betekent stilte?
-
8:24 - 8:27Dat hangt ervan af
hoe het gebruikt wordt in de film. -
8:27 - 8:31Stilte kan ons in het hoofd
van een personage plaatsen, -
8:31 - 8:32of kan ons laten nadenken.
-
8:32 - 8:36We associëren stilte vaak met...
-
8:37 - 8:39contemplatie,
-
8:39 - 8:41meditatie,
-
8:41 - 8:43diep in gedachten verzonken zijn.
-
8:44 - 8:48Stilte heeft niet één enkele betekenis.
-
8:48 - 8:50Het is als een wit doek
-
8:50 - 8:55waarop de kijker wordt uitgenodigd
zijn eigen gedachten te schilderen. -
8:55 - 8:59Maar ik wil even verduidelijken
dat absolute stilte niet bestaat. -
8:59 - 9:05Dit is vast het meest pretentieuze
dat een TED-spreker ooit heeft gezegd. -
9:05 - 9:10Zelfs als er in een kamer
geen enkele galm zou zijn -
9:10 - 9:12en geen externe geluiden,
-
9:12 - 9:16dan zou je nog steeds
je eigen bloed horen stromen. -
9:16 - 9:20In de bioscoopzalen was er vroeger
ook nooit een stil moment, -
9:20 - 9:23want de projector maakte altijd lawaai.
-
9:23 - 9:26Zelfs nu, met ons Dolby-geluid,
-
9:26 - 9:31is er eigenlijk nooit een stil moment
als je rondom je luistert. -
9:31 - 9:33Er is altijd wel een of ander geluid.
-
9:33 - 9:36Aangezien absolute stilte niet bestaat,
-
9:36 - 9:39wat gebruiken filmmakers
en geluidstechnici dan? -
9:39 - 9:44In de plaats daarvan gebruiken ze
vaak omgevingsgeluid. -
9:44 - 9:48Omgevingsgeluid is uniek
achtergrondlawaai -
9:48 - 9:51dat eigen is aan iedere locatie.
-
9:51 - 9:53Iedere locatie heeft 'n eigen geluid
-
9:53 - 9:55en iedere ruimte heeft 'n eigen geluid,
-
9:55 - 9:57dat we het 'ruimtegeluid' noemen.
-
9:57 - 9:59Nu hoor je een geluidsopname
van een markt in Marokko. -
9:59 - 10:04(Stemmen, muziek)
-
10:05 - 10:09En nu hoor je een geluidsopname
van Times Square in New York. -
10:09 - 10:15(Verkeergeluiden,
claxons van auto's, stemmen) -
10:16 - 10:19Het ruimtegeluid combineert
al de geluiden binnen in een kamer: -
10:19 - 10:22de ventilator, de verwarming, de koelkast.
-
10:22 - 10:25Dit is een geluidsopname
van mijn flat in Brooklyn. -
10:25 - 10:31(Je hoort de ventilator, de boiler,
de koelkast en het straatverkeer) -
10:36 - 10:41Omgevingsgeluiden werken
op een zeer primitieve manier. -
10:41 - 10:43Ze kunnen direct doordringen
tot ons onderbewustzijn. -
10:46 - 10:51Het getsjirp van de vogeltjes buiten
is misschien een teken van alledaagsheid. -
10:51 - 10:54Misschien omdat wij, als soort,
-
10:54 - 10:58gewoon zijn geraakt aan dat geluid
in de afgelopen miljoenen jaren. -
10:58 - 11:01(Getsjirp van vogeltjes)
-
11:06 - 11:08Industriële geluiden, daarentegen,
-
11:08 - 11:11kennen we nog niet zo lang.
-
11:12 - 11:13Hoewel ik er persoonlijk wel van hou
-
11:13 - 11:16-- David Lynch, een van mijn helden
maakte er vaak gebruik van, -
11:16 - 11:18en zijn geluidstechnicus, Alan Splet --
-
11:18 - 11:21dragen industriële geluiden
vaak een negatieve connotatie. -
11:21 - 11:25(Machinelawaai)
-
11:28 - 11:33Geluidseffecten kunnen inspelen
op ons emotioneel geheugen. -
11:35 - 11:37Soms zijn ze zo betekenisvol
-
11:37 - 11:40dat ze in de film
zelf een personage worden. -
11:40 - 11:47Het geluid van de donder kan wijzen op
de tussenkomst van de goden of hun woede. -
11:47 - 11:52(Donder)
-
11:52 - 11:56Het geluid van de kerkklok herinnert ons
aan de vergankelijkheid van de tijd -
11:56 - 11:58of misschien aan onze
eigen sterfelijkheid. -
12:00 - 12:03(Kerkklokken luiden)
-
12:08 - 12:12Het geluid van brekend glas
kan wijzen op het einde van een relatie -
12:12 - 12:14of een vriendschap.
-
12:14 - 12:16(Glas breekt)
-
12:16 - 12:20Wetenschappers geloven
dat dissonante geluiden, -
12:20 - 12:25zoals blaasinstrumenten
die zeer luid worden bespeeld, -
12:26 - 12:31ons kunnen herinneren
aan het gehuil van dieren in de natuur. -
12:31 - 12:34Daardoor kunnen ze een gevoel
van irritatie of angst opwekken. -
12:34 - 12:39(Blaasinstrumenten weerklinken)
-
12:41 - 12:44We hebben het nu al gehad
over het geluid op het beeld. -
12:44 - 12:49Maar af en toe is de bron van het geluid
niet zichtbaar op het scherm. -
12:49 - 12:51Dat noemen we 'off-screen geluid',
-
12:51 - 12:54of 'akoesmatisch geluid'.
