< Return to Video

Jennifer Healey: Nëse makinat do të flisnin, mund të shmangeshin aksidentet.

  • 0:01 - 0:03
    Le ta pranojmë:
  • 0:03 - 0:05
    Të ngasësh makinën është e rrezikshme.
  • 0:05 - 0:08
    Është një prej gjërave që nuk na pëlqen ta mendojmë,
  • 0:08 - 0:12
    por fakti se ikona fetare apo hajmali të ndryshme
  • 0:12 - 0:17
    qëndrojnë të varura në pjesën e përparme të makinës,
  • 0:17 - 0:21
    tradhetojnë faktin që kjo është e vërtetë.
  • 0:21 - 0:24
    Aksidentet automobilistike janë shkaku
    kryesor i vdekjeve
  • 0:24 - 0:29
    për njerëzit nga mosha 16 deri në 19 vjeç në Shetet e Bashkuara --
  • 0:29 - 0:31
    shkaktari kryesor --
  • 0:31 - 0:35
    dhe 75 përqind e këtyre aksidenteve nuk kanë fare të bëjnë
  • 0:35 - 0:37
    me përdorimin e lëndëve narkotike apo të alkoolit.
  • 0:37 - 0:40
    Kështu që pyesim veten se çfarë ndodh?
  • 0:40 - 0:44
    Asnjë prej nesh nuk e thotë me siguri se i kujtohet si ka ndodhur aksidenti i parë.
  • 0:44 - 0:48
    Unë isha një shofer i ri që po ngisja makinën në autostradë,
  • 0:48 - 0:50
    dhe pashë se u ndezen dritat e frenave të makinës para meje.
  • 0:50 - 0:52
    Them me vete " OK, nuk ka problem, ai tipi para meje po ul pak shpejtësinë,
  • 0:52 - 0:53
    kështu që po e ul dhe unë".
  • 0:53 - 0:55
    Vura pak këmbën mbi frena.
  • 0:55 - 0:57
    Por jo, ai tipi nuk po ulte thjesht pak shpejtësinë.
  • 0:57 - 1:00
    Ai frenoi, frenoi komplet, në mes të autostradës.
  • 1:00 - 1:03
    Ishte njësoj si të zbrisje nga 65 në 0.
  • 1:03 - 1:05
    I shkela frenat me forcë.
  • 1:05 - 1:08
    Ndjeva jastëkët e ajrit të më godisnin, ndërsa makina vazhdonte të ecte,
  • 1:08 - 1:10
    dhe nuk po ndalonte dhe as që kishte ndërmend të ndalonte,
  • 1:10 - 1:13
    ndërkohë që jastëkët e ajrit fryheshin edhe më shumë, makina u shkatërrua totalisht,
  • 1:13 - 1:17
    por fatmirësisht asnjë nuk u lëndua.
  • 1:17 - 1:21
    Nuk e kisha idenë se ajo makina do të ndalonte,
  • 1:21 - 1:25
    por mendoj se mund ta kishim kontrolluar shumë herë më mirë situatën.
  • 1:25 - 1:29
    Unë besoj se mund ta ndryshojmë përvojën e drejtimit të makinës
  • 1:29 - 1:33
    duke u dhënë mundësinë makinave tona që të komunikojnë me njëra tjetrën.
  • 1:33 - 1:34
    Dua të mendoni për pak,
  • 1:34 - 1:37
    se si është deri tani përvoja e drejtimit të makinës.
  • 1:37 - 1:41
    Hyn në makinë. Mbyll derën dhe ja ku je brenda një flluske të qelqtë.
  • 1:41 - 1:44
    Ti nuk mund të ndjesh botën e cila të të rrethon.
  • 1:44 - 1:46
    ti ndodhesh brenda këtij trupi të ngurtë.
  • 1:46 - 1:48
    Detyra jote është ta drejtosh atë
  • 1:48 - 1:50
    nëpër rrugë pjesërisht të njohura,
  • 1:50 - 1:55
    apo në mes të një numri pafund trupash të tjerë metalikë gjigandë që ecin me shpejtësi mbi-njerëzore.
