< Return to Video

Co sprawia, że życie jest udane? Wnioski z najdłuższego badania dotyczącego szczęścia | Robert Waldinger | TED Talks

  • 0:00 - 0:09
    Tłumaczenie: Michalina Wysocka
  • 0:13 - 0:19
    Co sprawia, że jesteśmy
    zdrowi i szczęśliwi?
  • 0:19 - 0:21
    Gdybyście mieli teraz zainwestować
  • 0:21 - 0:23
    w swoje najlepsze "ja",
  • 0:23 - 0:25
    w co włożylibyście czas
  • 0:25 - 0:26
    i energię?
  • 0:27 - 0:30
    W ankiecie dotyczącej
    pokolenia milenialsów
  • 0:30 - 0:32
    zapytano ich, jakie mają najważniejsze
  • 0:32 - 0:34
    życiowe cele
  • 0:35 - 0:39
    i ponad 80% stwierdziło,
    że ich głównym celem
  • 0:39 - 0:41
    jest stanie się bogatym.
  • 0:41 - 0:45
    Kolejne 50% tych młodych ludzi
  • 0:45 - 0:48
    stwierdziło, że głównym celem ich życia
  • 0:48 - 0:49
    jest stanie się sławnym.
  • 0:51 - 0:52
    (Śmiech)
  • 0:52 - 0:56
    Ciągle słyszymy, że mamy ciężej pracować,
  • 0:56 - 1:01
    przeć do przodu i więcej osiągać.
  • 1:01 - 1:04
    Ulegamy wrażeniu, że właśnie te rzeczy
  • 1:04 - 1:06
    zapewnią nam lepsze życie.
  • 1:06 - 1:11
    Wyidealizowane życia innych ludzi,
    ich wybory,
  • 1:11 - 1:14
    to, jak te wybory na nich wpływają,
  • 1:14 - 1:17
    te wyobrażenia są prawie
    niemożliwe do zrealizowania.
  • 1:18 - 1:21
    Większość tego, co wiemy o ludzkim życiu
  • 1:21 - 1:25
    wiemy z proszenia innych,
    aby przypomnieli sobie przeszłość,
  • 1:25 - 1:29
    a przecież mądrym wcale nie jest się
    dopiero po szkodzie.
  • 1:30 - 1:33
    Zapominamy o wielu
    fragmentach naszego życia,
  • 1:33 - 1:36
    czasami wręcz pamięć
    tworzy barwne historie.
  • 1:37 - 1:40
    Co jeśli moglibyśmy śledzić
  • 1:40 - 1:44
    poszczególne etapy życia po kolei?
  • 1:44 - 1:48
    Co jeśli moglibyśmy obserwować ludzi
    od momentu dojrzewania
  • 1:48 - 1:51
    aż do późnej starości,
  • 1:51 - 1:54
    by dowiedzieć się, co sprawia,
    że jesteśmy szczęśliwi i zdrowi?
  • 1:56 - 1:57
    Zrobiliśmy to.
  • 1:58 - 2:00
    Harvard Study of Adult Development
  • 2:00 - 2:05
    może być najdłuższym badaniem,
    jakie kiedykolwiek przeprowadzono.
  • 2:06 - 2:12
    Przez 75 lat śledziliśmy życie
    724 mężczyzn,
  • 2:14 - 2:18
    rok po roku, pytając o ich pracę,
    życie domowe, zdrowie,
  • 2:18 - 2:21
    oczywiście nie mając pojęcia,
  • 2:21 - 2:24
    jak potoczą się ich historie.
  • 2:25 - 2:28
    Tego typu badania są niezmiernie rzadkie.
  • 2:29 - 2:33
    Prawie wszystkie
    rozpadają się w ciągu dekady
  • 2:33 - 2:36
    ponieważ zbyt wiele ludzi
    wycofuje się z badania
  • 2:36 - 2:39
    albo kończą się fundusze,
  • 2:39 - 2:41
    albo badacze się rozpraszają,
  • 2:41 - 2:45
    albo umierają i nikt inny
    nie przejmuje po nich pałeczki.
  • 2:46 - 2:49
    Poprzez kombinację szczęścia
  • 2:49 - 2:52
    i wytrwałości kilku pokoleń naukowców
  • 2:52 - 2:54
    ten projekt przetrwał.
  • 2:55 - 2:59
    Około 60 z pierwotnych 724 mężczyzn
  • 2:59 - 3:01
    wciąż żyje,
  • 3:01 - 3:03
    nadal uczestnicząc w projekcie,
  • 3:03 - 3:05
    a większość z nich ma ok. 90 lat.
  • 3:06 - 3:08
    Teraz zaczynamy badać
  • 3:08 - 3:11
    ponad 2 000 dzieci tych mężczyzn.
  • 3:12 - 3:14
    Jestem czwartym dyrektorem tego projektu.
  • 3:15 - 3:20
