< Return to Video

Het is geen schande om je geestelijke gezondheid te verzorgen

  • 0:01 - 0:03
    Vorig jaar...
  • 0:03 - 0:04
    was een hel.
  • 0:04 - 0:06
    (Gelach)
  • 0:09 - 0:12
    Ik at voor de eerste keer
    Nigeriaanse ‘jollof’.
  • 0:12 - 0:14
    (Gelach)
  • 0:15 - 0:17
    Maar eigenlijk, serieus nu,
  • 0:17 - 0:20
    lag ik helemaal overhoop.
  • 0:21 - 0:23
    Onder de druk van enorme stress
  • 0:23 - 0:25
    kreeg ik een angstaanval.
  • 0:27 - 0:29
    Soms kon ik niet werken.
  • 0:30 - 0:32
    Op andere dagen
  • 0:32 - 0:36
    wilde ik alleen maar
    in mijn bed liggen huilen.
  • 0:37 - 0:42
    Mijn arts vroeg of ik met iemand
    uit de geestelijke gezondheidszorg
  • 0:42 - 0:44
    wilde spreken over mijn stress en angst.
  • 0:45 - 0:46
    Geestelijke gezondheid?
  • 0:47 - 0:51
    Ik sprong op en schudde
    hevig mijn hoofd in protest.
  • 0:53 - 0:57
    Ik kreeg een diep gevoel van schaamte.
  • 0:58 - 1:02
    Wat zouden mensen wel niet denken?
  • 1:03 - 1:05
    Ik heb een liefdevolle,
    ondersteunende familie
  • 1:06 - 1:08
    en ongelooflijk trouwe vrienden,
  • 1:08 - 1:12
    maar ik dacht er nog niet eens aan
    om met iemand te spreken
  • 1:12 - 1:14
    over mijn gevoel van pijn.
  • 1:16 - 1:20
    Ik voelde me verstikt
    door de strakke architectuur
  • 1:20 - 1:23
    van onze Afrikaanse mannelijkheid.
  • 1:24 - 1:26
    "Mensen hebben reële problemen, Sangu.
  • 1:26 - 1:27
    Zet je eroverheen!"
  • 1:29 - 1:32
    De eerste keer dat ik hoorde
    over ‘geestelijke gezondheid’,
  • 1:32 - 1:36
    was ik een kostschoolstudent
    recht van de boot uit Ghana,
  • 1:36 - 1:38
    aan de Peddie School in New Jersey.
  • 1:39 - 1:42
    Ik had net de brute ervaring doorgemaakt
  • 1:42 - 1:45
    om in dezelfde maand
    zeven geliefden te verliezen.
  • 1:47 - 1:48
    De school-verpleegkundige,
  • 1:48 - 1:52
    bezorgd over wat ik had doorgemaakt
    -- God zegene haar ziel --
  • 1:52 - 1:54
    vroeg naar mijn geestelijke gezondheid.
  • 1:55 - 1:57
    "Is ze wel goed wijs?", dacht ik.
  • 1:58 - 2:01
    Weet ze dan niet
    dat ik een Afrikaanse man ben?
  • 2:01 - 2:02
    (Gelach)
  • 2:02 - 2:04
    Net zoals Okonkwo in ‘Things Fall Apart’
  • 2:04 - 2:08
    verwerken noch uiten wij,
    Afrikaanse mannen, onze emoties.
  • 2:09 - 2:11
    Wij rekenen af onze problemen.
  • 2:11 - 2:12
    (Applaus)
  • 2:13 - 2:15
    Wij pakken onze problemen aan.
  • 2:15 - 2:20
    Ik belde mijn broer en we lachten
    over die ‘Oyibo’ mensen -- witte mensen --
  • 2:20 - 2:22
    en hun vreemde ziekten:
  • 2:22 - 2:25
    depressie, ADD en die ‘rare dingen’.
  • 2:26 - 2:28
    Door op te groeien in West-Afrika
  • 2:29 - 2:33
    krijg je bij de term ‘mentaal’
    het beeld van een gek
  • 2:33 - 2:35
    met vuile dreadlocks
  • 2:35 - 2:38
    die halfnaakt op straat loopt.
  • 2:39 - 2:41
    We kennen die man allemaal.
  • 2:41 - 2:43
    Onze ouders waarschuwden ons voor hem.
  • 2:44 - 2:45
    "Mama, mama, waarom is hij gek?"
  • 2:45 - 2:46
    "Drugs!
  • 2:46 - 2:49
    Als je zelfs maar naar drugs kijkt,
    eindig je als hem."
  • 2:49 - 2:50
    (Gelach)
  • 2:51 - 2:53
    Krijg een longontsteking
  • 2:53 - 2:56
    en je moeder sleept je
    naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis
  • 2:56 - 2:57
    voor medische behandeling.
