< Return to Video

Jak zarazki podróżują samolotami - i w jaki sposób je zatrzymać

  • 0:02 - 0:03
    Czy moga podnieść rękę
  • 0:03 - 0:07
    wszystkie osoby na tej sali,
    które były w samolocie w minionym roku?
  • 0:08 - 0:09
    Całkiem sporo.
  • 0:09 - 0:12
    Okazuje się, że mieliście
    to samo doświadczenie,
  • 0:12 - 0:15
    co ponad 3 miliardy ludzi każdego roku.
  • 0:15 - 0:18
    Kiedy włożymy tylu ludzi
    w metalowe puszki,
  • 0:18 - 0:20
    które latają dookoła świata,
  • 0:20 - 0:23
    czasami coś takiego może sie wydarzyć
  • 0:23 - 0:25
    i otrzymujemy epidemię choroby.
  • 0:25 - 0:27
    Zająłem się tym tematem po raz pierwszy,
  • 0:27 - 0:30
    gdy w zeszłym roku
    usłyszałem o wybuchu Eboli.
  • 0:30 - 0:31
    Okazuje się,
  • 0:31 - 0:34
    iż mimo że Ebola rozprzestrzenia się
    w ograniczonym zakresie,
  • 0:34 - 0:35
    drogą kropelkową,
  • 0:35 - 0:37
    sa inne rodzaje chorób,
  • 0:37 - 0:39
    które mogą rozwijać się w samolocie.
  • 0:39 - 0:43
    Wygląda to naprawdę źle,
    gdy przyjrzymy się statystykom.
  • 0:43 - 0:44
    To dość przerażające.
  • 0:44 - 0:46
    Jeżeli chodzi o H1N1,
  • 0:46 - 0:48
    był sobie facet,
    który postanowił lecieć samolotem.
  • 0:48 - 0:50
    Podczas jednego lotu
  • 0:50 - 0:52
    przeniósł chorobę na 17 innych osób.
  • 0:52 - 0:54
    Inny facet z SARS
  • 0:55 - 0:57
    wybrał się na trzygodzinny lot
  • 0:57 - 0:59
    i przeniósł tą chorobę na 22 osoby.
  • 1:00 - 1:03
    Nie tak wyobrażałem sobie supermoc.
  • 1:04 - 1:06
    Kiedy się temu przyjrzymy zauważymy także,
  • 1:06 - 1:09
    że jest bardzo trudno
    wstępnie wykryć te choroby.
  • 1:10 - 1:12
    Kiedy ktoś wchodzi do samolotu
  • 1:12 - 1:13
    może być chory,
  • 1:13 - 1:15
    choroba może byc w fazie utajenia,
  • 1:15 - 1:18
    w czasie której rzeczywiście jest chory
  • 1:18 - 1:19
    i nie wykazuje żadnych objawów,
  • 1:19 - 1:21
    ale jednocześnie może przenosić chorobę
  • 1:21 - 1:23
    na innych pasażerów w kabinie.
  • 1:23 - 1:25
    Działa to w ten sposób,
  • 1:25 - 1:27
    że powietrze napływa
    z góry i boku kabiny,
  • 1:27 - 1:30
    jak pokazują niebieskie strzałki.
  • 1:30 - 1:34
    Powietrze także wypływa
    przez te bardzo wydajne filtry,
  • 1:34 - 1:39
    które eliminują 99.97%
    patogenów w pobliżu wylotu.
  • 1:39 - 1:41
    Mamy jednak nowy problem,
  • 1:41 - 1:43
    mieszanie się prądów powietrza.
  • 1:43 - 1:45
    Jeżeli ktoś by kichnał,
  • 1:45 - 1:48
    to powietrze zawirowałoby kilkukrotnie,
  • 1:48 - 1:51
    zanim miałoby szanse przejść przez filter.
  • 1:52 - 1:55
    Uznałem, że to całkiem poważny problem.
  • 1:55 - 1:59
    Nie miałem pieniędzy, żeby kupic samolot,
  • 1:59 - 2:01
    w zamian postanowiłem zbudować komputer.
  • 2:01 - 2:04
    Przy pomocy obliczeniowej dynamiki płynów
  • 2:04 - 2:07
    jesteśmy w stanie stworzyć symulację
  • 2:07 - 2:09
    o większej rozdzielczości,
  • 2:09 - 2:12
    niż gdybyśmy faktycznie
    pobrali odczyty z kabiny samolotu.
