0:00:00.975,0:00:04.011
O Krakenie, tej przerażającej bestii

0:00:04.011,0:00:07.108
mówi się, że pożera ludzi,[br]statki i wieloryby

0:00:07.108,0:00:11.035
i może być pomylony z wyspą.

0:00:11.035,0:00:13.291
Oceniając wiarygodność tych opowieści

0:00:13.291,0:00:16.176
należy pamiętać o różnicy[br]dostrzeganej przez dawnych żeglarzy

0:00:16.176,0:00:19.799
między bajką a opowieścią morską.

0:00:19.799,0:00:22.436
Bajka zaczyna się:[br]"Dawno, dawno temu",

0:00:22.436,0:00:27.669
a morskie opowieści:[br]"To nie bujda". (Śmiech)

0:00:27.669,0:00:29.447
Każda ryba, której udało się uciec,

0:00:29.447,0:00:31.595
powiększa się wraz[br]z kolejną opowieścią.

0:00:31.595,0:00:34.082
Jednak olbrzymy w oceanie istnieją.

0:00:34.082,0:00:36.111
Oto wideo potwierdzające tę tezę.

0:00:36.111,0:00:40.733
Oglądający filmy Discovery Channel[br]nie będą zdziwieni.

0:00:40.733,0:00:43.370
Byłam jednym z naukowców ekspedycji

0:00:43.370,0:00:45.566
odbywającej się ostatniego lata[br]na wodach Japonii.

0:00:45.566,0:00:48.062
Jestem tą małą osóbką.

0:00:48.062,0:00:52.120
Dwaj pozostali to Dr Tsunemi Kubodera[br]i Dr Steve O'Shea.

0:00:52.120,0:00:55.650
Zawdzięczam swój udział[br]w tym historycznym wydarzeniu

0:00:55.650,0:00:57.456
organizacji TED.

0:00:57.456,0:01:00.531
W 2010 odbył się TED- event[br]o nazwie Błękitna Misja

0:01:00.531,0:01:03.265
na pokładzie Lindblad Explorer'a[br]na wyspach Galapagos

0:01:03.265,0:01:07.107
spełniając życzenie TED Sylwii Earle.

0:01:07.107,0:01:09.896
Mówiłam o nowym sposobie badania oceanu,

0:01:09.896,0:01:14.673
gdy wabimy, a nie straszymy zwierzęta.

0:01:14.673,0:01:16.969
Zaproszono również Mike deGruy'ego,

0:01:16.969,0:01:20.524
który z pasją opowiadał[br]o swojej miłości do oceanu.

0:01:20.524,0:01:22.937
Rozmawialiśmy o zastosowaniu mojego podejścia,

0:01:22.937,0:01:25.593
do projektu, którym od dawna się zajmował

0:01:25.593,0:01:29.027
do polowania na gigantyczną kałamarnicę.

0:01:29.027,0:01:32.907
Tamtego lata, podczas Tygodnia Rekinów,

0:01:32.907,0:01:37.032
Mike zaprosił mnie na szczyt [br]ekspertów z Discovery Channel

0:01:37.032,0:01:41.821
poświęcony kałamarnicom.[br](Śmiech)

0:01:41.821,0:01:44.237
Mówiłam na temat dyskretnej obserwacji

0:01:44.237,0:01:46.780
i wabienia bioluminescencyjnego[br]kałamarnicy olbrzymiej,

0:01:46.780,0:01:48.557
podkreślając znaczenie

0:01:48.557,0:01:53.807
cichej, dyskretnej platformy badawczej.

0:01:53.807,0:01:56.532
Obserwacje były wynikiem[br]setek nurkowań jakie odbyłam

0:01:56.532,0:01:58.858
błądząc bez celu w ciemnościach.