-
12:54 - 12:56Akoesmatisch geluid...
-
12:56 - 13:01De term 'akoesmatisch' komt
van Pythagoras, uit het Oude Griekenland. -
13:01 - 13:05Hij gaf jaren lang les
van achter een gordijn -
13:05 - 13:08en toonde zich niet aan zijn leerlingen.
-
13:08 - 13:12Ik denk dat deze wiskundige
en filosoof geloofde dat, -
13:12 - 13:14op deze manier,
-
13:14 - 13:18zijn studenten zich meer zouden
concentreren op zijn stem, -
13:18 - 13:20zijn woorden en hun betekenis.
-
13:20 - 13:23En niet op het visuele aspect
van zijn betoog. -
13:23 - 13:25Een beetje zoals 'The Wizard of Oz',
-
13:28 - 13:30of 'Big Brother' uit '1984',
-
13:30 - 13:34waar door de stem
los te koppelen van zijn bron, -
13:34 - 13:37oorzaak en gevolg worden gescheiden,
-
13:37 - 13:40wat een soort alomtegenwoordigheid
of alziendheid creëert, -
13:40 - 13:43en daardoor dus ook autoriteit.
-
13:43 - 13:47Akoesmatisch geluid
gaat al lang mee in de geschiedenis. -
13:47 - 13:51In Rome en Venetië zongen
de kloosternonnen vroeger -
13:51 - 13:57in de kamers en galerijen
vlak onder het plafond. -
13:57 - 14:02Omdat ze de illusie wilden creëren dat
we naar engelen luisterden in de hemel. -
14:02 - 14:06Richard Wagner was de eerste componist
die werkte met een orkest -
14:06 - 14:10dat verborgen zat in een orkestbak
tussen het podium en het publiek. -
14:10 - 14:15Een van m'n helden, Aphex Twin, verstopt
zich vaak in de donkere hoekjes in clubs. -
14:16 - 14:18Al deze grootmeesters
hadden volgens mij door, -
14:18 - 14:20dat je door de bron te verbergen
-
14:20 - 14:22een gevoel van mysterie kunt creëren.
-
14:22 - 14:24Dit is al vaak gebruikt
in de filmgeschiedenis, -
14:24 - 14:27door Hitchcock en Ridley Scott
met z'n 'Alien'. -
14:27 - 14:29Een geluid horen
zonder dat je de bron kent, -
14:29 - 14:33creëert altijd een soort spanning.
-
14:35 - 14:40Het betekent ook dat regisseurs
minder beperkt zijn in hun mogelijkheden -
14:40 - 14:44en iets kunnen tonen
wat er niet was tijdens de opnames. -
14:44 - 14:46Dat klinkt misschien allemaal wat vaag,
-
14:46 - 14:49maar ik wil even een fragmentje afspelen.
-
14:49 - 14:52(Speelgoed piept)
-
14:52 - 14:55(Typemachine)
-
14:56 - 14:59(Tromgeroffel)
-
14:59 - 15:02(Pingpong)
-
15:02 - 15:06(Zwaardgevecht)
-
15:06 - 15:09(Scratchen van een plaat)
-
15:09 - 15:11(Zaaggeluiden)
-
15:11 - 15:12(Vrouw gilt)
-
15:13 - 15:17Met deze tools probeer ik aan te tonen
-
15:18 - 15:20dat geluid een taal is.
-
15:21 - 15:24Het kan ons verplaatsen in de ruimte.
-
15:24 - 15:27Het kan de sfeer veranderen.
-
15:27 - 15:29Het kan het tempo bepalen.
-
15:30 - 15:33Het kan ons aan het lachen brengen,
of het kan ons bang maken. -
15:35 - 15:36Wat mezelf betreft --
-
15:36 - 15:39ik werd enkele jaren geleden
verliefd op deze taal. -
15:39 - 15:45En op één of andere manier ben ik
erin geslaagd er mijn beroep van te maken. -
15:45 - 15:49Met het werk dat we verrichten
in ons geluidsarchief -
15:49 - 15:55proberen we de woordenschat
van die taal wat te verruimen. -
15:56 - 15:59En daarmee willen we
de juiste hulpmiddelen aanbieden -
15:59 - 16:01aan geluidstechnici,
-
16:01 - 16:02filmproducenten
-
16:02 - 16:04en de ontwikkelaars
van videospelletjes en apps. -
16:05 - 16:08Zodat ze steeds betere verhalen
kunnen vertellen -
16:08 - 16:11en steeds mooiere leugens
kunnen vertellen. -
16:11 - 16:13Dank jullie voor je aandacht.
- Title:
- Alles wat je hoort in een film is een leugen
- Speaker:
- Tasos Frantzolas
- Description:
-
Geluidsdesign is gebaseerd op bedrog. Al de geluiden die je hoort zijn nep, of je nu luistert naar een film of een televisieshow. In deze zeer auditieve talk verkent Tasos Frantzolas de functie van geluid bij het vertellen van een verhaal en demonstreert hij hoe makkelijk onze hersenen zich laten beetnemen door wat we horen.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:35
![]() |
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Retired user edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Retired user edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie | |
![]() |
Retired user edited Dutch subtitles for Everything you hear on film is a lie |