< Return to Video

Romalılar Kolezyum'u deniz savaşları için suyla doldurdular - Janelle Peters

  • 0:07 - 0:12
    Kalabalığın gözyaşları.
    Aslanın kükremesi. Metallerin çarpışması.
  • 0:12 - 0:17
    MS. 80'de başlayan bu sesler
    Kolezyum'un tribünlerinde yankılandı.
  • 0:17 - 0:18
    Yılda yüzlerce gün
  • 0:18 - 0:23
    50.000'den fazla Roma sakini
    ve Roma İmparatorluğu'nun ziyaretçileri
  • 0:23 - 0:28
    gladyatörlerin düellolarını, hayvanların
    dövüşlerini ve at arabalarının yarışlarını
  • 0:28 - 0:31
    görmek için stadyumun
    dört katını doldururdu.
  • 0:31 - 0:36
    Büyük final için
    arena bölgesine su dökülürdü,
  • 0:36 - 0:39
    sahneyi en büyük gösteri için
    suya batırırlardı:
  • 0:39 - 0:42
    sahnelenmiş deniz savaşları.
  • 0:42 - 0:46
    Romalıların naumachia adındaki
    destansı deniz karşılaşmaları
  • 0:46 - 0:50
    Jül Sezar'ın MÖ 1. yüzyıldaki
    hükümdarlığında
  • 0:50 - 0:54
    Kolezyum'un inşasından
    yüz yıldan fazla önce başladı.
  • 0:54 - 0:57
    Diğer suyla ilgili gösterilerle birlikte
  • 0:57 - 1:00
    MS. 70’de eski bir gölün yerinde
    Kolezyum’u inşa etmeye başlayan
  • 1:00 - 1:03
    Hükümdar Flavius Vespasian’dan
    doğruca yukarı doğru
  • 1:03 - 1:08
    Roma çevresindeki doğal ve yapay
    su kaynaklarında düzenleniyorlardı.
  • 1:08 - 1:12
    Kolezyum'un antik çağda
    Roma'nın güç simgesi olması gerekiyordu
  • 1:12 - 1:15
    ve hükümdarın emriyle dolup boşalan
  • 1:15 - 1:20
    bir su kaynağından daha iyi
    nasıl bir yol olabilirdi?
  • 1:20 - 1:23
    Vespasian'ın oğlu Flavius Titus,
  • 1:23 - 1:28
    MS. 80'de savaş ganimetlerini
    harcayarak Kolezyum'u,
  • 1:28 - 1:34
    yani Flavian Amfitiyatrosu'nu, bitirerek
    babasının hayalini gerçekleştirdi.
  • 1:34 - 1:39
    Büyük açılış 100 gün süren
    tören ve gladyatör oyunlarıyla kutlandı,
  • 1:39 - 1:42
    geçit törenleri, müzik performansları,
    halka açık idamlar
  • 1:42 - 1:49
    ve tabii ki gladyatör karşılaşmaları
    dahilinde olan gelenekleri belirledi.
  • 1:49 - 1:53
    Zengin Romalılar tarafından kurulan
    küçük amfi tiyatrolardaki oyunların aksine
  • 1:53 - 1:57
    bu müsrif, görkemli güç gösterileri
    hükümdar tarafından karşılanıyordu.
  • 1:57 - 2:00
    Egzotik hayvan geçitleri,
    dramatik performanslar,
  • 2:00 - 2:03
    ve büyüleyici naumachialar
  • 2:03 - 2:06
    ölümünden sonra tanrı ilan edilecek olan
  • 2:06 - 2:10
    tanrısal hükümdara olan inancı
    desteklemek için tasarlanmıştı.
  • 2:10 - 2:14
    Mühendislerin bu su etkisi için
    arenayı nasıl doldurduğu hala bir gizem.
  • 2:14 - 2:19
    Bazı tarihçiler, koca bir su kemerinin
    arenaya çevrildiğine inanıyorlar.
  • 2:19 - 2:22
    Diğerleri ise arenayı kurutan
    oda sisteminin ve set kapaklarının
  • 2:22 - 2:26
    ayrıca arenayı doldurmak için
    kullanıldığını düşünüyor.
  • 2:26 - 2:29
    Bu odalar etkinlikten önce
