Joshua Prager: In search of the man who broke my neck

Khi Joshua Prager 19 tuổi, một vụ tai nạn xe buýt kinh hoàng đã khiến anh bị liệt nửa người. Anh trở lại Israel hai mươi mốt năm sau để tìm lại người lái xe đã đảo lộn hoàn toàn thế giới của anh. Trong câu chuyện như bị thôi miên về buổi gặp gỡ của họ, Prager đưa ra câu hỏi về bản chất, sự khuyến khích, sự đánh lừa bản thân và số mệnh.

một năm trước, tôi đã thuê một chiếc xe ở Jerusalem

tìm một người đàn ông tôi chưa từng gặp

nhưng người đó đã thay đổi cuộc đời tôi

tôi không có số điện thoại của ông ta để báo rằng tôi sẽ đến

tôi không có một địa chỉ chính xác

nhưng tôi biết tên ông ta là Abed

Tôi biết ông ta sống ở một thị trấn 15000 dân, Kfar Kara

và tôi biết 21 năm trước ngay ngoài thành phố này,

ông ta đã làm gãy cổ tôi.

và thế là vào một buổi sáng u ám tháng một, tôi hướng về phía bắc

trên một chiếc Chevy bạc tìm một người đàn ông và chút bình yên .

con đường thoải dài và tôi ra khỏi Jerusalem

sau đó vòng qua nơi có chiếc xe tải xanh của ông ta

đang nặng nề với bốn tấn đá lát nền

lạng với tốc độ lớn qua góc phía sau bên trái

chiếc xe buýt nhỏ có tôi ngồi

lúc đó tôi 19 tuổi

Tôi đã cao lên được 5 inch và hít đất được khoảng 20000 cái

trong 8 tháng, và đêm trước tai nạn

tôi đã rất hạnh phúc với cơ thể mới của mình

chơi bóng rổ với bạn

trong vài tiếng vào một buổi sáng tinh mơ tháng Năm

tôi nắm quả bóng trong lòng bàn tay phải to lớn của mình

và khi bàn tay đó chạm vành rổ, tôi cảm thấy như mình là vô địch

Tôi xuống xe buýt đi lấy chiếc bánh pizza mà mình vừa thắng ở sân bóng

tôi đã không nhìn thấy Abed đang đến.

Từ chỗ tôi ngồi, tôi đang nhìn thấy một thành phố bằng đá

trên đỉnh đồi, sáng lên trong ánh trời chiều,

khi từ phía sau vang lên một tiếng nổ lớn

to như một vụ đánh bom bạo lực.

Đầu tôi đập vào thành chiếc ghế đỏ mà tôi ngồi

Màng nhĩ tôi nổ tung. Giày văng tứ tung.

Tôi cũng văng ra và đầu tôi lắc lư trên cái cổ gãy

và khi tôi rơi xuống đất, tôi đã liệt cả tay chân.

Trong suốt những tháng tiếp đó, tôi học cách tự thở

rồi học cách ngồi, cách đứng và đi lại,

nhưng giờ thân thể tôi đã bị chia dọc.

tôi bị liệt nửa người và đã trở về nhà ở New York,

tôi đã sử dụng xe lăn trong suốt bốn năm học đại học .

Tốt nghiệp xong, tôi trở lại Jerusalem trong một năm.