  • 2:58 - 3:01
    Maar durf te zeggen dat je depressief bent
  • 3:01 - 3:05
    en je lokale pastor
    komt de demonen uitdrijven
  • 3:05 - 3:07
    en de heksen in je dorp de schuld geven.
  • 3:07 - 3:11
    Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie
    ben je geestelijk gezond
  • 3:11 - 3:15
    als je kan omgaan met de normale
    stressfactoren van het leven;
  • 3:16 - 3:19
    als je productief
    en renderend kunt werken;
  • 3:19 - 3:23
    en een bijdrage kunt
    leveren aan je gemeenschap.
  • 3:24 - 3:26
    Geestelijke gezondheid behelst
  • 3:26 - 3:30
    ons emotionele,
    psychologische en sociale welzijn.
  • 3:31 - 3:36
    Wereldwijd wordt 75 procent
    van alle gevallen van geestesziekte
  • 3:36 - 3:38
    gevonden in landen met lage inkomens.
  • 3:38 - 3:41
    Toch geven de meeste Afrikaanse regeringen
  • 3:41 - 3:44
    minder dan één procent van hun begroting
    voor gezondheidszorg uit
  • 3:44 - 3:46
    aan geestelijke gezondheidszorg.
  • 3:47 - 3:48
    Erger nog,
  • 3:48 - 3:52
    we hebben een ernstig tekort
    aan psychiaters in Afrika.
  • 3:53 - 3:57
    In Nigeria schat men hun aantal op 200 --
  • 3:58 - 4:01
    in een land van bijna 200 miljoen.
  • 4:02 - 4:04
    In heel Afrika
  • 4:04 - 4:08
    heeft 90 procent van onze bevolking
    geen toegang tot behandeling.
  • 4:09 - 4:10
    Dientengevolge
  • 4:10 - 4:13
    lijden we in eenzaamheid,
  • 4:13 - 4:16
    het zwijgen opgelegd door het stigma.
  • 4:17 - 4:20
    Wij Afrikanen reageren
    op geestelijke gezondheid vaak
  • 4:20 - 4:23
    met afstandelijkheid,
  • 4:23 - 4:24
    onwetendheid,
  • 4:25 - 4:26
    schuld,
  • 4:26 - 4:27
    angst
  • 4:28 - 4:29
    en woede.
  • 4:30 - 4:35
    In een studie van Arboleda-Flórez
  • 4:35 - 4:39
    waarin de vraag wordt gesteld: "Wat is
    de oorzaak van psychische ziekte?",
  • 4:40 - 4:43
    antwoordt 34 procent
    van de Nigeriaanse respondenten
  • 4:44 - 4:45
    'drugsgebruik',
  • 4:46 - 4:51
    19 procent zegt
    'goddelijke toorn en de wil van God' --
  • 4:52 - 4:53
    (Gelach)
  • 4:53 - 4:55
    12 procent zegt
  • 4:56 - 4:59
    'hekserij en spirituele bezetenheid'.
  • 5:00 - 5:04
    Maar weinigen noemden andere bekende
    oorzaken van psychische aandoeningen
  • 5:04 - 5:06
    als genetica,
  • 5:06 - 5:08
    sociaal-economische status,
  • 5:08 - 5:10
    oorlog,
  • 5:10 - 5:11
    conflict
  • 5:11 - 5:13
    of het verlies van een geliefde.
  • 5:14 - 5:17
    De stigmatisering tegen geestesziekten
  • 5:17 - 5:21
    resulteert vaak in het uitsluiten
    en demoniseren van patiënten.
  • 5:22 - 5:26
    Fotograaf Robin Hammond documenteerde
    sommige van deze misstanden ...
  • 5:26 - 5:28
    in Oeganda,
  • 5:29 - 5:30
    in Somalië,
  • 5:31 - 5:33
    en hier in Nigeria.
  • 5:36 - 5:37
    Voor mij
  • 5:38 - 5:40
    is het stigma persoonlijk.
  • 5:42 - 5:44
    In 2009
  • 5:45 - 5:48
    kreeg ik midden in de nacht
    een uitzinnig telefoontje.
  • 5:49 - 5:52
    Mijn beste vriend in de wereld --
  • 5:52 - 5:57
    een briljante, filosofische,
    charmante, hippe jonge man --
  • 5:57 - 5:59
    was gediagnosticeerd met schizofrenie.
  • 6:01 - 6:02
    Ik ben getuige geweest
  • 6:02 - 6:05
    hoe sommige vrienden waarmee
    we opgroeiden, afstand namen.
  • 6:07 - 6:09
    Ik hoorde het gegrinnik.
