-
Məsələnin
-
şərtinə nəzər salaq.
-
Düzbucaqlının perimetri 250 metrə bərabərdir.
-
Düzbucaqlının tərəflərindən biri 40 metrə
bərabərdirsə,
-
sahəsi neçə kvadrat metrdir?
-
Burada bir düzbucaqlı çəkək.
-
Tərəflərdən biri 40 metrdir.
-
Həmin düzbucaqlı budur.
-
Bu tərəf 40-a bərabərdirsə,
-
bu tərəfin uzunluğu da
40-dır.
-
Digər tərəfin uzunluğunu bilmirik.
-
Bu tərəf x olarsa, bu tərəf də
x-ə bərabərdir.
-
Perimetr nəyə bərabərdir?
-
40 üstəgəl 40, yəni 80 üstəgəl x üstəgəl x.
-
80 üstəgəl 2x
-
250-yə bərabərdir.
-
2x = 250 çıx 80,
-
yəni 170.
-
x = 85.
-
Düzbucaqlının sahəsini tapmaq üçün
-
tərəflərin hasilini hesablamalıyıq.
-
85 vur 40, buraya 0 yazırıq,
4 vur 5 = 20,
-
4 vur 8 = 32, üstəgəl 2 = 34.
-
Sahə 3400 kvadrat metrə bərabərdir.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
Davam edək.
-
Növbəti sualın
-
şərtinə nəzər salaq.
-
Məktəb 600 AZN-lik kitab sifariş verdi.
-
Kitablardan bəzilərinin qiyməti 1 AZN,
bəzilərinin qiyməti isə 2 AZN-dir.
-
Bəziləri 1, bəziləri 2 AZN-dir.
-
1 AZN-lik kitabların sayı, 2 AZN-lik kitabların
sayından 2 dəfə çoxdur,
-
ümumi neçə kitab sifariş verilmişdir?
-
Maraqlıdır.
-
1 AZN-lik kitabları x ilə ifadə edək.
-
Burada x dəyişənindən istifadə edə bilərik.
-
Bu, 1 AZN-lik kitabların sayıdır,
2 AZN-lik kitabların sayı
-
bundan 2 dəfə azdır.
-
2 AZN-lik kitabların sayını necə ifadə edə
bilərik?
-
Bildiyiniz kimi 1-lərin sayı 2-lərin sayından
-
2 dəfə çoxdur.
-
Bunu x böl 2 kimi yaza bilərik.
-
2 AZN-lik kitabların sayı 1 AZN-lik kitabların sayının
yarısı qədərdir.
-
Ümumi neçə ədəd kitab sifariş edildiyi
-
məlum deyil.
-
x sayda 1 AZN-lik, x böl 2 sayda
-
2 AZN-lik kitaba nə qədər xərclənilib?
-
Kitabların ümumi qiyməti nəyə bərabərdir?
-
x sayda kitabın hər biri
-
1 AZN-dir.
-
Üstəgəl x böl 2 sayda
-
2 AZN-lik kitab.
-
Onların cəmi 600 AZN-ə bərabərdir.
-
x vur 1 = x.
-
x böl 2 vur 2 = x,
-
üstəgəl x = 600.
-
2x = 600.
-
x = 300.
-
Ümumi neçə ədəd kitab sifariş verildiyini
-
tapmalıyıq.
-
300 ədəd 1 AZN-lik və onun yarısı qədər
-
2 AZN-lik kitab sifariş edilib.
-
Yəni 150 2 AZN-lik kitab.
-
Ümumi 450 kitab sifariş edilib.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
Davam edək.
-
Fərqli bir rəngdən istifadə edərək
-
misalın şərtini yazaq.
-
4 vur (x üstəgəl y) vur (x çıx y) = 40.
-
x çıx y = 20.
-
x üstəgəl y nəyə bərabərdir?
-
x çıx y-in 20-yə bərabər olduğunu bilirik.
-
Əvəzetmə tətbiq edək.
-
4 vur (x üstəgəl y) vur
-
x çıx y əvəzinə 20 yazırıq, 40-a bərabərdir.