Ở đó tôi đã đứng lên từ xe lăn mãi mãi

tôi đã đi nhờ dùng gậy và tôi nhớ lại

tìm lại những người hành khách đi cùng chuyến xe buýt đó

những bức ảnh của vụ đâm xe

và khi tôi thấy bức ảnh này,

tôi đã không thấy một cơ thể đầy máu me và bất động

Tôi đã thấy một vóc dáng khỏe mạnh từ một góc cơ đen ta của vai trái

và tôi tiếc thương rằng nó đã mất

và tiếc thương cho những gì tôi chưa làm

nhưng giờ thì không thể được nữa rồi

Sau đó, tôi đọc bản khai báo mà Abed đưa

buổi sáng sau vụ tai nạn

về việc đi làn đường bên phải trên xa lộ hướng đi Jerusalem

Đọc những lời lẽ của ông ta, tôi tức tối vô cùng

Đó là lần đầu tiên tôi cảm thấy bực tức với người này,

và nó xuất phát từ ý nghĩ kỳ diệu

Trên tờ giấy khô ráo đó,

vụ tai nạn dường như chưa từng xảy ra

Abed đã có thể vòng qua trái

nếu thế thì tôi đã có thể ông ta vèo qua cửa sổ

và tôi đã có thể còn nguyên vẹn

"Cẩn thận, Abed, coi chừng. Chậm lại"

Nhưng Abed đã không đi chậm lại,

trên tờ giấy khô ráo đó, cổ của tôi lại gãy một lần nữa

và một lần nữa, tôi nằm lại đó, không chút bực bội.

Tôi quyết định tìm Abed,

và cuối cùng tôi đã gặp được

ông ta trả lời câu chào tiếng Do Thái của tôi với giọng lãnh đạm

Có vẻ như ông ta cũng đã đợi điện thoại của tôi

Và có lẽ, đúng thế.

Tôi quên chưa kể đến hồ sơ lái xe trước đó của Abed

27 vụ vi phạm khi đến tuổi 25

vụ cuối cùng, ông ta không chuyển về số thấp trong ngày 1/5 đó

và tôi cũng quên chưa nói tới hồ sơ của tôi

liệt cả chân và tay, các ống thông dẫn tiểu

tâm trạng bất an và mất mát

và khi Abed nói về việc ông ta đã bị đau thế nào do vụ đâm xe

Tôi đã không nói là tôi biết từ báo cáo của cảnh sát

rằng ông ta đã không bị chấn thương nghiêm trọng

Tôi nói tôi muốn gặp

Abed nói tôi nên gọi lại sau vài tuần,

và khi tôi gọi lại, một đoạn thoại nói

không liên lạc được với số của ông ta,

Tôi để Abed và vụ tai nạn vào dĩ vãng

Rất nhiều năm qua đi.

Tôi đi lại bằng gậy và mắt cá chân căng cứng ra, còn lưng thì đau

trên những hành trình qua 6 địa lục.

Tôi tập ném cao bóng trong một trò chơi nhẹ nhàng hàng tuần

và tôi bắt đầu ở Công viên Trung tâm,

rồi sống ở New York, tôi trở thành nhà báo và một nhà văn,

đánh chữ hàng trăm hàng nghìn chữ chỉ với một ngón tay.

Một người bạn chỉ ra với tôi rằng tất cả những câu chuyện lớn lao của tôi

phản ảnh chính tôi, mỗi câu chuyện đó xoay quanh một cuộc đời

đã thay đổi mãi mãi,

mang nợ, nếu không phải là vụ tai nạn, thì là sự thừa kế

cái liệng bay của con dơi, cái sập của cửa chớp, việc bắt giữ.

Mỗi chúng ta đều có khoảng trước và sau

Tôi đã phải chiến đấu rất nhiều cho cái khoảng sau đó.

Nhưng Abed vẫn ở trong tâm trí tôi, khi năm ngoái

tôi quay lại Israel để viết về vụ tai nạn,

và cuốn sách tôi đã viết có tên là "HALF-LIFE"

lúc đó gần hoàn thành, tôi nhận ra

tôi vẫn muốn gặp Abed,

và cuối cùng, tôi hiểu ra vì sao:

để nghe người đàn ông đó nói hai từ: Xin lỗi.

Người ta xin lỗi vì những điều nhỏ hơn thế

Thế là tôi hỏi qua công an để biết rằng Abed vẫn còn sống

đâu đó trong cùng thành phố của ông ta

Tôi lái xe đi gặp ông ta với một chậu hoa hồng vàng để ở ghế sau xe ô tô,

bỗng nhiên những bông hoa có vẻ gợi ý

thế nên tặng cái gì cho người đã làm gãy cổ của bạn nhỉ?

