< Return to Video

Yetkinlərdə dölə məxsus quruluşlar| Qan-damar sistemi fiziologiyası | NCLEX-RN | Khan Academy

  • 0:03 - 0:05
    Bu şəkli buraya qoydum.
  • 0:05 - 0:08
    Bu şəkil körpə doğulduqdan sonra
    qan dövrannın necə işlədiyini
  • 0:08 - 0:10
    bu dövranda olan müxtəlif hissələri
    və
  • 0:10 - 0:12
    onların adlarını göstərir.Şəkli bura əlavə
  • 0:12 - 0:14
    etməyimin digər bir səbəbi də,
    biz
  • 0:14 - 0:16
    böyüdükcə meydana
    gələn
  • 0:16 - 0:18
    dəyişiklikləri göstərmək istəməyimdir.
  • 0:18 - 0:21
    Gəlin, nümunə olaraq elə özümü götürüm.
  • 0:21 - 0:23
    Mən hazırda yetkin bir fərdəm.
  • 0:23 - 0:27
    Yetkinlərdə bu strukturlar nə adlanır?
  • 0:27 - 0:30
    Və yaxud bədənimdə olan bütün
    bu şeylər necə olur.
  • 0:30 - 0:34
    Deməli,başlanğıc olaraq əgər qarnıma
    baxsam
  • 0:34 - 0:36
    orada gülən sima görmüyəcəm.
  • 0:36 - 0:36
    Elə deyil?
  • 0:36 - 0:39
    Mən orada heç bir qan damarı görmüyəcəm.
  • 0:39 - 0:41
    Sadəcə dərini görəcəm.
  • 0:41 - 0:44
    Bu ona görədir ki,qan damarları uzun
    müddətdir ki bədənimizdə
  • 0:44 - 0:47
    olsada qanı paylamayıb.
  • 0:47 - 0:49
    Burada vurğulamaq istədiyim ilk
    dəyişim budur.
  • 0:49 - 0:52
    İndi göbək ciyəsi damarlarının liqamentə
  • 0:52 - 0:55
    necə çevrilməsinə baxaq.
  • 0:55 - 0:58
    Bütün bunlardan öncə burada qan laxtası
  • 0:58 - 1:00
    qalmışdı.
  • 1:00 - 1:03
    Ancaq illər sonra--əslində doğumdan qısa
    zaman sonra
  • 1:03 - 1:05
    bunlar fibrozlaşmağa başlayır.
  • 1:05 - 1:07
    Toxumaların çoxu bu hissədə yığılır
  • 1:07 - 1:10
    və sonra qaysıq şəklində olur.
  • 1:10 - 1:12
    Bu hissə zülalla zəngin olur.
  • 1:12 - 1:15
    Buna görədə qanın axması üçün kifayət
    qədər
  • 1:15 - 1:15
    hissə qalmır.
  • 1:15 - 1:17
    Beləliklə,bu liqamentə çevrilir.
  • 1:17 - 1:20
    Əslində liqament qapı venasına
  • 1:20 - 1:23
    tərəf uzanır.
  • 1:23 - 1:25
    Hətta venoz kanallarıda
  • 1:25 - 1:26
    liqamentə çevrilir.
  • 1:26 - 1:27
    Bunlar liqamentə çevrilir.
  • 1:27 - 1:30
    Əslində bunların Latın adları var.
  • 1:30 - 1:33
    Gəlin göbək ciyəsi damarını başqa
  • 1:33 - 1:35
    adla əvəz edək.
  • 1:35 - 1:40
    Bunu liqamentum teres hepatis
    adlandırırıq.
  • 1:40 - 1:44
    Əgər dostlarınızda təəssürat yaratmaq
    istəyirsinizsə deyə
  • 1:44 - 1:47
    bilərsiniz ki,liqamentum teres hepatis
    deyirsen?
  • 1:47 - 1:50
    Deməli göbək ciyəsində belə olur.
  • 1:50 - 1:53
    Bu əslində yadda saxlamaq
    üçün çətin sözdür.
  • 1:53 - 1:56
    Burada "hepatis" qaraciyərə
    istinadən deyilir.
  • 1:56 - 1:58
    İndi bunun qaraciyərlə bağlı olduğunu
    bilirsiniz.Bu
  • 1:58 - 2:00
    şəkildə xatırlaya bilərsiniz.
  • 2:00 - 2:03
    Digər tərəfdə isə venoz kanalları,
  • 2:03 - 2:04
    buna artıq kanal deyirik,ele deyil?
