WEBVTT

00:00:13.601 --> 00:00:17.101
ตารางธาตุเป็นอะไรที่เรารู้กันดี

00:00:17.101 --> 00:00:19.699
ไม่เพียงพบมันในห้องแล็ปเคมีทั่วโลก

00:00:19.699 --> 00:00:23.499
ยังพบมันได้บน เสื้อยืด ถ้วยกาแฟ 
และ ม่านห้องน้ำ

00:00:23.499 --> 00:00:26.316
ตารางธาตุไม่ได้เป็นแค่พวกของล้ำสมัย
ตามกระแสเท่านั้น

00:00:26.316 --> 00:00:29.383
แต่มันยังเป็นสิ่งที่แสดงถึงอัจฉริยภาพของมนุษย์

00:00:29.383 --> 00:00:34.566
ในระดับเดียวกับ ทัชมาฮาล ภาพโมนาลิซ่า 
และไอศกรีมแซนวิช --

00:00:34.566 --> 00:00:40.249
ผู้ที่สร้างมันขึ้นมา คือ ดมิทรี เมนเดเลฟ
(Dmitri Mendeleev) นักวิทยาศาสตร์ระดับตำนาน

00:00:40.249 --> 00:00:42.934
แต่ทำไมล่ะ? เขากับตารางธาตุของเขา
มันเจ๋งขนาดนั้นเลยหรือ?

00:00:42.934 --> 00:00:46.050
เพราะเขาได้จัดเรียงรายชื่อของธาตุ
ที่มีอยู่แล้วหรือ?

00:00:46.050 --> 00:00:50.267
ไม่หรอก แค่จัดเรียงชื่อธาตุไม่มีทางทำให้คุณ
กลายเป็นตำนานของวงการวิทยาศาสตร์ได้หรอก

00:00:50.267 --> 00:00:54.518
ยิ่งไปกว่านั้น เขาก็ไม่ใช่คนแรกที่ทำสิ่งนี้

00:00:54.518 --> 00:00:58.583
หรือเป็นเพราะเขาจัดเรียงธาตุ
ที่มีคุณสมบัติใกล้เคียงกันไว้ด้วยกัน?

00:00:58.583 --> 00:01:01.416
ก็ยังไม่ใช่ มีคนเคยทำมันมาก่อนแล้วเช่นกัน

00:01:01.416 --> 00:01:03.999
ตกลงว่า อะไรกันแน่ที่แสดงถึงอัจฉริยะภาพ
ของเมนเดเลฟ?

00:01:03.999 --> 00:01:08.034
ลองมาดูตารางธาตุเวอร์ชันแรกๆ ในราวๆ ปี 1870

00:01:08.034 --> 00:01:12.317
เราจะเห็นว่าธาตุต่างๆ ในตาราง
ถูกแสดงโดยใช้สัญลักษณ์เป็นอักษร 2 ตัว

00:01:12.317 --> 00:01:15.483
ลองมาดูที่ตำแหน่งคอลัมน์ที่ 3 แถวที่ 5 กัน

00:01:15.483 --> 00:01:17.316
มันมีเครื่องหมายขีดอยู่ตรงนั้น

00:01:17.316 --> 00:01:22.100
ธาตุที่ยังว่างอยู่นั้น 
จะเผยให้เห็นถึงความหลักแหลมของเมนเดเลฟ

00:01:22.100 --> 00:01:25.583
เครื่องหมายขีดนั้น เป็น วิทยาศาสตร์

00:01:25.583 --> 00:01:28.600
ที่ตรงเครื่องหมายนั่น ดมิทรีกล่าวอย่างมั่นใจ

00:01:28.600 --> 00:01:31.100
เขาพูดว่า --ประโยคตามที่เขาพูดในตอนนั้น --

00:01:31.100 --> 00:01:35.735
ถึงเราจะยังไม่พบธาตุตัวนี้จริงๆ 
แต่ผมจะขอตั้งชื่อให้มันสักหน่อย

00:01:35.735 --> 00:01:39.749
มันอยู่ถัดจากธาตุอะลูมิเนียมไปหนึ่งช่องดังนั้น
เราจะเรียกมันว่า เอกา-อะลูมิเนียม (eka-aluminum)

00:01:39.749 --> 00:01:41.816
"เอกา" (eka) ในภาษาสันสกฤตแปลว่า หนึ่ง

00:01:41.816 --> 00:01:45.815
ยังไม่เคยมีใครค้นพบธาตุเอกา-อะลูมิเนียม
ดังนั้นเราจึงยังไม่ทราบคุณสมบัติของมัน ใช่ไหม?

00:01:45.815 --> 00:01:51.066
ไม่จริงหรอก! จากตำแหน่งในตารางธาตุ 
ผมสามารถบอกคุณสมบัติต่างๆ ของมันได้

00:01:51.066 --> 00:01:55.716
ก่อนอื่นเลย เอกา-อะลูมิเนียม 1 อะตอม 
จะมีน้ำหนักอะตอมเท่ากับ 68

00:01:55.716 --> 00:01:58.366
หนักกว่าไฮโดรเจนอะตอม ประมาณ 68 เท่า

00:01:58.366 --> 00:02:02.966
เมื่อเอกา-อะลูมิเนียมอยู่โดดๆ 
คุณจะพบมันเป็นโลหะแข็งที่อุณหภูมิห้อง

00:02:02.966 --> 00:02:04.967
มันมีลักษณะมันเงา และนำความร้อนได้ดี

00:02:04.967 --> 00:02:07.358
มันสามารถนำมาตีให้เป็นแผ่น 
หรือนำมายืดให้เป็นเส้นลวดได้