(Cười)

Tôi dừng lại ở thi trấn Abu Ghosh,

và mua một bịch kẹo dẻo Thổ Nhĩ Kỳ

vị hoa hồng rắc hạt dẻ cười. Tốt rồi.

Trở lại xa lộ 1, tôi hình dung những gì đang đợi phía trước

Abed có thể ôm tôi, Abed có thể nhổ vào mặt tôi.

Abed có thể nói: "Tôi xin lỗi''

Sau đó tôi bắt đầu băn khoăn, vì tôi có rất nhiều thời gian trước khi gặp

cuộc đời tôi đã có thể khác như thế nào

nếu như người đàn ông này không làm tôi bị thương tật

nếu như gien của tôi đã nhận được những sự giúp đỡ khác thế

Tôi đã có thể là ai?

Liệu tôi có là người trước khi bị tai nạn,

trước khi con đường này phân chia đời tôi như gáy của một quyển sách?

Liệu tôi có là những gì đã xảy ra với mình?

Liệu tất cả chúng ta có là kết quả của những gì xảy ra với mình,

sự phản bội hôn nhân hay tình yêu

tiền tài thừa kế?

Liệu chúng ta thay cho cơ thể, bẩm sinh là thiên phú hay thiếu sót?

Có vẻ như chúng ta không thể là gì hơn ngoài di truyền và kinh nghiệm sống

nhưng làm sao để tách bạch cái này với cái kia?

Như Yeat đã đưa ra câu hỏi căn bản,

''Ôi, thân thể lướt thoe nhạc, ánh nhìn tươi sáng,

sao ta tách được người vũ công khỏi điệu nhạc?

Tôi đã lái xe khoảng một giờ

khi tôi nhìn vào gương chiếu hậu, tôi thấy ánh nhìn tươi sáng của mình

Ánh sáng luôn trong đôi mắt màu xanh nước biển của tôi

Sự thiên lệch và tính bốc đồng đã đẩy tôi đi tới

như khi tôi, một đứa bé cố lần tới một con thuyền để đi vào hồ Chicago,

nó cũng đẩy tôi đi tới, khi ở tuổi thiếu niên

tôi nhảy vào vịnh Cape Cod ngay vừa sau một trận bão

Nhưng tôi cũng thấy sự phản chiếu

rằng nếu Abed đã không làm tôi tàn tật,

tôi có thể bây giờ, rất có khả năng, là một bác sĩ

một người chồng và một người cha.

Tôi có thể đã không chứa chất tâm tư nhiều về thời gian và cái chết

và à, tôi có thể không bị tàn tật,

không bị chịu đựng hàng nghìn vận rủi

những đợt co quắp của năm ngón tay, những vết mẻ của răng

khi cắn vào đủ thứ

một bàn tay cứng quèo không thể mở ra

Người vũ công và điệu nhạc thật sự quấn bện vào nhau rồi.

Đã gần 11 giờ khi tôi rẽ qua đường bên phải

về hướng Afula, vượt qua một mỏ đá lớn

và sắp đến Kfar Kara.

Tôi cảm thấy cái nhói đau của thần kinh.

Nhưng radio đang chơi Sô-panh, bảy bản mazuka tuyệt đẹp

Tôi rẽ vào một lối gần một trạm xăng

nghe nhạc và bình tâm lại

Tôi đã nghe nói ở thị trấn Ả rập

người ta chỉ cần nhắc đến tên địa danh

thì nó sẽ được ghi lại

Tôi đang nhắc đến Abed và tôi

ghi lại một cách cẩn trọng rằng tôi ở đây trong bình thản

đối với những người trong thị trấn này,

khi tôi gặp Mohamed bên ngoài một bưu điện vào buổi trưa

Anh ấy lắng nghe tôi

Bạn biết đấy, thường khi nói truyện với người khác

tôi tự hỏi khi nào tôi kết thúc ở đâu và sự tàn tật bắt đầu

vì rất nhiều người nói với tôi rằng họ không nói với ai cả

Rất nhiều người khóc.

