Bir enstrüman çalmanın beyninize yararları - Anita Collins
-
0:14 - 0:17Müzisyenler enstrümanlarını her ellerine aldıklarında
-
0:17 - 0:20beyinlerinde havai fişekler patladığını biliyor muydunuz?
-
0:20 - 0:23Müziği okurken, kesin ve çalışılmış hareketlerini yaparken
-
0:23 - 0:27dışarıdan sakin ve odaklanmış gözüküyor olabilirler.
-
0:27 - 0:30Ama beyinlerinin içinde bir parti dönüyordur.
-
0:30 - 0:31Bunu nasıl mı biliyoruz?
-
0:31 - 0:33Son 20 - 30 senede sinirbilimciler,
-
0:33 - 0:36gerçek zamanlı incelemelerle
-
0:36 - 0:40beynimizin nasıl çalıştığı hakkında dev buluşlar yaptılar.
-
0:40 - 0:43Bunun için FMRi ve PET tarama aletleri kullandılar.
-
0:43 - 0:46İnsanlar bu makinelere bağlandıklarında
-
0:46 - 0:49okumak veya matematik problemleri çözmek gibi görevlerin
-
0:49 - 0:51her birinin beyinde karşılığı olan bölgeleri
-
0:51 - 0:53ve bunların o andaki etkinlikleri izlenebilir.
-
0:53 - 0:56Araştırmacılar katılımcılara müzik dinletince,
-
0:56 - 0:58havai fişekler gördüler.
-
0:58 - 1:01Beyinlerinin birden çok bölgesi aynı anda parlıyordu.
-
1:01 - 1:03Sesi işleyip
-
1:03 - 1:06melodi ve ritm gibi öğelerine ayrıştırdıktan sonra
-
1:06 - 1:10hepsini geri bir araya getirerek birleşik bir müzik deneyimi oluşturuyorlardı.
-
1:10 - 1:13Ve beynimiz bütün bu işi, müziği ilk duyduğumuz andan
-
1:13 - 1:18ayağımızla tempo tutmaya başlayana kadar geçen kısacık anda yapıyor.
-
1:18 - 1:20Fakat bilimadamları müzik dinleyenlerinkinden ziyade
-
1:20 - 1:23müzisyenlerin beyinlerini incelemeye döndüğünde,
-
1:23 - 1:26küçük havai fişekler dev bir şölene dönüştü.
-
1:26 - 1:29Ortaya çıktı ki, müzik dinlemek beyni
-
1:29 - 1:31gayet ilginç etkinliklere soksa da
-
1:31 - 1:36enstrüman çalmak beyinde bütün bir vücut egzersiziyle eşdeğer.
-
1:36 - 1:39Sinirbilimciler beynin birden çok alanının parladığını,
-
1:39 - 1:42aynı anda farklı bilgileri karışık, birbirleriyle ilgili ve
-
1:42 - 1:46şaşırtıcı derecede hızlı serilerle işlediğini gördüler.
-
1:46 - 1:50Ama müzik hakkında beyni böyle aydınlatan şey nedir?
-
1:50 - 1:55Bu araştırma hala yeni sayılır fakat sinirbilimcilerin gayet iyi bir fikri var.
-
1:55 - 1:59Bir enstrüman çalmak beynin hemen hemen bütün bölümlerini aynı anda meşgul ediyor,
-
1:59 - 2:03özellikle de görsel, işitsel ve motor kortekslerini.
-
2:03 - 2:08Ve başka herhangi bir egzersiz gibi, enstrüman çalmaya disiplinli ve planlı çalışma,
-
2:08 - 2:12bu beyin işlevlerini güçlendiriyor ve bu güce başka
-
2:12 - 2:14aktivitelerde başvurmamızı sağlıyor.
-
2:14 - 2:16Müzik dinlemek ve enstrüman çalmak arasındaki en bariz fark,
-
2:16 - 2:18ikincisinin beynin iki yarımküresi tarafından da kontrol edilen
-
2:18 - 2:20ince hareket becerilerine ihtiyaç duymasıdır.
-
2:20 - 2:23Aynı zamanda sol beyinin daha ilişkili olduğu
-
2:23 - 2:26sözel ve matematiksel keskinlik ile
-
2:26 - 2:28sağ beyinin öne çıktığı yenilikçi ve yaratıcı içeriği birleştirir.
