một năm trước, tôi đã thuê một chiếc xe ở Jerusalem
tìm một người đàn ông tôi chưa từng gặp
nhưng người đó đã thay đổi cuộc đời tôi
tôi không có số điện thoại của ông ta để báo rằng tôi sẽ đến
tôi không có một địa chỉ chính xác
nhưng tôi biết tên ông ta là Abed
Tôi biết ông ta sống ở một thị trấn 15000 dân, Kfar Kara
và tôi biết 21 năm trước ngay ngoài thành phố này,
ông ta đã làm gãy cổ tôi.
và thế là vào một buổi sáng u ám tháng một, tôi hướng về phía bắc
trên một chiếc Chevy bạc tìm một người đàn ông và chút bình yên .
con đường thoải dài và tôi ra khỏi Jerusalem
sau đó vòng qua nơi có chiếc xe tải xanh của ông ta
đang nặng nề với bốn tấn đá lát nền
lạng với tốc độ lớn qua góc phía sau bên trái
chiếc xe buýt nhỏ có tôi ngồi
lúc đó tôi 19 tuổi
Tôi đã cao lên được 5 inch và hít đất được khoảng 20000 cái
trong 8 tháng, và đêm trước tai nạn
tôi đã rất hạnh phúc với cơ thể mới của mình
chơi bóng rổ với bạn
trong vài tiếng vào một buổi sáng tinh mơ tháng Năm
tôi nắm quả bóng trong lòng bàn tay phải to lớn của mình
và khi bàn tay đó chạm vành rổ, tôi cảm thấy như mình là vô địch
Tôi xuống xe buýt đi lấy chiếc bánh pizza mà mình vừa thắng ở sân bóng
tôi đã không nhìn thấy Abed đang đến.
Từ chỗ tôi ngồi, tôi đang nhìn thấy một thành phố bằng đá
trên đỉnh đồi, sáng lên trong ánh trời chiều,
khi từ phía sau vang lên một tiếng nổ lớn
to như một vụ đánh bom bạo lực.
Đầu tôi đập vào thành chiếc ghế đỏ mà tôi ngồi
Màng nhĩ tôi nổ tung. Giày văng tứ tung.
Tôi cũng văng ra và đầu tôi lắc lư trên cái cổ gãy
và khi tôi rơi xuống đất, tôi đã liệt cả tay chân.
Trong suốt những tháng tiếp đó, tôi học cách tự thở
rồi học cách ngồi, cách đứng và đi lại,
nhưng giờ thân thể tôi đã bị chia dọc.
tôi bị liệt nửa người và đã trở về nhà ở New York,
tôi đã sử dụng xe lăn trong suốt bốn năm học đại học .
Tốt nghiệp xong, tôi trở lại Jerusalem trong một năm.
Ở đó tôi đã đứng lên từ xe lăn mãi mãi
tôi đã đi nhờ dùng gậy và tôi nhớ lại
tìm lại những người hành khách đi cùng chuyến xe buýt đó
những bức ảnh của vụ đâm xe
và khi tôi thấy bức ảnh này,
tôi đã không thấy một cơ thể đầy máu me và bất động
Tôi đã thấy một vóc dáng khỏe mạnh từ một góc cơ đen ta của vai trái
và tôi tiếc thương rằng nó đã mất
và tiếc thương cho những gì tôi chưa làm
nhưng giờ thì không thể được nữa rồi
Sau đó, tôi đọc bản khai báo mà Abed đưa
buổi sáng sau vụ tai nạn
về việc đi làn đường bên phải trên xa lộ hướng đi Jerusalem
Đọc những lời lẽ của ông ta, tôi tức tối vô cùng
Đó là lần đầu tiên tôi cảm thấy bực tức với người này,
và nó xuất phát từ ý nghĩ kỳ diệu
Trên tờ giấy khô ráo đó,
vụ tai nạn dường như chưa từng xảy ra
Abed đã có thể vòng qua trái
nếu thế thì tôi đã có thể ông ta vèo qua cửa sổ
và tôi đã có thể còn nguyên vẹn
"Cẩn thận, Abed, coi chừng. Chậm lại"
Nhưng Abed đã không đi chậm lại,
trên tờ giấy khô ráo đó, cổ của tôi lại gãy một lần nữa
và một lần nữa, tôi nằm lại đó, không chút bực bội.
