< Return to Video

Lý do đằng sau sự biến mất của công việc sản xuất

  • 0:01 - 0:03
    Khi một người nhắc đến Cuba,
  • 0:03 - 0:04
    Thì bạn sẽ nghĩ về điều gì?
  • 0:05 - 0:07
    Cổ điển, xe cổ điển?
  • 0:07 - 0:09
    Có lẽ là những điếu xì gà hảo hạng?
  • 0:09 - 0:12
    Có thể bạn sẽ nghĩ tới một cầu thủ
    bóng chày nổi tiếng.
  • 0:12 - 0:14
    Khi ai đó nhắc đến Bắc Triều Tiên thì sao?
  • 0:14 - 0:16
    Bạn nghĩ tới những cuộc thử nghiệm tên lửa
  • 0:16 - 0:18
    Về người lãnh đạo khét tiếng của họ
  • 0:18 - 0:20
    Hoặc người bạn tốt của ông, Dennis Rodman
  • 0:21 - 0:22
    (cười)
  • 0:22 - 0:24
    Một thứ có lẽ không gợi lên
  • 0:25 - 0:26
    Là tầm nhìn của một đất nước,
  • 0:27 - 0:28
    Một nền kinh tế mở,
  • 0:28 - 0:33
    Nơi người dân tiếp cận một quy mô rộng lớn
    các sản phẩm có giá phải chăng.
  • 0:35 - 0:40
    Tôi không ở đây để tranh cãi cách
    các nước này đạt được như ngày hôm nay.
  • 0:40 - 0:42
    Tôi chỉ muốn dùng chúng như một ví dụ
  • 0:42 - 0:44
    về các nước và người dân,
  • 0:44 - 0:49
    những người chịu ảnh hưởng xấu
    bởi những chính sách hạn chế nhập khẩu
  • 0:50 - 0:52
    và bảo vệ doanh nghiệp trong nước
  • 0:53 - 0:57
    Gần đây chúng tôi có nghe
    một số nước nói về hạn chế nhập khẩu
  • 0:58 - 1:00
    và bảo vệ những doanh nghiệp nội địa.
  • 1:01 - 1:04
    Có lẽ điều này lúc đầu nghe có vẻ tốt
  • 1:04 - 1:07
    Nhưng nó thật sự là bảo hộ mậu dịch
  • 1:07 - 1:08
    Chúng ta nghe nhiều về điều này
  • 1:08 - 1:11
    trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016
  • 1:11 - 1:14
    Nghe về nó trong cuộc tranh biện Brexit
  • 1:14 - 1:18
    Và gần đây nhất trong cuộc bầu cử của Pháp
  • 1:18 - 1:21
    Nó thật ra là một chủ đề quan trọng
  • 1:21 - 1:24
    được nhắc đến trên toàn thế giới.
  • 1:24 - 1:26
    Và nhiều nhà lãnh đạo chính trị ảnh hưởng
  • 1:26 - 1:30
    đang hoạt động trên nền tảng
    ủng hộ bảo hộ mậu dịch
  • 1:31 - 1:34
    Tôi có thể hiểu vì sao
    họ nghĩ bảo vệ mậu dịch là điều tốt
  • 1:34 - 1:38
    Bởi đôi khi trao đổi dường như
    bất công bằng.