  • 1:55 - 1:59
    Dakord? Dhe e vetmja gjë që të ndihmon ta drejtosh makinën janë sytë e tu.
  • 1:59 - 2:01
    Pra, kjo është gjithçka ju keni,
  • 2:01 - 2:03
    sytë, të cilët faktikisht nuk janë planifikuar për një punë të tillë,
  • 2:03 - 2:06
    por kur njerëzit të kërkojnë që të bësh gjëra si
  • 2:06 - 2:08
    për shembull të ndërrosh korsinë,
  • 2:08 - 2:10
    cila është gjëja e parë që ata të kërkojnë?
  • 2:10 - 2:13
    Hiqi sytë nga rruga. Tamam.
  • 2:13 - 2:16
    Mos shiko se ku po vete, kthehu,
  • 2:16 - 2:18
    kontrollo zonat e pakapshme nga pasqyrat,
  • 2:18 - 2:21
    dhe drejtoje makinën nëpër rrugë pa e parë se nga po drejtohesh.
  • 2:21 - 2:24
    Ti dhe çdokush tjetër. Kjo është mënyra më e mirë për të drejtuar një makinë.
  • 2:24 - 2:26
    Pse veprojmë kështu? Sepse duhet,
  • 2:26 - 2:29
    duhet të bëjmë një zgjidhje, duhet të shoh këtej apo andej?
  • 2:29 - 2:30
    Cila është më e rëndësishmja?
  • 2:30 - 2:33
    Zakonisht ne bëjmë një punë të shkëlqyer
  • 2:33 - 2:37
    kur bëjmë zgjedhjen tonë se çfarë ndjekim gjatë drejtimit të makinës.
  • 2:37 - 2:41
    Por me raste humbasim diçka.
  • 2:41 - 2:45
    Ka raste kur ne e ndiejmë diçka të gabuar me shumë vonesë.
  • 2:45 - 2:47
    Në një numër shumë të madh aksidentesh, drejtuesi thotë:
  • 2:47 - 2:49
    " Nuk e kuptova si ndodhi".
  • 2:49 - 2:53
    Unë e besoj një gjë të tillë, është më se e vërtetë.
  • 2:53 - 2:56
    Ne vetëm mund të shohim se si ndodhin këto gjëra.
  • 2:56 - 3:01
    Por ekzistenca e teknologjisë në ditët e sotme mund të na ndihmojë në përmirësimin dhe reduktimin e këtyre aksidenteve.
  • 3:01 - 3:05
    Në të ardhmen, kur makinat do të kenë mundësinë e shkëmbimit të informacionit me njëra tjetrën,
  • 3:05 - 3:09
    ne do të jemi në gjendje të shohim jo vetëm tre makinat para nesh
  • 3:09 - 3:11
    dhe ato tre pas nesh, apo majtas dhe djathtas,
  • 3:11 - 3:14
    por të gjitha njëkohësisht, ashtu si një zog sheh gjithçka nga lart,
  • 3:14 - 3:17
    po ashtu edhe ne do të mund të shohim edhe në brendësi të tyre.
  • 3:17 - 3:19
    Do të jemi në gjendje të përllogarisim shpejtësinë e makinës para nesh,
  • 3:19 - 3:22
    dhe të kuptojmë se sa shpejt po ecën dikush apo kur ka ndër mend të ndalojë.
  • 3:22 - 3:27
    Nëse ai tipi para nesh do të uli shpejtësinë në zero, ne do ta dimë ketë.
  • 3:27 - 3:31
    Falë përllogaritjeve, algoritmeve matematikore dhe modeleve parashikuese
  • 3:31 - 3:34
    ne do të jemi në gjendje të shohim drejt së ardhmes.
  • 3:34 - 3:36
    Me të drejtë ju do të mendoni se kjo është e pamundur.
  • 3:36 - 3:38
    Si mund të parashikosh të ardhmen? Kjo është e pamundur.
  • 3:38 - 3:42
    Në të vërtetë jo. Me makinat nuk është e pamundur.
  • 3:42 - 3:45
    Makina janë objekte tri-dimensionale
  • 3:45 - 3:47
    që kanë një vendndodhje dhe shpejtësi të caktuar.
