< Return to Video

Những người phụ nữ quyết liệt, đang níu giữ truyền thống

  • 0:01 - 0:03
    Salaam. Namaskar.
  • 0:03 - 0:05
    Chào mọi người.
  • 0:05 - 0:07
    Dựa vào hồ sơ TED của tôi,
    chắc các bạn mong
  • 0:07 - 0:09
    rằng tôi sẽ nói cho các bạn nghe về
  • 0:09 - 0:11
    các xu hướng nhân đạo mới nhất --
  • 0:11 - 0:13
    một trong đó hiện đang làm cả Phố Wall
  • 0:13 - 0:15
    và Ngân Hàng Thế Giới phải bàn tán --
  • 0:15 - 0:17
    là làm thế nào để đầu tư vào phụ nữ,
  • 0:17 - 0:20
    làm thế nào để trao quyền,
    làm thế nào để cứu vớt họ.
  • 0:20 - 0:22
    Nhưng tôi thì không.
  • 0:22 - 0:24
    Điều tôi quan tâm là
    việc phụ nữ
  • 0:24 - 0:26
    đang cứu vớt chúng ta như thế nào.
  • 0:26 - 0:29
    Họ cứu chúng ta bằng cách
    xác định và hình dung lại
  • 0:29 - 0:32
    về một tương lai mà tương lai ấy
    coi thường và xóa nhòa
  • 0:32 - 0:34
    những sự phân cực được thừa nhận,
  • 0:34 - 0:37
    những phân cực mà ta mặc nhiên
    thừa nhận suốt một thời gian dài,
  • 0:37 - 0:40
    tỉ như sự phân cực giữa
    hiện đại và truyền thống,
  • 0:41 - 0:43
    giữa Thế Giới thứ nhất và Thế Giới thứ ba,
  • 0:43 - 0:45
    giữa áp bức và cơ hội.
  • 0:45 - 0:47
    Trong bối cảnh với những thách thức đầy khó khăn
  • 0:47 - 0:49
    chúng ta phải đối mặt
    như 1 cộng đồng toàn cầu,
  • 0:49 - 0:51
    có điều gì đó về
  • 0:51 - 0:53
    điệu nhạc raga cổ truyền của Ấn độ
  • 0:53 - 0:55
    khiến trái tim tôi như muốn cất tiếng hát.
  • 0:55 - 0:57
    Điều làm tôi thích thú nhất
  • 0:57 - 0:59
    là cách phụ nữ đang thực hiện việc này.
  • 0:59 - 1:01
    bất chấp những ý kiến nghịch đời
  • 1:01 - 1:04
    mà vừa làm nản lòng lại vừa thú vị.
  • 1:04 - 1:07
    Tại sao phụ nữ, một mặt
  • 1:07 - 1:10
    bị chèn ép dữ dội bởi những
    tục lệ văn hóa,
  • 1:10 - 1:12
    nhưng mặt khác đồng thời họ lại,
  • 1:12 - 1:15
    là những người duy trì các nền văn
    hóa ở hầu hết các xã hội?
  • 1:15 - 1:17
    LIệu hijab hay khăn trùm đầu
  • 1:17 - 1:19
    là tượng trưng cho sự khuất phục
  • 1:19 - 1:21
    hay sự kháng cự?
  • 1:21 - 1:24
    Khi có quá nhiều phụ nữ và trẻ em gái
  • 1:24 - 1:26
    bị đánh đập, hãm hiếp, bị thương tật
  • 1:26 - 1:28
    mỗi ngày trôi qua
  • 1:28 - 1:30
    do nhiều nhân nhân --
  • 1:30 - 1:32
    danh dự, tôn giáo, quốc tịch --
  • 1:32 - 1:35
    thì điều gì cho phép họ có thể --
  • 1:35 - 1:37
    tái thiết lại xã hội,
  • 1:37 - 1:39
    và dẫn dắt phong trào tiến bộ,
    những hành động hòa bình
  • 1:39 - 1:41
    vì sự thay đổi của xã hội?
  • 1:41 - 1:43
    Liệu đó là những người phụ nữ khác nhau
  • 1:43 - 1:46
    một bên bảo tồn và một bên cải cách
  • 1:46 - 1:47
    Hay họ là một?
  • 1:49 - 1:51
    như Chimamanda Adichie nhắc nhở
    ở hội nghị TED ở Oxford
  • 1:51 - 1:53
    chúng ta có thấy tội lỗi
  • 1:53 - 1:56
    khi giả sử có một câu chuyện
  • 1:56 - 1:58
    về những phụ nữ
    đấu tranh vì nữ quyền
  • 1:58 - 2:00
    trong khi thực tế, xảy ra rất nhiều?
  • 2:00 - 2:02
    Và liệu có gì đó
  • 2:02 - 2:04
    mà đàn ông phải hành động không?
  • 2:04 - 2:06
    Phần lớn cuộc đời tôi là hành trình đi tìm
  • 2:06 - 2:09
    câu trả lời cho những điều trên.