  • 1:39 - 1:41
    Một số đã đổ lỗi cho trao đổi
  • 1:41 - 1:44
    về một số vấn đề mà chúng ta đang có ở Mỹ
  • 1:44 - 1:46
    Trong nhiều năm chúng ta đã nghe
  • 1:46 - 1:49
    về sự thua lỗ trong các việc làm sản xuất
    nhân công giá cao ở Mỹ
  • 1:50 - 1:53
    Nhiều người nghĩ rằng
    sản xuất đang suy thoái ở Mỹ
  • 1:53 - 1:56
    vì các công ty đang dời cơ sở của họ
    ra nước ngoài
  • 1:56 - 1:59
    tới các thị trường có nhân công thấp
  • 1:59 - 2:02
    như Trung Quốc, Mexico và Việt Nam
  • 2:03 - 2:06
    Họ cũng nghĩ thỏa thuận buôn bán
    cũng đôi lúc bất công
  • 2:06 - 2:08
    như thỏa thuận NAFTA
  • 2:08 - 2:10
    và hợp tác xuyên Thái Bình Dương
  • 2:10 - 2:13
    Vì các thỏa thuận này cho phép các công ty
  • 2:14 - 2:18
    tái nhập khẩu các mặt hàng sản xuất rẻ
    về lại Mỹ
  • 2:18 - 2:21
    và các nước nơi mà công việc bị lấy đi.
  • 2:21 - 2:24
    Vì vậy có cảm giác như nhà xuất khẩu thắng
  • 2:24 - 2:26
    và nhà nhập khẩu thua.
  • 2:27 - 2:28
    Tuy nhiên, thực tế là
  • 2:28 - 2:31
    Đầu ra khu vực sản xuất của Mỹ
  • 2:32 - 2:34
    đang tăng trưởng.
  • 2:34 - 2:35
    Nhưng chúng ta đang mất đi việc làm
  • 2:35 - 2:37
    Chúng ta đang mất đi rất nhiều công việc
  • 2:37 - 2:40
    Thật ra, từ năm 2000 đến 2010
  • 2:40 - 2:44
    5.7 triệu công việc sản xuất đã bị mất
  • 2:45 - 2:48
    Nhưng chúng không bị mất đi
    bởi lý do mà bạn nghĩ đến
  • 2:49 - 2:51
    Mike Johnson ở Toledo, Ohio
  • 2:52 - 2:54
    đã không mất đi công việc của anh ấy
    ở nhà máy
  • 2:54 - 2:57
    bởi Miguel Sanchez ở Monterrey, Mexico
  • 2:57 - 2:58
    Không.
  • 2:58 - 3:00
    Mike mất công việc anh ấy bởi một cái máy
  • 3:02 - 3:05
    87% các công việc sản xuất bị mất
  • 3:05 - 3:08
    đã bị loại bỏ
    bởi vì chúng ta đã có sự tiến bộ
  • 3:08 - 3:10
    trong việc việc sản xuất tự động
  • 3:12 - 3:16
    Nên điều đó nghĩa là
    1 trong 10 việc làm bị mất
  • 3:16 - 3:19
    là vì việc sản xuất ngoài nước
  • 3:20 - 3:22
    Đây không là một hiện tượng của riêng Mỹ
  • 3:22 - 3:23
    Không.
  • 3:23 - 3:25
    Thực ra, tự động hóa đang lan ra
  • 3:25 - 3:27
    trên mọi dây chuyền sản xuất
  • 3:27 - 3:28
    ở nọi nước trên thế giới.
  • 3:30 - 3:31
    Nhưng, tôi hiểu:
  • 3:31 - 3:33
    Nếu bạn vừa mất việc
  • 3:33 - 3:35
    và khi đó bạn đọc báo
  • 3:35 - 3:37
    rằng công ty cũ của bạn
    vừa có một thỏa thuận với Trung Quốc
  • 3:37 - 3:40
    bạn sẽ dễ nghĩ rằng bạn vừa bị thay thế
  • 3:40 - 3:42
    trong một thỏa thuận một đổi một
  • 3:42 - 3:45
    Khi nghe câu chuyện như vậy,
    tôi nghĩ điều mà họ hình dung
  • 3:45 - 3:48
    là thỏa thuận chỉ diễn ra giữa hai nước
  • 3:49 - 3:52
    Nhà sản xuất ở một nước
  • 3:52 - 3:53
    sản xuất sản phẩm và xuất khẩu chúng
  • 3:54 - 3:56
    tới người tiêu dùng ở các nước khác
  • 3:57 - 4:00
    Và nó như là các nước sản xuất thắng
  • 4:00 - 4:03
    và các nước nhập khẩu thua.
