< Return to Video

Edith Widder: Jak znaleźliśmy kałamarnicę olbrzymią.

  • 0:01 - 0:04
    O Krakenie, tej przerażającej bestii
  • 0:04 - 0:07
    mówi się, że pożera ludzi,
    statki i wieloryby
  • 0:07 - 0:11
    i może być pomylony z wyspą.
  • 0:11 - 0:13
    Oceniając wiarygodność tych opowieści
  • 0:13 - 0:16
    należy pamiętać o różnicy
    dostrzeganej przez dawnych żeglarzy
  • 0:16 - 0:20
    między bajką a opowieścią morską.
  • 0:20 - 0:22
    Bajka zaczyna się:
    "Dawno, dawno temu",
  • 0:22 - 0:28
    a morskie opowieści:
    "To nie bujda". (Śmiech)
  • 0:28 - 0:29
    Każda ryba, której udało się uciec,
  • 0:29 - 0:32
    powiększa się wraz
    z kolejną opowieścią.
  • 0:32 - 0:34
    Jednak olbrzymy w oceanie istnieją.
  • 0:34 - 0:36
    Oto wideo potwierdzające tę tezę.
  • 0:36 - 0:41
    Oglądający filmy Discovery Channel
    nie będą zdziwieni.
  • 0:41 - 0:43
    Byłam jednym z naukowców ekspedycji
  • 0:43 - 0:46
    odbywającej się ostatniego lata
    na wodach Japonii.
  • 0:46 - 0:48
    Jestem tą małą osóbką.
  • 0:48 - 0:52
    Dwaj pozostali to Dr Tsunemi Kubodera
    i Dr Steve O'Shea.
  • 0:52 - 0:56
    Zawdzięczam swój udział
    w tym historycznym wydarzeniu
  • 0:56 - 0:57
    organizacji TED.
  • 0:57 - 1:01
    W 2010 odbył się TED- event
    o nazwie Błękitna Misja
  • 1:01 - 1:03
    na pokładzie Lindblad Explorer'a
    na wyspach Galapagos
  • 1:03 - 1:07
    spełniając życzenie TED Sylwii Earle.
  • 1:07 - 1:10
    Mówiłam o nowym sposobie badania oceanu,
  • 1:10 - 1:15
    gdy wabimy, a nie straszymy zwierzęta.
  • 1:15 - 1:17
    Zaproszono również Mike deGruy'ego,
  • 1:17 - 1:21
    który z pasją opowiadał
    o swojej miłości do oceanu.
  • 1:21 - 1:23
    Rozmawialiśmy o zastosowaniu mojego podejścia,
  • 1:23 - 1:26
    do projektu, którym od dawna się zajmował
  • 1:26 - 1:29
    do polowania na gigantyczną kałamarnicę.
  • 1:29 - 1:33
    Tamtego lata, podczas Tygodnia Rekinów,
  • 1:33 - 1:37
    Mike zaprosił mnie na szczyt
    ekspertów z Discovery Channel
  • 1:37 - 1:42
    poświęcony kałamarnicom.
    (Śmiech)
  • 1:42 - 1:44
    Mówiłam na temat dyskretnej obserwacji
  • 1:44 - 1:47
    i wabienia bioluminescencyjnego
    kałamarnicy olbrzymiej,
  • 1:47 - 1:49
    podkreślając znaczenie
  • 1:49 - 1:54
    cichej, dyskretnej platformy badawczej.
  • 1:54 - 1:57
    Obserwacje były wynikiem
    setek nurkowań jakie odbyłam
  • 1:57 - 1:59
    błądząc bez celu w ciemnościach.
  • 1:59 - 2:02
    Wykorzystując te platformy
  • 2:02 - 2:05
    i pracując na batyskafach
    o głębokim zanurzeniu
  • 2:05 - 2:07
    zobaczyłam więcej zwierząt,
  • 2:07 - 2:10
    niż wcześniej przy użyciu zdalnie kierowanych
    pojazdów podwodnych - ROV.
  • 2:10 - 2:13
    Może powodem było
    jego większe pole widzenia.
  • 2:13 - 2:15
    Jednak czułam, że widzę więcej zwierząt
  • 2:15 - 2:17
    pracując na Tiburonie niż na Ventanie,
  • 2:17 - 2:19
    dwóch pojazdach o takim samym
    polu widzenia,
  • 2:19 - 2:21
    ale o innych systemach napędu.
  • 2:21 - 2:25
    Podejrzewałam, że jest to związane
    z ilością hałasu jaki wytwarzają.
  • 2:25 - 2:27
    Umieściłam hydrofon na dnie oceanu,
  • 2:27 - 2:31
    każdy z nich pokonał ten sam dystans
    z tą samą prędkością,
  • 2:31 - 2:33
    a ja rejestrowałam odgłosy jakie wytwarzały.
  • 2:33 - 2:35
    Statek JSL ...
    (odgłos terkotu)
  • 2:35 - 2:37
    Który prawdopodobnie ledwo tu słychać,
  • 2:37 - 2:41
    używa bardzo cichego elektrycznego steru.
  • 2:41 - 2:44