00:02:07.404 --> 00:02:11.616
แต่จุดหลอมเหลวของมันต่ำอย่างไม่น่าเชื่อ

00:02:11.616 --> 00:02:15.566
ธาตุนี้ที่ปริมาตรขนาด 1 ลบ.ซม. จะหนัก 6 กรัม

00:02:15.566 --> 00:02:20.133
เมนเดเลฟสามารถทำนายคุณสมบัติเหล่านี้ได้
จากตำแหน่งของมันในตารางธาตุ

00:02:20.133 --> 00:02:23.799
ร่วมกับความรู้เกี่ยวกับธาตุอื่นๆ
ที่อยู่รอบๆ ตำแหน่งนั้น

00:02:23.799 --> 00:02:25.533
ไม่กีปีหลังจากที่เขาทำนาย

00:02:25.533 --> 00:02:29.082
ชาวฝรั่งเศสชื่อ พอล อะมีล เลอคอก เด บวสโบดราน
(Paul Emile Lecoq de Boisbaudran)

00:02:29.082 --> 00:02:31.316
ค้นพบธาตุชนิดใหม่จากในตัวอย่างแร่เหล็ก

00:02:31.316 --> 00:02:35.100
และตั้งชื่อมันว่า แกลเลียม (gallium) จากคำว่า กอล
(Gaul) ที่เป็นชื่อดั้งเดิมของประเทศฝรั่งเศส

00:02:35.100 --> 00:02:38.883
ธาตุแกลเลียมอยู่ถัดจากธาตุอะลูมิเนียมไป 1 ช่อง
ตามตารางธาตุ

00:02:38.883 --> 00:02:43.449
มันคือ เอกา-อะลูมิเนียม
แล้วที่เมนเดเลฟเคยทำนายเอาไว้ถูกต้องหรือเปล่า?

00:02:43.449 --> 00:02:46.915
น้ำหนักอะตอมของธาตุแกลเลียม คือ 69.72

00:02:46.915 --> 00:02:50.750
ที่ปริมาตร 1 ลบ.ซม. มีน้ำหนัก 5.9 กรัม

00:02:50.750 --> 00:02:52.966
เป็นโลหะแข็งที่อุณหภูมิห้อง

00:02:52.966 --> 00:02:56.132
และหลอมเหลวที่อุณหภูมิต่ำแค่ 30 องศาเซลเซียส

00:02:56.132 --> 00:02:58.517
หรือที่ 85 องศาฟาเรนไฮต์

00:02:58.517 --> 00:03:01.049
แค่เพียงคุณอมไว้ในปากหรือกำมันไว้ในมือ

00:03:01.049 --> 00:03:03.966
เมนเดเลฟไม่เพียงถูกเผงเกี่ยวกับธาตุแกลเลียมเท่านั้น

00:03:03.966 --> 00:03:06.716
เขายังได้ทำนายถึงธาตุอื่นอีก หลายตัว
ที่ยังไม่มีการค้นพบในตอนนั้น

00:03:06.716 --> 00:03:09.749
เช่น ธาตุสแกนเดียม (scandium) 
เจอร์เมเนียม (germanium) เรเนียม (rhenium)

00:03:09.749 --> 00:03:13.899
ธาตุที่เขาตั้งชื่อมันว่า เอกา-แมงกานีส(eka-manganese) 
ตอนนี้ถูกเรียกว่า เทคเนเดียม(technetium)

00:03:13.899 --> 00:03:21.748
ธาตุเทคเนเดียมพบได้น้อยมากทั้งยังไม่สามารถสกัดออก
มาได้จนมันถูกสังเคราะห์จากเครื่องเร่งอนุภาคในปี 1937

00:03:21.748 --> 00:03:26.198
เกือบ 70 ปี หลังจากที่เมนเดเลฟได้ทำนายไว้

00:03:26.198 --> 00:03:28.749
30 ปี หลังจากเขาเสียชีวิต

00:03:28.749 --> 00:03:34.883
ดมิทรีตายในปี 1907 โดยไม่เคยได้รับรางวัลโนเบล
แต่ต่อมาเขากลับได้รับเกียรติที่สูงส่งกว่า

00:03:34.883 --> 00:03:39.333
ในปี 1955 นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัย
แคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์ (UC Berkeley) สร้างธาตุใหม่
ที่ไม่เคยพบมาก่อน จำนวน 17 อะตอม

00:03:43.783 --> 00:03:48.235
ธาตุนี้ตรงกับตำแหน่งที่ยังว่างในตารางธาตุ 
ที่มีเลขอะตอม 101

00:03:48.235 --> 00:03:52.616
และตั้งชื่อมันว่า เมนเดลีเวียม
(Mendelevium) ในปี 1963

00:03:52.616 --> 00:03:55.816
นักวิทยาศาสตร์ที่ได้รับรางวัลโนเบลมีมากกว่า 800 คน

00:03:55.816 --> 00:03:59.551
แต่มีนักวิทยาศาสตร์เพียง 15 คนเท่านั้น 
ที่ได้รับเกียรติเอาชื่อไปใช้เป็นชื่อธาตุ

00:03:59.551 --> 00:04:02.215
คราวหน้าถ้าคุณจ้องมองไปที่ตารางธาตุ

00:04:02.215 --> 00:04:06.782
ไม่ว่าจะจากบนผนังห้องเรียนที่มหาวิทยาลัย 
หรือจากบนถ้วยกาแฟ

00:04:06.782 --> 00:04:10.549
จำไว้ว่า ดมิทรี เมนเดเลฟ 
คนที่ประดิษฐ์ตารางธาตุขึ้นมา

00:04:10.549 --> 00:04:12.799
ก็จ้องมองคุณอยู่เช่นกัน