    Od 1938 roku śledziliśmy
    dwie grupy mężczyzn.
  • 3:20 - 3:23
    Pierwszą grupę zaczeliśmy obserwować,
  • 3:23 - 3:25
    gdy byli na drugim roku w Harvard College.
  • 3:25 - 3:28
    Wszyscy skończyli college
    podczas II wojny światowej
  • 3:28 - 3:30
    i większość poszła służyć w armii.
  • 3:31 - 3:33
    Drugą grupą
  • 3:33 - 3:38
    byli chłopcy z najbiedniejszych
    okolic Bostonu,
  • 3:38 - 3:40
    chłopcy, który zostali wybrani,
  • 3:40 - 3:43
    ponieważ pochodzili z rodzin
  • 3:43 - 3:45
    w trudnej sytuacji życiowej.
  • 3:45 - 3:48
    w Bostonie w latach 30.
  • 3:48 - 3:52
    Większość żyła w kamienicach,
    wiele bez bieżącej wody.
  • 3:55 - 3:57
    Kiedy przystąpili do badania,
  • 3:57 - 3:59
    każdy z nastolatków został przepytany
  • 3:59 - 4:02
    oraz poddany badaniom lekarskim.
  • 4:02 - 4:04
    Odwiedziliśmy ich
    i rozmawialiśmy z ich rodzicami.
  • 4:05 - 4:08
    Ci nastolatkowie wyrośli na dorosłych,
  • 4:08 - 4:10
    których życia potoczyły się
    w różnych kierunkach.
  • 4:10 - 4:16
    Zostali robotnikami, prawnikami,
    murarzami, lekarzami,
  • 4:16 - 4:19
    jeden został prezydentem
    Stanów Zjednoczonych.
  • 4:20 - 4:25
    Niektórzy popadli w alkoholizm,
    kilku zachorowało na schizofrenię.
  • 4:25 - 4:28
    Niektórzy wspięli się
    po drabinie społecznej
  • 4:28 - 4:30
    z dołu aż na sam szczyt,
  • 4:31 - 4:34
    inni - przeciwnie.
  • 4:36 - 4:38
    Twórcy tego badania
  • 4:38 - 4:41
    w swoich najśmielszych oczekiwaniach
  • 4:41 - 4:45
    nie sądzili, że ja, 75 lat później,
  • 4:45 - 4:48
    będę tu stał i wam o tym opowiadał.
  • 4:49 - 4:53
    Co dwa lata, cierpliwy
    i oddany zespół badawczy
  • 4:53 - 4:56
    dzwoni do naszych podopiecznych
    i pyta, czy można wysłać im
  • 4:56 - 4:59
    jeszcze jeden kwestionariusz
    dotyczących ich życia.
  • 5:00 - 5:03
    Wielu mężczyzn z Bostonu zastanawia się
  • 5:03 - 5:07
    "Dlaczego wciąż chcecie mnie badać?
    Moje życie nie jest aż tak interesujące."
  • 5:09 - 5:11
    Absolwenci Harvardu
    nigdy nie zadają tego pytania.
  • 5:11 - 5:17
    (Śmiech)
  • 5:21 - 5:24
    Aby otrzymać wyraźny obraz ich życia,
  • 5:24 - 5:26
    nie wysyłamy im tylko ankiet.
  • 5:27 - 5:29
    Rozmawiamy z nimi w ich salonach.
  • 5:29 - 5:32
    Zdobywamy ich dokumentację medyczną.
  • 5:32 - 5:35
    Pobieramy krew, skanujemy mózgi.
  • 5:35 - 5:36
    Rozmawiamy z ich dziećmi.
  • 5:36 - 5:41
    Nagrywamy ich podczas rozmów
    o swoich troskach z żonami.
  • 5:42 - 5:45
    Kiedy około dekadę temu
    w końcu zapytaliśmy żony,
  • 5:45 - 5:48
    czy dołączyłyby do naszego projektu,
  • 5:48 - 5:51
    wiele z nich odpowiedziało
    "Nareszcie."
  • 5:51 - 5:52
    (Śmiech)
  • 5:52 - 5:53
    Czego zatem się dowiedzieliśmy?
  • 5:53 - 5:58
    Jakie wnioski wyciągneliśmy
    z dziesiątków tysięcy stron
  • 5:58 - 6:02
    informacji na temat
  • 6:02 - 6:03
    życia naszych badanych?
  • 6:04 - 6:09
    Nie dotyczą one bogactwa
    ani sławy, ani ciężkiej pracy.
  • 6:11 - 6:16
    Największym przesłaniem tego badania jest:
  • 6:17 - 6:22
    Udane związki czynią nas
    szczęśliwymi i zdrowymi. Kropka.
  • 6:23 - 6:27
    Wysnuliśmy trzy główne wnioski
    na temat relacji między ludźmi.
  • 6:27 - 6:31
    Po pierwsze, więzi społeczne