  • 4:04 - 4:06
    Tuy nhiên, thực tế có hơi khác.
  • 4:07 - 4:09
    Tôi là nhà cung cấp chuyên nghiệp.
  • 4:09 - 4:11
    Tôi sống và làm việc ở Mexico.
  • 4:13 - 4:14
    Và tôi làm việc ở giữa
  • 4:14 - 4:17
    một mạng kết nối cao của các nhà sản xuất
  • 4:17 - 4:19
    cộng tác trên toàn thế giới
  • 4:19 - 4:22
    để tạo ra nhiều mặt hàng mà ta đang dùng.
  • 4:23 - 4:24
    Điều tôi thấy
  • 4:24 - 4:26
    từ sự tiếp xúc trực tiếp
    ở thành phố Mexico
  • 4:26 - 4:29
    thực ra giống như thế này
  • 4:30 - 4:34
    Đây là sự diễn tả chính xác hơn
    về bản chất của buôn bán
  • 4:35 - 4:37
    Tôi đã có vinh dự để có thể thấy được
  • 4:37 - 4:39
    cách mà nhiều loại hàng hóa được sản suất,
  • 4:39 - 4:42
    từ gậy golf tới máy tính xách tay
  • 4:42 - 4:45
    cho tới máy chủ Internet đến xe ô tô
  • 4:45 - 4:46
    và thậm chí máy bay.
  • 4:47 - 4:48
    Và hãy tin tôi, mọi điều trên
  • 4:48 - 4:50
    không xảy ra trong một đường thẳng.
  • 4:50 - 4:52
    Để tôi cho bạn một ví dụ.
  • 4:54 - 4:58
    Một vài tháng trước, tôi tới thăm nhà máy
  • 4:58 - 5:01
    của một công ty hàng không đa quốc gia
  • 5:01 - 5:02
    ở Querétaro, Mexico.
  • 5:03 - 5:07
    Và phó giám đốc hậu cần
    giới thiệu việc lắp ráp đuôi hoàn chỉnh.
  • 5:07 - 5:12
    Hóa ra việc lắp đuôi là lắp các tấm
  • 5:12 - 5:14
    mà được sản xuất ở Pháp,
  • 5:14 - 5:17
    và được lắp ở Mexico
  • 5:17 - 5:20
    dùng các phụ tùng nhập khẩu từ Mỹ.
  • 5:20 - 5:22
    Khi việc lắp đuôi xong,
  • 5:22 - 5:25
    nó được xuất khẩu theo xe tải đến Canada,
  • 5:25 - 5:27
    đến nhà mấy lắp rắp chính,
  • 5:27 - 5:28
    nơi tất cảđược lắp với nhau
  • 5:28 - 5:30
    cùng với hành nghìn các phần khác
  • 5:30 - 5:33
    như cánh và ghế ngồi
  • 5:33 - 5:36
    và các tấm che trên các của sổ nhỏ.
  • 5:36 - 5:39
    Tất cả đến để trở thành một phần
    của một chiếc máy bay mới
  • 5:39 - 5:41
    Hãy nghĩ về điều đó
  • 5:41 - 5:43
    Những chiếc máy bay mới này
  • 5:43 - 5:45
    trước khi chúng được cất cánh lần đầu tiên
  • 5:45 - 5:48
    chúng đã có nhiều tem trong hộ chiếu
  • 5:48 - 5:50
    hơn cả Angelina Jolie.
  • 5:51 - 5:54
    Phương thức này có mặt trên toàn thế giới
  • 5:54 - 5:57
    để sản xuất nhiều mặt hàng
  • 5:57 - 5:59
    chúng ta dùng hàng ngày
  • 5:59 - 6:02
    từ kem dưỡng da đến máy bay.