0:01:58.858,0:02:01.636
Wykorzystując te platformy

0:02:01.636,0:02:05.219
i pracując na batyskafach[br]o głębokim zanurzeniu

0:02:05.219,0:02:07.100
zobaczyłam więcej zwierząt,

0:02:07.100,0:02:10.020
niż wcześniej przy użyciu zdalnie kierowanych[br]pojazdów podwodnych - ROV.

0:02:10.020,0:02:13.390
Może powodem było[br]jego większe pole widzenia.

0:02:13.390,0:02:15.079
Jednak czułam, że widzę więcej zwierząt

0:02:15.079,0:02:16.930
pracując na Tiburonie niż na Ventanie,

0:02:16.930,0:02:19.115
dwóch pojazdach o takim samym[br]polu widzenia,

0:02:19.115,0:02:21.153
ale o innych systemach napędu.

0:02:21.153,0:02:25.184
Podejrzewałam, że jest to związane[br]z ilością hałasu jaki wytwarzają.

0:02:25.184,0:02:27.440
Umieściłam hydrofon na dnie oceanu,

0:02:27.440,0:02:30.600
każdy z nich pokonał ten sam dystans[br]z tą samą prędkością,

0:02:30.600,0:02:33.032
a ja rejestrowałam odgłosy jakie wytwarzały.

0:02:33.032,0:02:34.669
Statek JSL ...[br](odgłos terkotu)

0:02:34.669,0:02:37.264
Który prawdopodobnie ledwo tu słychać,

0:02:37.264,0:02:40.864
używa bardzo cichego elektrycznego steru.

0:02:40.864,0:02:44.219
Tiburon także używa steru zasilanego elektrycznie,

0:02:44.219,0:02:49.298
ale jest głośniejszy.[br](głośniejszy terkot)

0:02:49.298,0:02:52.501
Większość głębinowych ROV-ów[br]używa napędu hydraulicznego.

0:02:52.501,0:02:55.939
Wydają one dźwięk podobny do Ventany.[br](głośny trąbiący hałas)

0:02:55.939,0:02:59.365
Sądzę, że to odstrasza większość zwierząt.

0:02:59.365,0:03:01.858
Polując na kałamarnicę olbrzymią

0:03:01.858,0:03:04.015
zaproponowałam użycie[br]wabika bioluminscencyjnego

0:03:04.015,0:03:06.175
przymocowanego do platformy,

0:03:06.175,0:03:10.943
bez sterów czy silników,

0:03:10.943,0:03:13.552
z kamerą zasilaną baterią

0:03:13.552,0:03:16.572
i oświetleniem pochodzącym wyłącznie[br]z czerwonego światła

0:03:16.572,0:03:19.064
niewidocznego dla większości[br]zwierząt głębinowych

0:03:19.064,0:03:21.756
wrażliwych głównie na światło niebieskie.

0:03:21.756,0:03:23.018
Nasze oko je wychwyci,

0:03:23.018,0:03:26.359
ale w głębinie oceanu, to ekwiwalent podczerwieni.

0:03:26.359,0:03:29.200
Ta platforma zwana Meduzą,

0:03:29.200,0:03:31.329
może zostać zrzucona z tyłu statku

0:03:31.329,0:03:36.915
i przymocowana do platformy [br]na linie o długości ponad 2 tys. stóp,

0:03:36.915,0:03:40.994
Może unosić się swobodnie[br]noszona przez prądy,

0:03:40.994,0:03:45.391
a jedynym światłem widocznym[br]dla zwierząt w głębi

0:03:45.391,0:03:49.378
będzie niebieskie światło wabika.

0:03:49.378,0:03:53.158
Nazwaliśmy ją elektryczna meduzą[br]lub e-meduzą,

0:03:53.158,0:03:56.018
bo zaprojektowano ją, żeby naśladowała

0:03:56.018,0:03:58.274
bioluminescencyjne światło

0:03:58.274,0:04:01.619
typowe dla głębinowej meduzy Atolla.