    są dla nas naprawdę dobre,
  • 6:31 - 6:33
    a samotność zabija.
  • 6:34 - 6:37
    Okazuje się, że ludzie,
    którzy są bardziej przywiązani
  • 6:37 - 6:40
    do rodziny, przyjaciół, społeczeństwa,
  • 6:40 - 6:45
    są szczęśliwsi,
    fizycznie zdrowsi i żyją dłużej
  • 6:45 - 6:48
    niż ludzie, którzy
    są bardziej odizolowani.
  • 6:48 - 6:52
    Samotność okazuje się być toksyczna.
  • 6:52 - 6:56
    Osoby osamotnione
  • 6:57 - 7:00
    są mniej szczęśliwe,
  • 7:00 - 7:03
    podupadają na zdrowiu w średnim wieku,
  • 7:03 - 7:06
    ich mózg wcześniej
    zaczyna gorzej funkcjonować
  • 7:06 - 7:09
    i żyją krócej niż osoby,
    które nie są samotne.
  • 7:10 - 7:13
    Smutnym faktem jest to, że
  • 7:13 - 7:18
    więcej niż jedna piąta
    Amerykanów czuje się samotna.
  • 7:19 - 7:22
    Można być samotnym w tłumie
  • 7:22 - 7:24
    i w małżeństwie,
  • 7:24 - 7:27
    dlatego drugi wniosek to:
  • 7:27 - 7:30
    nie chodzi tylko o liczbę przyjaciół
  • 7:30 - 7:33
    i nie o to, czy jesteś
    w poważnym związku czy też nie,
  • 7:33 - 7:38
    ale o jakość twoich relacji z innymi.
  • 7:39 - 7:43
    Życie w ciągłym konflikcie
    jest dla nas bardzo szkodliwe.
  • 7:43 - 7:47
    Małżeństwa pełne kłótni,
    bez zbytniej czułości
  • 7:47 - 7:52
    okazują się być złe dla zdrowia,
    być może nawet gorsze niż rozwód.
  • 7:53 - 7:58
    Udane, pełne czułości związki
    działają na nas pozytywnie.
  • 7:58 - 8:01
    Kiedy nasi mężczyźni osiągnęli 80 lat,
  • 8:01 - 8:04
    chcieliśmy spojrzeć wstecz
    na ich życie w średnim wieku
  • 8:04 - 8:06
    i zobaczyć, czy przewidzielibyśmy,
  • 8:06 - 8:10
    kto wyrośnie na szczęśliwego,
    zdrowego osiemdziesięciolatka,
  • 8:10 - 8:11
    a kto nie.
  • 8:12 - 8:16
    Kiedy zebraliśmy wszystko,
    co o nich wiedzieliśmy,
  • 8:16 - 8:17
    gdy mieli 50 lat,
  • 8:18 - 8:22
    nie przewidzieliśmy, jak się zestarzeją
  • 8:22 - 8:24
    na podstawie ich poziomu cholesterolu,
  • 8:24 - 8:27
    lecz na podstawie
    satysfakcji z ich związków.
  • 8:27 - 8:32
    Osoby, które były najbardziej zadowolone
    w wieku 50 lat,
  • 8:32 - 8:35
    były najzdrowsze w wieku 80 lat.
  • 8:36 - 8:39
    Udane, bliskie relacje
    wydają się być buforem
  • 8:39 - 8:42
    chroniącym przed konsekwencjami
    starzenia się.
  • 8:43 - 8:47
    Nasi najszczęśliwsi mężczyźni i kobiety
  • 8:47 - 8:49
    stwierdzili, mając 80 lat,
  • 8:49 - 8:52
    że kiedy odczuwali większy ból fizyczny,
  • 8:52 - 8:54
    ich nastrój pozostawał tak samo radosny.
  • 8:54 - 8:58
    Natomiast osoby
    w nieszczęśliwych związkach,
  • 8:58 - 9:01
    kiedy odczuwały większy ból fizyczny,
  • 9:01 - 9:04
    był on spotęgowany bólem emocjonalnym.
  • 9:04 - 9:09
    Trzecią ważnym wnioskiem jest to,
  • 9:09 - 9:12
    że udane relacje nie tylko
    chronią nasze ciała
  • 9:12 - 9:13
    ale i mózgi.
  • 9:15 - 9:20
    Okazuje się, że bycie
    silnie z kimś związanym
  • 9:20 - 9:23
    mając 80 lat działa jak zabezpieczenie,
  • 9:23 - 9:25
    że wspomnienia osób będących w związkach,
  • 9:25 - 9:29
    w których czują, że naprawdę mogą
    polegać na drugiej osobie,
  • 9:29 - 9:32
    pozostają wyraźne o wiele dłużej.
  • 9:33 - 9:34
    Osoby będące w związkach,
  • 9:34 - 9:38