  • 6:03 - 6:05
    Khi về nhà tối nay, hãy nhìn trong nhà
  • 6:06 - 6:09
    Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy một cái nhãn:
  • 6:10 - 6:14
    "Được lắp rắp tại Mỹ
    với các bộ phận từ Mỹ và nước ngoài"
  • 6:15 - 6:19
    Nhà kinh tế Micheal Porter
    đã giải thích rất rõ hiện tượng này.
  • 6:20 - 6:25
    Nhiều thập kỷ trước,
    ông nói thứ tốt nhất cho 1 đất nước
  • 6:25 - 6:29
    là tập trung sản xuất hành hóa
    mà đất nước đó sản xuất tốt nhất
  • 6:29 - 6:31
    và trao đổi chúng lấy những thứ khác.
  • 6:32 - 6:35
    Cái được nói tới là sản xuất chia nhỏ,
  • 6:36 - 6:37
    và hiệu suất là điều quan trọng nhất.
  • 6:39 - 6:41
    Bạn có thể nhìn thấy một ví dụ về điều này
  • 6:41 - 6:43
    ở nhà hoặc tại nơi làm việc.
  • 6:44 - 6:46
    Chúng ta hãy xem một ví dụ.
  • 6:46 - 6:48
    Hãy nghĩ về cách nhà của bạn được xây
  • 6:49 - 6:50
    hoặc bếp của bạn được cải tạo.
  • 6:51 - 6:53
    Thông thường, có một nhà thầu chung
  • 6:53 - 6:55
    người chịu trách nhiệm phối hợp các nỗ lực
  • 6:55 - 6:57
    của tất cả các nhà thầu khác nhau:
  • 6:57 - 6:59
    một kiến trúc sư để vẽ kế hoạch,
  • 6:59 - 7:02
    một công ty vận chuyển đất để đào móng,
  • 7:02 - 7:04
    một thợ sửa ống nước, thợ mộc,...
  • 7:05 - 7:07
    Vậy tại sao nhà thầu chung
  • 7:07 - 7:09
    không chọn chỉ một công ty
  • 7:10 - 7:11
    để làm tất cả công việc,
  • 7:11 - 7:12
    Ví dụ, kiến trúc sư?
  • 7:13 - 7:14
    Bởi vì nó ngớ ngẩn
  • 7:15 - 7:17
    Nhà thầu chọn các chuyên gia
  • 7:17 - 7:19
    vì phải mất nhiều năm
  • 7:19 - 7:21
    học và thành thạo
  • 7:21 - 7:24
    làm thế nào để làm mỗi nhiệm vụ cần
    để làm một ngôi nhà hoặc cải tạo nhà bếp,
  • 7:24 - 7:27
    một số người yêu cầu đào tạo đặc biệt.
  • 7:28 - 7:29
    Hãy suy nghĩ về nó:
  • 7:29 - 7:33
    Bạn có muốn kiến trúc sư của bạn
    để lắp nhà vệ sinh của bạn?
  • 7:33 - 7:35
    Tất nhiên là không.
  • 7:35 - 7:38
    Vì vậy, hãy áp dụng quy trình này
    cho hợp tác quốc tế.
  • 7:38 - 7:41
    Các công ty ngày nay
    tập trung vào sản xuất
  • 7:41 - 7:44
    những gì họ sản xuất tốt nhất
    và hiệu quả nhất,
  • 7:44 - 7:46
    và họ trao đổi lấy mọi thứ khác.
  • 7:47 - 7:49
    Điều này có nghĩa là họ dựa
  • 7:49 - 7:54
    vào một mạng lưới toàn cầu, kết nối với
    nhau, phụ thuộc của các nhà sản xuất
  • 7:54 - 7:56
    để sản xuất các sản phẩm này.
  • 7:56 - 7:59
    Trên thực tế, mạng đó được
    kết nối với nhau rất chặt chẽ
  • 7:59 - 8:00
    nó hầu như không thể
  • 8:00 - 8:03
    khi tháo dỡ và sản xuất
    sản phẩm chỉ ở một quốc gia.