  • 6:10 - 6:11
    Ik hoorde het gefluister.
  • 6:12 - 6:14
    "Heb je gehoord dat hij gek is geworden?"
  • 6:15 - 6:17
    "Hij begon door te draaien!"
  • 6:18 - 6:22
    Afkeurend, vernederend
    commentaar over zijn toestand --
  • 6:22 - 6:26
    woorden die we nooit zouden zeggen
    over iemand met kanker
  • 6:26 - 6:28
    of iemand met malaria.
  • 6:29 - 6:32
    Op een of andere manier,
    als het gaat om psychische aandoeningen
  • 6:32 - 6:35
    neemt onze onwetendheid alle empathie weg.
  • 6:37 - 6:41
    Ik stond aan zijn zijde
    als zijn gemeenschap hem isoleerde,
  • 6:42 - 6:44
    maar onze genegenheid wankelde nooit.
  • 6:46 - 6:50
    Geleidelijk aan begon ik gepassioneerd
    te raken over geestelijke gezondheid.
  • 6:50 - 6:52
    Geïnspireerd door zijn benarde situatie,
  • 6:52 - 6:56
    begon ik met een speciale-interessegroep
    over geestelijke gezondheid van alumni
  • 6:56 - 6:58
    op mijn school.
  • 6:58 - 7:01
    Tijdens mijn ambtsperiode
    als ingezeten leraar aan de universiteit,
  • 7:01 - 7:05
    heb ik veel studenten met hun problemen
    in geestelijke gezondheid gesteund.
  • 7:05 - 7:08
    Ik zag Afrikaanse studenten in problemen
  • 7:08 - 7:10
    en niet in staat om met iemand te spreken.
  • 7:11 - 7:15
    Zelfs met deze kennis
    en hun verhalen kennende
  • 7:15 - 7:17
    had ik op mijn beurt moeite
  • 7:17 - 7:21
    en kon ik met niemand spreken
    over mijn eigen angsten,
  • 7:21 - 7:25
    zo diep zit onze angst
    om voor gek te worden versleten.
  • 7:28 - 7:29
    Ieder van ons --
  • 7:30 - 7:32
    maar wij Afrikanen vooral --
  • 7:33 - 7:39
    moet beseffen dat onze geestelijke strijd
    geen afbreuk doet aan onze mannelijkheid,
  • 7:39 - 7:42
    noch tasten onze trauma’s onze kracht aan.
  • 7:43 - 7:46
    We moeten gaan inzien
    dat geestelijke gezondheid
  • 7:46 - 7:49
    net zo belangrijk is
    als fysieke gezondheid.
  • 7:49 - 7:53
    We moeten stoppen met lijden in stilte.
  • 7:54 - 7:58
    We moeten stoppen
    met de ziekte te stigmatiseren
  • 7:58 - 8:00
    en de lijders te traumatiseren.
  • 8:02 - 8:03
    Praat met je vrienden.
  • 8:04 - 8:06
    Praat met je dierbaren.
  • 8:07 - 8:09
    Praat met professionals
    in de gezondheidszorg.
  • 8:10 - 8:11
    Durf kwetsbaar te zijn
  • 8:12 - 8:14
    met het vertrouwen
  • 8:15 - 8:17
    dat je niet alleen bent.
  • 8:18 - 8:20
    Spreek als je met iets worstelt.
  • 8:23 - 8:26
    Eerlijk zijn over hoe we ons voelen,
  • 8:26 - 8:28
    maakt ons niet zwak;
  • 8:29 - 8:30
    het maakt ons menselijk.
  • 8:32 - 8:36
    Het is tijd om een einde te maken aan
    het stigma van een psychische aandoening.
  • 8:37 - 8:41
    Als je nog eens iets hoort over ‘mentaal’,
  • 8:41 - 8:43
    denk dan niet gelijk aan ‘gek’.
  • 8:44 - 8:46
    Denk aan mij.
  • 8:46 - 8:48
    (Applaus)
  • 8:48 - 8:49
    Dankjewel.
  • 8:49 - 8:53
    (Applaus)
Title:
Het is geen schande om je geestelijke gezondheid te verzorgen
Speaker:
Sangu Delle
Description:

Toen stress te veel werd voor de ondernemer Sangu Delle, moest hij zijn eigen diepe vooroordeel confronteren: dat mannen niet zouden moeten zorgen voor hun geestelijke gezondheid. In een persoonlijke talk deelt Delle mee hoe hij met zijn angst leerde omgaan in een maatschappij die zich ongemakkelijk voelt over emoties. Zoals hij zegt: "Eerlijk zijn over hoe we ons voelen, maakt ons niet zwak -- het maakt ons menselijk."
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:53

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.