  • 2:13 - 2:16
    W zasadzie działa to tak,
  • 2:16 - 2:18
    że zaczynasz
    od dwuwymiarowego rysunku--
  • 2:18 - 2:21
    te krążą po internecie
    wśród dokumentów technicznych.
  • 2:21 - 2:24
    Biorę je i wgrywam
    do programu modelowania 3D,
  • 2:24 - 2:25
    tak naprawdę budujac model w 3D.
  • 2:25 - 2:30
    Wtedy mogę podzielić
    model na te drobne kawałki,
  • 2:30 - 2:34
    dopasowując je tak, by komputer
    był to w stanie lepiej zrozumieć.
  • 2:34 - 2:37
    Mówię komputerowi, którędy
    powietrze wlatuje i wylatuje z kabiny,
  • 2:37 - 2:39
    dodaję kilka zasad fizyki
  • 2:39 - 2:43
    i praktycznie siedzę i czekam,
    aż komputer obliczy symulację.
  • 2:44 - 2:48
    To otrzymujemy w konwencjonalnej kabinie:
  • 2:48 - 2:50
    widać jak osoba w środku kicha
  • 2:51 - 2:54
    i wszystko się roznosi
    wprost na twarze ludzi,
  • 2:55 - 2:57
    co jest dosyć obrzydliwe.
  • 2:57 - 2:59
    Od przodu można zobaczyć,
    że tych dwóch pasażerow
  • 2:59 - 3:01
    siedzących obok pasażera w środku
  • 3:01 - 3:03
    nie ma teraz nastroju do zabawy.
  • 3:03 - 3:05
    Gdy spojrzymy na to z boku
  • 3:05 - 3:09
    zauważmy, że patogeny
    rozprzestrzeniają się wzdłuż kabiny.
  • 3:10 - 3:12
    Moja pierwsza myśl: "To niedobrze".
  • 3:12 - 3:16
    Przeprowadziłem ponad 32 różne symulacje
  • 3:16 - 3:19
    i w końcu znalazłem rozwiazanie.
  • 3:19 - 3:23
    Nazywam to - wniosek patentowy w toku -
    Global Inlet Director.
  • 3:23 - 3:25
    Dzięki niemu możemy
    zmniejszyć przenoszenie patogenów
  • 3:25 - 3:27
    około pięćdziesięciu pięciu razy
  • 3:27 - 3:30
    i zwiększyć produkcję
    świeżego powietrza o około 190%.
  • 3:30 - 3:32
    Działa to w taki sposób,
  • 3:32 - 3:35
    że montowalibyśmy ten kawałek kompozytu
  • 3:35 - 3:38
    w już istniejace miejsca w samolocie.
  • 3:38 - 3:40
    Instalacja jest dosyć tania
  • 3:40 - 3:42
    i może być dokonana w ciagu nocy.
  • 3:42 - 3:46
    Wystarczy wkręcić kilka śrub I gotowe.
  • 3:46 - 3:49
    Rezultaty, jakie otrzymujemy,
    są niesamowite.
  • 3:49 - 3:52
    Zamiast problematycznych
    zawirowań prądów powietrza
  • 3:52 - 3:54
    możemy stworzyć ściany powietrza,
  • 3:54 - 3:56
    które będa znajdowały się
    pomiędzy pasażerami,
  • 3:56 - 3:58
    tworząc osobiste strefy oddychania.
  • 3:58 - 4:01
    Ponownie środkowy pasażer kicha,
  • 4:01 - 4:04
    ale tym razem możemy wypchnąć zarazki
  • 4:04 - 4:06
    i wyeliminować je w filtrach.
  • 4:06 - 4:08
    To samo widać z boku,
  • 4:08 - 4:11
    jesteśmy w stanie bezpośrednio
    zepchnąć te patogeny w dół.
  • 4:12 - 4:15
    Jeśli spojrzymy ponownie
    na ten sam scenariusz,
  • 4:15 - 4:17
    ale używając tego wynalazku,
  • 4:17 - 4:19
    zobaczymy jak środkowy pasażer kicha,
  • 4:19 - 4:22
    ale wszystko jest spychane w dół,
  • 4:22 - 4:26
    zanim będzie mogło zarazić inne osoby.
  • 4:26 - 4:29
    Widać, jak dwoje pasażerów
    siedzacych po bokach
  • 4:29 - 4:31
    nie wdycha praktycznie żadnych patogenów.