Một ngày, sau khi một người phụ nữ tôi gặp trên phố cũng làm như thế

sau đó tôi hỏi bà ấy sao lại thế

bà ấy nói với tôi rằng, với tất cả trái tim, nước mắt của bà ấy

xuất phát từ điều tôi hạnh phúc và mạnh mẽ

nhưng cũng vì tôi mong manh nữa.

Tôi nghe những lời của bà ấy, có lẽ nó đúng

Tôi đã là tôi

nhưng giờ tôi cũng tôi mặc dù bị khập khiễng,

đó là điều mà khiến tôi trở thành tôi của tôi bây giờ

Mohamed nói với tôi

những điều mà có lẽ anh ấy không nói với người lạ.

Anh ấy đưa tôi tới một ngôi nhà trát vữa, rồi đi mất

Còn tôi ngồi suy ngẫm nên nói gì

một người phụ nữ mặc khăn và áo choàng đen đi tới

Tôi bước ra khỏi xe và nói: "Shalom"

rồi giới thiệu về mình

Bà nói với tôi rằng chồng bà Abed

bốn giờ nữa sẽ đi làm về

Tiếng Do Thái của bà không tốt lắm, sau đó bà thú thật

bà nghĩ tôi là người đến lắp đặt Internet

(Cười)

Tôi lái xe đi và quay lại lúc 4.30

nhờ những ngọn tháp ở thánh đường Hồi giáo dọc đường

tôi tìm được đường quay lại

Khi tôi tiến gần tới cửa chính

Abed thấy tôi, mặc quần jeans, áo thô, chống gậy

tôi thấy Abed, một người trông bình thường và tầm thước

Ông ta mặc đồ trắng đen, tất giày cao cổ

quần thun, áo len khoang

mũ len sọc kéo che cả trán

Ông ta đợi tôi. Mohamed đã gọi điện

Thế là, chúng tôi bắt tay, và cười

Tôi đưa ông ta quà tặng

và ông ta nói tôi là khách của ông ta

Rồi chúng tôi ngồi cạnh nhau trên cái ghế bành bọc vải

Abed nói lại ngay

câu chuyện đau buồn ông ta đã bắt đầu nói qua điện thoại

16 năm về trước

Lúc đó ông ta mới có phẫu thuật mắt, ông ta nói

Ông ta cũng có vấn đề với bên sườn và chân

À, và ông ta bị mất răng trong vụ tai nạn

Tôi có ước được nhìn thấy ông ta bị bỏ răng đi không?

Abed sau đó đứng dậy và bật ti vi lên

để tôi không bị trơ trọi khi ông ta ra khỏi phòng

sau đó trở lại với những bức ảnh vụ tai nạn

và bằng lái xe cũ của ông ta.

"Tôi trước trông cũng bảnh" ông ta nói

Và chúng tôi nhìn vào thẻ căn cước dán ép của ông ta

Abed trông chắc chắc hơn là đẹp trai

với mái tóc đen dày và khuôn mặt đầy và cái cổ to

Đó là người thanh niên vào ngày 16 tháng 5, 1990

đã làm gãy hai cái cổ, trong đó có cổ của tôi

làm biến dạng một cái sọ và cướp đi một mạng sống.

21 năm sau, ông ta gầy hơn vợ mình

da mặt chảy xệ

khi nhìn Abed nhìn vào thời tuổi trẻ của mình

tôi nhớ về bản thân mình nhìn ảnh thời trai trẻ của tôi

sau vụ tai nạn, và nhận thấy ông ta đang hoài niệm

"Vụ tai nạn đã thay đổi cuộc sống của chúng ta'' tôi nói

Abed sau đó cho tôi xem bức ảnh của chiếc xe tải tan nát

và nói vụ tai nạn là do lỗi của người lái xe buýt

đi ở làn bên trái, người không cho ông ta vượt

Tôi không muốn chỉnh sửa về vụ tai nạn với Abed

Tôi mong muốn một điều đơn giản hơn thế

đổi lấy món đồ ngọt Thổ Nhĩ Kỳ lấy hai từ và ra về

Nhưng tôi không chỉ ra rằng trong bản khai báo

buổi sáng sau vụ tai nạn

Abed không hề nhắc đến người lái xe buýt.

