< Return to Video

Mësojuni mësuesve si të krijojnë të magjishmen

  • 0:01 - 0:03
    Do ketë në këto momente
  • 0:03 - 0:06
    ndonjë mësues aspirant
  • 0:06 - 0:09
    që po punon mbi ndonjë artikull 60 faqesh,
  • 0:09 - 0:13
    të bazuar në ndonjë teori të vjetër arsimimi,
  • 0:13 - 0:17
    hartuar nga ndonjë profesor që s’jeton më,
  • 0:17 - 0:20
    duke vrarë mendjen se ç’lidhje ka puna
  • 0:20 - 0:21
    me të cilën po merret
  • 0:21 - 0:24
    me atë çka dëshiron të arrijë në jetë,
  • 0:24 - 0:26
    që është të bëhet mësues,
  • 0:26 - 0:30
    të ndryshojë jetët, dhe t’i japë
    shkëndija të magjishmes.
  • 0:30 - 0:35
    Do ketë në këtë moment
    ndonjë mësues aspirant,
  • 0:35 - 0:37
    në ndonjë institucion arsimor,
  • 0:37 - 0:40
    duke soditur një profesor që vetëm dërdëllit
  • 0:40 - 0:42
    në mënyrën më pak tërheqëse të mundshme
  • 0:42 - 0:47
    rreth tërheqjes së nxënësve.
  • 0:47 - 0:49
    Do ketë në këtë moment
  • 0:49 - 0:51
    ndonjë mësues në vitin e parë të punës
  • 0:51 - 0:54
    zhytur mes planeve mësimore
  • 0:54 - 0:56
    duke u orvatur t’u japë kuptim standardeve,
  • 0:56 - 0:59
    që po përpiqet t’i japë kuptim
    vlerësimit si duhet të nxënësve,
  • 0:59 - 1:01
    ndërkohë që i përsërit vetvetes
  • 1:01 - 1:03
    pa pushim,
  • 1:03 - 1:05
    "Mos buzëqesh deri në Nëntor",
  • 1:05 - 1:07
    sepse kështu e kishin mësuar
  • 1:07 - 1:10
    gjatë programit të tij arsimor.
  • 1:10 - 1:13
    Do ketë ndonjë nxënës në këtë moment
  • 1:13 - 1:15
    që po sajon një mënyrë
  • 1:15 - 1:17
    për të bindur nënën apo babanë
  • 1:17 - 1:19
    se është shumë, shumë sëmurë
  • 1:19 - 1:23
    dhe se nuk shkon dot në shkollë nesër.
  • 1:23 - 1:24
    Nga ana tjetër, mu tani
  • 1:24 - 1:26
    ekzistojnë edukatorë të mrekullueshëm
  • 1:26 - 1:28
    që ndajnë informacion me të tjerët,
  • 1:28 - 1:30
    informacion që ndahet kaq hijshëm me të tjerët
  • 1:30 - 1:32
    saqë nxënësit, ulur në banka,
  • 1:35 - 1:37
    presin të mahnitur të bjerë
  • 1:37 - 1:39
    qoftë edhe një pikë djersë
    nga fytyra e këtij personi
  • 1:39 - 1:42
    që kështu të mund të thithin
    gjithë atë dituri.
  • 1:42 - 1:46
    Do ketë diku një person
  • 1:46 - 1:49
    që ka mbërthyer vëmendjen e publikut,
  • 1:49 - 1:52
    një person që po thur
    një narrativë të fuqishme
  • 1:52 - 1:54
    rreth një bote
  • 1:54 - 1:56
    të cilën, njerëzit që dëgjojnë,
  • 1:56 - 1:58
    s’e kanë përfytyruar
    apo parë kurrë më parë,
  • 1:58 - 2:00
    por nëse mbyllin sytë fort,
  • 2:00 - 2:02
    munden ta përfytyrojnë atë botë,
  • 2:02 - 2:06
    sepse tregimi është aq bindës.
  • 2:06 - 2:09
    Do ketë ndonjë person i cili mund
    t’i thotë publikut
  • 2:09 - 2:11
    të ngrejë duart lart
  • 2:11 - 2:13
    dhe ata të qëndrojnë ashtu,
    derisa ai t’u thotë,
  • 2:13 - 2:14
    "Ulini duart."
  • 2:14 - 2:16
    Mu tani.
  • 2:16 - 2:18
    Njerëzit më pas do të thonë,
  • 2:18 - 2:20
    "Kris, ju përshkruani personin
  • 2:20 - 2:22
    që po bën ca kurse të shpifura kualifikimi,
  • 2:22 - 2:25
    por njëkohësisht përshkruani
    edhe edukatorë të fuqishëm.
  • 2:25 - 2:26
    Nëse e keni fjalën për botën e arsimit,
  • 2:26 - 2:28
    ose atë të arsimit urban në veçanti,
  • 2:28 - 2:30
    këta njerëz do të asnjanësojnë njëri-tjetrin,
  • 2:30 - 2:32
    dhe ja ku u lamë."
  • 2:32 - 2:35
    E vërteta është se, njerëzit