  • 4:31 - 4:34
    Spójrzmy też na to z boku.
  • 4:34 - 4:35
    Widać bardzo wydajny system.
  • 4:35 - 4:38
    Wykorzystując go,
    szybko wygramy z zarazkami.
  • 4:39 - 4:42
    Kiedy się temu przyjrzymy zauważymy,
  • 4:42 - 4:46
    że działa to nie tylko wtedy,
    gdy środkowy pasażer kicha,
  • 4:46 - 4:48
    ale także, gdy kicha pasażer od okna
  • 4:48 - 4:51
    lub pasażer z rzędu przy przejściu.
  • 4:51 - 4:54
    Co to oznacza dla nas wszystkich?
  • 4:54 - 4:58
    Kiedy przeniesiemy tą sytuacje
  • 4:58 - 5:00
    z symulacji komputerowej
    do prawdziwego życia,
  • 5:00 - 5:03
    na tym trójwymiarowym modelu,
  • 5:03 - 5:05
    zbudowanym używając
    w zasadzie drukarki 3D,
  • 5:05 - 5:08
    te same prady powietrzne schodzą w dół
  • 5:08 - 5:10
    prosto na pasażerów.
  • 5:11 - 5:14
    W przeszłości,
    globalny koszt epidemii SARS
  • 5:14 - 5:16
    wyniósł około 40 miliardów dolarów.
  • 5:16 - 5:17
    W przyszłości
  • 5:17 - 5:20
    globalny koszt wielkiej epidemii
  • 5:20 - 5:22
    mógłby wynieść
    ponad 3 miliardy dolarów.
  • 5:22 - 5:25
    W przeszłości trzeba było
    wycofać samolot z obiegu
  • 5:25 - 5:27
    na miesiąc lub dwa,
  • 5:27 - 5:31
    poświecić dziesiątki tysięcy godzin
    i wydać kilka milionów dolarów,
  • 5:31 - 5:32
    aby spróbować coś zmienić.
  • 5:32 - 5:36
    Ale teraz możemy zainstalować coś
    w ciagu zaledwie jednej nocy
  • 5:36 - 5:38
    i od razu zobaczyć wyniki.
  • 5:38 - 5:41
    Teraz to jedynie
    kwestia uzyskania atestu,
  • 5:41 - 5:42
    testowania w trakcie lotu
  • 5:42 - 5:45
    i przejścia przez wszystkie procesy
    uzyskania certyfikatu.
  • 5:45 - 5:48
    Ale to tylko pokazuje,
    że czasami najlepsze rozwiazania
  • 5:48 - 5:50
    to te najprostsze.
  • 5:50 - 5:53
    Jeszcze dwa lata temu
  • 5:53 - 5:55
    ten projekt nie doszedłby do skutku,
  • 5:55 - 5:58
    ponieważ nie mieliśmy wtedy
    odpowiedniej technologii.
  • 5:58 - 6:00
    Ale teraz, z zaawansowanymi komputerami
  • 6:00 - 6:02
    i rozwiniętym internetem,
  • 6:02 - 6:05
    mamy złotą erę nowych wynalazków.
  • 6:05 - 6:08
    Pytanie brzmi więc: "Na co czekać?".
  • 6:08 - 6:11
    Już dziś możemy razem budować przyszłość.
  • 6:11 - 6:12
    Dziękuje.
  • 6:12 - 6:15
    (Brawa)
Title:
Jak zarazki podróżują samolotami - i w jaki sposób je zatrzymać
Speaker:
Raymond Wang
Description:

Raymond Wang ma zaledwie 17 lat, ale już pomaga tworzyć zdrowszą przyszłość. Używając dynamiki płynu stworzył skomputeryzowaną symulację sposobu, w jaki powietrze przemieszcza się w samolocie. Odkrył coś niepokojącego - gdy ktoś kicha w samolocie, przepływ powietrza pomaga rozprzestrzeniać się patogenom wśród pasażerów.
Wang pokazuje wyjątkową animację sposobu, w który bakterie podróżują wewnątrz samolotu, tak jak i rozwiązanie problemu - małe urządzenie w kształcie płetwy, która wspomaga przepływ świeżego powietrza w samolocie i usuwa kolonie patogenów z obiegu.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:28

Polish subtitles

Revisions