Tôi đã im lặng. Tôi im lặng bởi lẽ tôi không đến vì sự thật

Tôi đã đến vì sự ăn năn

Và tôi đi tìm sự hối lỗi

rồi ném cái sự thật đó cùng với chiếc xe buýt

"Tôi hiểu'' tôi nói ''rằng vụ tai nạn không phải là lỗi của ông

nhưng ông có thấy buồn khi người khác phải chịu đựng không?"

Abed nói nhanh ba từ,

''Vâng, tôi chịu đựng''

Sau đó Abed nói cho tôi biết ông chịu đựng thế nào

Ông ta đã sống một cuộc sống vô đạo trước vụ tai nạn

và rồi Chúa ban lệnh để vụ tai nạn xảy ra

nhưng giờ, ông ngoan đạo, nên Chúa hài lòng

Đúng lúc đó, Chúa lại can thiệp

tin tức trên ti vi về một vụ đâm xe vài giờ trước đó

đã giết 3 người ở mạn phía bắc

Chúng tôi nhìn vào đống đổ nát

"Lạ nhỉ" tôi nói

"Lạ thật" ông ta đồng tình

Lúc đó ý nghĩ của tôi là, tại đường 804

những thủ phạm và những nạn nhân

cùng có nghĩa vụ do một vụ tai nạn

Một vài người, giống như Abed, đã quên ngày đó

Một vài người, giống như tôi, vẫn còn nhớ

Bản tin kết thúc và Abed nói

"Thật đáng tiếc" ông ta nói " cảnh sát

ở đất nước này không cứng rắn đủ đối với bọn tài xế kém''

Tôi thật sự lúng túng

Abed đã nói một điều phi thường

Có phải nó thể hiện rằng ông ta đang bào chữa cho mình trong vụ tại nạn không?

Đó có phải là bằng chứng của tội lỗi, một sự khẳng định

rằng ông ta đã nên bị bỏ tù lâu hơn?

Ông ta bị tù sáu tháng, mất thẻ lái xe tải vĩnh viễn

Tôi quên mất sự liều lĩnh lúc đó

''Ừm, Abed'' tôi nói

''Tôi nghĩ ông có một vài vấn đề với lái xe trước vụ tai nạn''

''À'' ông ta nói ''một lần tôi đi quá tốc độ 60 trên đường chỉ cho 40''

thế 27 lần vi phạm

vượt đèn đỏ, lái xe quá tốc độ,

đi sai làn đường

và cuối cùng, lao thẳng xe xuống dốc

chỉ còn là một lỗi vi phạm.

Lúc đó thì tôi hiểu rằng bất kể thực tế có cay nghiệt đến đâu

con người sẽ vẫn tự ru mình trong những mô ta êm dịu

Con dê trở thành anh hùng. Thủ phạm trở thành nạn nhân.

Lúc đó tôi hiểu rằng Abed sẽ không bao giờ xin lỗi.

Abed và tôi ngồi uống cà phê

Chúng tôi ngồi 90 phút với nhau

và giờ ông ta trong mắt tôi

không hẳn là người xấu

cũng chẳng hẳn là người tốt

Ông ta là một người hạn chế

ông ta đang tự thấy ông ta tử tế với tôi

qua cử chỉ gật đầu kiểu Do Thái

ông ta nói với tôi rằng tôi sẽ sống tới 120 tuổi

Nhưng quả thật khó khăn cho tôi khi liên hệ giữa

một người đã hoàn toàn rửa sạch tay sau những điều tội lỗi ông ta đã làm

với một người mà cuộc đời không bị tra xét

ông ta còn nói ông ta nghĩ rằng có hai người bị chết trong vụ tai nạn.

