Mật ngữ của cây - Camille Defrenne và Suzanne Simard
-
0:11 - 0:16Hầu hết các cánh rừng
đều nằm dưới những bóng cây đại thụ. -
0:16 - 0:20Những cây cổ thụ này
có trăm ngàn con cháu. -
0:20 - 0:23Chúng giao tiếp
với những cây xung quanh, -
0:23 - 0:27chia sẻ nước, ánh sáng, dưỡng chất,
và trí tuệ tích lũy qua nhiều năm. -
0:27 - 0:34Không thể nói, tiếp cận hoặc di chuyển,
tất cả đều bắt nguồn từ chung một cội. -
0:34 - 0:37Bí mật nằm dưới nền rừng,
-
0:37 - 0:41nơi hệ rễ đồ sộ
chống đỡ những cái thân cao chót vót. -
0:41 - 0:46Cùng với nó
là nấm rễ cộng sinh mycorrhizae, -
0:46 - 0:50có vô số sợi nhỏ phủ đầy lông tơ
-
0:50 - 0:53tạo thành sợi nấm.
-
0:53 - 0:57Phạm vi phân tán của sợi nấm
lớn hơn nhiều so với hệ rễ, -
0:57 - 1:00chúng, đồng thời, cũng liên kết
các rễ cây với nhau. -
1:00 - 1:04Những liên kết này tạo thành
mạng lưới nấm rễ cộng sinh. -
1:04 - 1:10Qua đó, cây có thể trao đổi
chất và tín hiệu với nhau. -
1:10 - 1:14Những cây cổ thụ
có mạng lưới nấm rễ cộng sinh lớn hơn cả -
1:14 - 1:16liên kết với nhiều cây khác,
-
1:16 - 1:19nhưng những liên kết này
cực kỳ phức tạp và khó truy nguyên. -
1:19 - 1:24Đó là vì có khoảng
một trăm loài nấm rễ cộng sinh, -
1:24 - 1:28mỗi cây có thể có hàng chục loài nấm
khác nhau đến cộng sinh, -
1:28 - 1:32mỗi loài lại có
một kiểu liên kết khác nhau, -
1:32 - 1:36khiến mỗi cây có một mạng lưới
nấm rễ cộng sinh riêng biệt. -
1:36 - 1:39Để hiểu cách các chất
luân chuyển trong mạng lưới này, -
1:39 - 1:41hãy quan sát đường
-
1:41 - 1:45đi từ cây trưởng thành
đến các cây con lân cận. -
1:45 - 1:48Hành trình này
bắt đầu từ trên cao, -
1:48 - 1:51tại những chiếc lá trên đỉnh cây.
-
1:51 - 1:55Lá cây dùng ánh sáng mặt trời dồi dào
quang hợp tạo ra đường. -
1:55 - 1:58Đường sau đó
được vận chuyển xuống hệ rễ -
1:58 - 2:01dưới dạng nhựa cây đặc quánh.
-
2:01 - 2:04Từ đây, nó được vận chuyển
đến các bó rễ. -
2:04 - 2:07Nấm rễ cộng sinh
khi gặp đỉnh sinh trưởng -
2:07 - 2:10sẽ bám quanh đầu rễ
hoặc xâm nhập vào bên trong, -
2:10 - 2:13tùy thuộc vào từng loại nấm.
-
2:13 - 2:17Nấm không thể tự mình tạo ra đường
dù cần nó để duy trì sự sống, -
2:17 - 2:22nhưng chúng lại có khả năng
hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn cây, -
2:22 - 2:25và chuyển chúng qua rễ cho cây.
-
2:25 - 2:28Thông thường, các chất di chuyển
-
2:28 - 2:30từ nơi có nồng độ cao
sang nơi có nồng độ thấp, -
2:30 - 2:32hay từ nguồn đến đích.
-
2:32 - 2:36Nghĩa là đường di chuyển
từ rễ cây vào sợi nấm. -
2:36 - 2:41Trong sợi nấm, đường di chuyển
qua các lỗ nhỏ trên vách tế bào -
2:41 - 2:44hoặc qua các sợi liên bào.