  • 2:09 - 2:11
    Nó đưa tôi băng ngang địa cầu
  • 2:11 - 2:13
    để đến với những con người kì diệu.
  • 2:13 - 2:16
    Trong quá trình đó, tôi đã sưu tập
    một vài mảnh ghép
  • 2:16 - 2:19
    giúp tôi giải câu đố này.
  • 2:19 - 2:21
    Trong những người
    giúp tôi mở rộng tầm mắt
  • 2:21 - 2:23
    theo một cách thứ ba
  • 2:23 - 2:26
    có: một tín đồ Hồi giáo
    sùng đạo ở Afghanistan,
  • 2:26 - 2:29
    một nhóm đồng tính nữ ôn hòa ở Croatia
  • 2:29 - 2:32
    và một người phá vỡ
    các luật lệ ở LIberia
  • 2:32 - 2:34
    Tôi mang ơn họ,
  • 2:34 - 2:36
    giống như với bố mẹ tôi,
  • 2:36 - 2:39
    hai con người, bởi vì những lỗi lầm
    ở kiếp trước của họ,
  • 2:39 - 2:42
    được ban tặng ba đứa con gái ở kiếp này.
  • 2:42 - 2:44
    vì những lí do mà tôi không hiểu,
  • 2:44 - 2:47
    họ tự hào về ba đứa chúng tôi
    hơn bất cứ điều gì.
  • 2:48 - 2:50
    Tôi được sinh ra và lớn lên ở Ấn Độ,
  • 2:50 - 2:52
    và tôi học từ nhỏ
  • 2:52 - 2:55
    là phải cực kì cảnh giác các dì và chú
  • 2:55 - 2:57
    những người sẽ cúi xuống, vỗ đầu chúng tôi
  • 2:57 - 2:59
    rồi nói với ba mẹ tôi
  • 2:59 - 3:01
    như chẳng có vấn đề gì cả,
  • 3:01 - 3:04
    "Tội nghiêp. Anh chị có ba đứa con gái.
  • 3:04 - 3:07
    Nhưng anh chị còn trẻ,
    có thể thử lần nữa."
  • 3:07 - 3:09
    Nhân thức của tôi về sự xúc phạm
  • 3:09 - 3:10
    đến quyền phụ nữ
  • 3:12 - 3:15
    thực sự sục sôi khi tôi 11 tuổi
  • 3:15 - 3:17
    Bác của tôi, một người phụ nữ lỗi lạc
  • 3:17 - 3:19
    và tuyệt vời
  • 3:19 - 3:22
    là góa phụ từ sớm
  • 3:22 - 3:25
    những người họ hàng tấn công bà
  • 3:25 - 3:27
    cướp đi những sari đầy màu sắc
  • 3:27 - 3:30
    thay vào đó bắt bà mặc màu trắng.
  • 3:30 - 3:33
    Họ lau sạch chấm đỏ trên trán,
  • 3:33 - 3:35
    bẻ gãy vòng tay của bà.
  • 3:35 - 3:37
    Con gái bà, Rani,
  • 3:37 - 3:39
    nhiều hơn tôi vài tuổi,
  • 3:39 - 3:41
    ngồi trong lòng mẹ nhìn ngơ ngác,
  • 3:41 - 3:43
    không hiều chuyện gì vừa xảy ra
  • 3:43 - 3:45
    với người mẹ tự tin
  • 3:45 - 3:47
    mà cô đã từng biết
  • 3:47 - 3:49
    Tối muộn hôm đó, tôi nghe mẹ tôi
  • 3:49 - 3:51
    van xin cha của mình,
  • 3:51 - 3:54
    "hãy làm gì đó đi Ramu,
    anh không thể can thiệp sao?"
  • 3:54 - 3:58
    Và cha tôi, hạ giọng, thì thầm
  • 3:58 - 4:01
    "Anh là người nhỏ nhất,
    anh không thể làm gì cả.
  • 4:01 - 4:03
    Đây là truyền thống."
  • 4:03 - 4:05
    Đó là đêm mà tôi được biết
    các luật lệ
  • 4:05 - 4:09
    về những gì sẽ xảy đến với mình
    khi sinh ra là phụ nữ trên thế giới này
  • 4:09 - 4:11
    Phụ nữ không tạo ra những luật lệ đó,
  • 4:11 - 4:13
    nhưng chúng lại định nghĩa,
    và giới hạn
  • 4:13 - 4:15
    những cơ hội của chúng tôi.
  • 4:15 - 4:18
    Đàn ông cũng bị ảnh hưởng
    bởi những luật này.
  • 4:18 - 4:22
    Cha tôi, người đã chiến đấu trong
    3 cuộc chiến tranh,
  • 4:22 - 4:24
    không thể cứu được chị gái của ông
  • 4:24 - 4:27
    tránh khỏi sự đau khổ vì chúng
  • 4:30 - 4:32
    Năm 18 tuổi,
  • 4:32 - 4:34
    dưới sự giáo dục tuyệt vời của mẹ tôi,
  • 4:34 - 4:36
    tôi đã vì thể, như bạn mong đợi, là
  • 4:36 - 4:38
    một nguời bênh vực nữ quyền cứng đầu.