    që përshkrova
  • 2:35 - 2:37
    si mjeshtër të mësimdhënies,
  • 2:37 - 2:39
    si mjeshtër të thurjes së narrativës,
  • 2:39 - 2:41
    si mjeshtër të rrëfimit
  • 2:41 - 2:44
    ka kohë që janë larguar nga klasat.
  • 2:44 - 2:47
    Njerëzit që i kanë aftësitë e mësimdhënies
  • 2:47 - 2:48
    dhe të tërheqjes së dëgjuesit
  • 2:48 - 2:51
    as që e kanë idenë se ç’do të thotë
    certifikim i mësuesit.
  • 2:51 - 2:53
    Bën vaki që as të jenë të diplomuar
  • 2:53 - 2:56
    fare, për të pretenduar
  • 2:56 - 2:59
    se kanë një farë arsimi.
  • 2:59 - 3:00
    Dhe kjo për mua është hidhëruese.
  • 3:00 - 3:03
    Është hidhëruese sepse njerëzve
    të cilët përshkrova,
  • 3:03 - 3:06
    nuk u intereson fare procesi i të nxënit,
  • 3:06 - 3:08
    duan të jenë mësues të efektshëm,
  • 3:08 - 3:09
    por nuk kanë nga marrin shembull.
  • 3:09 - 3:11
    Po parafrazoj Mark Twain-in.
  • 3:11 - 3:14
    Mark Twain-i thotë se përgatitja e duhur,
  • 3:14 - 3:15
    ose mësimdhënia,
  • 3:15 - 3:19
    është kaq e fuqishme, sa ta shndërrojë
    moralin e lig në të mirë,
  • 3:19 - 3:21
    praktikat e shpifura në fuqi-dhënëse,
  • 3:21 - 3:24
    mund të ndryshojë
    njerëzit dhe t’i shndërrojë
  • 3:24 - 3:27
    në engjëj.
  • 3:27 - 3:29
    Njerëzit të cilët përshkrova më herët
  • 3:29 - 3:31
    përgatitjen e duhur për
    mësimdhënie nuk e morën,
  • 3:31 - 3:33
    në ndonjë kolegj apo universitet,
  • 3:33 - 3:37
    por thjesht duke qenë në të njëjtat
    hapësira me ata që i frymëzojnë.
  • 3:37 - 3:39
    Gjejeni ku janë këto vende!
  • 3:39 - 3:41
    Në dyqan berberi,
  • 3:41 - 3:44
    në koncerte repi dhe, më e rëndësishmja,
  • 3:44 - 3:46
    në kishat e zezakëve.
  • 3:46 - 3:49
    Unë jam marrë me ftillimin e kësaj ideje
    të quajtur Pedagogji Rrëshajësh.
  • 3:49 - 3:51
    Kush nga ju ka qenë në kishë zezakësh?
  • 3:51 - 3:54
    Shoh që u ngritën ca duar.
  • 3:54 - 3:55
    Po të shkoni në kishë zezakësh,
  • 3:55 - 3:57
    predikuesi i tyre ia fillon,
  • 3:57 - 4:00
    por e kupton se duhet
    t’i angazhojë dëgjuesit,
  • 4:00 - 4:01
    kështu që fillon me një si punë loje fjalësh
  • 4:01 - 4:03
    shumë herë, në fillim,
  • 4:03 - 4:05
    mandej bën një ndalesë,
  • 4:05 - 4:07
    dhe mendon, “O Zot, s’e kanë mendjen këtu.”
  • 4:07 - 4:09
    Ndaj thotë, “A mund të bëni amin?”
  • 4:09 - 4:10
    Publiku: Amin.
  • 4:10 - 4:12
    Chris Emdin: A s’më bëni një amin?
    Publiku: Amin.
  • 4:12 - 4:15
    CE: Dhe, krejt papritur, gjithkush rizgjohet.
  • 4:15 - 4:17
    Predikuesi ngre zërin
    për të tërhequr vëmendjen.
  • 4:17 - 4:20
    Pastaj e ul zërin, sa mezi dëgjohet,
  • 4:20 - 4:22
    kur do që njerëzit të përqendrohen në të,
  • 4:22 - 4:24
    dhe këto gjëra janë aftësitë që na duhen
  • 4:24 - 4:26
    për mësuesit më angazhues.
  • 4:26 - 4:28
    Pra, pse edukimi i mësuesve
  • 4:28 - 4:30
    jep teori dhe vetëm teori,
  • 4:30 - 4:32
    flet për standardet dhe ju tregon gjithë
  • 4:32 - 4:34
    këto gjëra që s’kanë të bëjnë fare
  • 4:34 - 4:37
    me aftësitë bazë, atë magjinë që lypset
  • 4:37 - 4:40
    për të tërhequr publikun,
    për të tërhequr një student?
  • 4:40 - 4:43
    Ndaj, them se duhet ta riformulojmë
    arsimimin e mësuesve,
  • 4:43 - 4:46
    që të mund të fokusohemi në përmbajtje, po,
  • 4:46 - 4:48
    të fokusohemi në teori, po, edhe për këtë,
  • 4:48 - 4:50
    por përmbajtja dhe teoria,