Tôi quyết định tìm Abed,
và cuối cùng tôi đã gặp được
ông ta trả lời câu chào tiếng Do Thái của tôi với giọng lãnh đạm
Có vẻ như ông ta cũng đã đợi điện thoại của tôi
Và có lẽ, đúng thế.
Tôi quên chưa kể đến hồ sơ lái xe trước đó của Abed
27 vụ vi phạm khi đến tuổi 25
vụ cuối cùng, ông ta không chuyển về số thấp trong ngày 1/5 đó
và tôi cũng quên chưa nói tới hồ sơ của tôi
liệt cả chân và tay, các ống thông dẫn tiểu
tâm trạng bất an và mất mát
và khi Abed nói về việc ông ta đã bị đau thế nào do vụ đâm xe
Tôi đã không nói là tôi biết từ báo cáo của cảnh sát
rằng ông ta đã không bị chấn thương nghiêm trọng
Tôi nói tôi muốn gặp
Abed nói tôi nên gọi lại sau vài tuần,
và khi tôi gọi lại, một đoạn thoại nói
không liên lạc được với số của ông ta,
Tôi để Abed và vụ tai nạn vào dĩ vãng
Rất nhiều năm qua đi.
Tôi đi lại bằng gậy và mắt cá chân căng cứng ra, còn lưng thì đau
trên những hành trình qua 6 địa lục.
Tôi tập ném cao bóng trong một trò chơi nhẹ nhàng hàng tuần
và tôi bắt đầu ở Công viên Trung tâm,
rồi sống ở New York, tôi trở thành nhà báo và một nhà văn,
đánh chữ hàng trăm hàng nghìn chữ chỉ với một ngón tay.
Một người bạn chỉ ra với tôi rằng tất cả những câu chuyện lớn lao của tôi
phản ảnh chính tôi, mỗi câu chuyện đó xoay quanh một cuộc đời
đã thay đổi mãi mãi,
mang nợ, nếu không phải là vụ tai nạn, thì là sự thừa kế
cái liệng bay của con dơi, cái sập của cửa chớp, việc bắt giữ.
Mỗi chúng ta đều có khoảng trước và sau
Tôi đã phải chiến đấu rất nhiều cho cái khoảng sau đó.
Nhưng Abed vẫn ở trong tâm trí tôi, khi năm ngoái
tôi quay lại Israel để viết về vụ tai nạn,
và cuốn sách tôi đã viết có tên là "HALF-LIFE"
lúc đó gần hoàn thành, tôi nhận ra
tôi vẫn muốn gặp Abed,
và cuối cùng, tôi hiểu ra vì sao:
để nghe người đàn ông đó nói hai từ: Xin lỗi.
Người ta xin lỗi vì những điều nhỏ hơn thế
Thế là tôi hỏi qua công an để biết rằng Abed vẫn còn sống
đâu đó trong cùng thành phố của ông ta
Tôi lái xe đi gặp ông ta với một chậu hoa hồng vàng để ở ghế sau xe ô tô,
bỗng nhiên những bông hoa có vẻ gợi ý
thế nên tặng cái gì cho người đã làm gãy cổ của bạn nhỉ?
(Cười)
Tôi dừng lại ở thi trấn Abu Ghosh,
và mua một bịch kẹo dẻo Thổ Nhĩ Kỳ
vị hoa hồng rắc hạt dẻ cười. Tốt rồi.