  • 4:38 - 4:40
    Trong những bài thánh ca đường phố
  • 4:40 - 4:42
    [Hindi]
  • 4:42 - 4:44
    [Hindi]
  • 4:44 - 4:47
    Chúng tôi là phụ nữ Ấn Độ.
  • 4:47 - 4:49
    không phải cành hoa,
    mà là niềm hi vọng thay đổi.
  • 4:49 - 4:52
    Khi đến Bắc Kinh vào năm 1995,
  • 4:52 - 4:54
    một điều rõ ràng với tôi, rằng cách duy nhất
  • 4:54 - 4:56
    để đạt được bình đẳng giới
  • 4:56 - 4:58
    là phải đặt dấu chấm hết cho hàng thế kỷ
  • 4:58 - 5:00
    của truyền thống cực đoan
  • 5:00 - 5:02
    Ngay từ lúc trở về từ Bắc Kinh,
  • 5:02 - 5:05
    tôi nhận lời mời làm việc
    cho một tổ chức tuyệt vời
  • 5:05 - 5:07
    sáng lập bởi phụ nữ,
  • 5:07 - 5:12
    với mục đích nâng đỡ những tổ chức
    vì nữ quyền trên thế giới.
  • 5:12 - 5:14
    nhưng khi làm việc đươc 6 tháng,
  • 5:14 - 5:16
    tôi đã gặp một người phụ nữ
  • 5:16 - 5:19
    làm tất cả những giả định trước đó
    của tôi lung lay.
  • 5:19 - 5:21
    Tên bà ấy là Sakena Yacoobi.
  • 5:23 - 5:25
    Bà bước vào văn phòng của tôi
  • 5:25 - 5:27
    vào thời điểm mà không người nào
  • 5:27 - 5:30
    ở Mĩ biết Afghanistan ở đâu.
  • 5:32 - 5:35
    Bà nói với tôi,
    "Nó không liên quan đến burka"
  • 5:35 - 5:37
    Bà là người đấu tranh quyết liệt nhất
  • 5:37 - 5:39
    vì nữ quyền mà tôi từng biết.
  • 5:39 - 5:42
    Bà kể về những người phụ nữ đang xây dựng trường học ngầm
  • 5:42 - 5:45
    trong cộng đồng của bà bên trong Afghanistan,
  • 5:45 - 5:47
    và rằng tổ chức riêng của bà, Viện Giáo dục Afghanistan
  • 5:47 - 5:50
    đã xây được một trường ở Pakistan.
  • 5:50 - 5:53
    Bà nói, "Điều đầu tiên
    mà tín đồ Hồi giáo nào cũng biết
  • 5:54 - 5:57
    là kinh Koran yêu cầu
  • 5:57 - 6:00
    và mạnh mẽ kêu gọi việc biết đọc chữ.
  • 6:00 - 6:02
    Nhà tiên tri mong muốn mọi giáo dân
  • 6:02 - 6:04
    có khả năng tự đọc kinh Koran.
  • 6:04 - 6:06
    Tôi có nghe lầm không?
  • 6:06 - 6:08
    Một nhà hoạt động nữ quyền
  • 6:08 - 6:11
    nhắc đến tôn giáo?
  • 6:11 - 6:13
    Nhưng Sakena chống đối
  • 6:13 - 6:16
    Bà luôn đội khăn che đầu,
  • 6:16 - 6:18
    nhưng tôi cũng đã từng đi bên cạnh bà trên bãi biển
  • 6:18 - 6:21
    bộ tóc dài của bà thả tự do theo gió.
  • 6:21 - 6:23
    Bà bắt đầu mỗi bài giảng bằng lời cầu nguyện,
  • 6:23 - 6:26
    nhưng bà là một phụ nữ độc thân, nhiệt tình
  • 6:26 - 6:28
    và tự chủ về tài chính
  • 6:28 - 6:31
    trong một đất nước mà trẻ em gái kết hôn ở tuổi 12.
  • 6:31 - 6:34
    Bà cũng là người cực kỳ thực tế.
  • 6:35 - 6:38
    "Chiếc khăn đội đầu và những quần áo này," bà nói
  • 6:38 - 6:41
    "cho tôi sự tự do
    để làm những điều cần làm
  • 6:41 - 6:43
    để kêu gọi những người
    mà sự ủng hộ và giúp đỡ của họ
  • 6:43 - 6:46
    là quan trọng cho dự án này.
  • 6:46 - 6:48
    Khi tôi mở trường học trong trại tị nạn,
  • 6:48 - 6:50
    tôi đến gặp imam.
  • 6:50 - 6:53
    Tôi thưa ông ta, 'Con là một tín đồ, những phụ nữ và trẻ em
  • 6:53 - 6:55
    trong điều kiện thiếu thốn như thế này
  • 6:55 - 6:58
    cần một niềm tin để sống.'"
  • 6:58 - 7:00
    Bà nở một nụ cười kín đáo.
  • 7:00 - 7:02
    "Ông ta cảm thấy được trân trọng.
