ความสุดยอดของตารางธาตุของเมนเดเลฟ - ลู เซริโค (Lou Serico)
-
0:14 - 0:17ตารางธาตุเป็นอะไรที่เรารู้กันดี
-
0:17 - 0:20ไม่เพียงพบมันในห้องแล็ปเคมีทั่วโลก
-
0:20 - 0:23ยังพบมันได้บน เสื้อยืด ถ้วยกาแฟ
และ ม่านห้องน้ำ -
0:23 - 0:26ตารางธาตุไม่ได้เป็นแค่พวกของล้ำสมัย
ตามกระแสเท่านั้น -
0:26 - 0:29แต่มันยังเป็นสิ่งที่แสดงถึงอัจฉริยภาพของมนุษย์
-
0:29 - 0:35ในระดับเดียวกับ ทัชมาฮาล ภาพโมนาลิซ่า
และไอศกรีมแซนวิช -- -
0:35 - 0:40ผู้ที่สร้างมันขึ้นมา คือ ดมิทรี เมนเดเลฟ
(Dmitri Mendeleev) นักวิทยาศาสตร์ระดับตำนาน -
0:40 - 0:43แต่ทำไมล่ะ? เขากับตารางธาตุของเขา
มันเจ๋งขนาดนั้นเลยหรือ? -
0:43 - 0:46เพราะเขาได้จัดเรียงรายชื่อของธาตุ
ที่มีอยู่แล้วหรือ? -
0:46 - 0:50ไม่หรอก แค่จัดเรียงชื่อธาตุไม่มีทางทำให้คุณ
กลายเป็นตำนานของวงการวิทยาศาสตร์ได้หรอก -
0:50 - 0:55ยิ่งไปกว่านั้น เขาก็ไม่ใช่คนแรกที่ทำสิ่งนี้
-
0:55 - 0:59หรือเป็นเพราะเขาจัดเรียงธาตุ
ที่มีคุณสมบัติใกล้เคียงกันไว้ด้วยกัน? -
0:59 - 1:01ก็ยังไม่ใช่ มีคนเคยทำมันมาก่อนแล้วเช่นกัน
-
1:01 - 1:04ตกลงว่า อะไรกันแน่ที่แสดงถึงอัจฉริยะภาพ
ของเมนเดเลฟ? -
1:04 - 1:08ลองมาดูตารางธาตุเวอร์ชันแรกๆ ในราวๆ ปี 1870
-
1:08 - 1:12เราจะเห็นว่าธาตุต่างๆ ในตาราง
ถูกแสดงโดยใช้สัญลักษณ์เป็นอักษร 2 ตัว -
1:12 - 1:15ลองมาดูที่ตำแหน่งคอลัมน์ที่ 3 แถวที่ 5 กัน
-
1:15 - 1:17มันมีเครื่องหมายขีดอยู่ตรงนั้น
-
1:17 - 1:22ธาตุที่ยังว่างอยู่นั้น
จะเผยให้เห็นถึงความหลักแหลมของเมนเดเลฟ -
1:22 - 1:26เครื่องหมายขีดนั้น เป็น วิทยาศาสตร์
-
1:26 - 1:29ที่ตรงเครื่องหมายนั่น ดมิทรีกล่าวอย่างมั่นใจ
-
1:29 - 1:31เขาพูดว่า --ประโยคตามที่เขาพูดในตอนนั้น --
-
1:31 - 1:36ถึงเราจะยังไม่พบธาตุตัวนี้จริงๆ
แต่ผมจะขอตั้งชื่อให้มันสักหน่อย -
1:36 - 1:40มันอยู่ถัดจากธาตุอะลูมิเนียมไปหนึ่งช่องดังนั้น
เราจะเรียกมันว่า เอกา-อะลูมิเนียม (eka-aluminum) -
1:40 - 1:42"เอกา" (eka) ในภาษาสันสกฤตแปลว่า หนึ่ง
-
1:42 - 1:46ยังไม่เคยมีใครค้นพบธาตุเอกา-อะลูมิเนียม
ดังนั้นเราจึงยังไม่ทราบคุณสมบัติของมัน ใช่ไหม? -
1:46 - 1:51ไม่จริงหรอก! จากตำแหน่งในตารางธาตุ
ผมสามารถบอกคุณสมบัติต่างๆ ของมันได้ -
1:51 - 1:56ก่อนอื่นเลย เอกา-อะลูมิเนียม 1 อะตอม
จะมีน้ำหนักอะตอมเท่ากับ 68 -
1:56 - 1:58หนักกว่าไฮโดรเจนอะตอม ประมาณ 68 เท่า
-
1:58 - 2:03เมื่อเอกา-อะลูมิเนียมอยู่โดดๆ
คุณจะพบมันเป็นโลหะแข็งที่อุณหภูมิห้อง -
2:03 - 2:05มันมีลักษณะมันเงา และนำความร้อนได้ดี
-
2:05 - 2:07มันสามารถนำมาตีให้เป็นแผ่น
หรือนำมายืดให้เป็นเส้นลวดได้ -
2:07 - 2:12แต่จุดหลอมเหลวของมันต่ำอย่างไม่น่าเชื่อ
-
2:12 - 2:16ธาตุนี้ที่ปริมาตรขนาด 1 ลบ.ซม. จะหนัก 6 กรัม
-
2:16 - 2:20เมนเดเลฟสามารถทำนายคุณสมบัติเหล่านี้ได้
จากตำแหน่งของมันในตารางธาตุ -
2:20 - 2:24ร่วมกับความรู้เกี่ยวกับธาตุอื่นๆ
ที่อยู่รอบๆ ตำแหน่งนั้น -
2:24 - 2:26ไม่กีปีหลังจากที่เขาทำนาย
-
2:26 - 2:29ชาวฝรั่งเศสชื่อ พอล อะมีล เลอคอก เด บวสโบดราน
(Paul Emile Lecoq de Boisbaudran) -
2:29 - 2:31ค้นพบธาตุชนิดใหม่จากในตัวอย่างแร่เหล็ก
-
2:31 - 2:35และตั้งชื่อมันว่า แกลเลียม (gallium) จากคำว่า กอล
