Who Invented the Internet? And Why?
-
0:00 - 0:05Minsan ba ay nagtaka ka kung sino talaga ang nag-imbento ng internet?
-
0:05 - 0:08Ilang tao ay naging "zillionaires" na
dahil sa internet. -
0:09 - 0:12Ngunit ang ginawa lang nila ay gumawa ng malikhaing paraan sa paggamit nito.
-
0:12 - 0:16Kaya dapat lang na isang "gazillionaire" na ang nakaimbento ng internet
-
0:16 - 0:18katumbas ng, sabihin natin, ang Bathala, 'di ba?
-
0:19 - 0:20Sino ang dapat tumanggap ng puri?
-
0:21 - 0:23Ito ba ay isang British geek sa isang laboratoryo sa ilalim ng lupa sa Switzerland?
-
0:23 - 0:24Siguro.
-
0:24 - 0:28Ang mga malikhaing Amerikano na may nuclear na kakayahan ng mga Ruso?
-
0:28 - 0:29Magandang ideya.
-
0:29 - 0:35Mga siyentipikong Pranses ba na nagdesisyon na tawagin ang computer network na "Le Internet"?
-
0:35 - 0:36Kawili-wili.
-
0:37 - 0:40O ay ito ba salamat sa isang napakaraming bilang ng matatalinong siyentipiko nagtatrabaho sa isang bagay
-
0:40 - 0:44na alam nila ay kapaki-pakinabang, ngunit hindi mapagtanto ay magiging malaki?
-
0:51 - 0:53Kaya naman, subukin natin na alamin ang katotohanan.
-
0:54 - 0:58Andiyan ang internet, isang malaking kalipunan ng computer networks na konektado sa isa't isa.
-
0:58 - 1:02At andiyan rin ang World Wide Web, ang paraan para madaling ibahagi ang
-
1:02 - 1:05impormasyon gamit ang lahat ng mga
interconnected na computer. -
1:06 - 1:10Ang internet sa alam natin ngayon ay hindi bababa sa 40 taon sa paggawa.
-
1:11 - 1:15Isang popular ngunit maling kuwento ay na ang internet ay binuo ng Estados Unidos
-
1:15 - 1:19kaya sila ay nagkaroon ng isang network na pang-komunikasyon na
makaliligtas isang nuclear na digmaan. -
1:20 - 1:24Ayon sa isa sa mga nagtayo ng
unang network, ang ARPANET, noong 1960, -
1:24 - 1:28itong unang eksperimento sa network ay hindi tungkol komunikasyon;
-
1:28 - 1:31ito ay patungkol sa pag-optimize ng paggamit ng processor, o pagbabahagi ng oras,
-
1:31 - 1:35na ang ibig-sabihin ay ang mga siyentipiko ay maaari ring magbahagi ng kapangyarihan ng computer.
-
1:36 - 1:40Iyon ay dahil sa hanggang 1960 ay wala talagang network - mayroon lang malalaking makinarya na
-
1:40 - 1:45tinatawag na mainframes na matatagpuan sa silid at naproseso ng gawaing pagkakalkula
-
1:45 - 1:45paisa-isa.
-
1:46 - 1:50Sa oras-sharing, itong malalaking makinarya ay maaring magproseso ng ilang mga gawain sa isang pagkakataon,
-
1:50 - 1:54na nangangahulugang na ang kanilang kapangyarihan ay maaaring gamitin sa ng
ilang mga siyentipiko na sabay-sabay. -
1:54 - 1:58At, malinaw naman, simulang maikonekta ang mga computer,
-
1:58 - 2:00simulan mo na magtaka sa
kung ano ang kailangan mong gawin -
2:00 - 2:03upang gumawa ng mga komunikasyon
pagitan ng mga ito na mas madali. -
2:03 - 2:07Ang mga siyentipiko sa buong mundo ay sinusubukang malutas ang problemang ito.
-
2:07 - 2:11Kaya tingnan natin ang ilang mga iba pang mga pangunahing konseptong
na binuo sa ibang dako. -
2:11 - 2:13Simulan natin sa packet switching.
-
2:13 - 2:16Sa Britanya, nagkaroon ng isang komersyal na network, na binuo ng
-
2:16 - 2:19National Physical Laboratory, ngunit kung saan hindi kailanman talaga lumabas
-
2:19 - 2:21dahil hindi ito nakakuha ng pondo.