  • 7:02 - 7:05
    Ông ấy đến thăm trung tâm hai lần một tuần
  • 7:05 - 7:07
    bởi vì phụ nữ không được phép đến nhà thờ.
  • 7:07 - 7:09
    Khi ông ấy đi rồi
  • 7:09 - 7:11
    phụ nữ và các em gái sẽ ở lại.
  • 7:11 - 7:13
    Họ bắt đầu với một lớp học chữ nhỏ
  • 7:13 - 7:15
    để đọc kinh Koran,
  • 7:15 - 7:18
    sau đó là học toán, tiếng Anh và học vi tính.
  • 7:18 - 7:21
    Chỉ trong vài tuần, mọi người trong trại tị nạn
  • 7:21 - 7:23
    đều tham dự lớp chúng tôi."
  • 7:23 - 7:26
    Sakena là người thầy
  • 7:26 - 7:29
    vào thời điểm mà giáo dục phụ nữ
  • 7:29 - 7:31
    được xem như
    một công việc nguy hiểm ở Afghanistan.
  • 7:31 - 7:34
    Bà ấy bị đưa vào
    danh sách đen của Taliban.
  • 7:34 - 7:37
    Tôi lo cho bà mỗi khi
    bà phải đi qua đất nước đó.
  • 7:37 - 7:40
    Bà nhún vai khi được hỏi về sự an toàn.
  • 7:40 - 7:43
    "Kavita jaan, chúng tôi không cho phép sự sợ hãi.
  • 7:43 - 7:45
    Hãy nhìn những cô bé trở lại trường học
  • 7:45 - 7:47
    khi họ bị tạt axit vào mặt."
  • 7:47 - 7:49
    Tôi mỉm cười, và gật đầu,
  • 7:49 - 7:51
    nhân ra mình đang chứng kiến
    những phụ nữ và trẻ em gái
  • 7:51 - 7:54
    sử dụng chính đức tin và tập tục của mình,
  • 7:54 - 7:56
    để biến chúng thành công cụ
  • 7:56 - 7:59
    phản kháng và tìm kiếm những cơ hội.
  • 7:59 - 8:01
    Chính họ vạch ra con đường của họ
  • 8:01 - 8:04
    và nó hướng đến một Afghanistan
  • 8:04 - 8:06
    khác với hiện tại.
  • 8:06 - 8:08
    Trở nên khác biệt là một thứ mà những người phụ nữ
  • 8:08 - 8:10
    Lesbor ở Zagreb, Croatia
  • 8:10 - 8:12
    biết rất rõ.
  • 8:12 - 8:14
    Là một lesbian, một đồng tính nữ,
  • 8:14 - 8:16
    người đồng tính luyến ái
  • 8:16 - 8:18
    hầu hết trên thế giới, kể cả ở đây
  • 8:18 - 8:20
    trong đất nước chúng tôi, Ấn Độ
  • 8:20 - 8:22
    là phải đối mặt với sự ái ngại
  • 8:22 - 8:24
    và những định kiến gắt gao.
  • 8:24 - 8:27
    Trong một xã hội hậu mâu thuẫn như Croatia,
  • 8:27 - 8:30
    một nơi mà lòng tự tôn dân tộc và sự sùng tín
  • 8:30 - 8:32
    đã tạo nên một môi trường ngột ngạt
  • 8:32 - 8:34
    cho những ai
  • 8:34 - 8:36
    được xem là đáng bị ruồng bỏ.
  • 8:36 - 8:38
    Vậy gia nhập vào một nhóm người đồng tính,
  • 8:38 - 8:41
    những phụ nữ trẻ yêu mến dòng nhạc cũ
  • 8:41 - 8:43
    đã từng phủ sóng một vùng
  • 8:43 - 8:45
    từ Macedonia cho đến Bosnia,
  • 8:45 - 8:47
    từ Serbia đến Slovenia.
  • 8:47 - 8:50
    Những ca sĩ này gặp nhau ở trường đaị học trong một chương trình nghiên cứu giới tính.
  • 8:51 - 8:54
    Nhiều người trong số họ ở độ 20,
    một số đã là mẹ
  • 8:54 - 8:57
    Nhiều người đã phải đấu tranh
    để đến với cộng đồng,
  • 8:57 - 9:00
    trong những gia đình mà niềm tin tôn giáo
    đã ngăn họ chấp nhận rằng
  • 9:00 - 9:02
    con gái của họ không bệnh hoạn
  • 9:02 - 9:04
    mà chỉ khác biệt.
  • 9:04 - 9:07
    Như Leah, một trong
    những người sáng lập, nói,
  • 9:07 - 9:10
    "Tôi rất yêu chuộng dòng nhạc dân gian.
  • 9:10 - 9:12
    Tôi cũng thích nhạc rock and roll.
  • 9:12 - 9:14
    Tại Lesbor, chúng tôi hòa trộn cả hai.