  • 4:50 - 4:52
    në mungesë të së magjishmes
  • 4:52 - 4:55
    në mësimdhënie dhe në të nxënë, nuk vlejnë.
  • 4:55 - 4:58
    Njerëzit shpesh thonë se,
    "E magjishmja është thjesht e magjishme."
  • 4:58 - 4:59
    Ka mësues të cilët,
  • 4:59 - 5:02
    pavarësisht të gjitha sfidave,
    i kanë këto aftësi,
  • 5:02 - 5:05
    hyjnë në këto shkolla dhe janë
    në gjendje të tërheqin dëgjuesit,
  • 5:05 - 5:06
    dhe drejtuesi afrohet dhe thotë,
  • 5:06 - 5:09
    "Sa i zoti që është! Sikur të ishin
    të gjithë mësuesit e mi kaq të zotë."
  • 5:09 - 5:11
    Dhe kur provojnë të ta përshkruajnë
    ku qëndron puna,
  • 5:11 - 5:13
    të thonë, "Ka diçka të magjishme..."
  • 5:13 - 5:14
    Jam këtu për t’ju thënë se
  • 5:14 - 5:17
    kjo e magjishme mund t’u mësohet.
  • 5:17 - 5:19
    E magjishmja mund t’u mësohet.
  • 5:19 - 5:22
    E magjishmja mund t’u mësohet.
  • 5:22 - 5:24
    Si mund t’u mësohet?
  • 5:24 - 5:25
    Ua mësoni duke i lejuar njerëzit
  • 5:25 - 5:27
    të frekuentojnë ato vende
  • 5:27 - 5:28
    ku e magjishmja është e prekshme.
  • 5:28 - 5:31
    Nëse doni të jeni mësues aspirant
    për arsimin urban,
  • 5:31 - 5:33
    lypset t’i braktisni kufizimet
    e universitetit
  • 5:33 - 5:35
    dhe të shkoni në lagje.
  • 5:35 - 5:37
    Duhet të shkoni e të bëni
    sehir tek berberi,
  • 5:37 - 5:39
    të shkoni në kishën e zezakëve,
  • 5:39 - 5:40
    duhet të shihni këta njerëz
  • 5:40 - 5:42
    që kanë aftësinë të tërheqin
  • 5:42 - 5:44
    dhe të mbani shënim ato çka bëjnë.
  • 5:44 - 5:47
    Në orët e përgatitjes së mësuesve,
    në universitetin tim,
  • 5:47 - 5:49
    kam filluar një projekt ku çdo nxënës
  • 5:49 - 5:54
    që merr pjesë, ulet dhe shikon koncerte repi.
  • 5:54 - 5:56
    Shikojnë mënyrën se si lëvizin reperët,
  • 5:56 - 5:57
    si flasin me duar.
  • 5:57 - 6:00
    Studiojnë mënyrën se si ecin
    me krenari nëpër skenë
  • 6:00 - 6:02
    Dëgjojnë metaforat dhe analogjitë e tyre
  • 6:02 - 6:04
    dhe fillojnë t’i mësojnë këto gjëra të vogla
  • 6:04 - 6:06
    që, nëse praktikohen mjaftueshëm,
  • 6:06 - 6:08
    bëhen çelësi i të magjishmes.
  • 6:08 - 6:10
    Mësojnë se, nëse i ngulni sytë
  • 6:10 - 6:12
    një nxënësi dhe ngrini pak vetullën,
  • 6:12 - 6:14
    s’ka nevojë më për fjalë
  • 6:14 - 6:17
    sepse e dinë që kjo do të thotë
    se doni më shumë prej tyre.
  • 6:17 - 6:20
    Nëse mund ta transformojmë
    arsimimin e mësuesve,
  • 6:20 - 6:22
    për ta fokusuar në të mësuarit e mësuesve
  • 6:22 - 6:24
    se si të krijojnë atë të magjishme
  • 6:24 - 6:28
    atëherë, fap! mund t’i ringjallim
    klasat e vdekura,
  • 6:28 - 6:30
    mund t’i japim shkëndijën përfytyrimit,
  • 6:30 - 6:31
    dhe të ndryshojmë arsimin.
  • 6:31 - 6:34
    Faleminderit.
  • 6:34 - 6:37
    (Duartrokitje)
Title:
Mësojuni mësuesve si të krijojnë të magjishmen
Speaker:
Chris Emdin
Description:

Ç’kanë të përbashkët koncertet rep, berberët, shërbimet kishtare të së Dielës? Siç thotë edhe Christopher Emdin, të gjitha këto përmajnë të fshehtën e të magjishme të magjepjes dhe mësimit në të njëjtën kohë-- çka është një aftësi që shpesh nuk ua mësojmë edukatorëve. Avokat i shkencës (dhe bashkëthemelues i Science Genius B.A.T.T.L.E.S., tok me GZA-në e Wu-Tang Clan-iy), na ofron një vizion për të gjallëruar klasën.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:54

Albanian subtitles

Revisions