    suyla doldurulmuş
  • 2:29 - 2:32
    ve daha sonrasında
    beş fit derinlik yaratmak için
  • 2:32 - 2:36
    bir milyon galondan çok su ile
    arenayı batırmak için açılmış olabilir.
  • 2:36 - 2:38
    Ama tüm o kadar suyla bile
  • 2:38 - 2:42
    Romalılar Kolezyum yerlerini kazımayacak,
    özel düz tabanlı minyatür tekneler
  • 2:42 - 2:45
    inşa etmek zorunda kaldılar.
  • 2:45 - 2:48
    Bu tekneler 7 ile 15 metre
    arasında değişmekteydi
  • 2:48 - 2:51
    ve ünlü karşılaşmalardaki gemiler
    gibi gözükmeleri için inşa edildiler.
  • 2:51 - 2:55
    Savaş sırasında gemilerin düzinelercesi
    karşı saftakiler gibi giyinen
  • 2:55 - 3:00
    gladyatör mürettabatıyla
    arenanın etrafında yüzerdi.
  • 3:00 - 3:03
    Bu savaşçılar, gemiler boyunca
  • 3:03 - 3:06
    sadece bir grup ayakta kalana kadar
    onlara binip, savaşıp, boğulup,
  • 3:06 - 3:10
    düşmanlarını saf dışı
    bırakarak çekişirlerdi.
  • 3:10 - 3:14
    Neyse ki her sulu gösteri böyle
    ürkütücü bir hikaye anlatmazdı.
  • 3:14 - 3:16
    Bazı tufanlarda
  • 3:16 - 3:20
    batırılmış sahne sanki Tritonlarmış gibi
    onun arabasını denizde kullandığı şekilde
  • 3:20 - 3:25
    savaş arabası sürücülerinin
    suda kaymalarına izin verirdi.
  • 3:25 - 3:29
    Hayvanlar suda yürürdü,
    mitler mahkumlar tarafından tekrarlanırdı
  • 3:29 - 3:34
    ve geceleri senkronize edilmiş çıplak
    yüzücüler meşaleyle gösteri yaparlardı.
  • 3:34 - 3:38
    Ama Kolezyum'un su dönemi
    sonsuza kadar sürmedi.
  • 3:38 - 3:42
    Deniz savaşları o kadar popüler oldu ki
    İmparator Domitian tarafından
  • 3:42 - 3:46
    MS. 90'ların başlarında
    kendilerine özel gölleri verildi.
  • 3:46 - 3:49
    Daha geniş göller
    naumachiae için daha iyiydi
  • 3:49 - 3:53
    ve Kolezyum bir dizi yeraltı hayvan kafesi
  • 3:53 - 3:56
    ve ileri düzey taşmalara
    izin vermeyen tuzak kapıları elde etti.
  • 3:56 - 3:58
    Ama kısa bir süre için
  • 3:58 - 4:01
    Flavian İmparatorları
    savaş ve su akışlarını
  • 4:01 - 4:04
    görkemli bir güç gösterisinde
    kontrol ettiler.
Title:
Romalılar Kolezyum'u deniz savaşları için suyla doldurdular - Janelle Peters
Speaker:
Janelle Peters
Description:

Dersin tamamı: https://ed.ted.com/lessons/how-the-romans-flooded-the-colosseum-for-sea-battles-janelle-peters

MS. 80'den başlayarak, Roma sakinleri ve Roma İmparatorluğu’nun dört bir yanından gelen konuklar, gladyatörlerin düellolarını, hayvanların dövüşlerini ve savaş arabalarını arenada yarışırken görmek için Kolezyum standlarını dolduracaktı. Büyük final için, arena havzasına su döküldü ve en büyük gösteri sahnesi suya daldı: sahnelenen deniz savaşları. Janelle Peters, bu sahte denizle karşılaşmaların tarihini ayrıntılarıyla anlatıyor.

Ders: Janelle Peters, animasyon: Brett Underhill.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:04

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.