  • 8:04 - 8:06
    Chúng ta hãy cùng xem
    mạng kết nối
  • 8:06 - 8:08
    chúng ta đã thấy một vài phút trước,
  • 8:08 - 8:10
    và hãy tập trung vào chỉ một nhánh
  • 8:10 - 8:13
    giữa Hoa Kỳ và Mexico.
  • 8:15 - 8:17
    Viện Wilson nói
    rằng chia sẻ sản xuất đại diện
  • 8:17 - 8:23
    40 phần trăm của nửa nghìn tỷ đô la
    trong thương mại giữa Hoa Kỳ và Mexico.
  • 8:23 - 8:26
    Đó là khoảng 200 tỷ USD,
  • 8:26 - 8:29
    hoặc bằng với GDP của Bồ Đào Nha.
  • 8:30 - 8:32
    Vậy chúng ta hãy tưởng tượng
  • 8:32 - 8:35
    rằng Hoa Kỳ quyết định áp đặt
  • 8:35 - 8:39
    thuế biên giới 20 phần trăm trên tất cả
    các mặt hàng nhập khẩu từ Mexico.
  • 8:40 - 8:41
    Tốt thôi.
  • 8:41 - 8:45
    Nhưng bạn có nghĩ rằng Mexico chỉ là
    sẽ đứng và để cho điều đó xảy ra?
  • 8:46 - 8:48
    Không không đời nào.
  • 8:48 - 8:51
    Vì vậy, để đáp lại,
    họ áp đặt thuế tương tự
  • 8:51 - 8:54
    trên tất cả hàng hoá nhập khẩu từ Hoa Kỳ,
  • 8:55 - 8:57
    và sau đó một trò chơi ăn miếng trả miếng,
  • 8:58 - 9:02
    và 20 phần trăm - chỉ cần tưởng tượng
    rằng 20 phần trăm thuế
  • 9:02 - 9:05
    được thêm vào mọi mặt hàng,
    sản phẩm, thành phần sản phẩm
  • 9:05 - 9:08
    qua lại giữa biên giới,
  • 9:08 - 9:11
    và bạn có thể chịu nhiều hơn
    hơn 40 phần trăm tăng thuế,
  • 9:11 - 9:13
    hay 80 tỷ đô la.
  • 9:14 - 9:16
    Đây không phải lời nói đùa
  • 9:16 - 9:21
    những chi phí này sẽ được đẩy tới
    bạn và tôi.
  • 9:22 - 9:27
    Bây giờ, hãy suy nghĩ về những tác động
    có thể có trên một số sản phẩm,
  • 9:27 - 9:30
    hoặc giá của sản phẩm,
    mà chúng ta mua hàng ngày.
  • 9:31 - 9:35
    Vì vậy, nếu tăng 30 phần trăm trong thuế
    đã thực sự được áp dụng
  • 9:35 - 9:39
    chúng ta có thể sẽ thấy một số
    sự tăng giá khá quan trọng.
  • 9:40 - 9:43
    Một Lincoln MKZ sẽ tăng
    từ 37.000 đô la đến 48.000.
  • 9:45 - 9:48
    Và giá của một Sharp 60-inch HDTV
  • 9:49 - 9:54
    sẽ đi từ 898 đô la lên 1.167 đô la.
  • 9:54 - 9:58
    Và giá của bình kem dưỡng da CVS 16-ounce
  • 9:58 - 10:02
    sẽ đi từ 13 đô la đến 17 đô la.
  • 10:02 - 10:08
    Bây giờ, hãy nhớ, đây chỉ là nhìn
    ở một khía cạnh của chuỗi sản xuất
  • 10:08 - 10:09
    giữa Mỹ và Mexico,
  • 10:09 - 10:12
    nhân điều này ra
    trên tất cả các nhánh,
  • 10:13 - 10:14
    Tác động có thể là rất đáng kể.
