< Return to Video

Alliances that led to World War One

  • 0:00 - 0:05
    လူပြောအများဆုံးအကြောင်းရင်းတွေထဲက
  • 0:05 - 0:09
    ပထမကမ္ဘာစစ်ဖြစ်ပွားစေတဲ့ အကြောင်းရင်းတစ်ခုကတော့
  • 0:09 - 0:11
    ဥရောပတောင်ပိုင်းက ဒေသတွင်းပဋိပက္ခတစ်ရပ်ကနေ
  • 0:11 - 0:13
    မဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုပဲဖြစ်ပါတယ်။
  • 0:13 - 0:17
    ဆယ်စုနှစ်များစွာစုဖွဲ့ခဲ့တဲ့ ဒီမဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုကနေ ပထမကမ္ဘာစစ်ကိုဖြစ်ပွားစေခဲ့ပါတယ်။
  • 0:17 - 0:21
    ဒီအကြောင်းကိုနားလည်အောင် ပထမကမ္ဘာစစ်ဖြစ်စေခဲ့တဲ့ မဟာမိတ်အုပ်စုဝင်တွေကို ဖော်ပြချင်ပါတယ်။
  • 0:21 - 0:24
    ဒါကတော့ အကျဉ်းချုံးဖော်ပြချက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။
  • 0:24 - 0:28
    အနည်းအကျဉ်း ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့ တစ်ခြားနိုင်ငံတွေလည်း ရှိပါတယ်။
  • 0:28 - 0:30
    ဒါပေမဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေအားလုံး
  • 0:30 - 0:32
    အချင်းချင်းစစ်ခင်းခဲ့ရတဲ့
  • 0:32 - 0:35
    ၁၉၄၁ ခုနှစ် စစ်ပွဲမှာ တိုက်ရိုက်ပါဝင်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေကိုပဲ
  • 0:35 - 0:37
    ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
  • 0:37 - 0:41
    ဆိုတော့ အနောက်ကို ၇၅ နှစ် ပြန်သွားရအောင်။
  • 0:41 - 0:42
    ပထမကမ္ဘာစစ်က ၁၉၁၄ မှာဖြစ်ပွား ခဲ့ပါတယ်။
  • 0:42 - 0:46
    ဒီမတိုင်ခင် ၇၅ နှစ်တုန်းက ၁၈၃၇ ခုနှစ်မှာတော့
  • 0:46 - 0:47
    လန်ဒန်စာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့တယ်။
  • 0:47 - 0:51
    အဲဒီ လန်ဒန်စာချုပ်ကြောင့် အဆင်ပြေသွားတာတွေက အများကြီးပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီထဲက
  • 0:51 - 0:54
    ဗြိတိသျှက ကြားနေနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ဘေဂျီယန်နိုင်ငံကိုအကာအကွယ်ပေးဖို့ဖော်ပြထားတဲ့
  • 0:54 - 0:58
    အပိုဒ် ၇ က ပထမကမ္ဘာစစ်ဖြစ်ဖို့ အကြောင်းရင်းဖြစ်လာခဲ့တယ်။
  • 0:58 - 1:01
    တကယ်လို့များ သင့်အနေနဲ့ ဒီအပေါ်မှာ မယုံရင်တော့ “ဟေး…… ဒါက ၇၅ နှစ်စာချုပ်ပဲလေ။
  • 1:01 - 1:03
    ဘာလို့ရေးကြီးခွင်ကျယ်ပြောနေဖို့လိုသေးလဲ” လို့ပြောမှာပါ။ ဒါဟာ သိပ်ကောင်းတဲ့ မေးခွန်းပါ။
  • 1:03 - 1:05
    ဒီလိုမဟာမိတ်စုဖွဲ့မှုတွေဟာ တစ်ဖွဲ့ကိုတစ်ဖွဲ့စစ်ကြေညာစေခဲ့တဲ့
  • 1:05 - 1:08
    အကြောင်းရင်းတွေ တကယ်ဟုတ်၊ မဟုတ်
  • 1:08 - 1:13
    အငြင်းပွားစရာပါပဲ။
  • 1:13 - 1:17
    ဒါမှမဟုတ် ဒါတွေဟာ ဆင်ခြေတွေပဲလား။
  • 1:17 - 1:20
    “အိုး…ငါစစ်ကြေညာရမယ်” ဆိုပြီးအကြောင်းပြလို့ရတဲ့ တရားဝင် အကြောင်းပြချက်တွေ ပဲလား။ အမှန်တော့
  • 1:20 - 1:23
    ကိုယ့်အင်ပါယာကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့နှင့်စစ်ဆေးနိုင်ဖို
  • 1:23 - 1:26