Có quá nhiều điều tôi muốn nói với Abed

Tôi mong nói với ông ta, liệu ông ta có nhận thấy sự tàn tật của tôi không

cũng là dễ hiểu

với những người ngạc nhiên một cách sai lầm

trước những người như tôi, mỉm cười khi chúng tôi đi khập khiễng

Người ta không biết rằng chúng tôi đã sống qua những điều khủng khiếp hơn

rằng vấn đề trái tim bị tổn thương ghê ghớm còn hơn cả chiếc xe tải chạy trốn

rằng vấn đề trong tâm trí còn nặng nề hơn

thêm những tổn thương, hàng trăm cái cổ bị gãy,

tôi ước có thể nói với ông ta rằng những điều tạo thành chúng ta

hầu hết chúng ta

không phải là tâm trí , không phải là cơ thể

và không phải là những gì xảy đến với chúng

mà là việc chúng ta phản ứng thế nào với những điều xảy đến

Như nhà tâm lý học Viktor Frankl đã viết

''Điều cuối cùng của tự do của nhân loại:

đó là việc lựa chọn thái độ ra sao trong bất kỳ hoàn cảnh nào"

Tôi ước có thể nói với ông ta rằng, không chỉ người bị liệt

và người gây ra nó phải tiến triển và tương thích với thực tế

mà là tất cả chúng ta

Những người già, lo lắng, li dị, hói đầu

người phá sản , tất cả mọi người

Tôi ước có thể nói với ông ta rằng người ta không cần phải nói

một điều xấu xa là tốt

rằng vụ tai nạn là do Chúa, nên vụ tai nạn là tốt

một cái cổ bị gãy là tốt

Người ta có hể nói rằng điều xấu xa thật sự tồi tệ

nhưng thế giới tự nhiên này vẫn còn những điều tuyệt diệu.

Tôi ước có thể nói với ông ta rằng, cuối cùng, nhiệm vụ của chúng ta là rất rõ

Chúng ta phải đứng lên từ những điều rủi ro

Chúng ta phải được sống trong cái tốt và tận hưởng cái tốt

học hành, làm việc, trải nghiệm, tình bạn, ôi tình bạn

cộng đồng và tình yêu

Nhưng trên hết, tôi ước có thể nói với ông ta rằng

như Herman Melville đã viết

chìm sâu trong hơi ấm tình thân

một phần nhỏ bạn vẫn bị giá lạnh

bởi không có giá trị nào trên thế giới này

không chỉ đơn thuần là sự tương phản''

Vâng, tương phản

Nếu bạn quan tâm tới những điều bạn không có

có lẽ bạn thật sự quan tâm tới những điều bạn có

và nếu những vị chúa thật sự tốt bụng, bạn có thể thật sự tận hưởng những gì bạn có

Đó là món quà duy nhất bạn có thể nhận

nếu bạn chịu đựng bất kỳ sự tồn tại nào

Bạn biết về cái chết, vậy hãy thức dậy mỗi sáng

với nhịp đập sẵn sàng cho cuộc sống

Đâu đó trong bạn có thể giá lạnh

và đâu đó phần khác trong bạn đang thật sự tận hưởng sự ấm áp

hoặc ngay cả sự giá lạnh

Một buổi sáng, rất lâu sau vụ tai nạn

tôi vấp vào một hòn đá và bên dưới chân trái của tôi

có một cơn đau lạnh giá, tâm trí tôi thức tỉnh

Thật tuyệt vời, một cơn tuyết rơi

Nhưng tôi đã không những điều này với Abed

Tôi chỉ nói với ông ta rằng ông ta đã giết một người, không phải hai

Tôi nói cho ông ta tên của người thiệt mạng

và sau đó tôi nói "Xin chào''

Cảm ơn

(Vỗ tay)

Xin cảm ơn rất nhiều

(Vỗ tay)