Trở lại xa lộ 1, tôi hình dung những gì đang đợi phía trước
Abed có thể ôm tôi, Abed có thể nhổ vào mặt tôi.
Abed có thể nói: "Tôi xin lỗi''
Sau đó tôi bắt đầu băn khoăn, vì tôi có rất nhiều thời gian trước khi gặp
cuộc đời tôi đã có thể khác như thế nào
nếu như người đàn ông này không làm tôi bị thương tật
nếu như gien của tôi đã nhận được những sự giúp đỡ khác thế
Tôi đã có thể là ai?
Liệu tôi có là người trước khi bị tai nạn,
trước khi con đường này phân chia đời tôi như gáy của một quyển sách?
Liệu tôi có là những gì đã xảy ra với mình?
Liệu tất cả chúng ta có là kết quả của những gì xảy ra với mình,
sự phản bội hôn nhân hay tình yêu
tiền tài thừa kế?
Liệu chúng ta thay cho cơ thể, bẩm sinh là thiên phú hay thiếu sót?
Có vẻ như chúng ta không thể là gì hơn ngoài di truyền và kinh nghiệm sống
nhưng làm sao để tách bạch cái này với cái kia?
Như Yeat đã đưa ra câu hỏi căn bản,
''Ôi, thân thể lướt thoe nhạc, ánh nhìn tươi sáng,
sao ta tách được người vũ công khỏi điệu nhạc?
Tôi đã lái xe khoảng một giờ
khi tôi nhìn vào gương chiếu hậu, tôi thấy ánh nhìn tươi sáng của mình
Ánh sáng luôn trong đôi mắt màu xanh nước biển của tôi
Sự thiên lệch và tính bốc đồng đã đẩy tôi đi tới
như khi tôi, một đứa bé cố lần tới một con thuyền để đi vào hồ Chicago,
nó cũng đẩy tôi đi tới, khi ở tuổi thiếu niên
tôi nhảy vào vịnh Cape Cod ngay vừa sau một trận bão
Nhưng tôi cũng thấy sự phản chiếu
rằng nếu Abed đã không làm tôi tàn tật,
tôi có thể bây giờ, rất có khả năng, là một bác sĩ
một người chồng và một người cha.
Tôi có thể đã không chứa chất tâm tư nhiều về thời gian và cái chết
và à, tôi có thể không bị tàn tật,
không bị chịu đựng hàng nghìn vận rủi
những đợt co quắp của năm ngón tay, những vết mẻ của răng
khi cắn vào đủ thứ
một bàn tay cứng quèo không thể mở ra
Người vũ công và điệu nhạc thật sự quấn bện vào nhau rồi.
Đã gần 11 giờ khi tôi rẽ qua đường bên phải
về hướng Afula, vượt qua một mỏ đá lớn
và sắp đến Kfar Kara.
Tôi cảm thấy cái nhói đau của thần kinh.
Nhưng radio đang chơi Sô-panh, bảy bản mazuka tuyệt đẹp
Tôi rẽ vào một lối gần một trạm xăng
nghe nhạc và bình tâm lại
Tôi đã nghe nói ở thị trấn Ả rập
người ta chỉ cần nhắc đến tên địa danh
thì nó sẽ được ghi lại
Tôi đang nhắc đến Abed và tôi
ghi lại một cách cẩn trọng rằng tôi ở đây trong bình thản
đối với những người trong thị trấn này,
khi tôi gặp Mohamed bên ngoài một bưu điện vào buổi trưa
Anh ấy lắng nghe tôi
Bạn biết đấy, thường khi nói truyện với người khác
tôi tự hỏi khi nào tôi kết thúc ở đâu và sự tàn tật bắt đầu
vì rất nhiều người nói với tôi rằng họ không nói với ai cả
Rất nhiều người khóc.