(Gaul) ที่เป็นชื่อดั้งเดิมของประเทศฝรั่งเศส -
2:35 - 2:39ธาตุแกลเลียมอยู่ถัดจากธาตุอะลูมิเนียมไป 1 ช่อง
ตามตารางธาตุ -
2:39 - 2:43มันคือ เอกา-อะลูมิเนียม
แล้วที่เมนเดเลฟเคยทำนายเอาไว้ถูกต้องหรือเปล่า? -
2:43 - 2:47น้ำหนักอะตอมของธาตุแกลเลียม คือ 69.72
-
2:47 - 2:51ที่ปริมาตร 1 ลบ.ซม. มีน้ำหนัก 5.9 กรัม
-
2:51 - 2:53เป็นโลหะแข็งที่อุณหภูมิห้อง
-
2:53 - 2:56และหลอมเหลวที่อุณหภูมิต่ำแค่ 30 องศาเซลเซียส
-
2:56 - 2:59หรือที่ 85 องศาฟาเรนไฮต์
-
2:59 - 3:01แค่เพียงคุณอมไว้ในปากหรือกำมันไว้ในมือ
-
3:01 - 3:04เมนเดเลฟไม่เพียงถูกเผงเกี่ยวกับธาตุแกลเลียมเท่านั้น
-
3:04 - 3:07เขายังได้ทำนายถึงธาตุอื่นอีก หลายตัว
ที่ยังไม่มีการค้นพบในตอนนั้น -
3:07 - 3:10เช่น ธาตุสแกนเดียม (scandium)
เจอร์เมเนียม (germanium) เรเนียม (rhenium) -
3:10 - 3:14ธาตุที่เขาตั้งชื่อมันว่า เอกา-แมงกานีส(eka-manganese)
ตอนนี้ถูกเรียกว่า เทคเนเดียม(technetium) -
3:14 - 3:22ธาตุเทคเนเดียมพบได้น้อยมากทั้งยังไม่สามารถสกัดออก
มาได้จนมันถูกสังเคราะห์จากเครื่องเร่งอนุภาคในปี 1937 -
3:22 - 3:26เกือบ 70 ปี หลังจากที่เมนเดเลฟได้ทำนายไว้
-
3:26 - 3:2930 ปี หลังจากเขาเสียชีวิต
-
3:29 - 3:35ดมิทรีตายในปี 1907 โดยไม่เคยได้รับรางวัลโนเบล
แต่ต่อมาเขากลับได้รับเกียรติที่สูงส่งกว่า -
3:35 - 3:39ในปี 1955 นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัย
แคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์ (UC Berkeley) สร้างธาตุใหม่
ที่ไม่เคยพบมาก่อน จำนวน 17 อะตอม -
3:44 - 3:48ธาตุนี้ตรงกับตำแหน่งที่ยังว่างในตารางธาตุ
ที่มีเลขอะตอม 101 -
3:48 - 3:53และตั้งชื่อมันว่า เมนเดลีเวียม
(Mendelevium) ในปี 1963 -
3:53 - 3:56นักวิทยาศาสตร์ที่ได้รับรางวัลโนเบลมีมากกว่า 800 คน
-
3:56 - 4:00แต่มีนักวิทยาศาสตร์เพียง 15 คนเท่านั้น
ที่ได้รับเกียรติเอาชื่อไปใช้เป็นชื่อธาตุ -
4:00 - 4:02คราวหน้าถ้าคุณจ้องมองไปที่ตารางธาตุ
-
4:02 - 4:07ไม่ว่าจะจากบนผนังห้องเรียนที่มหาวิทยาลัย
หรือจากบนถ้วยกาแฟ -
4:07 - 4:11จำไว้ว่า ดมิทรี เมนเดเลฟ
คนที่ประดิษฐ์ตารางธาตุขึ้นมา -
4:11 - 4:13ก็จ้องมองคุณอยู่เช่นกัน
- Title:
- ความสุดยอดของตารางธาตุของเมนเดเลฟ - ลู เซริโค (Lou Serico)
- Speaker:
- Lou Serico
- Description:
-
ชมบทเรียนแบบเต็มได้ที่ : http://ed.ted.com/lessons/the-genius-of-mendeleev-s-periodic-table-lou-serico
ก่อนสมัย ดมิทรี เมนเดเลฟ (Dmitri Mendeleev) ธาตุต่างๆได้ถูกรวบรวมรายชื่อและจัดเรียงกลุ่มเป็นอย่างดี โดยถูกแบ่งกลุ่มตามคุณสมบัติที่ใกล้เคียงกัน แล้วทำไมตารางธาตุของเมนเดเลฟถึงเป็นอันที่ถูกเลือกและยังคงใช้มาจนทุกวันนี้? ลู เซริโค จะอธิบายโดยอาศัย เอกา-อะลูมิเนียม (eka-aluminum) ธาตุที่เมนเดเลฟทำนายเอาไว้ล่วงหน้าหลายปีก่อนที่มันจะถูกค้นพบ
บทเรียน โดย Lou Serico, อนิเมชั่น โดย TED-Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:25
![]() |
Kanawat Senanan approved Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Rawee Ma accepted Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table | |
![]() |
Rawee Ma edited Thai subtitles for The genius of Mendeleev's periodic table |