1
00:00:06,898 --> 00:00:09,219
Papierosy szkodzą zdrowiu.

2
00:00:09,219 --> 00:00:13,865
Wiemy o negatywnych
skutkach palenia od dekad.

3
00:00:13,865 --> 00:00:16,860
Jak właściwie papierosy nam szkodzą?

4
00:00:16,860 --> 00:00:19,622
Zobaczmy, co się dzieje,
kiedy substancje w nich zawarte

5
00:00:19,622 --> 00:00:20,851
dostają się do organizmu

6
00:00:20,851 --> 00:00:25,048
i jakie korzyści zdrowotne
przyniesie rzucenie nałogu.

7
00:00:25,478 --> 00:00:27,358
Z każdym wdechem

8
00:00:27,358 --> 00:00:31,158
ponad 5000 substancji chemicznych

9
00:00:31,158 --> 00:00:33,766
wchodzi w reakcje z tkankami organizmu.

10
00:00:33,766 --> 00:00:37,444
Substancje smoliste,
czyli czarna, żywiczna masa,

11
00:00:37,444 --> 00:00:39,825
osadza się na zębach i dziąsłach,

12
00:00:39,825 --> 00:00:43,708
niszczy szkliwo
i przyczynia się do próchnicy.

13
00:00:43,708 --> 00:00:47,721
Dym niszczy zakończenia nerwowe w nosie,

14
00:00:47,721 --> 00:00:50,006
powodując utratę węchu.

15
00:00:50,006 --> 00:00:51,815
W drogach oddechowych i płucach

16
00:00:51,815 --> 00:00:54,604
dym zwiększa prawdopodobieństwo infekcji,

17
00:00:54,604 --> 00:00:59,277
a także chorób przewlekłych,
jak zapalenie oskrzeli czy rozedma płuc.

18
00:00:59,277 --> 00:01:01,767
Dym niszczy rzęski,

19
00:01:01,767 --> 00:01:07,067
włosowate struktury utrzymujące
w czystości drogi oddechowe.

20
00:01:07,067 --> 00:01:09,504
Potem wypełnia pęcherzyki płucne,

21
00:01:09,504 --> 00:01:13,654
malutkie woreczki umożliwiające
wymianę tlenu i dwutlenku węgla

22
00:01:13,654 --> 00:01:15,258
między płucami a krwią.

23
00:01:15,258 --> 00:01:20,251
Trujący gaz, tlenek węgla, przekracza
tę membranę i dostaje się do krwiobiegu,

24
00:01:20,251 --> 00:01:21,958
łączy z hemoglobiną,

25
00:01:21,958 --> 00:01:23,561
wypierając tlen,

26
00:01:23,561 --> 00:01:26,771
który miał dotrzeć do każdej komórki.

27
00:01:26,771 --> 00:01:30,380
To jeden z powodów, dlaczego
palenie prowadzi do niedotlenienia

28
00:01:30,380 --> 00:01:32,954
i duszności.

29
00:01:32,954 --> 00:01:35,121
W ciągu 10 sekund

30
00:01:35,121 --> 00:01:38,897
krew transportuje do mózgu nikotynę,

31
00:01:38,897 --> 00:01:42,413
która uwalnia dopaminę
i inne neuroprzekaźniki,

32
00:01:42,413 --> 00:01:43,689
w tym endorfiny,

33
00:01:43,689 --> 00:01:47,684
odpowiadające za odczuwanie przyjemności,
co sprawia, że palenie wysoce uzależnia.

34
00:01:47,684 --> 00:01:50,043
Nikotyna i inne substancje chemiczne

35
00:01:50,043 --> 00:01:53,006
zwężają naczynia krwionośne

36
00:01:53,006 --> 00:01:55,942
i niszczą delikatny śródbłonek,

37
00:01:55,942 --> 00:01:57,675
ograniczając przepływ krwi.

38
00:01:57,675 --> 00:02:00,957
Ich oddziaływanie prowadzi
do zwężenia ścian naczyń,

39
00:02:00,957 --> 00:02:03,471
zwiększa lepkość płytek krwi,

40
00:02:03,471 --> 00:02:06,055
podwyższając ryzyko zakrzepów,

41
00:02:06,055 --> 00:02:08,929
powodujących zawały i udary.

42
00:02:08,929 --> 00:02:12,979
Wiele papierosowych chemikaliów
może wywołać niebezpieczne mutacje DNA,

43
00:02:12,979 --> 00:02:15,965
sprzyjające rozwojowi raka.

44
00:02:15,965 --> 00:02:18,955
Składniki takie jak arszenik i nikiel

45
00:02:18,955 --> 00:02:21,524
zakłócają proces naprawy DNA,

46
00:02:21,524 --> 00:02:25,443
zmniejszając zdolność
organizmu walki z rakiem.

47
00:02:25,443 --> 00:02:29,175
W USA palenie papierosów jest przyczyną

48
00:02:29,175 --> 00:02:31,218
co trzeciego zgonu na raka.

49
00:02:31,218 --> 00:02:33,571
Nie tylko raka płuc.