  • 9:14 - 9:16
    Tôi xem âm nhạc dân gian
    như một kiểu nổi loạn,
  • 9:16 - 9:19
    mà qua đó người ta
    có thể nói lên suy nghĩ của mình,
  • 9:19 - 9:21
    đặc biệt là những bài dân ca
  • 9:21 - 9:23
    từ những vùng của Cộng hòa Yugoslav cũ.
  • 9:23 - 9:26
    Sau chiến tranh, nhiều trong số đó đã mất,
  • 9:26 - 9:28
    nhưng chúng là một phần
    của tuổi thơ và lịch sử chúng tôi,
  • 9:28 - 9:30
    và chúng tôi không nên quên chúng."
  • 9:30 - 9:33
    Một cách không ngờ, đội hợp ca LGBT này
  • 9:33 - 9:35
    là một hình mẫu về cách mà phụ nữ
  • 9:35 - 9:38
    đầu tư vào truyền thống
    để tạo sự thay đổi,
  • 9:38 - 9:41
    như nhà giả kim khiến sự bất hòa
    trở nên hài hòa
  • 9:41 - 9:43
    Danh sách tiết mục của họ gồm
  • 9:43 - 9:45
    quốc ca Croatia,
  • 9:45 - 9:47
    một bài tình ca Bosnia
  • 9:47 - 9:49
    và những bản song ca Serbia.
  • 9:49 - 9:51
    Và, Leah thêm với một nụ cười toe toét,
  • 9:51 - 9:54
    "Kavita, chúng tôi đặc biệt tự hào về
    những bài hát Giáng sinh
  • 9:54 - 9:57
    bởi vì nó thể hiện quan niệm ôn hòa
    với tôn giáo của chúng tôi
  • 9:57 - 9:59
    cho dù nhà thờ Công giáo
  • 9:59 - 10:01
    có ác cảm với chúng tôi LGBT ."
  • 10:01 - 10:03
    Những buổi biểu diễn đến từ
  • 10:03 - 10:05
    cộng đồng của họ
  • 10:05 - 10:07
    nhưng cũng từ thế hệ trước:
  • 10:07 - 10:09
    một thế hệ có thể
  • 10:09 - 10:11
    kỳ thị sự đồng tính,
  • 10:11 - 10:14
    nhưng nhớ nhung về thứ âm nhạc cũ
    và quá khứ nằm trong đó
  • 10:14 - 10:17
    Một người cha, lúc đầu ngăn cấm
    con gái mình
  • 10:17 - 10:19
    xuất hiện trong một dàn hợp ca như thế,
  • 10:19 - 10:21
    giờ viết nhạc cho họ.
  • 10:21 - 10:23
    Vào thời Trung Cổ, nhạc sĩ
  • 10:23 - 10:25
    đi qua nhiều vùng đất khác nhau
  • 10:25 - 10:28
    để hát về những câu chuyện và chia sẻ lời thơ của họ:
  • 10:28 - 10:31
    Lesbor đi qua Balkans như thế,
  • 10:31 - 10:33
    hát và nối kết những con người
    bị chia rẽ bởi
  • 10:33 - 10:36
    tôn giáo, dận tộc và ngôn ngữ
  • 10:36 - 10:38
    Bosnians, Croats và Serbs
  • 10:38 - 10:40
    đều tìm thấy một niềm tự hào hiếm hoi trong lịch sử của họ,
  • 10:41 - 10:43
    và Lesbor nhắc nhở họ rằng
  • 10:43 - 10:46
    những bài hát mà nhóm cho là của họ
  • 10:46 - 10:48
    thật sự thuộc về tất cả mọi người.
  • 10:48 - 10:55
    (Hát)
  • 11:08 - 11:10
    Hôm qua Mallika Sabhai cho thấy
  • 11:10 - 11:12
    âm nhạc có thể tạo ra một thế giới
  • 11:12 - 11:14
    nhiều sự đồng cảm
    với sự khác biệt
  • 11:14 - 11:17
    hơn là thế giới chúng ta được ban cho.
  • 11:17 - 11:19
    Thế giới của Layma Bowie
  • 11:19 - 11:21
    là một thế giới trong chiến tranh.
  • 11:21 - 11:24
    Liberia bị chia rẽ hàng thập kỷ
    bởi bất đồng nội bộ
  • 11:25 - 11:28
    Layma không phải là nhà hoạt động,
    cô ấy là mẹ của ba đứa con.
  • 11:28 - 11:30
    Nhưng cô ấy luôn trăn trở
    vì lo lắng:
  • 11:30 - 11:32
    lo rằng con trai cô ấy sẽ bị bắt cóc
  • 11:32 - 11:34
    để làm một người lính trẻ em
  • 11:34 - 11:36
    lo rằng những đứa con gái
    sẽ bị hãm hiếp,
  • 11:36 - 11:39
    cô ấy lo cho mạng sống của chúng.
  • 11:39 - 11:41
    Một đêm nọ, cô ấy có một giấc mơ.
  • 11:41 - 11:43
    Cô ấy mơ rằng mình và hàng ngàn phụ nữ
  • 11:43 - 11:45
    đã chấm dứt cuộc tương tàn này.