  • 3:47 - 3:49
    Ato udhëtojnë nëpër rrugë.
  • 3:49 - 3:51
    Shpesh rastis që të udhëtojnë në itinerare të njohura.
  • 3:51 - 3:55
    Nuk është e vështirë që të bësh parashikime të arsyeshme
  • 3:55 - 3:58
    se ku do të ndodhet një makinë në të ardhmen e afërt.
  • 3:58 - 4:00
    Edhe nëse ti je në makinën tënde
  • 4:00 - 4:02
    dhe papritmas një motoçiklist --bam -- përlaset me ty --
  • 4:02 - 4:04
    me një shpejtësi 136 km/orë, edhe pse ndodheni në dy korsi të ndryshme.
  • 4:04 - 4:07
    E di se e keni përjetuar një gjë të tillë--
  • 4:07 - 4:09
    ai tipi nuk erdhi nga " asgjëkundi".
  • 4:09 - 4:13
    Ka shumë gjasa që ai tipi të ketë qënë në qarkullim për më shumë se gjysmë ore.
  • 4:13 - 4:14
    ( Të qeshura)
  • 4:14 - 4:18
    Apo jo? Dua të them se dikush tjetër e ka parë atë me siguri.
  • 4:18 - 4:21
    Dhjetë, 20 apo 30 milje pas jush, dikush tjetër e ka parë atë,
  • 4:21 - 4:23
    dhe sapo një makinë tjetër e lokalizon atë
  • 4:23 - 4:25
    dhe e vendos në hartën elektronike, ai konfigurohet në hartë
  • 4:25 - 4:27
    dhe njëkohësisht përcaktohen edhe vendndodhja edhe shpejtësia,
  • 4:27 - 4:30
    si dhe arrin të shikosh nëse ai vazhdon të eci akoma me 85 km/orë.
  • 4:30 - 4:32
    Ti do jesh në gjendje ta dish, sepse makina jote do ta dijë,
  • 4:32 - 4:34
    sepse makinat e tjera do të komunikojnë me të,
  • 4:34 - 4:36
    duke i thënë: " Është rrugës, për pesë minuta vjen
  • 4:36 - 4:39
    një motoçiklist, kujdes".
  • 4:39 - 4:42
    Ju mund të bëni parashikime të arsyeshme se si sillen makinat.
  • 4:42 - 4:43
    Me këtë dua të them se ato janë objekte që veprojnë sipas ligjeve të Njutonit.
  • 4:43 - 4:46
    Kjo është gjëja më e bukur për makinat.
  • 4:46 - 4:49
    Kështu lind pyetja se si mund të realizohet e gjithë kjo?
  • 4:49 - 4:51
    Ne mund të nisim me diçka të thjeshtë
  • 4:51 - 4:54
    siç është informacioni mbi vendndodhjen midis makinave,
  • 4:54 - 4:56
    thjesht duke ndarë GPS ose Sistemi Global i Vendndodhjes.
  • 4:56 - 4:58
    Nëse unë kam nje sistem GPS dhe një kamera në makinë,
  • 4:58 - 5:01
    atëherë kam një ide të saktë mbi vendndodhjen time
  • 5:01 - 5:02
    dhe e di me çfarë shpejtësie e drejtoj makinën.
  • 5:02 - 5:04
    Me anë të pamjes kompjuterike, mund të vlerësoj
  • 5:04 - 5:07
    vendndodhjen e makinave afër meje, tipet e tyre si dhe drejtimin e tyre.
  • 5:07 - 5:08
    E njëjta gje me makinat e tjera.
  • 5:08 - 5:10
    Ato kanë një ide të saktë se ku ndodhen,
  • 5:10 - 5:12
    dhe pak a shumë kanë një farë ideje se ku mund të ndodhen makinat e tjera.
  • 5:12 - 5:16
    Çfarë ndodh kur dy makina ndajnë informacion,
  • 5:16 - 5:18
    ndërsa ato komunikojnë me njëra tjetrën?
  • 5:18 - 5:20
    Unë mund t'ju shpjegoj saktësisht se çfarë ndodh.