  • 2:04 - 2:07
    "Kanal'' nəyisə ötürmək üçün
    nəzərdə tutulur.
  • 2:07 - 2:09
    Bu çəkdiyim liqamentdir,ele deyil?
  • 2:09 - 2:10
    Bu liqamentdir.
  • 2:10 - 2:13
    İndi bunu başqa adla adlandıraq.
  • 2:13 - 2:15
    Biz bunu liqamentum adlandıracayıq--
  • 2:15 - 2:17
    bunuda digəri kimi eyni başlayaq.
  • 2:17 - 2:20
    Bu isə liqamentum venozdur.
  • 2:20 - 2:23
    Buna görədə venoz kanalı kimi işlənilir.
  • 2:23 - 2:27
    Beləliklə,indi bunu liqamentum venoz kimi
    adlandıra bilərik.
  • 2:27 - 2:28
    Bu şəkildə xatırlamaq asan
    olar.
  • 2:28 - 2:31
    İndiye qədər iki liqamentum öyrəndik,
    elə deyil?
  • 2:31 - 2:34
    Yəqinki bir neçəsinidə sonra
  • 2:34 - 2:35
    keçəcəyik.
  • 2:35 - 2:38
    İndi isə davam edək,burada sağ qulaqcığa
    daxil olur.
  • 2:38 - 2:40
    Bildiyiniz kimi qan döldə
  • 2:40 - 2:42
    oval pəncərə vasitəsilə
  • 2:42 - 2:45
    sağ qulaqcıqdan sol qulaqcığa
    keçir.
  • 2:45 - 2:47
    Biz bunun nece bağlanmasını
    danışdıq ki,
  • 2:47 - 2:48
    sağ hissədəki təyziq sol tərəfdəki
  • 2:48 - 2:51
    təyziqdən çox olduqda bağlanır.
  • 2:51 - 2:56
    Deməli bağlandığı zaman,müəyyən zaman
  • 2:56 - 2:59
    burada bəzi toxumalar yaranır və
  • 2:59 - 3:03
    bu iki hissəni birləşməyə başlayır.
  • 3:03 - 3:06
    Əslində isə toxuma yaradır.
  • 3:06 - 3:10
    Bu baş verdiyi zaman,həmin hissə
  • 3:10 - 3:16
    oval çuxura çevrilir.
  • 3:16 - 3:20
    Beləliklə,mənim və ya sənin bədənində
    bu şəkildə adlandıra bilərik.
  • 3:20 - 3:22
    Əgər sağ qulaqcığın içinə baxsaq,
  • 3:22 - 3:24
    toxuma olan divar tərəfdə
  • 3:24 - 3:27
    kiçik çuxur görəcəksiz bu
  • 3:27 - 3:29
    oval çuxur adlanır.
  • 3:29 - 3:31
    Amma belə çıxır ki,
    bir çox
  • 3:31 - 3:34
    böyüklərdə bu hissə yoxdur.
  • 3:34 - 3:36
    Mən çəkdiyim şəkildə onların
    arasında kiçik toxuma
  • 3:36 - 3:40
    var.
  • 3:40 - 3:42
    Əslində deyək ki, 20% və ya
  • 3:42 - 3:45
    25 % yetişkinlər vardır ki,
  • 3:45 - 3:48
    sadəcə onlarda iki qapaq olurki
  • 3:48 - 3:51
    hansı ki,nəzəri olaraq bir-birindən ayrı
    hərəkət edə bilir.
  • 3:51 - 3:56
    Deməli,əgər sizdə bu 20%-yə ,gəlin deyək
    20-25 %-in içərisinə
  • 3:56 - 3:57
    daxilsinizsə sizdə də
  • 3:57 - 4:01
    oval pəncərə var.
  • 4:01 - 4:02
    Əgər bu çoxluğa daxilsinizsə,
  • 4:02 - 4:10
    sonraki 75-80%-də isə oval çuxur vardir.
  • 4:10 - 4:12
    Buradan belə çıxır ki bəzi insanlarda
  • 4:12 - 4:17
    qapaqları birləşdirən toxuma olur və
  • 4:17 - 4:19
    bəzilərində isə bu yoxdur.
  • 4:21 - 4:23
    Sağ tərəfdəki təyziq
  • 4:23 - 4:27
    yüksəldikcə bu iki qapaq bir-birindən
  • 4:27 - 4:29
    ayrılır.