  • 11:45 - 11:48
    Vào buổi sáng hôm sau trong nhà thờ,
    cô ấy hỏi mọi người cảm thấy thế nào.
  • 11:48 - 11:50
    Họ đều mệt mỏi với chiến tranh.
  • 11:50 - 11:53
    Chúng ta cần hòa bình,
    và chúng ta cần các nhà lãnh đạo biết
  • 11:53 - 11:56
    chúng ta sẽ không dừng lại
    cho đến khi có hòa bình.
  • 11:56 - 11:59
    Trong số các bạn của Layma
    có một nữ cảnh sát theo đạo Hồi.
  • 11:59 - 12:02
    Cô ấy hứa sẽ đặt vấn đề
    với cộng đồng của cô ấy.
  • 12:02 - 12:04
    Tại bài giảng thứ sáu tiếp theo,
  • 12:04 - 12:06
    những phụ nữ đang ngồi
    trong nhà thờ Hồi giáo
  • 12:06 - 12:09
    bắt đầu chia sẻ
    nỗi đau khổ của họ tại bang giao.
  • 12:09 - 12:12
    "Có gì quan trọng?" họ nói,
    "viên đạn không phân biệt
  • 12:12 - 12:14
    giữa một người Hồi giáo
    và một người Cơ Đốc."
  • 12:14 - 12:16
    Nhóm nhỏ phụ nữ này,
  • 12:16 - 12:18
    quyết định chấm dứt chiến tranh,
  • 12:18 - 12:21
    và họ chọn sử dụng truyền thống của họ
    để làm luận điểm:
  • 12:21 - 12:23
    Phụ nữ Liberia thường đeo
  • 12:23 - 12:25
    rất nhiều đồ trang sức và quần áo màu sắc.
  • 12:25 - 12:27
    Nhưng không, trong cuộc biểu tình,
    tất cả trong số họ mặc
  • 12:27 - 12:29
    mặc đồ trắng, không trang điểm.
  • 12:29 - 12:31
    Như Layma đã nói, "chúng tôi mặc màu trắng
  • 12:31 - 12:33
    để nói rằng chúng tôi đứng lên vì hòa bình
  • 12:33 - 12:35
    Họ đứng trên phần đường mà
  • 12:35 - 12:37
    Đoàn xe hộ tống Charles Taylor
    đi qua mỗi ngày.
  • 12:37 - 12:39
    Họ đứng đó hàng tuần
  • 12:39 - 12:42
    đầu tiên chỉ 10, sau đó 20, sau đó 50, sau đó hàng trăm phụ nữ--
  • 12:42 - 12:45
    mặc đồ trắng, ca hát, nhảy múa,
  • 12:45 - 12:48
    nói rằng họ đứng lên vì hòa bình.
  • 12:48 - 12:50
    Cuối cùng, các lực lượng đối lập ở Liberia
  • 12:50 - 12:53
    buộc phải tổ chức
    cuộc đàm phán hòa bình ở Ghana.
  • 12:54 - 12:57
    Các cuộc đàm phán hòa bình
    kéo dài ngày này qua ngày khác.
  • 12:57 - 12:59
    Layma và chị em của cô đã có đủ.
  • 12:59 - 13:01
    Cùng với số tiền còn lại của họ, họ dẫn
  • 13:01 - 13:03
    một nhóm nhỏ phụ nữ đến
    địa điểm của các cuộc đàm phán
  • 13:03 - 13:05
    và họ bao quanh tòa nhà.
  • 13:05 - 13:08
    Trong đoạn video nổi tiếng của CNN,
  • 13:08 - 13:10
    có thể nhìn thấy họ
    ngồi trên mặt đất, khoác tay nhau
  • 13:10 - 13:13
    Chúng tôi biết điều này tại Ấn Độ.
    Nó gọi là một [tiếng Hin-ddi].
  • 13:14 - 13:16
    Sau đó, mọi thứ trở nên căng thẳng
  • 13:16 - 13:19
    Cảnh sát được điều đến
    để giải tán đám đông
  • 13:19 - 13:22
    Khi một sĩ quan cao cấp
    tiến đến với cái dùi cui,
  • 13:22 - 13:24
    Layma đứng lên một cách thong thả,
  • 13:24 - 13:26
    chạm cánh tay qua đầu của mình,
  • 13:26 - 13:28
    và bắt đầu, một cách chậm rãi,
  • 13:28 - 13:31
    tháo chiếc khăn quấn quanh tóc ra.
  • 13:31 - 13:34
    Bạn có thể nhìn thấy khuôn mặt của cảnh sát.
  • 13:34 - 13:37
    Ông ta lúng túng sau đó lùi lại
  • 13:37 - 13:39
    Và tiếp theo,
  • 13:39 - 13:41
    cảnh sát đã biến mất.
  • 13:41 - 13:43
    Layma đã nói với tôi sau này,
  • 13:43 - 13:46
    "Đó là một điều cấm kỵ,
    bạn biết đấy, ở Tây Phi.