    Tiburon także używa steru zasilanego elektrycznie,
  • 2:44 - 2:49
    ale jest głośniejszy.
    (głośniejszy terkot)
  • 2:49 - 2:53
    Większość głębinowych ROV-ów
    używa napędu hydraulicznego.
  • 2:53 - 2:56
    Wydają one dźwięk podobny do Ventany.
    (głośny trąbiący hałas)
  • 2:56 - 2:59
    Sądzę, że to odstrasza większość zwierząt.
  • 2:59 - 3:02
    Polując na kałamarnicę olbrzymią
  • 3:02 - 3:04
    zaproponowałam użycie
    wabika bioluminscencyjnego
  • 3:04 - 3:06
    przymocowanego do platformy,
  • 3:06 - 3:11
    bez sterów czy silników,
  • 3:11 - 3:14
    z kamerą zasilaną baterią
  • 3:14 - 3:17
    i oświetleniem pochodzącym wyłącznie
    z czerwonego światła
  • 3:17 - 3:19
    niewidocznego dla większości
    zwierząt głębinowych
  • 3:19 - 3:22
    wrażliwych głównie na światło niebieskie.
  • 3:22 - 3:23
    Nasze oko je wychwyci,
  • 3:23 - 3:26
    ale w głębinie oceanu, to ekwiwalent podczerwieni.
  • 3:26 - 3:29
    Ta platforma zwana Meduzą,
  • 3:29 - 3:31
    może zostać zrzucona z tyłu statku
  • 3:31 - 3:37
    i przymocowana do platformy
    na linie o długości ponad 2 tys. stóp,
  • 3:37 - 3:41
    Może unosić się swobodnie
    noszona przez prądy,
  • 3:41 - 3:45
    a jedynym światłem widocznym
    dla zwierząt w głębi
  • 3:45 - 3:49
    będzie niebieskie światło wabika.
  • 3:49 - 3:53
    Nazwaliśmy ją elektryczna meduzą
    lub e-meduzą,
  • 3:53 - 3:56
    bo zaprojektowano ją, żeby naśladowała
  • 3:56 - 3:58
    bioluminescencyjne światło
  • 3:58 - 4:02
    typowe dla głębinowej meduzy Atolla.
  • 4:02 - 4:05
    Ten wytwarzany przez Atolla świetlny"wiatraczek",
  • 4:05 - 4:08
    to forma bioluminescencyjnego
    alarmu antywłamaniowego,
  • 4:08 - 4:10
    to forma obrony.
  • 4:10 - 4:14
    Powodem wykorzystania
    elektrycznej meduzy jako wabika
  • 4:14 - 4:17
    nie jest to, że kałamarnice je jedzą,
  • 4:17 - 4:21
    ale fakt, że świecą w taki sposób
  • 4:21 - 4:23
    wtedy, gdy są gryzione przez drapieżnika,
  • 4:23 - 4:26
    a jedyną nadzieją na ucieczkę
  • 4:26 - 4:29
    staje się zwrócenie uwagi
    większego drapieżnika,
  • 4:29 - 4:31
    który zaatakuje napastnika,
  • 4:31 - 4:34
    tym samym umożliwiając ucieczkę.
  • 4:34 - 4:37
    To wołanie o pomoc
    i rozpaczliwa próba ucieczki,
  • 4:37 - 4:41
    i powszechna forma obrony
    w morskich głębinach.
  • 4:41 - 4:43
    Ta metoda zadziałała.
  • 4:43 - 4:47
    Wszystkie poprzednie wyprawy
    nie zdołały zarejestrować
  • 4:47 - 4:49
    choćby jednego krótkiego
    nagrania olbrzyma.
  • 4:49 - 4:54
    Zrobiliśmy to 6 razy i już pierwszy
    wywołał dziki entuzjazm.
  • 4:54 - 5:07
    Edith Widder (na filmie): "O mój Boże. Żartujesz sobie?"
    Inni naukowcy: Ho,ho! Unosi się nad nim.
  • 5:07 - 5:10
    Wydawało się, że kałamarnica droczy się z nami
    wykonując zabawny taniec...
  • 5:10 - 5:12
    Tak jakby mówiła : "Widzicie mnie, a teraz nie..."
  • 5:12 - 5:15
    Uchwyciliśmy takie zachowanie 4-krotnie,
  • 5:15 - 5:20
    a za piątym razem całkowicie zwaliło nas z nóg.
  • 5:20 - 5:25
    (Muzyka) Narrator: (Mówiący po japońsku)
  • 5:25 - 5:35
    Naukowcy: Ooch. Jest! O Boże! Wow!
  • 5:37 - 5:39
    (Brawa)
  • 5:39 - 5:44
    W całej okazałości.
  • 5:44 - 5:45
    Co mnie najbardziej oszołomiło,
  • 5:45 - 5:48
    to sposób w jaki pojawiła się nad e-meduzą,
  • 5:48 - 5:50
    a potem zaatakowała ogromny obiekt obok,
  • 5:50 - 5:53
    który jak sądzę pomyliła z drapieżnikiem
    w postaci e-meduzy.
  • 5:53 - 5:56