    w których nie mogą liczyć na drugą stronę,
  • 9:38 - 9:42
    doznają wczesnego pogorszenia pamięci.
  • 9:43 - 9:46
    Te udane relacje nie muszą być
    non stop idealne.
  • 9:46 - 9:50
    Niektórzy z osiemdziesięciolatków
    sprzeczali się ze sobą
  • 9:50 - 9:51
    każdego dnia
  • 9:51 - 9:55
    ale tak długo, jak mogli
    polegać na sobie nazwajem
  • 9:55 - 9:56
    w trudnych sytuacjach,
  • 9:56 - 10:00
    te sprzeczki nie miały wpływu
    na ich wspomnienia.
  • 10:02 - 10:04
    Zatem to przesłanie,
  • 10:04 - 10:10
    że udane, bliskie relacje są dobre
    dla naszego zdrowia i samopoczucia,
  • 10:10 - 10:13
    to mądrość stara jak świat.
  • 10:13 - 10:16
    Dlaczego tak trudno to zrozumieć
    i tak łatwo zignorować?
  • 10:18 - 10:19
    Cóż, jesteśmy ludźmi.
  • 10:19 - 10:22
    Chcielibyśmy szybkiego rozwiązania,
  • 10:22 - 10:24
    czegoś, co
  • 10:24 - 10:26
    uczyniłoby nasze życie udanym.
  • 10:28 - 10:31
    Relacje międzyludzkie są skomplikowane,
  • 10:31 - 10:35
    a ciężka praca związana
    z dbaniem o rodzinę i przyjaciół
  • 10:35 - 10:37
    nie jest seksowna ani czarująca.
  • 10:37 - 10:40
    Trwa całe życie. Nigdy się nie kończy.
  • 10:41 - 10:46
    Ludzie, którzy w naszym badaniu
    byli najszczęśliwsi na emeryturze,
  • 10:46 - 10:51
    byli ludźmi, którzy dążyli do zrobienia
    ze współpracowników swoich przyjaciół.
  • 10:52 - 10:55
    Tak jak milenialsi w tamtej ankiecie
  • 10:55 - 10:58
    większość mężczyzn,
    kiedy byli młodymi dorosłymi
  • 10:58 - 11:02
    naprawdę wierzyło, że sława, bogactwo
    i pokaźne osiągnięcia
  • 11:02 - 11:05
    zagwarantują im udane życie.
  • 11:06 - 11:10
    Ale raz po raz w ciągu tych 75 lat
    nasz projekt udowodnił,
  • 11:10 - 11:16
    że ludzie, którzy czuli się najlepiej
    to ci pielęgnujący swoje relacje
  • 11:16 - 11:19
    z rodziną, przyjaciółmi, społecznością.
  • 11:21 - 11:23
    A co z tobą?
  • 11:23 - 11:27
    Powiedzmy, że masz 25, 40 lub 60 lat.
  • 11:28 - 11:31
    Jak może wyglądać dbanie
    o więzi społeczne?
  • 11:32 - 11:35
    Cóż, możliwości jest nieskończenie wiele.
  • 11:36 - 11:42
    To może być tak proste jak spędzenie
    czasu z ludźmi zamiast przed telewizorem
  • 11:42 - 11:46
    albo ożywienie starej znajomości
    przez zrobienie razem czegoś nowego,
  • 11:46 - 11:48
    długie spacery lub nocne randki,
  • 11:50 - 11:54
    odnowienie kontaktu
    z dawno niewidzianym krewnym,
  • 11:54 - 11:58
    bo wszystkie te rodzinne waśnie
  • 11:58 - 12:00
    są tragiczne w skutkach
  • 12:00 - 12:02
    dla ludzi chowających dawne urazy.
  • 12:04 - 12:08
    Chciałbym zakończyć
    cytatem z Marka Twaina.
  • 12:10 - 12:12
    Ponad wiek temu,
  • 12:12 - 12:14
    spoglądał wstecz na swoje życie
  • 12:14 - 12:16
    i napisał to:
  • 12:17 - 12:20
    "Nie ma czasu – tak krótkie jest życie
  • 12:20 - 12:26
    na sprzeczki, przeprosiny,
    zawiść, wyjaśnienia
  • 12:27 - 12:30
    Jest tylko czas na kochanie,
  • 12:30 - 12:32
    i to w tej chwili, że się tak wyrażę."
  • 12:35 - 12:39
    Udane życie zbudowane jest
    z udanych relacji.
  • 12:39 - 12:40
    Dziękuję.
  • 12:40 - 12:45
    (Oklaski)
Title:
Co sprawia, że życie jest udane? Wnioski z najdłuższego badania dotyczącego szczęścia | Robert Waldinger | TED Talks
Description:

