< Return to Video

Jak papierosy wpływają na organizm? - Krishna Sudhir

  • 0:07 - 0:09
    Papierosy szkodzą zdrowiu.
  • 0:09 - 0:14
    Wiemy o negatywnych
    skutkach palenia od dekad.
  • 0:14 - 0:17
    Jak właściwie papierosy nam szkodzą?
  • 0:17 - 0:20
    Zobaczmy, co się dzieje,
    kiedy substancje w nich zawarte
  • 0:20 - 0:21
    dostają się do organizmu
  • 0:21 - 0:25
    i jakie korzyści zdrowotne
    przyniesie rzucenie nałogu.
  • 0:25 - 0:27
    Z każdym wdechem
  • 0:27 - 0:31
    ponad 5000 substancji chemicznych
  • 0:31 - 0:34
    wchodzi w reakcje z tkankami organizmu.
  • 0:34 - 0:37
    Substancje smoliste,
    czyli czarna, żywiczna masa,
  • 0:37 - 0:40
    osadza się na zębach i dziąsłach,
  • 0:40 - 0:44
    niszczy szkliwo
    i przyczynia się do próchnicy.
  • 0:44 - 0:48
    Dym niszczy zakończenia nerwowe w nosie,
  • 0:48 - 0:50
    powodując utratę węchu.
  • 0:50 - 0:52
    W drogach oddechowych i płucach
  • 0:52 - 0:55
    dym zwiększa prawdopodobieństwo infekcji,
  • 0:55 - 0:59
    a także chorób przewlekłych,
    jak zapalenie oskrzeli czy rozedma płuc.
  • 0:59 - 1:02
    Dym niszczy rzęski,
  • 1:02 - 1:07
    włosowate struktury utrzymujące
    w czystości drogi oddechowe.
  • 1:07 - 1:10
    Potem wypełnia pęcherzyki płucne,
  • 1:10 - 1:14
    malutkie woreczki umożliwiające
    wymianę tlenu i dwutlenku węgla
  • 1:14 - 1:15
    między płucami a krwią.
  • 1:15 - 1:20
    Trujący gaz, tlenek węgla, przekracza
    tę membranę i dostaje się do krwiobiegu,
  • 1:20 - 1:22
    łączy z hemoglobiną,
  • 1:22 - 1:24
    wypierając tlen,
  • 1:24 - 1:27
    który miał dotrzeć do każdej komórki.
  • 1:27 - 1:30
    To jeden z powodów, dlaczego
    palenie prowadzi do niedotlenienia
  • 1:30 - 1:33
    i duszności.
  • 1:33 - 1:35
    W ciągu 10 sekund
  • 1:35 - 1:39
    krew transportuje do mózgu nikotynę,
  • 1:39 - 1:42
    która uwalnia dopaminę
    i inne neuroprzekaźniki,
  • 1:42 - 1:44
    w tym endorfiny,
  • 1:44 - 1:48
    odpowiadające za odczuwanie przyjemności,
    co sprawia, że palenie wysoce uzależnia.
  • 1:48 - 1:50
    Nikotyna i inne substancje chemiczne
  • 1:50 - 1:53
    zwężają naczynia krwionośne
  • 1:53 - 1:56
    i niszczą delikatny śródbłonek,
  • 1:56 - 1:58
    ograniczając przepływ krwi.
  • 1:58 - 2:01
    Ich oddziaływanie prowadzi
    do zwężenia ścian naczyń,
  • 2:01 - 2:03
    zwiększa lepkość płytek krwi,
  • 2:03 - 2:06
    podwyższając ryzyko zakrzepów,
  • 2:06 - 2:09
    powodujących zawały i udary.
  • 2:09 - 2:13
    Wiele papierosowych chemikaliów
    może wywołać niebezpieczne mutacje DNA,
  • 2:13 - 2:16
    sprzyjające rozwojowi raka.
  • 2:16 - 2:19
    Składniki takie jak arszenik i nikiel
  • 2:19 - 2:22
    zakłócają proces naprawy DNA,
  • 2:22 - 2:25
    zmniejszając zdolność
    organizmu walki z rakiem.
  • 2:25 - 2:29
    W USA palenie papierosów jest przyczyną
  • 2:29 - 2:31
    co trzeciego zgonu na raka.
  • 2:31 - 2:34
    Nie tylko raka płuc.
  • 2:34 - 2:37
    Palenie może wywołać raka
    różnych tkanek i organów,
  • 2:37 - 2:39
    utratę wzroku
  • 2:39 - 2:41
    i osłabienie kości.
  • 2:41 - 2:43
    Utrudnia zajście w ciążę
  • 2:43 - 2:46
    i powoduje zaburzenia erekcji.
  • 2:46 - 2:48
    Ale na tych, którzy rzucą palenie,
  • 2:48 - 2:50
    czekają wielkie korzyści,
  • 2:50 - 2:53
    prawie natychmiastowe i długoterminowe.
  • 2:53 - 2:57
    Już 20 minut po wypaleniu
    ostatniego papierosa
  • 2:57 - 3:01
    tętno i ciśnienie krwi wraca do normy.
  • 3:01 - 3:04