  • 5:20 - 5:23
    Të dyja modelet përmirësohen.
  • 5:23 - 5:25
    Të gjithë janë të fituar.
  • 5:25 - 5:27
    Profesori Bob Wang dhe skuadra e tij
  • 5:27 - 5:30
    kanë ndërtuar imitime kompjuterike të asaj që ndodh
  • 5:30 - 5:33
    kur kombinohen përllogaritje shpërqëndruese, edhe në trafik më të lehtësuar,
  • 5:33 - 5:36
    kur makinat thjesht ndajnë të dhënat GPS,
  • 5:36 - 5:39
    dhe ne e kemi zhvendosur këtë punë kërkimore jashtë kontekstit të imitimeve kompjuterike
  • 5:39 - 5:42
    në testimet robotike të cilët kanë sensorë
  • 5:42 - 5:45
    dhe që tashmë ndodhen të instaluara edhe nëpër makina:
  • 5:45 - 5:47
    kamera dixhitale me sensorë, GPS,
  • 5:47 - 5:49
    dhe aparate dixhitale dy-dimensionale që masin distancën
  • 5:49 - 5:51
    të cilat janë të zakonshme në sistemet e ruajtjes së të dhënave.
  • 5:51 - 5:55
    Ne i bashkangjisim gjithashtu një radio të veçantë komunikimi me valë të shkurtra
  • 5:55 - 5:57
    dhe robotë në mënyrë që të mundësojmë komunikimin.
  • 5:57 - 5:59
    Kur këta robotë i afrohen njëri tjetrit,
  • 5:59 - 6:02
    ata lokalizojnë me saktësi vendndodhjen e njëri tjetrit,
  • 6:02 - 6:04
    dhe si rrjedhojë mund ta shmangin njëri tjetrin.
  • 6:04 - 6:08
    Ne po shtojmë një numër më të madh robotësh
  • 6:08 - 6:09
    dhe në këtë pikë po përballemi me disa probleme.
  • 6:09 - 6:11
    Një prej problemeve, është se kur merr shumë më tepër informacion,
  • 6:11 - 6:15
    është i vështirë përpunimi i tij, prandaj duhet që të jepni përparësi disa informacioneve specifike
  • 6:15 - 6:18
    dhe pikërisht në këtë pikë ju vjen në ndihmë modeli parashikues.
  • 6:18 - 6:22
    Nëse makinat tuaja robotike lokalizojnë të gjitha trajektoret e parashikuara,
  • 6:22 - 6:24
    ju nuk keni pse ti kushtoni vëmendje të gjithë informacionit të marrë.
  • 6:24 - 6:25
    Ju i jepni prioritet automjetit
  • 6:25 - 6:27
    që duket se është më afër jush.
  • 6:27 - 6:29
    Pikërisht aty gjendet problemi.
  • 6:29 - 6:32
    Në këtët mënyrë ju mund të parashikoni trajektoren e tij të ardhshme.
  • 6:32 - 6:35
    Kështu ju nuk njihni vetëm faktin se ai po del jashtë kursit, por e dini dhe se në cfarë mënyre.
  • 6:35 - 6:39
    Si rrjedhojë ju dini se cilët drejtues automjetesh duhet të sinjalizoni.
  • 6:39 - 6:41
    Pra, nëse duam ta bëjmë një gjë të tillë -- si mund të lajmërojmë çdokënd?
  • 6:41 - 6:45
    Si mund të të pëshpërisin këto makina " Ti duhet të ndërrosh rrugë?"
  • 6:45 - 6:46
    Kjo varet nga dy gjëra:
  • 6:46 - 6:48
    së pari, nga aftësia e makinës.
  • 6:48 - 6:51
    dhe së dyti nga aftësia e shoferit.
  • 6:51 - 6:53
    Nëse dikush ka një makinë shumë të mirë dhe luksoze,
  • 6:53 - 6:56
    por është duke folur në telefon ndërsa po drejton apo është duke bërë dicka tjetër,
  • 6:56 - 6:58
    ka të ngjarë që ata nuk janë në pozicionin më të mirë
  • 6:58 - 7:01
    për t'u kundërpërgjigjur në një rast urgjent.