-
20 vur 4, yəni 80 vur (x üstəgəl y)
-
40-a bərabərdir.
-
Hər iki tərəfi 80-ə bölək.
-
x üstəgəl y = 40/80.
-
Cavab 1/2-ə bərabərdir.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
x üstəgəl y = 1/2.
-
Davam edək.
-
Növbəti sual.
-
Düzbucaqlı koordinat sistemində
-
mərkəz nöqtəsi (5, 12) olan bir çevrə verilmişdir.
-
Çevrəni çəkək.
Çevrənin mərkəzi
-
5, 12 nöqtəsindədir.
-
Çevrə x oxuna sadəcə bir nöqtədə
toxunur.
-
Çevrənin radiusu nəyə bərabərdir?
-
Bu, x oxuna toxunur.
-
Bu çevrə x oxuna sadəcə
-
bir nöqtədə toxunur.
-
x oxu üfüqi xətdir.
-
Çevrə x oxuna başqa harada
toxuna bilər?
-
Burada.
-
Lakin x burada olarsa,
y koordinatı
-
müsbət olmayacaq.
-
Bunun müsbət y koordinatı var.
-
O, x oxundan yuxarıdadır.
-
Odur ki, bu çevrə x oxuna sadəcə
-
bir nöqtədə toxunur.
-
Bunu belə çəkə bilərik.
-
Bu, x oxudur.
-
Bu, x oxudur, y oxu
-
burada olacaq.
-
Verilənlərə əsasən
-
çevrənin radiusunu müəyyənləşdirməliyik.
-
Bu, (5, 12) nöqtəsidir,
y 12-yə bərabərdir.
-
Bu hündürlük nəyə bərabərdir?
-
Bu, radiusdur.
-
Bunun y koordinat 12-dir.
-
Radius 12-yə bərabərdir.
-
Çevrənin radiusunun nəyə bərabər
-
olduğunu tapdıq.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
Davam edək.
-
Növbəti sual.
-
Verilənlərə
-
nəzər salaq.
-
Kişilər, qadınlar və
-
səs vermə yaşına çatmış əhalinin sayı.
-
Qeydiyyatda olan seçicilərin sayı göstərilib.
1200,
-
1000, 1300 və 1200.
-
Verilən cədvəldə
-
B şəhərində son sesvermədə
iştirak edənlər
-
haqqında məlumat göstərilmişdir.
-
Səsvermədə, səsvermə hüququ olan əhalinin
-
40%-i iştirak etmişdir.
-
Bu, səsvermə hüququ olanların sayıdır.
-
40% səsvermədə iştirak edib.
-
Seçki zamanı seçici fəallığını səs verən seçicilərin sayının
-
qeydiyyatda olan seçici sayına nisbətini
tapmaqla müəyyən edirik.
-
Bu seçki zamanı seçici fəallığı nəyə bərabərdir?
-
Neçə nəfər seçkidə səs verib?
-
Səsvermə hüququ olanların 40%-i
səsvermədə iştirak edib.
-
Neçə nəfərin səsvermə hüququ var?
-
Kişilərin və qadınların sayını
-
toplamalıyıq, 2500.
-
İkisinin cəmini tapdıq.
-
2500-in 40%-i nəyə bərabərdir?
-
2500 vur 0,4.
-
Hesablayaq.
-
4 vur 25 = 100.
-
2 sıfır əlavə edirik.
-
0, 0.
-
Onluq kəsr işarəsini də əlavə edək.
-
1000 alınır.
-
2500-in 40%-ini tapdıq.
-
1000 nəfər səsvermədə iştirak edib.
-
Seçici fəallığını tapmaq üçün
-
bu qiyməti, yəni 1000-i
-
qeydiyyatda olanların sayına bölməliyik.
-
Qeydiyyatda olan ümumi seçici sayı =
1000 kişi üstəgəl 1200 qadın.
-
Cəmini tapırıq.
-
2200 nəfər qeydiyyatda olan seçici var.
-
Seçici fəallığı = 10/22 və ya 5/11.
-
Doğru cavabı tapdıq.
-
...
-
.....
-
...
-
...
-
...
-
...
-
...