    ့အကြောင်းရင်းများစွာနဲ့ သူတို့စစ်ကြေညာချင်ခဲ့တာပါ။ သူတို့ရဲ့ စစ်ရေး စွမ်းအင်ကိုပြဖို့လည်းပါတယ်
  • 1:26 - 1:28
    ။နောက်ပြီး သူတို့ရဲ့အင်ပါယာတွေကို ချဲ့ထွင်ဖို့ရောပေါ့။
  • 1:28 - 1:30
    ဘယ်သူမှတော့ တိတိကျကျမပြောနိုင်ပါဘူး။
  • 1:30 - 1:31
    ဒါပေမဲ့ ၁၈၃၉ စစ်ပွဲဟာ
  • 1:31 - 1:34
    ဗြိတိသျှအင်ပါယာက ဘယ်ဂျီယံကို
  • 1:34 - 1:37
    တရားဝင်
  • 1:37 - 1:38
    ကာကွယ်တာလို့တော့
  • 1:38 - 1:40
    ပြောလို့မရပါဘူး။
  • 1:40 - 1:44
    အခုတော့ အရှေ့ နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကို ပြန်ကြည့်မယ်။ ၁၈၇၉ ခုနှစ်ပါ။
  • 1:44 - 1:45
    ၁၈၇၁ ခုနှစ်က Franco Prussian စစ်ပွဲကြောင့်ပေါ်လာတဲ့
  • 1:45 - 1:49
    ဂျာမဏီအင်ပါယာသစ် ရှိလာပါပြီ။
  • 1:49 - 1:53
    အဲဒီ ဂျာမဏီအင်ပါယာသစ်ဟာ
  • 1:53 - 1:57
    အခြေခံအားဖြင့် ဂျမန်ဘုရင့်နိုင်ငံပါပဲ။ အမှန်တော့ Prussia ကို
  • 1:57 - 1:59
    ချဲ့ထွင်လိုက်တာပါပဲ။
  • 1:59 - 2:03
    ပြင်သစ်နဲ့စစ်တစ်ခါဖြစ်ပြီး ပြင်သစ်ဆီက အရေးပါတဲ့ နယ်မြေတစ်ချို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပါတယ်။ြ
  • 2:03 - 2:07
    ပြင်သစ်ဟာသူတို့ကိုပြန်တိုက်မှာစိုးရိမ်နေပါတယ်။
  • 2:07 - 2:11
    သူတို့ဟာ ရရှားတွေအပေါ်မှာလည်း သံသယဖြစ်နေပါတယ်
  • 2:11 - 2:15
    နောက်ပြီး သူတို့က သြစတီးရီးယားတွေ ဒါမှမဟုတ် သြစတီးရီယား-ဟတ်ဂေရီနဲ့လည်း အဆက်အသွယ်ရှိပါတယ်။
  • 2:15 - 2:19
    ဒါ့အပြင် ၁၈၇၉ ခုနှစ်မှာ ဂျာမဏီနှင့် သြစတီးရီးယား-ဟန်ဂေရီတို့ဟာ
  • 2:19 - 2:25
    ရုရှားရဲ့ရန်ကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် နှစ်ဦးမဟာမိတ်စာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
  • 2:25 - 2:28
    သူတို့မှာ ဘုံရန်သူရှိပါတယ်။ ရှရှားပါပဲ။
  • 2:28 - 2:31
    ဟုတ်ပြီ သူတို့အနေနဲ့..........တစ်ခြားအရောင်လေး ချယ်လိုက်ဦးမယ်။
  • 2:31 - 2:33
    သူတို့က တစ်ဦးကိုတစ်ဦးကာကွယ်ကြမှာ။
  • 2:33 - 2:36
    ဒါမှ ဘယ်နိုင်ငံနဲ့ပဲစစ်ဖြစ်ဖြစ်
  • 2:36 - 2:40
    တကယ်လို့စစ်ဖြစ်လာခဲ့ရင် ဥရောပမှာ ဂျာမဏီအင်ပါယာအတွက်
  • 2:40 - 2:41
    စိတ်အေးရပြီပေါ့
  • 2:41 - 2:43
    ။နောက်ပြီး ၁၈၉၂ မှာတော့
  • 2:43 - 2:45
    အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အလုပ်ပဲလုပ်လုပ်၊
  • 2:45 - 2:49
    သံသမန်နည်းကျပဲလုပ်လုပ် ပထမကမ္ဘာစစ်မှာ ဘာဖြစ်ခဲ့သလဲဆိုတဲ့အပေါ်မှာပဲ
  • 2:49 - 2:50
    မူတည်ပါနေတာကို တွေ့ရပါမယ်။
  • 2:50 - 2:54
    သင့်ရဲ့ ရန်သူတွေဟာ သင့်ရဲ့မိတ်ဆွေဖြစ်လာတာကို မြင်ရရင်
  • 2:54 - 2:57
    သူတို့အနေနဲ့ သင့်အပေါ်မှာ စစ်ကြေညာတဲ့အခါမျိုးမှာ ပေါင်းလို့ရမယ့်
  • 2:57 - 2:59
    အခြားမိတ်ဆွေ၊ အခြားမဟာမိတ်တွေကို ရှာဖွေမှာပါ။
  • 2:59 - 3:02
    ဒါကြောင့်မှု ၁၈၉၂ မှာ ပြင်သစ်နှင့်ရုရှားတို့ဟာ
  • 3:02 - 3:07