  • 10:14 - 10:17
    Bây giờ, chỉ cần suy nghĩ về điều này:
  • 10:17 - 10:20
    ngay cả khi chúng tôi có thể
    tháo dỡ mạng lưới này
  • 10:21 - 10:25
    và sản xuất các sản phẩm
    chỉ trong một quốc gia,
  • 10:25 - 10:27
    mà luôn tiện là dễ nói hơn thực hiện,
  • 10:27 - 10:31
    chúng ta sẽ chỉ
    tiết kiệm hoặc bảo vệ
  • 10:31 - 10:34
    một trong số mười công việc
    sản xuất bị mất.
  • 10:34 - 10:36
    Đúng vậy, bởi vì hãy nhớ,
  • 10:37 - 10:40
    hầu hết các công việc đó, 87 phần trăm,
  • 10:40 - 10:43
    bị mất do cải tiến
    trong năng suất của chính chúng ta.
  • 10:44 - 10:47
    Và thật không may,
    những công việc đó, mất đi là tốt.
  • 10:48 - 10:50
    Vì vậy, câu hỏi thực sự là,
  • 10:51 - 10:53
    liệu có hợp lý khi chúng ta
    đẩy giá lên
  • 10:53 - 10:58
    đến mức mà nhiều người không có khả năng
    chi trả cho hàng hóa cơ bản hàng ngày
  • 10:59 - 11:01
    với mục đích cứu một công việc
  • 11:02 - 11:04
    mà có thể được loại bỏ
    trong một vài năm nữa?
  • 11:06 - 11:08
    Thực tế là chia sẻ sản xuất
  • 11:08 - 11:12
    cho phép chúng ta sản xuất
    sản phẩm chất lượng cao hơn
  • 11:12 - 11:13
    với chi phí thấp hơn.
  • 11:13 - 11:14
    Nó đơn giản như vậy thôi.
  • 11:15 - 11:17
    Nó cho phép chúng ta có được nhiều hơn
  • 11:17 - 11:19
    từ nguồn lực và chuyên môn hạn chế
    mà chúng ta có
  • 11:19 - 11:22
    và cùng một lúc
    được hưởng lợi từ giá thấp hơn.
  • 11:24 - 11:26
    Điều rất quan trọng cần nhớ
  • 11:26 - 11:28
    là để cho sản xuất chia sẻ
    có hiệu quả,
  • 11:28 - 11:34
    nó dựa vào hiệu quả chuyển giao
    nguyên liệu xuyên biên giới,
  • 11:34 - 11:36
    các thành phần và thành phẩm.
  • 11:37 - 11:38
    Vì vậy, hãy nhớ điều này:
  • 11:39 - 11:43
    lần sau bạn nghe ai đó
    cố gắng làm cho bạn nghĩ
  • 11:43 - 11:46
    chủ nghĩa bảo hộ là một thỏa thuận tốt,
  • 11:46 - 11:48
    nó chỉ đơn giản là không.
  • 11:48 - 11:49
    Cảm ơn.
  • 11:49 - 11:52
    (Vỗ tay)
Title:
Lý do đằng sau sự biến mất của công việc sản xuất
Speaker:
Augie Picado
Description:

Chúng ta đã nghe thấy nhiều lời hùng biện gần đây cho thấy các nước như Mỹ đang mất việc làm có giá trị cho các thị trường có chi phí thấp hơn như Trung Quốc, Mexico và Việt Nam - và chủ nghĩa bảo hộ là cách tốt nhất. Nhưng những công việc đó đã không biến mất vì những lý do bạn nghĩ, theo chuyên gia về biên giới và hậu cần Augie Picado. Ông đưa ra cho chúng tôi một sự kiểm tra thực tế về thương mại toàn cầu thực sự như thế nào và làm thế nào chia sẻ sản xuất và mở biên giới giúp chúng ta làm cho sản phẩm có chất lượng cao hơn với chi phí thấp hơn.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:02

Vietnamese subtitles

Revisions