  • 13:46 - 13:49
    Nếu một người phụ nữ lớn tuổi thả tóc
    trước mặt một người đàn ông
  • 13:49 - 13:51
    bởi vì cô ấy muốn,
  • 13:51 - 13:53
    gia đình của người đàn ông bị nguyền rủa."
  • 13:53 - 13:55
    (Tiếng cười)
  • 13:55 - 13:57
    (Vỗ tay)
  • 13:57 - 14:00
    Cô nói, "tôi không biết
    ông ta có tin vào điều đó không,
  • 14:00 - 14:02
    nhưng ông ta biết chúng tôi
    sẽ không đi đâu hết.
  • 14:02 - 14:05
    Chúng tôi không đi đâu cho đến khi
    hiệp định hòa bình được ký."
  • 14:05 - 14:07
    Và Hiệp định hòa bình được ký kết.
  • 14:07 - 14:09
    Và phụ nữ Liberia
  • 14:09 - 14:12
    vận động dưới sự hỗ trợ
    của Ellen Johnson Sirleaf,
  • 14:12 - 14:14
    một người phụ nữ
    đã phạm vài điều cấm kỵ
  • 14:14 - 14:16
    trở thành người phụ nữ đầu tiên
    được bầu đứng đầu nhà nước
  • 14:16 - 14:19
    ở châu Phi trong nhiều năm.
  • 14:20 - 14:23
    Khi bà thực hiện bài diễn văn tổng thống của mình
  • 14:23 - 14:25
    bà công nhận những
    phụ nữ dũng cảm của Liberia
  • 14:25 - 14:28
    những người giúp bà
    thắng một ngôi sao bóng đá (football)
  • 14:28 - 14:30
    mà người Mỹ gọi là bóng đá (soccer)
  • 14:30 - 14:32
    không kém.
  • 14:32 - 14:34
    Phụ nữ như Sakena và Leah
  • 14:34 - 14:36
    và Layma
  • 14:36 - 14:39
    đã hạ thấp tôi và thay đổi tôi
  • 14:39 - 14:42
    và làm cho tôi nhận ra rằng
    tôi không nên vội vã
  • 14:42 - 14:45
    mà kết luận bất cứ điều gì.
  • 14:46 - 14:48
    Họ cũng vừa cứu tôi khỏi
    sự tức giận chính đáng
  • 14:48 - 14:51
    bằng cách cung cấp
    cái nhìn sâu vào cách thứ 3.
  • 14:52 - 14:54
    Một nhà hoạt động Philipine từng nói với tôi,
  • 14:54 - 14:56
    "Làm thế nào để nấu một cái bánh gạo?
  • 14:56 - 14:59
    Với nhiệt từ bên dưới và bên trên."
  • 14:59 - 15:01
    Các cuộc biểu tình, diễu hành,
  • 15:01 - 15:03
    kiên quyết rằng
  • 15:03 - 15:06
    nữ quyền chính là nhân quyền, đều dừng lại.
  • 15:07 - 15:09
    Đó là nhiệt từ phía dưới.
  • 15:09 - 15:11
    Đó là Malcolm X và những người ủng hộ
  • 15:11 - 15:13
    và người đồng tính tự hào
    về những cuộc diễu hành.
  • 15:13 - 15:15
    Nhưng chúng ta cũng cần nhiệt từ phía trên.
  • 15:15 - 15:17
    Và hầu hết trên thế giới,
  • 15:17 - 15:19
    tác động từ phía trên đó vẫn còn
  • 15:19 - 15:21
    bị kiểm soát bởi đàn ông.
  • 15:21 - 15:24
    Vì vậy, để diễn giải Marx:
    phụ nữ tạo sự thay đổi,
  • 15:24 - 15:27
    nhưng không phải trong trường hợp mà họ được lựa chọn
  • 15:27 - 15:29
    Họ không được thương lượng.
  • 15:29 - 15:32
    Họ phải lật đổ truyền thống
    đã từng bịt miệng họ
  • 15:32 - 15:35
    để cất tiếng nói cho nguyện vọng mới
  • 15:35 - 15:38
    Và họ cần đồng minh từ cộng đồng.
  • 15:38 - 15:40
    Đồng minh như imam,
  • 15:40 - 15:42
    đồng minh như người cha bây giờ viết bài hát
  • 15:42 - 15:45
    cho một nhóm đồng tính tại Croatia,
  • 15:45 - 15:48
    đồng minh như cảnh sát,
    người tôn trọng điều cấm kỵ và lùi lại,
  • 15:48 - 15:50
    đồng minh như cha tôi,
  • 15:50 - 15:53
    người không thể giúp đỡ
    chị của mình, nhưng đã giúp ba cô con gái
  • 15:53 - 15:55
    theo đuổi ước mơ.
  • 15:55 - 15:57
    Có lẽ điều này là do
    sự ủng hộ nữ quyền,
  • 15:57 - 15:59
    không giống như hầu hết phong trào xã hội,
  • 15:59 - 16:02
    không phải là một cuộc đấu tranh
    chống lại áp bức khác biệt
  • 16:02 - 16:04
    nó không phải là lớp cầm quyền
  • 16:04 - 16:07
    hoặc những kẻ chiếm đóng hoặc thực dân--
  • 16:07 - 16:10
    Nó chống lại một nền móng sâu sắc
    của niềm tin và giả định
  • 16:10 - 16:13
    mà chúng tôi phụ nữ, quá thường xuyên,
  • 16:13 - 16:15
    áp đặt lên bản thân.