-
2:22 - 2:25Ngunit sila ang gumawa sa ideya ng
packet switching, isang paraan ng pag-iwas -
2:25 - 2:29sa kasikipan ng abala ng mga network sa pamamagitan ng pagputol ng data sa isang dulo at
-
2:29 - 2:30pagsasamahin sa kabilang dulo.
-
2:31 - 2:33Ang Pranses din ay may papel dito.
-
2:33 - 2:37Sila ay nagtatrabaho sa isang pang-agham na network na tinatawag na CYCLADES,
-
2:37 - 2:42ngunit hindi sila nagkaroon ng malaking budget, kaya sila ay nagpasya na magtrabaho sa mga direktang koneksyon
-
2:42 - 2:45sa pagitan ng mga computer, na taliwas sa nagtatrabaho sa mga gateway computer.
-
2:46 - 2:50Ngayon, bukod dito, ito ay hindi masyadong pang-agham,
-
2:50 - 2:55ngunit ayon sa isang teorya, nanggaling sa kanilang mga pananaliksik ay ang salitang "internet".
-
2:55 - 2:57Ngunit hindi mo na kailangang maniwala dito kung hindi mo naman gusto.
-
2:58 - 3:01Kaya, ngayon naman sa unang bahagi ng 1970s.
-
3:01 - 3:04Maraming imprastrakturang pang-computer, pero ang komunikasyon
-
3:04 - 3:07ay mahirap at tagpi-tagpi, dahil ang iba't ibang networks ay hindi makapag-usap sa isa't isa.
-
3:08 - 3:11Sinolusyunan ng TCP/IP ang problemang ito.
-
3:11 - 3:16Ang TCP / IP protocols ay bumubuo sa pangunahing wikang pangkomunikasyon ng internet,
-
3:16 - 3:18na tinatatakan ang packets ng data at sinisiguradong
-
3:18 - 3:21kahit na ilang mga piraso ng parehong data na kumuha ng ibang ruta,
-
3:21 - 3:25lahat sila darating sa kanilang patutunguhan at maaaring ibuo.
-
3:26 - 3:30Ang mga networks ay nagsimulang mag-usap sa isa't isa noong 1975,
-
3:30 - 3:33kaya maaari mong sabihin na ito ay ang umpisa ng internet.
-
3:33 - 3:35Mahalaga rin ang Email.
-
3:35 - 3:38Ito ay binuo para ARPANET noong 1972.
-
3:38 - 3:43Karamihan sa trapik sa internet noong 1976 ay ang email, dahil iniisip ng sa akademya
-
3:43 - 3:45na ang notang elektronik ay epektibo.
-
3:46 - 3:50Sa mga network na kayang makipag-usap sa isa't isa, ang komunikasyon ay nagiging mas madali.
-
3:51 - 3:55Ngunit ang lahat ng komunikasyon na ito ay base lamang sa teksto, at ito ay medyo hindi kaaya-aya tignan.
-
3:56 - 3:59Noong 1980s naman, ang isang Brit na si
Timothy Berners-Lee -
3:59 - 4:03ay gumugol ng oras sa CERN, ang Europeyong Organisasyon para sa Pananaliksik na Nuclear,
-
4:03 - 4:07kung saan ang mga pisisista ay sinusubukang alamin kung saan gawa ang sansinukob.
-
4:08 - 4:11Ninais niya na ayusin ang impormasyon ng mga siyentipiko at gawing posible
-
4:11 - 4:13ang pagbabahagi at ang madaling pag-i-interkonekta ng kanilang mga saliksik
-
4:13 - 4:16upang marahil ay maging mas mabilis ang progeso.
-
4:16 - 4:22Ginawa niya iyon sa paggawa ng interface gamit ang HTTP, HTML, at ang mga URL
-
4:22 - 4:24na ginawang posible ang mga internet browser.
-
4:24 - 4:27Tinawag niya ang browser na ito na ang World Wide Web.
-
4:27 - 4:31Hindi niya inimbento ang internet, pero ginawa niya ang Web.
-
4:32 - 4:37Ang kauna-unahang website na kanyang ginawa ay para sa CERN sa Pransiya noong Agosto ng taong 1991.