50
00:02:33,571 --> 00:02:36,938
Palenie może wywołać raka
różnych tkanek i organów,

51
00:02:36,938 --> 00:02:38,745
utratę wzroku

52
00:02:38,745 --> 00:02:40,901
i osłabienie kości.

53
00:02:40,901 --> 00:02:43,110
Utrudnia zajście w ciążę

54
00:02:43,110 --> 00:02:46,088
i powoduje zaburzenia erekcji.

55
00:02:46,088 --> 00:02:47,785
Ale na tych, którzy rzucą palenie,

56
00:02:47,785 --> 00:02:49,763
czekają wielkie korzyści,

57
00:02:49,763 --> 00:02:53,328
prawie natychmiastowe i długoterminowe.

58
00:02:53,328 --> 00:02:57,010
Już 20 minut po wypaleniu
ostatniego papierosa

59
00:02:57,010 --> 00:03:00,841
tętno i ciśnienie krwi wraca do normy.

60
00:03:00,841 --> 00:03:04,259
Po 12 godzinach poziom
tlenku węgla stabilizuje się,

61
00:03:04,259 --> 00:03:07,023
zwiększając zdolność krwinek
do transportu tlenu.

62
00:03:07,023 --> 00:03:08,540
Dzień po rzuceniu nałogu

63
00:03:08,540 --> 00:03:13,894
ryzyko zawału serca spada dzięki
unormowaniu ciśnienia krwi i tętna.

64
00:03:13,894 --> 00:03:15,170
Po dwóch dniach

65
00:03:15,170 --> 00:03:20,094
zakończenia nerwowe odpowiadające
za węch i smak ulegają regeneracji.

66
00:03:20,094 --> 00:03:23,520
Płuca zdrowieją w ciągu miesiąca,

67
00:03:23,520 --> 00:03:25,875
kaszel i duszność powoli ustępują.

68
00:03:25,875 --> 00:03:28,999
Delikatne, włosowate rzęski
w drogach oddechowych i płucach

69
00:03:28,999 --> 00:03:31,077
zaczynają zdrowieć w ciągu kilku tygodni.

70
00:03:31,077 --> 00:03:35,340
Odbudowa, po której są odporne
na infekcje, zajmuje 9 miesięcy.

71
00:03:35,340 --> 00:03:37,717
Po roku od rzucenia palenia

72
00:03:37,717 --> 00:03:40,291
ryzyko chorób serca spada o połowę

73
00:03:40,291 --> 00:03:42,761
w miarę poprawy działania
naczyń krwionośnych.

74
00:03:42,761 --> 00:03:44,025
Po pięciu latach

75
00:03:44,025 --> 00:03:46,845
ryzyko zakrzepu gwałtownie spada,

76
00:03:46,845 --> 00:03:49,751
a ryzyko udaru nadal się obniża.

77
00:03:49,751 --> 00:03:53,352
Po dziesięciu latach
ryzyko śmierci na raka płuc

78
00:03:53,352 --> 00:03:55,398
spada o 50%,

79
00:03:55,398 --> 00:04:00,169
dzięki odnowieniu zdolności
organizmu do naprawy DNA.

80
00:04:00,169 --> 00:04:04,008
Po 15 latach prawdopodobieństwo
rozwoju choroby wieńcowej

81
00:04:04,008 --> 00:04:07,522
jest praktycznie takie samo,
jak u osoby niepalącej.

82
00:04:07,522 --> 00:04:10,818
Nie ma sensu udawać,
że rzucenie nałogu to łatwizna.

83
00:04:10,818 --> 00:04:13,640
Może to prowadzić do lęku i depresji

84
00:04:13,640 --> 00:04:15,662
po odstawieniu nikotyny.

85
00:04:15,662 --> 00:04:19,292
Na szczęście takie skutki
są zazwyczaj chwilowe.

86
00:04:19,292 --> 00:04:23,980
Rzucenie staje się łatwiejsze
dzięki wielu pomocnym metodom.

87
00:04:23,980 --> 00:04:26,426
Można zastosować gumę z nikotyną,

88
00:04:26,426 --> 00:04:27,655
plastry,

89
00:04:27,655 --> 00:04:28,439
pastylki

90
00:04:28,439 --> 00:04:29,352
i spraye do ust.

91
00:04:29,352 --> 00:04:32,345
Wszystkie mogą pomóc rzucić nałóg.

92
00:04:32,345 --> 00:04:35,458
Stymulują receptory nikotynowe w mózgu

93
00:04:35,458 --> 00:04:37,850
i zapobiegają objawom odstawienia,

94
00:04:37,850 --> 00:04:40,758
bez szkodliwych chemikaliów.

95
00:04:40,758 --> 00:04:42,470
Doradztwo i grupy wsparcia,

96
00:04:42,470 --> 00:04:44,413
terapia poznawczo-behawioralna

97
00:04:44,413 --> 00:04:46,606
i ćwiczenia fizyczne

98
00:04:46,606 --> 00:04:50,061
też pomagają wytrwać byłym nałogowcom.

99
00:04:50,061 --> 00:04:51,608
To dobra wiadomość,

100
00:04:51,608 --> 00:04:56,256
bo rzucenie nałogu wiąże się
z powrotem na drogę do zdrowia.