Một ngày, sau khi một người phụ nữ tôi gặp trên phố cũng làm như thế
sau đó tôi hỏi bà ấy sao lại thế
bà ấy nói với tôi rằng, với tất cả trái tim, nước mắt của bà ấy
xuất phát từ điều tôi hạnh phúc và mạnh mẽ
nhưng cũng vì tôi mong manh nữa.
Tôi nghe những lời của bà ấy, có lẽ nó đúng
Tôi đã là tôi
nhưng giờ tôi cũng tôi mặc dù bị khập khiễng,
đó là điều mà khiến tôi trở thành tôi của tôi bây giờ
Mohamed nói với tôi
những điều mà có lẽ anh ấy không nói với người lạ.
Anh ấy đưa tôi tới một ngôi nhà trát vữa, rồi đi mất
Còn tôi ngồi suy ngẫm nên nói gì
một người phụ nữ mặc khăn và áo choàng đen đi tới
Tôi bước ra khỏi xe và nói: "Shalom"
rồi giới thiệu về mình
Bà nói với tôi rằng chồng bà Abed
bốn giờ nữa sẽ đi làm về
Tiếng Do Thái của bà không tốt lắm, sau đó bà thú thật
bà nghĩ tôi là người đến lắp đặt Internet
(Cười)
Tôi lái xe đi và quay lại lúc 4.30
nhờ những ngọn tháp ở thánh đường Hồi giáo dọc đường
tôi tìm được đường quay lại
Khi tôi tiến gần tới cửa chính
Abed thấy tôi, mặc quần jeans, áo thô, chống gậy
tôi thấy Abed, một người trông bình thường và tầm thước
Ông ta mặc đồ trắng đen, tất giày cao cổ
quần thun, áo len khoang
mũ len sọc kéo che cả trán
Ông ta đợi tôi. Mohamed đã gọi điện
Thế là, chúng tôi bắt tay, và cười
Tôi đưa ông ta quà tặng
và ông ta nói tôi là khách của ông ta
Rồi chúng tôi ngồi cạnh nhau trên cái ghế bành bọc vải
Abed nói lại ngay
câu chuyện đau buồn ông ta đã bắt đầu nói qua điện thoại
16 năm về trước
Lúc đó ông ta mới có phẫu thuật mắt, ông ta nói
Ông ta cũng có vấn đề với bên sườn và chân
À, và ông ta bị mất răng trong vụ tai nạn
Tôi có ước được nhìn thấy ông ta bị bỏ răng đi không?
Abed sau đó đứng dậy và bật ti vi lên
để tôi không bị trơ trọi khi ông ta ra khỏi phòng
sau đó trở lại với những bức ảnh vụ tai nạn
và bằng lái xe cũ của ông ta.
"Tôi trước trông cũng bảnh" ông ta nói
Và chúng tôi nhìn vào thẻ căn cước dán ép của ông ta
Abed trông chắc chắc hơn là đẹp trai
với mái tóc đen dày và khuôn mặt đầy và cái cổ to
Đó là người thanh niên vào ngày 16 tháng 5, 1990
đã làm gãy hai cái cổ, trong đó có cổ của tôi
làm biến dạng một cái sọ và cướp đi một mạng sống.
21 năm sau, ông ta gầy hơn vợ mình
da mặt chảy xệ
khi nhìn Abed nhìn vào thời tuổi trẻ của mình
tôi nhớ về bản thân mình nhìn ảnh thời trai trẻ của tôi
sau vụ tai nạn, và nhận thấy ông ta đang hoài niệm
"Vụ tai nạn đã thay đổi cuộc sống của chúng ta'' tôi nói
Abed sau đó cho tôi xem bức ảnh của chiếc xe tải tan nát
và nói vụ tai nạn là do lỗi của người lái xe buýt
đi ở làn bên trái, người không cho ông ta vượt
Tôi không muốn chỉnh sửa về vụ tai nạn với Abed
Tôi mong muốn một điều đơn giản hơn thế
đổi lấy món đồ ngọt Thổ Nhĩ Kỳ lấy hai từ và ra về
Nhưng tôi không chỉ ra rằng trong bản khai báo
buổi sáng sau vụ tai nạn
Abed không hề nhắc đến người lái xe buýt.