Co sprawia, że jesteśmy szczęśliwi i zdrowi? Jeśli myślisz, że sława i pieniądze, nie jesteś sam - lecz, według psychiatry Roberta Waldingera, mylisz się. Jako kierownik 75-letniego badania dotyczącego rozwoju dorosłych ludzi, Waldinger ma bezprecedensowy dostęp do danych na temat prawdziwego szczęścia i zadowolenia. W tej prelekcji dzieli się trzema ważnymi wnioskami wyciągniętymi z badania oraz praktycznymi, starymi jak świat mądrościami o tym, jak zbudować satysfakcjonujące, długie życie.

TEDTalks to codzienne podcasty w formie wideo z najlepszych wystąpień na Konferencji TED, gdzie czołówka światowych myślicieli prowadzi prelekcje przez 18 minut (lub mniej). Oczekuj wykładów dotyczących technologii, rozrywki i designu - plus nauki, biznesu, problemów globalnych, sztuki, a także znacznie więcej. Wszystko to przetłumaczone na wiele języków na http://www.ted.com/translate

Obserwuj wiadomości TED na Twitterze: http://www.twitter.com/tednews
Polub TED na Facebooku: https://www.facebook.com/TED

Zasubskrybuj nasz kanał: http://www.youtube.com/user/TEDtalksDirector

more » « less
Video Language:
English
Team:
PACE
Duration:
12:47

Polish subtitles

Revisions Compare revisions