  • 7:01 - 7:02
    Për këtë arsye, ndërmorrëm një linjë të veçantë kërkimi
  • 7:02 - 7:05
    duke krijuar modelin e gjendjes së shoferit.
  • 7:05 - 7:07
    Tani, duke përdorur një linjë me tre kamera,
  • 7:07 - 7:10
    ne mund të zbulojmë nëse shoferi po shikon përpara,
  • 7:10 - 7:12
    po shikon diku larg, poshtë apo është duke folur në telefon
  • 7:12 - 7:15
    apo ndoshta është duke pirë kafe.
  • 7:15 - 7:18
    Ne mund të parashikojmë aksidentin
  • 7:18 - 7:21
    dhe mund të parashikojmë se kush apo cilat makina
  • 7:21 - 7:25
    mund të shmangim nga rruga jonë
  • 7:25 - 7:28
    në mënyrë që itinerari ynë të jetë sa më i sigurt.
  • 7:28 - 7:32
    Këto teknologji ekzistojnë plotësisht në ditët e sotme.
  • 7:32 - 7:35
    Unë mendoj se problemi më i madh me të cilin ne përballemi
  • 7:35 - 7:38
    është vullneti ynë për të ndarë këtë informacion.
  • 7:38 - 7:41
    Mendoj se është një koncept pak shqetësues
  • 7:41 - 7:43
    ideja se makinat tona do të na mbikqyrin,
  • 7:43 - 7:47
    dhe do të komunikojnë me njëra tjetrën,
  • 7:47 - 7:50
    sepse mendojmë se do jemi të përfshirë në një det thashethemesh.
  • 7:50 - 7:54
    Por unë besoj se mund të gjendet një rrugë e mesme e cila mbron dhe privatësinë tonë,
  • 7:54 - 7:58
    ashtu si tani, që kur unë e shoh makinën tënde nga jashtë,
  • 7:58 - 8:00
    shikoj vetëm atë, por nuk të njoh ty.
  • 8:00 - 8:01
    Nëse unë shikoj targen e makines tënde,
  • 8:01 - 8:03
    unë nuk të njoh se kush je.
  • 8:03 - 8:07
    Unë mendoj se makinat tona mund të flasin për ne pas krahëve tanë.
  • 8:07 - 8:10
    ( Të qeshura)
  • 8:10 - 8:13
    Jam i bindur se ky do të jetë një sukses i madh.
  • 8:13 - 8:15
    Dua që ta mendoni për një çast,
  • 8:15 - 8:19
    nëse vërtet nuk dëshironi që ai adoleshent i shqetësuar pas jush
  • 8:19 - 8:21
    të dijë se ti bëhesh gati të frenosh,
  • 8:21 - 8:24
    dhe të ndalosh plotesisht.
  • 8:24 - 8:27
    Duke ndarë informacionin në mënyrë të vullnetshme,
  • 8:27 - 8:30
    ne mund të bëjmë më të mirën për jetën e njerëzve.
  • 8:30 - 8:33
    Kështu që, lërini makinat të flasin pas krahëve tuaj.
  • 8:33 - 8:36
    Kjo gjë i bën rrugët më të sigurta.
  • 8:36 - 8:38
    Faleminderit.
  • 8:38 - 8:43
    ( Duartrokitje)
Title:
Jennifer Healey: Nëse makinat do të flisnin, mund të shmangeshin aksidentet.
Speaker:
Jennifer Healey
Description:

Kur ne drejtojmë makinën, ndodhemi brenda nje flluske qelqi, mbyllim dyert, shkelim pedalen e gazit dhe ja besojmë drejtimin e makinës syve tanë -- megjithëse mund të shohim vetëm pak makina që ndodhen para apo pas nesh. Çfarë do të ndodhte nëse makinat ndajnë informacionin e vendodhjes dhe shpejtësisë së tyre me njëra tjetrën si dhe përdorin modele parashikues për përllogaritjen e rrugëve të sigurta për të gjithë ne? Jennifer Healey imagjinon një botë pa aksidente automobilistike. ( Filmuar në TED@Intel.)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:00

Albanian subtitles

Revisions