Tôi đã im lặng. Tôi im lặng bởi lẽ tôi không đến vì sự thật
Tôi đã đến vì sự ăn năn
Và tôi đi tìm sự hối lỗi
rồi ném cái sự thật đó cùng với chiếc xe buýt
"Tôi hiểu'' tôi nói ''rằng vụ tai nạn không phải là lỗi của ông
nhưng ông có thấy buồn khi người khác phải chịu đựng không?"
Abed nói nhanh ba từ,
''Vâng, tôi chịu đựng''
Sau đó Abed nói cho tôi biết ông chịu đựng thế nào
Ông ta đã sống một cuộc sống vô đạo trước vụ tai nạn
và rồi Chúa ban lệnh để vụ tai nạn xảy ra
nhưng giờ, ông ngoan đạo, nên Chúa hài lòng
Đúng lúc đó, Chúa lại can thiệp
tin tức trên ti vi về một vụ đâm xe vài giờ trước đó
đã giết 3 người ở mạn phía bắc
Chúng tôi nhìn vào đống đổ nát
"Lạ nhỉ" tôi nói
"Lạ thật" ông ta đồng tình
Lúc đó ý nghĩ của tôi là, tại đường 804
những thủ phạm và những nạn nhân
cùng có nghĩa vụ do một vụ tai nạn
Một vài người, giống như Abed, đã quên ngày đó
Một vài người, giống như tôi, vẫn còn nhớ
Bản tin kết thúc và Abed nói
"Thật đáng tiếc" ông ta nói " cảnh sát
ở đất nước này không cứng rắn đủ đối với bọn tài xế kém''
Tôi thật sự lúng túng
Abed đã nói một điều phi thường
Có phải nó thể hiện rằng ông ta đang bào chữa cho mình trong vụ tại nạn không?
Đó có phải là bằng chứng của tội lỗi, một sự khẳng định
rằng ông ta đã nên bị bỏ tù lâu hơn?
Ông ta bị tù sáu tháng, mất thẻ lái xe tải vĩnh viễn
Tôi quên mất sự liều lĩnh lúc đó
''Ừm, Abed'' tôi nói
''Tôi nghĩ ông có một vài vấn đề với lái xe trước vụ tai nạn''
''À'' ông ta nói ''một lần tôi đi quá tốc độ 60 trên đường chỉ cho 40''
thế 27 lần vi phạm
vượt đèn đỏ, lái xe quá tốc độ,
đi sai làn đường
và cuối cùng, lao thẳng xe xuống dốc
chỉ còn là một lỗi vi phạm.
Lúc đó thì tôi hiểu rằng bất kể thực tế có cay nghiệt đến đâu
con người sẽ vẫn tự ru mình trong những mô ta êm dịu
Con dê trở thành anh hùng. Thủ phạm trở thành nạn nhân.
Lúc đó tôi hiểu rằng Abed sẽ không bao giờ xin lỗi.
Abed và tôi ngồi uống cà phê
Chúng tôi ngồi 90 phút với nhau
và giờ ông ta trong mắt tôi
không hẳn là người xấu
cũng chẳng hẳn là người tốt
Ông ta là một người hạn chế
ông ta đang tự thấy ông ta tử tế với tôi
qua cử chỉ gật đầu kiểu Do Thái
ông ta nói với tôi rằng tôi sẽ sống tới 120 tuổi
Nhưng quả thật khó khăn cho tôi khi liên hệ giữa
một người đã hoàn toàn rửa sạch tay sau những điều tội lỗi ông ta đã làm
với một người mà cuộc đời không bị tra xét
ông ta còn nói ông ta nghĩ rằng có hai người bị chết trong vụ tai nạn.