-
2:44 - 2:47Nấm hấp thụ một ít đường,
-
2:47 - 2:50phần còn lại sẽ được vận chuyển
đến rễ của những cây xung quanh, -
2:50 - 2:52những cây mọc trong bóng râm,
-
2:52 - 2:56không có nhiều điều kiện quang hợp
để tạo ra đường. -
2:56 - 3:00Nhưng tại sao nấm lại vận chuyển
chất dinh dưỡng từ cây này sang cây khác? -
3:00 - 3:03Đó là điều bí ẩn
của mạng lưới nấm rễ cộng sinh. -
3:03 - 3:07Khá dễ hiểu khi nấm trao đổi
chất dinh dưỡng và đường với cây -
3:07 - 3:09vì cả hai cùng có lợi.
-
3:09 - 3:12Lợi ích của nấm
khi tham gia vào -
3:12 - 3:15mạng lưới trao đổi chất giữa các cây
lại khá mơ hồ. -
3:15 - 3:18Chính xác thế nào,
ta vẫn chưa biết được. -
3:18 - 3:22Có thể nấm hưởng lợi
khi liên kết với nhiều cây, -
3:22 - 3:26và việc vận chuyển chất giữa các cây
giúp tối ưu hóa các liên kết đó. -
3:26 - 3:29Hoặc có thể cây truyền ít
chất dinh dưỡng cho nấm hơn -
3:29 - 3:33nếu nó không giúp cây trao đổi chất.
-
3:33 - 3:34Dù vì lý do gì,
-
3:34 - 3:39nấm rễ cộng sinh đã giúp truyền
một lượng thông tin khổng lồ giữa các cây. -
3:39 - 3:41Qua mạng lưới này,
cây có thể biết được -
3:41 - 3:46chất dinh dưỡng và tín hiệu truyền đến
có phải của cùng loài hay không. -
3:46 - 3:50Thậm chí, biết đâu là thông tin
được truyền từ cây có quan hệ mật thiết -
3:50 - 3:52như cùng giống hoặc cùng cây mẹ.
-
3:52 - 3:55Cây cũng chia sẻ thông tin
về môi trường xung quanh -
3:55 - 3:58như hạn hán
hoặc côn trùng tấn công. -
3:58 - 4:01giúp những cây lân cận
sản xuất nhiều enzyme bảo vệ hơn -
4:01 - 4:03khi mối nguy đến gần.
-
4:03 - 4:05Sự tốt tươi của rừng phụ thuộc vào
-
4:05 - 4:08hoạt động giao tiếp
và trao đổi phức tạp này. -
4:08 - 4:11Khi mọi thứ
được liên kết chặt chẽ với nhau, -
4:11 - 4:17tác động lên một loài
sẽ gây ra ảnh hưởng đến nhiều loài khác.
- Title:
- Mật ngữ của cây - Camille Defrenne và Suzanne Simard
- Speaker:
- Camille Defrenne và Suzanne Simard
- Description:
-
Xem toàn bộ bài học tại: https://ed.ted.com/lessons/the-secret-lingu-of-trees-camille-defrenne-and-suzanne-simard
Hầu hết các cánh rừng đều nằm dưới những bóng cây đại thụ. Những cây cổ thụ này có trăm ngàn con cháu. Chúng giao tiếp với những cây xung quanh, chia sẻ nước, ánh sáng, dưỡng chất, và trí tuệ tích lũy qua nhiều năm. Tất cả đều bắt nguồn từ chung một cội. Làm thế nào mà cây có thể làm được điều này? Hãy cùng Camille Defrenne và Suzanne Simard khám phá hệ rễ đồ sộ và phương thức giao tiếp phức tạp của cây.
Bài học của Camille Defrenne và Suzanne Simard, đạo diễn bởi Avi Ofer.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:18
Nhu PHAM approved Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for The secret language of trees |