    Po 12 godzinach poziom
    tlenku węgla stabilizuje się,
  • 3:04 - 3:07
    zwiększając zdolność krwinek
    do transportu tlenu.
  • 3:07 - 3:09
    Dzień po rzuceniu nałogu
  • 3:09 - 3:14
    ryzyko zawału serca spada dzięki
    unormowaniu ciśnienia krwi i tętna.
  • 3:14 - 3:15
    Po dwóch dniach
  • 3:15 - 3:20
    zakończenia nerwowe odpowiadające
    za węch i smak ulegają regeneracji.
  • 3:20 - 3:24
    Płuca zdrowieją w ciągu miesiąca,
  • 3:24 - 3:26
    kaszel i duszność powoli ustępują.
  • 3:26 - 3:29
    Delikatne, włosowate rzęski
    w drogach oddechowych i płucach
  • 3:29 - 3:31
    zaczynają zdrowieć w ciągu kilku tygodni.
  • 3:31 - 3:35
    Odbudowa, po której są odporne
    na infekcje, zajmuje 9 miesięcy.
  • 3:35 - 3:38
    Po roku od rzucenia palenia
  • 3:38 - 3:40
    ryzyko chorób serca spada o połowę
  • 3:40 - 3:43
    w miarę poprawy działania
    naczyń krwionośnych.
  • 3:43 - 3:44
    Po pięciu latach
  • 3:44 - 3:47
    ryzyko zakrzepu gwałtownie spada,
  • 3:47 - 3:50
    a ryzyko udaru nadal się obniża.
  • 3:50 - 3:53
    Po dziesięciu latach
    ryzyko śmierci na raka płuc
  • 3:53 - 3:55
    spada o 50%,
  • 3:55 - 4:00
    dzięki odnowieniu zdolności
    organizmu do naprawy DNA.
  • 4:00 - 4:04
    Po 15 latach prawdopodobieństwo
    rozwoju choroby wieńcowej
  • 4:04 - 4:08
    jest praktycznie takie samo,
    jak u osoby niepalącej.
  • 4:08 - 4:11
    Nie ma sensu udawać,
    że rzucenie nałogu to łatwizna.
  • 4:11 - 4:14
    Może to prowadzić do lęku i depresji
  • 4:14 - 4:16
    po odstawieniu nikotyny.
  • 4:16 - 4:19
    Na szczęście takie skutki
    są zazwyczaj chwilowe.
  • 4:19 - 4:24
    Rzucenie staje się łatwiejsze
    dzięki wielu pomocnym metodom.
  • 4:24 - 4:26
    Można zastosować gumę z nikotyną,
  • 4:26 - 4:28
    plastry,
  • 4:28 - 4:28
    pastylki
  • 4:28 - 4:29
    i spraye do ust.
  • 4:29 - 4:32
    Wszystkie mogą pomóc rzucić nałóg.
  • 4:32 - 4:35
    Stymulują receptory nikotynowe w mózgu
  • 4:35 - 4:38
    i zapobiegają objawom odstawienia,
  • 4:38 - 4:41
    bez szkodliwych chemikaliów.
  • 4:41 - 4:42
    Doradztwo i grupy wsparcia,
  • 4:42 - 4:44
    terapia poznawczo-behawioralna
  • 4:44 - 4:47
    i ćwiczenia fizyczne
  • 4:47 - 4:50
    też pomagają wytrwać byłym nałogowcom.
  • 4:50 - 4:52
    To dobra wiadomość,
  • 4:52 - 4:56
    bo rzucenie nałogu wiąże się
    z powrotem na drogę do zdrowia.
Title:
Jak papierosy wpływają na organizm? - Krishna Sudhir
Speaker:
Krishna Sudhir
Description:

Obejrzyj całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/how-do-cigarettes-affect-the-body-krishna-sudhir

Papierosy szkodzą zdrowiu. To żadna nowość - wiemy o negatywnych skutkach palenia od dekad. Jak właściwie papierosy nam szkodzą? Czy organizm zdrowieje po rzuceniu nałogu? Krishna Sudhir dokładnie opisuje,
co się dzieje z organizmem podczas palenia, a także po rzuceniu nałogu.

Lekcja: Krishna Sudhir, animacja TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:13
Marta Konieczna approved Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Marta Konieczna edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Marta Grochowalska accepted Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Marta Grochowalska edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Marta Grochowalska edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Marta Grochowalska edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for How do cigarettes affect the body?
Show all

Polish subtitles

Revisions