< Return to Video

De Griekse mythe van Talos, de eerste robot - Adrienne Mayor

  • 0:07 - 0:13
    Hephaistos, god van de technologie,
    werkte hard aan een geniale uitvinding:
  • 0:13 - 0:16
    Een nieuw verdedigingssysteem
    voor Koning Minos,
  • 0:16 - 0:20
    die geen indringers meer duldde
    op z'n eilandenrijk Kreta.
  • 0:20 - 0:23
    Maar sterfelijke wachters
    en gewone wapens waren niet voldoende,
  • 0:23 - 0:27
    daarom bedacht de visionaire god
    een onverslaanbare nieuwe verdediger.
  • 0:27 - 0:29
    In het vuur van z'n smederij
  • 0:29 - 0:34
    goot Hephaistos z'n uitvinding
    in de vorm van een reus.
  • 0:34 - 0:37
    Gemaakt van glimmend brons,
    met bovenmenselijke krachten,
  • 0:37 - 0:41
    en gevoed door ichor,
    het levenssap van de goden,
  • 0:41 - 0:45
    leek deze robot in de verste verte niet
    op wat Hephaistos tot dan toe had gemaakt.
  • 0:45 - 0:49
    De god noemde z'n creatie
    Talos: de eerste robot.
  • 0:49 - 0:54
    Drie keer per dag marcheerde
    de bronzen wachter het eiland rond
  • 0:54 - 0:55
    op zoek naar indringers.
  • 0:55 - 0:58
    Als hij schepen ontdekte
    die de kust naderden,
  • 0:58 - 1:01
    wierp hij er enorme keien naartoe.
  • 1:01 - 1:03
    Als overlevenden aan land kwamen,
  • 1:03 - 1:08
    verhitte hij z'n metalen lichaam
    en drukte ze fijn tegen z'n borst.
  • 1:08 - 1:13
    Dag in, dag uit moest Talos deze taak
    verrichten zonder enige afwisseling.
  • 1:13 - 1:15
    Maar ondanks z'n robotgedrag
  • 1:15 - 1:19
    beschikte hij over een innerlijk leven
    wat z'n slachtoffers niet kenden.
  • 1:19 - 1:20
    En al snel
  • 1:20 - 1:23
    zou de kolos oog in oog komen te staan
    met een vijandelijk schip
  • 1:23 - 1:25
    dat hem op de proef zou stellen.
  • 1:25 - 1:28
    De toegetakelde bemanning van Jason,
    Medea en de Argonauten
  • 1:28 - 1:32
    keerden terug van hun zware zoektocht
    naar het Gulden Vlies.
  • 1:32 - 1:35
    Hun avontuur zat vol beproevingen
  • 1:35 - 1:39
    en de vermoeide zeelui verlangden
    naar een veilige haven om uit te rusten.
  • 1:39 - 1:42
    Ze kenden de verhalen
    van Kreta's onbedwingbare bronzen kolos
  • 1:42 - 1:45
    en verschuilden zich in een grot.
  • 1:45 - 1:50
    Maar nog voor ze voor anker gingen,
    werden ze door Talos ontdekt.
  • 1:50 - 1:54
    Terwijl de Argonauten ineenkrompen
    bij het zien van de indrukwekkende robot,
  • 1:54 - 1:58
    ontdekte Medea een glinsterende bout
    bevestigd op de enkel van de robot
  • 1:58 - 2:01
    en bedacht een sluw plan.
  • 2:01 - 2:03
    Medea deed Talos een voorstel:
  • 2:03 - 2:06
    ze beweerde dat zij hem
    onsterfelijk zou kunnen maken
  • 2:06 - 2:08
    in ruil voor het verwijderen van de bout.
  • 2:08 - 2:11
    Medea's voorstel raakte hem
    in het diepst van z'n wezen.
  • 2:11 - 2:14
    Niet wetende dat hij mechanisch was
  • 2:14 - 2:19
    en mens genoeg om naar een eeuwig leven
    te verlangen, stemde Talos in.
  • 2:19 - 2:23
    Onder de bezweringen van Medea,
    maakte Jason de bout los.
  • 2:23 - 2:26
    En Medea had gelijk,
    de bout was een zwakke plek
  • 2:26 - 2:28
    in het ontwerp van Hephaistos.
  • 2:28 - 2:31
    Het ichor stroomde eruit
    als gesmolten lood,
  • 2:31 - 2:34
    waardoor Talos z'n energie kwijtraakte.
  • 2:34 - 2:37
    De robot stortte neer op de grond
  • 2:37 - 2:41
    en de Argonauten konden weer
    op weg naar huis.
  • 2:41 - 2:44
    Dit verhaal werd voor het eerst
    vastgelegd rond 700 v.Chr.
  • 2:44 - 2:48
    Het wekt bekende angstbeelden op
    over kunstmatige intelligentie
  • 2:48 - 2:52
    en dient zelfs als een historische
    blauwdruk voor sciencefiction.
  • 2:52 - 2:57
    Volgens historici zijn oude robots
    meer dan alleen mythe.
  • 2:57 - 2:59
    Rond de vierde eeuw v.Chr.
  • 2:59 - 3:02
    begonnen Griekse ingenieurs
    met het maken van echte robots,
  • 3:02 - 3:06
    waaronder robotknechten
    en vliegende vogelmodellen.
  • 3:06 - 3:09
    Deze creaties werden nooit
    zo beroemd als Talos,
  • 3:09 - 3:13
    die op Griekse munten, vazen,
    schilderijen en fresco's verscheen
  • 3:13 - 3:15
    en in toneelstukken.
  • 3:15 - 3:17
    Zelfs 2500 jaar geleden
  • 3:17 - 3:20
    onderzochten de Grieken al
    de onzekere scheidslijn
  • 3:20 - 3:23
    tussen mens en machine.
  • 3:23 - 3:26
    En net als veel andere mythen
    rondom kunstmatige intelligentie
  • 3:26 - 3:32
    draait het verhaal van Talos
    zowel om z'n robothart als z'n robotbrein.
  • 3:32 - 3:36
    Op een vaas uit de vijfde eeuw v.Chr.
    staat de ondergang van Talos afgebeeld.
  • 3:36 - 3:40
    De schilder wist de wanhoop
    van de stervende robot te vangen
  • 3:40 - 3:43
    met een traan die over z'n wang rolde.
Title:
De Griekse mythe van Talos, de eerste robot - Adrienne Mayor
Speaker:
Adrienne Mayor
Description:

Hephaistos, god van de technologie, werkte hard aan z'n meest geniale uitvinding ooit. Hij creëerde een nieuw verdedigingssysteem voor Koning Minos, die minder indringers wilde op z'n eilandenrijk Kreta. Maar dodelijke wachters en gewone wapens waren niet toereikend en dus bouwde de visionaire god een nieuwe verdediger. Adrienne Mayor duikt in de mythe van Talos: de eerste robot.

Les door Adrienne Mayor, regie Cabong Studios.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:43

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.