-
2:28 - 2:32Bu sebeplerden, enstrüman çalmanın beyindeki corpus callosum bölümünün,
-
2:32 - 2:34yani iki yarımküre arasındaki köprünün
-
2:34 - 2:39hacmini ve etkenliğini arttırdığı bulunmuştur.
-
2:39 - 2:41Böylece beyinde mesajlar daha hızlı ve daha çeşitli yollardan iletilebilir.
-
2:41 - 2:46Bu, müzisyenlerin hem akademik hem de sosyal ortamlarda
-
2:46 - 2:49sorunlara daha etkili ve yaratıcı çözümler getirebilmesini sağlar.
-
2:49 - 2:52Müzik yapmak, duygusal içeriğini ve mesajını
-
2:52 - 2:56üretmeyi ve anlamayı da kapsadığı için,
-
2:56 - 2:59müzisyenlerin genelde daha yüksek seviyelerde yürütme işlevi vardır.
-
2:59 - 3:02Yani planlamayı, strateji üretmeyi ve detaylara dikkati içerirken
-
3:02 - 3:04aynı anda kavramsal ve duygusal alanları analiz etmeyi gerektiren
-
3:04 - 3:08birbiriyle bağlantılı görevler kategorisi.
-
3:08 - 3:13Bu becerinin aynı zamanda hafızamızın çalışma sistemine de etkisi vardır.
-
3:13 - 3:17Ve gerçekten de, müzisyenler anılarını daha hızlı ve efektif yaratarak, saklayarak ve anımsayarak
-
3:17 - 3:20gelişmiş hafıza becerileri gösterirler.
-
3:20 - 3:25Çalışmalar, müzisyenlerin yüksek derecede bağlantılı beyinlerini
-
3:25 - 3:29her bir anıya birden çok etiket vererek kullandığını bulmuştur.
-
3:29 - 3:32Örneğin; kavramsal bir etiket, duygusal bir etiket, işitsel bir etiket ve bağlamsal bir etiket...
-
3:32 - 3:37Adeta iyi bir internet arama motoru gibi.
-
3:37 - 3:40Peki, bütün bu faydaların örneğin spor veya resim yapmak yerine
-
3:40 - 3:43sadece müziğe özel olduğunu nasıl biliyoruz?
-
3:43 - 3:45Ya da müziğe başlayan insanlar
-
3:45 - 3:48zaten en başından daha akıllı olabilirler mi?
-
3:48 - 3:50Sinirbilimciler bu konuları araştırdılar, fakat şimdiye kadar bulduklarına göre
-
3:50 - 3:53bir müzik aleti çalmayı öğrenmenin sanatsal ve estetik alanları
-
3:53 - 3:57diğer araştırılan bütün etkinliklerden farklı, diğer sanat dalları dahil.
-
3:57 - 4:02Ve aynı seviyede kavramsal beceri ve sinirsel işlem gösteren
-
4:02 - 4:04katılımcılar üzerinde yapılan birkaç rastgele çalışmaya göre,
-
4:04 - 4:09bir dönem müzik öğrenimi görmüş olanlar diğerlerine nazaran
-
4:09 - 4:13birden çok beyin bölgesinde gelişme gösterdiler.
-
4:13 - 4:17Enstrüman çalmanın zihinsel yararları hakkında yapılan bu yakın tarihli araştırma
-
4:17 - 4:20zihinsel işlemler hakkındaki anlayışımızı geliştirerek
-
4:20 - 4:23beynimizdeki harika orkestrayı yaratan
-
4:23 - 4:24iç ritmleri ve karmaşık etkileşimi ortaya çıkardı.
- Title:
- Bir enstrüman çalmanın beyninize yararları - Anita Collins
- Speaker:
- Anita Collins
- Description:
-
Bütün dersi izleyin: http://ed.ted.com/lessons/how-playing-an-instrument-benefits-your-brain-anita-collins
Müzik dinlediğinizde, buna beyninizin birden çok bölgesi dahil ve aktif olur. Ama aslında bir enstrüman çaldığınızda bu etkinlik bütün bir beyin egzersizine dönüşür. Peki neden? Anita Collins, bir müzisyenin enstrüman çalarken beyninde patlayan havai fişekleri anlatıyor ve bu zihinsel egzersizin uzun dönemli olumlu etkilerini inceliyor.
Ders: Anita Collins, Animasyon: Sharon Colman Graham
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:45
Michelle Mehrtens edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
güney örnek accepted Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
güney örnek edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain | ||
güney örnek edited Turkish subtitles for How playing an instrument benefits your brain |