    Jeszcze bardziej niewiarygodne
    było zdjęcie zrobione
  • 5:56 - 5:58
    z pokładu statku Triton.
  • 5:58 - 6:01
    W dokumencie stacji Discovery nie wspomniano,
  • 6:01 - 6:05
    że przynęta na kałamarnicę
    użyta przez Dr Kubaderę,
  • 6:05 - 6:08
    to metrowa diamentowa kałamarnica,
  • 6:08 - 6:11
    z umocowanym światłem
    imitującym taniec
  • 6:11 - 6:13
    podobnym do tych używanych
    przez poławiaczy głębinowych.
  • 6:13 - 6:15
    Sądzę że to właśnie to światło
  • 6:15 - 6:18
    zwabiło olbrzyma.
  • 6:18 - 6:19
    To co tu widzicie,
  • 6:19 - 6:25
    to wyostrzony obraz z kamery
    kręcony w podczerwieni.
  • 6:25 - 6:29
    To wszystko co Dr Kubodera mógł zobaczyć,
    gdy olbrzym się pojawił.
  • 6:29 - 6:31
    A potem, w chwili podniecenia,
  • 6:31 - 6:35
    włączył latarkę, żeby coś więcej zobaczyć,
  • 6:35 - 6:37
    i kiedy olbrzym nie uciekł,
  • 6:37 - 6:40
    zaryzykował włączając białe światło ze statku,
  • 6:40 - 6:43
    przenosząc legendarne stworzenie
  • 6:43 - 6:48
    z mglistej historii na ekran video
    wysokiej rozdzielczości.
  • 6:48 - 6:51
    Całkowicie zaparło nam dech w piersiach.
  • 6:51 - 6:54
    Gdyby to zwierzę rozciągnęło całkowicie
  • 6:54 - 6:55
    swoje macki
  • 6:55 - 6:59
    sięgałoby wysokości
    dwupiętrowego domu.
  • 6:59 - 7:01
    Jak to możliwe, że coś tak wielkiego
  • 7:01 - 7:06
    i żyjącego w naszym oceanie
    nie zostało dotąd sfilmowane?
  • 7:06 - 7:09
    Do tej pory spenetrowaliśmy
    jedynie około 5% naszych oceanów.
  • 7:09 - 7:13
    Wielkie odkrycia są jeszcze przed nami.
  • 7:13 - 7:17
    Fantastyczne stworzenia
    obrazujące miliony lat ewolucji,
  • 7:17 - 7:19
    a może również
    bioaktywne związki chemiczne,
  • 7:19 - 7:23
    które mogą być dla nas
    niewyobrażalnie korzystne.
  • 7:23 - 7:26
    Jak dotąd na badania oceanu
    wydaliśmy zaledwie mały ułamek funduszy
  • 7:26 - 7:29
    Jak dotąd na badania oceanu
    wydaliśmy zaledwie mały ułamek funduszy
  • 7:29 - 7:32
    jaki wydajemy na eksploracje kosmosu.
  • 7:32 - 7:36
    Potrzebujemy podobnej do NASA organizacji
    do badań oceanu.
  • 7:36 - 7:38
    Potrzebujemy badać i chronić
  • 7:38 - 7:41
    systemy podtrzymujące życie tutaj na Ziemi.
  • 7:41 - 7:47
    Potrzebujemy... Dziękuję.
    (Brawa)
  • 7:47 - 7:50
    Eksploracja jest motorem napędowym innowacji.
  • 7:50 - 7:53
    Innowacja napędzaja rozwój gospodarczy.
  • 7:53 - 7:55
    Eksplorujmy zatem,
  • 7:55 - 7:58
    ale róbmy to tak, aby nie straszyć zwierząt,
  • 7:58 - 8:00
    lub jak to kiedyś powiedział Mike deGruy:
  • 8:00 - 8:02
    "Jeśli chcesz oderwać się od wszystkiego
  • 8:02 - 8:03
    i zobaczyć coś, czego nigdy nie widziałeś
  • 8:03 - 8:07
    lub mieć cudowną okazję zobaczyć coś,
    czego nikt jeszcze nie widział
  • 8:07 - 8:08
    wejdź na pokład łodzi podwodnej".
  • 8:08 - 8:11
    Powinien być z nami dla tej przygody.
  • 8:11 - 8:13
    Tęsknimy za nim.
  • 8:13 - 8:18
    (Brawa)
Title:
Edith Widder: Jak znaleźliśmy kałamarnicę olbrzymią.
Speaker:
Edith Widder
Description:

Ludzkość poszukiwała kałamarnicy olbrzymiej (Architeuthis)
od czasu, gdy zaczęliśmy robić podwodne zdjęcia.
Ale nieuchwytny drapieżnik morskich głębin nigdy nie został uchwycony na filmie. Oceanografka i wynalazczyni Edith Widder dzieli się kluczową wiedzą i wynikami badań zespołu,
które pomogły po raz pierwszy sfilmować kałamarnicę olbrzymią.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:38

Polish subtitles

Revisions