  • 4:29 - 4:33
    Oval pəncərəyə sahib olan insanlarda
    nəzəri olaraq desək
  • 4:33 - 4:38
    əgər sağ tərəfdəki təyziq yüksəlirsə
  • 4:38 - 4:40
    qapaqlar açılmağa başlayacaq.
  • 4:40 - 4:42
    Belə vəziyyətdə qan
  • 4:42 - 4:45
    bu iki hissə arasında
  • 4:45 - 4:47
    hərəkət edir.
  • 4:47 - 4:50
    Beləliklə, bu əslində
    maraqlı bir düşüncədir.
  • 4:50 - 4:52
    Burada qan sağ tərəfdən sol
  • 4:52 - 4:57
    tərəfə keçir və bunu Oval Pəncərə
    adlandırırlar.
  • 4:57 - 4:59
    Lakin əksər insanlar üçün sağ tərəfdəki
  • 4:59 - 5:01
    təyziq bu qədər yüksək olmur.
  • 5:01 - 5:05
    Hətta sizdə OP (oval pəncərə)
    olsa belə,çünki sağ tərəfdəki
  • 5:05 - 5:07
    təyziq sol tərəfdəki təyziqdən az
  • 5:07 - 5:10
    olur,bu o deməkdir ki,
  • 5:10 - 5:13
    qapaq həmişə bağlı qalacaq.
  • 5:13 - 5:17
    Hətta OP ilə belə
    ,insanlar bu haqda
  • 5:17 - 5:18
    bilmirlər.
  • 5:18 - 5:21
    Əslində öz bədənləri ilə çox
    xoşbəxt yaşayırlar,
  • 5:21 - 5:26
    hətta bu toxuma burda olmasa belə.
  • 5:26 - 5:29
    İndi irəliləsək arterial axacaq var.
  • 5:29 - 5:33
    Buna görədə bilirik ki,doğuşdan dərhal
    sonra
  • 5:33 - 5:35
    yerini bərkidir.
  • 5:35 - 5:38
    Yüksək oksigen səviyyəsinə çatdıqda
    əzələlər sıxılır və
  • 5:38 - 5:42
    prostaqlandinlər hiss edilməyə başlayır.
  • 5:42 - 5:45
    Bu arterial axacaqların adı
  • 5:45 - 5:47
    eyni qalmır.
  • 5:47 - 5:48
    Dəyişilir.
  • 5:48 - 5:50
    Sizə zaman verirəm ki,
  • 5:50 - 5:52
    düşünəsiniz ki nədir.
  • 5:52 - 5:56
    Yenidən,liqamentum-- və sizə ipucu
    verəcəm.
  • 5:56 - 6:00
  • 6:00 - 6:03
  • 6:05 - 6:08
  • 6:08 - 6:11
  • 6:11 - 6:15
  • 6:15 - 6:20
  • 6:20 - 6:23
  • 6:23 - 6:26
  • 6:26 - 6:29
  • 6:29 - 6:32
  • 6:32 - 6:34
  • 6:34 - 6:37
  • 6:37 - 6:41
  • 6:41 - 6:44
  • 6:44 - 6:47
  • 6:47 - 6:49
  • 6:49 - 6:50
  • 6:50 - 6:54
  • 6:54 - 6:57
  • 6:57 - 6:58
  • 6:58 - 7:00
  • 7:00 - 7:02
  • 7:02 - 7:05
  • 7:05 - 7:06
  • 7:06 - 7:09
  • 7:09 - 7:12
  • 7:12 - 7:13
  • 7:13 - 7:15
  • 7:15 - 7:18
  • 7:18 - 7:20
  • 7:20 - 7:23
  • 7:23 - 7:27
  • 7:27 - 7:31
  • 7:31 - 7:34
  • 7:34 - 7:36
  • 7:36 - 7:42
  • 7:42 - 7:44
  • 7:44 - 7:45
  • 7:45 - 7:49
  • 7:49 - 7:50
  • 7:50 - 7:51
  • 7:51 - 7:54
  • 7:54 - 7:58
  • 7:58 - 8:01
  • 8:01 - 8:02
  • 8:02 - 8:07
  • 8:07 - 8:10
  • 8:10 - 8:13
  • 8:13 - 8:15
  • 8:15 - 8:18
Title:
Yetkinlərdə dölə məxsus quruluşlar| Qan-damar sistemi fiziologiyası | NCLEX-RN | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
08:17

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.