  • 16:15 - 16:18
    Và có lẽ đây là món quà
    cuối cùng của nữ quyền,
  • 16:18 - 16:21
    mà cá nhân trên thực tế là chính trị
  • 16:21 - 16:23
    Do đó, như lEleanor Roosevelt
    đã từng nói về quyền con người,
  • 16:23 - 16:26
    giống như vậy là sự bình đẳng giới:
  • 16:26 - 16:29
    nó bắt đầu ở những nơi rất nhỏ, gần nhà.
  • 16:29 - 16:31
    Trên đường phố, đúng vậy,
  • 16:31 - 16:34
    mà còn trong những cuộc đàm phán
    tại bàn nhà bếp
  • 16:34 - 16:36
    và trong cuộc sống hôn nhân
  • 16:36 - 16:38
    và trong mối quan hệ giữa
    người yêu và cha mẹ
  • 16:38 - 16:40
    chị em và bạn bè.
  • 16:42 - 16:44
    Và sau đó
  • 16:44 - 16:46
    bạn nhận ra rằng bằng cách tích hợp
  • 16:46 - 16:48
    Các khía cạnh của
    truyền thống và cộng đồng
  • 16:48 - 16:50
    vào cuộc đấu tranh của họ,
  • 16:50 - 16:53
    những phụ nữ như Sakena và Leah và Layma
  • 16:53 - 16:55
    và cả những người như Sonia Gandhi ở Ấn Độ
  • 16:55 - 16:58
    và Michelle Bachelet tại Chi-lê
  • 16:58 - 17:01
    và Shirin Ebadi ở Iran--
  • 17:01 - 17:03
    đang làm những điều gì đó
  • 17:03 - 17:05
    Họ đang thách thức các khái niệm chuyên biệt
  • 17:05 - 17:08
    về kiểu mẫu phát triển của phương Tây.
  • 17:08 - 17:11
    Họ nói, chúng tôi không cần giống như bạn
  • 17:11 - 17:13
    để tạo ra sự thay đổi.
  • 17:13 - 17:16
    Chúng tôi có thể mặc sari hay hijab
  • 17:16 - 17:18
    hoặc quần hoặc boubou,
  • 17:18 - 17:21
    mà vẩn trở thành nguyên thủ quốc gia
  • 17:21 - 17:23
    và luật sư nhân quyền.
  • 17:23 - 17:26
    Chúng tôi sử dụng truyền thống
    để định hướng cho thay đồi.
  • 17:26 - 17:29
    Chúng tôi có thể bãi bỏ quân đội
  • 17:29 - 17:31
    và dồn tài nguyên, thay vào đó,
  • 17:31 - 17:34
    vào hồ chứa của an ninh quốc gia.
  • 17:35 - 17:38
    Chính là ở những câu chuyện nhỏ này,
  • 17:38 - 17:40
    những câu chuyện riêng lẻ
  • 17:40 - 17:42
    mà tôi thấy một cuốn sử thi
    được viết nên
  • 17:42 - 17:44
    bởi phụ nữ trên toàn thế giới.
  • 17:44 - 17:46
    Chính ở những sợi chỉ mỏng
  • 17:46 - 17:48
    tạo nên một tấm thảm bền chặt
  • 17:48 - 17:51
    sẽ chống đỡ cho cộng đồng,
  • 17:51 - 17:53
    mà tôi tìm thấy hi vọng.
  • 17:53 - 17:55
    Nếu trái tim tôi đang cất lên tiếng hát
  • 17:55 - 17:58
    thì đó là vì trong những mảnh ghép
    bé nhỏ ấy
  • 17:58 - 18:00
    thỉnh thoảng bạn lại thấy
    sự phản chiếu của
  • 18:00 - 18:03
    của một toàn thể,
    của một thế giới hoàn toàn mới.
  • 18:03 - 18:06
    Và cô ấy chắc chắn trên
    con đường của mình.
  • 18:06 - 18:08
    Cảm ơn các bạn.
  • 18:08 - 18:16
    (Vỗ tay)
Title:
Những người phụ nữ quyết liệt, đang níu giữ truyền thống
Speaker:
Kavita Ramdas
Description:

Một người phụ nữ được trao quyền sẽ trông thế nào? Liệu cô ấy có thể mặc burqa (áo dài của phụ nữ Afghanistan), hijab (tấm khăn trùm đầu và ngực của phụ nữ Hồi giáo), sari (trang phục truyền thống của Ấn Độ) không? Kavita Ramdas nói về ba người phụ nữ đặc biệt - những người tôn vinh di sản văn hóa của nước họ -- trong khi đang diễn ra việc cải cách những trang phục truyền thống được cho là nặng nề, ngột ngạt ấy.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:19

Vietnamese subtitles

Revisions