0:04:01.619,0:04:05.180
Ten wytwarzany przez Atolla świetlny"wiatraczek",

0:04:05.180,0:04:08.163
to forma bioluminescencyjnego[br]alarmu antywłamaniowego,

0:04:08.163,0:04:10.441
to forma obrony.

0:04:10.441,0:04:13.622
Powodem wykorzystania [br]elektrycznej meduzy jako wabika

0:04:13.622,0:04:16.525
nie jest to, że kałamarnice je jedzą,

0:04:16.525,0:04:20.954
ale fakt, że świecą w taki sposób

0:04:20.954,0:04:23.331
wtedy, gdy są gryzione przez drapieżnika,

0:04:23.331,0:04:26.010
a jedyną nadzieją na ucieczkę

0:04:26.010,0:04:28.985
staje się zwrócenie uwagi[br]większego drapieżnika,

0:04:28.985,0:04:31.047
który zaatakuje napastnika,

0:04:31.047,0:04:33.590
tym samym umożliwiając ucieczkę.

0:04:33.590,0:04:37.482
To wołanie o pomoc[br]i rozpaczliwa próba ucieczki,

0:04:37.482,0:04:40.890
i powszechna forma obrony [br]w morskich głębinach.

0:04:40.890,0:04:43.003
Ta metoda zadziałała.

0:04:43.003,0:04:46.514
Wszystkie poprzednie wyprawy[br]nie zdołały zarejestrować

0:04:46.514,0:04:48.962
choćby jednego krótkiego[br]nagrania olbrzyma.

0:04:48.962,0:04:53.627
Zrobiliśmy to 6 razy i już pierwszy[br]wywołał dziki entuzjazm.

0:04:53.627,0:05:06.845
Edith Widder (na filmie): "O mój Boże. Żartujesz sobie?" [br]Inni naukowcy: Ho,ho! Unosi się nad nim.

0:05:06.845,0:05:09.981
Wydawało się, że kałamarnica droczy się z nami[br]wykonując zabawny taniec...

0:05:09.981,0:05:12.026
Tak jakby mówiła : "Widzicie mnie, a teraz nie..."

0:05:12.026,0:05:15.029
Uchwyciliśmy takie zachowanie 4-krotnie,

0:05:15.029,0:05:20.438
a za piątym razem całkowicie zwaliło nas z nóg.

0:05:20.438,0:05:24.711
(Muzyka) Narrator: (Mówiący po japońsku)

0:05:24.711,0:05:34.553
Naukowcy: Ooch. Jest! O Boże! Wow!

0:05:36.999,0:05:39.253
(Brawa)

0:05:39.253,0:05:44.107
W całej okazałości.

0:05:44.107,0:05:45.452
Co mnie najbardziej oszołomiło,

0:05:45.452,0:05:47.626
to sposób w jaki pojawiła się nad e-meduzą,

0:05:47.626,0:05:49.946
a potem zaatakowała ogromny obiekt obok,

0:05:49.946,0:05:53.252
który jak sądzę pomyliła z drapieżnikiem[br]w postaci e-meduzy.

0:05:53.252,0:05:55.671
Jeszcze bardziej niewiarygodne[br]było zdjęcie zrobione

0:05:55.671,0:05:58.316
z pokładu statku Triton.

0:05:58.316,0:06:01.100
W dokumencie stacji Discovery nie wspomniano,

0:06:01.100,0:06:04.546
że przynęta na kałamarnicę [br]użyta przez Dr Kubaderę,

0:06:04.546,0:06:08.148
to metrowa diamentowa kałamarnica,

0:06:08.148,0:06:10.860
z umocowanym światłem[br]imitującym taniec

0:06:10.860,0:06:13.444
podobnym do tych używanych [br]przez poławiaczy głębinowych.

0:06:13.444,0:06:15.482
Sądzę że to właśnie to światło

0:06:15.482,0:06:18.031
zwabiło olbrzyma.