-
4:38 - 4:40Kaya, sa sandaling ang unang infrastructure ay nasa lugar na,
-
4:40 - 4:42ang mahalagang teknolohiya nito ay inimbento na,
-
4:42 - 4:45ang message boards sa internet ay naging patok noong 1980s,
-
4:45 - 4:49ang kumpanyang pantelepono ay nakita ang komersyal na potensyal ng digital communication,
-
4:49 - 4:52naging patok ang web browsers noong simula ng 1990s,
-
4:52 - 4:54at ordinaryong tao ay natuklasan ang email,
-
4:54 - 4:57pagkatapos ay ang internet nang matatag at mabilis,
-
4:57 - 5:01at ito ay napakinabangan ng masa mula noong 1995.
-
5:02 - 5:06Pero, hindi ba ang bise presidente ng Estados Unidos na si Al Gore ang nag-imbento ng internet?
-
5:06 - 5:07Ah... hindi.
-
5:07 - 5:12At kung binasa mo ang mga sinabi niya,
malalaman mo na hindi niya inangkin ito. -
5:12 - 5:15Ngunit maraming mga tao ang pinarangalan sa kanya kasama ng masigasig ng pagpasa ng batas
-
5:15 - 5:18na hinihikayat ang pagkalat ng internet.
-
5:19 - 5:22Ang internet ay namamalagi dahil kailangan natin ito upang makipag-usap,
-
5:22 - 5:24at karamihan sa atin gusto ang paggawa nito.
-
5:25 - 5:28Iyan ay kung bakit ang mga tao ay naging
ang nangingibabaw na klase sa mundo. -
5:29 - 5:33Maaari mong magtaltalan na ang internet ay isang natural at rebolusyonaryong hakbang
-
5:33 - 5:36at isang paghahayag ng ganitong pangangailangan.
-
5:36 - 5:39Ito ay hindi imbento ng sinuman sa partikular,
-
5:39 - 5:42ngunit kapag ang mga mahahalagang sangkap ay pinagsama-sama ng lahat ng mga astig na siyentipiko
-
5:42 - 5:46mula sa lahat ng dako, ang internet
ay naging isang kasangkapan sa komunikasyon, -
5:46 - 5:51instrumento ng pagtitingi, pananaliksik, propaganda, pag-e-espiya,
-
5:51 - 5:54pamimili, pagde-date, at libangan,
-
5:54 - 5:58at isang paraan ng pagtakas sa trabaho kahit na mukha ka talagang nagtatrabaho o nag-aaral,
-
5:58 - 6:00na maaaring ginagawa mo ngayon.
-
6:00 - 6:05Sa huli, bagaman, ikaw ay nakikipag-usap,
lalo na kung mag-iiwan ka ng komento, -
6:05 - 6:07at na maaaring ka maging mas magaling na tao.
- Title:
- Who Invented the Internet? And Why?
- Description:
-
Nuclear war, cat gifs and reddit? Wait, what?
Who was the genius who came up with all of that? The internet is such a crucial tool in our daily lives today that we hardly remember that it hasn't been here forever. But yeah, it is actually not that old. We still have fuzzy memories about the time before the first thing in the morning was to check email and browse our favorite blogs and youtube channels. Well, let's explore how the internet came into existence and why.
And another Kurzgesagt video that isn't depressing! Don't get used to it though.
We funny comments at the end of the video are real comments from real people, from old YGS Episodes from Jacksfilms: youtube.com/jacksfilms
The MUSIC is available here: http://bit.ly/1hvOiYO
Thanks to Max from Moby Digg for the cat ;)
www.Kurzgesagt.org
If you like the MUSIC of the video, you can get it here: http://bit.ly/1fCOlLI
Next Video: May. Topic: Nuclear Energy
Videos, explaining things. Like evolution, time, space, global energy or our existence in this strange universe.
We are a team of designers, journalists and musicians who want to make science look beautiful. Because it is beautiful.Visit us on our website, twitter, facebook or behance to say hi!
http://kurzgesagt.org
https://twitter.com/Kurz_Gesagt
https://www.facebook.com/Kurzgesagt
http://www.behance.net/PhilippDettmer
Who invented the Internet? And why?
Help us caption & translate this video!
http://amara.org/v/Dvrd/
- Video Language:
- English, British
- Duration:
- 06:33
Camilla Mae Libunao edited Filipino subtitles for Who Invented the Internet? And Why? |