    ပြင်သစ်-ရုရှားစစ်ရေးသဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုပြီး မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့ကြတာပါ။
  • 3:07 - 3:11
    ဒါကို ခရမ်းရင့်ရောင် ပြန်ဆွဲလိုက်မယ်။
  • 3:11 - 3:12
    အခုပြင်သစ်နှင့်
  • 3:12 - 3:13
    ရုရှားကြားမှာ
  • 3:13 - 3:15
    မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားပြီ။
  • 3:15 - 3:16
    နောက်ပြီး ၁၉၀၀ ခုနှစ်အစောပိုင်းလောက်က
  • 3:16 - 3:20
    ၁၉၀၄ ကနေ ၁၉၀၇ ထိမှာ
  • 3:20 - 3:21
    အပြန်အလှန် ဆက်ဆံရေးကောင်းဖို့
  • 3:21 - 3:24
    ဗြိတိသျှအင်ပါယာနှင့်ပြင်သစ်ကြား၊ ဗြိတိသျှအင်ပါယာနှင့်ရုရျားတို့ကြား
  • 3:24 - 3:28
    သဘောတူစာချုပ်
  • 3:28 - 3:30
    အမြောက်အများ ရေးထိုးခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီစာချုပ်တွေဟာ
  • 3:30 - 3:34
    " ဟေး......တကယ်လို့ တစ်ယောက်ယောက်က သင့်ကိုတိုက်ခိုက်လာရင် ငါက သူတို့ကိုပြန်တိုက်ပေးမယ်" ဆိုတဲ့ စည်းနှောင်မှုတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 3:34 - 3:38
    ဒါပေမဲ့ ဒီစာချုုပ်တွေကြောင့်ပဲ တစ်ခြားအင်ပါယာကို သိမ်းပိုက်တဲ့နေရာက
  • 3:38 - 3:41
    ကိစ္စအတော်များများကို ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
  • 3:41 - 3:44
    သူတို့က သုံးဦးသဘောတူစာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုခဲ့ပါတယ်။
  • 3:44 - 3:48
    ဗြိတိန်နှင့်
  • 3:48 - 3:50
    ဗြိတိသျှအင်ပါယာကြား၊
  • 3:50 - 3:52
    ဒီ ဗြိတိသျှဘုရင့်နိုင်ငံ၊ ပြင်သစ်နှင့်ရုရျားကို
  • 3:52 - 3:55
    ဝိုင်းလိုက်ပါတယ်။
  • 3:55 - 3:57
    နောက်ပြီး တစ်ခြားဘက်မှာတော့ ဒီမှာ ဂျာမဏီ၊
  • 3:57 - 4:01
    ဒီမှာ သြစတီရီးယား-ဟန်ဂေရီနှင့် အီတလီ ဆိုပြီး သုံးနိုင်ငံမဟာမိတ်အဖွဲ့ ရှိပါတယ်။
  • 4:01 - 4:06
    အီတလီနိုင်ငံဟာ သုံးနိုင်ငံမဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပြီး ပထမကမ္ဘာစစ်ကို
  • 4:06 - 4:10
    ဝင်လာရတဲ့အကြောင်းရင်းကတော့ တစ်ချိန်က အီတလီနဲ့ဂျာမဏီကြား
  • 4:10 - 4:14
    သုံးနိုင်ငံမဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင်တွေဖြစ်ဖို့ သဘောတူစာချုပ်ရှိခဲ့လို့ပါပဲ။
  • 4:14 - 4:16
    ကျနော်မပြောထားတဲ့အကြောင်းကတော့ စစ်စဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ
  • 4:16 - 4:20
    အီတလီနိုင်ငံဟာ ဂျာမဏီနှင့်သြစတီးရီးယား-ဟန်ဂေရီတို့နဲ့ မပါခဲ့ပါဘူး။
  • 4:20 - 4:24
    သုံးနိုင်ငံသဘောတူစာချုပ်ကြောင့်သာ အဲဒီမဟာမိတ်ဘက်ကို ပါသွားတာဖြစ်ပါတယ်။
  • 4:24 - 4:29
    ဒါပေမဲ့ ဒါက ဥရောပတောင်ပိုင်းပဋိပက္ခကနေ
  • 4:29 - 4:32
    ဥရောပတစ်ဝန်းစစ်၊ နောက်ဆုံးတော့ ကမ္ဘာစစ်အဖြစ်
  • 4:32 - 4:37
    ဘာကြောင့် ပြောင်းသွားရသလဲဆိုတာသိရမှာပေါ့။
Title:
Alliances that led to World War One
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
04:43

Burmese subtitles

Revisions