Có quá nhiều điều tôi muốn nói với Abed
Tôi mong nói với ông ta, liệu ông ta có nhận thấy sự tàn tật của tôi không
cũng là dễ hiểu
với những người ngạc nhiên một cách sai lầm
trước những người như tôi, mỉm cười khi chúng tôi đi khập khiễng
Người ta không biết rằng chúng tôi đã sống qua những điều khủng khiếp hơn
rằng vấn đề trái tim bị tổn thương ghê ghớm còn hơn cả chiếc xe tải chạy trốn
rằng vấn đề trong tâm trí còn nặng nề hơn
thêm những tổn thương, hàng trăm cái cổ bị gãy,
tôi ước có thể nói với ông ta rằng những điều tạo thành chúng ta
hầu hết chúng ta
không phải là tâm trí , không phải là cơ thể
và không phải là những gì xảy đến với chúng
mà là việc chúng ta phản ứng thế nào với những điều xảy đến
Như nhà tâm lý học Viktor Frankl đã viết
''Điều cuối cùng của tự do của nhân loại:
đó là việc lựa chọn thái độ ra sao trong bất kỳ hoàn cảnh nào"
Tôi ước có thể nói với ông ta rằng, không chỉ người bị liệt
và người gây ra nó phải tiến triển và tương thích với thực tế
mà là tất cả chúng ta
Những người già, lo lắng, li dị, hói đầu
người phá sản , tất cả mọi người
Tôi ước có thể nói với ông ta rằng người ta không cần phải nói
một điều xấu xa là tốt
rằng vụ tai nạn là do Chúa, nên vụ tai nạn là tốt
một cái cổ bị gãy là tốt
Người ta có hể nói rằng điều xấu xa thật sự tồi tệ
nhưng thế giới tự nhiên này vẫn còn những điều tuyệt diệu.
Tôi ước có thể nói với ông ta rằng, cuối cùng, nhiệm vụ của chúng ta là rất rõ
Chúng ta phải đứng lên từ những điều rủi ro
Chúng ta phải được sống trong cái tốt và tận hưởng cái tốt
học hành, làm việc, trải nghiệm, tình bạn, ôi tình bạn
cộng đồng và tình yêu
Nhưng trên hết, tôi ước có thể nói với ông ta rằng
như Herman Melville đã viết
chìm sâu trong hơi ấm tình thân
một phần nhỏ bạn vẫn bị giá lạnh
bởi không có giá trị nào trên thế giới này
không chỉ đơn thuần là sự tương phản''
Vâng, tương phản
Nếu bạn quan tâm tới những điều bạn không có
có lẽ bạn thật sự quan tâm tới những điều bạn có
và nếu những vị chúa thật sự tốt bụng, bạn có thể thật sự tận hưởng những gì bạn có
Đó là món quà duy nhất bạn có thể nhận
nếu bạn chịu đựng bất kỳ sự tồn tại nào
Bạn biết về cái chết, vậy hãy thức dậy mỗi sáng
với nhịp đập sẵn sàng cho cuộc sống
Đâu đó trong bạn có thể giá lạnh
và đâu đó phần khác trong bạn đang thật sự tận hưởng sự ấm áp
hoặc ngay cả sự giá lạnh
Một buổi sáng, rất lâu sau vụ tai nạn
tôi vấp vào một hòn đá và bên dưới chân trái của tôi
có một cơn đau lạnh giá, tâm trí tôi thức tỉnh
Thật tuyệt vời, một cơn tuyết rơi
Nhưng tôi đã không những điều này với Abed
Tôi chỉ nói với ông ta rằng ông ta đã giết một người, không phải hai
Tôi nói cho ông ta tên của người thiệt mạng
và sau đó tôi nói "Xin chào''
Cảm ơn
(Vỗ tay)
Xin cảm ơn rất nhiều
(Vỗ tay)