0:06:18.031,0:06:19.496
To co tu widzicie,

0:06:19.496,0:06:24.594
to wyostrzony obraz z kamery[br]kręcony w podczerwieni.

0:06:24.594,0:06:28.716
To wszystko co Dr Kubodera mógł zobaczyć,[br]gdy olbrzym się pojawił.

0:06:28.716,0:06:31.171
A potem, w chwili podniecenia,

0:06:31.171,0:06:34.666
włączył latarkę, żeby coś więcej zobaczyć,

0:06:34.666,0:06:36.850
i kiedy olbrzym nie uciekł,

0:06:36.850,0:06:40.091
zaryzykował włączając białe światło ze statku,

0:06:40.091,0:06:42.627
przenosząc legendarne stworzenie

0:06:42.627,0:06:47.598
z mglistej historii na ekran video[br]wysokiej rozdzielczości.

0:06:47.598,0:06:50.866
Całkowicie zaparło nam dech w piersiach.

0:06:50.866,0:06:53.795
Gdyby to zwierzę rozciągnęło całkowicie

0:06:53.795,0:06:55.260
swoje macki

0:06:55.260,0:06:58.512
sięgałoby wysokości[br]dwupiętrowego domu.

0:06:58.512,0:07:01.171
Jak to możliwe, że coś tak wielkiego

0:07:01.171,0:07:05.771
i żyjącego w naszym oceanie[br]nie zostało dotąd sfilmowane?

0:07:05.771,0:07:09.395
Do tej pory spenetrowaliśmy[br]jedynie około 5% naszych oceanów.

0:07:09.395,0:07:12.531
Wielkie odkrycia są jeszcze przed nami.

0:07:12.531,0:07:17.153
Fantastyczne stworzenia [br]obrazujące miliony lat ewolucji,

0:07:17.153,0:07:19.250
a może również[br]bioaktywne związki chemiczne,

0:07:19.250,0:07:23.065
które mogą być dla nas[br]niewyobrażalnie korzystne.

0:07:23.065,0:07:26.113
Jak dotąd na badania oceanu[br]wydaliśmy zaledwie mały ułamek funduszy

0:07:26.113,0:07:29.482
Jak dotąd na badania oceanu[br]wydaliśmy zaledwie mały ułamek funduszy

0:07:29.482,0:07:31.889
jaki wydajemy na eksploracje kosmosu.

0:07:31.889,0:07:35.534
Potrzebujemy podobnej do NASA organizacji[br]do badań oceanu.

0:07:35.534,0:07:38.369
Potrzebujemy badać i chronić

0:07:38.369,0:07:40.961
systemy podtrzymujące życie tutaj na Ziemi.

0:07:40.961,0:07:47.193
Potrzebujemy... Dziękuję.[br](Brawa)

0:07:47.193,0:07:50.047
Eksploracja jest motorem napędowym innowacji.

0:07:50.047,0:07:53.018
Innowacja napędzaja rozwój gospodarczy.

0:07:53.018,0:07:54.541
Eksplorujmy zatem,

0:07:54.541,0:07:57.642
ale róbmy to tak, aby nie straszyć zwierząt,

0:07:57.642,0:07:59.975
lub jak to kiedyś powiedział Mike deGruy:

0:07:59.975,0:08:01.761
"Jeśli chcesz oderwać się od wszystkiego

0:08:01.761,0:08:03.375
i zobaczyć coś, czego nigdy nie widziałeś

0:08:03.375,0:08:06.960
lub mieć cudowną okazję zobaczyć coś,[br]czego nikt jeszcze nie widział

0:08:06.960,0:08:08.490
wejdź na pokład łodzi podwodnej".

0:08:08.490,0:08:10.696
Powinien być z nami dla tej przygody.

0:08:10.696,0:08:12.503
Tęsknimy za nim.

0:08:12.503,0:08:17.719
(Brawa)