-
Işık, biz ve evren arasındaki
bağlantıdır.
-
Işık sayesinde uzak yıldızları,
-
hatta varoluşun başlangıcını görebiliriz.
-
Ama ışık nedir ?
-
Alt yazı: Umut Özbey
-
Kısaca ışık enerjinin taşınabilen
en küçük birimidir.
-
Foton, maddenin bölünemez,
-
sadece oluşturulabilen veya yokedilebilen
en küçük parçasıdır.
-
Işık aynı zamanda dalga-parçacık
ikililiğine sahiptir
-
Yani aynı zamanda hem parçacık,
hem de bir dalgadır.
-
Gerçi bu bir yalandır.
-
Ayrıca, biz "ışık" derken,
görülebilen ışığı kastediyoruz.
-
Yani elektromanyetik spektrumun
küçücük bir kısmındaki
-
Elektro manyetik radyasyon'daki bir enerji formudur.
-
Elektro manyetik radyasyon inanılmaz büyüklükteki
-
dalgaboylarından ve frekanslardan oluşur
-
Gama ışınları en az dalgaboyuna sahiptir
çünkü en yüksek enerjili fotonlardır.
-
Çoğu gama ışını 10 pikometreden
sadece biraz daha küçüktür.
-
Yani bir hidrojen atomundan
hala kat kat küçük.
-
Yani bir hidrojen atomunu
1 cent olarak düşünürsek
-
gerçek 1 centin Ay kadar olduğunu
düşünebilirsiniz.
-
Görülebilir ışıklar spektrumun
ortasında,
-
400 ila 700 nanometre arası değişmekte,
-
Yaklaşık olarak bakteri kadar.
-
Spektrumun bir ucunda radyo dalgaları
100 kilometre çapına ulaşabilir.
-
Bildiğimiz en büyük dalgaboyları ise
-
10.000 kilometreden şaşırtıcı biçimde
100.000 kilometreye kadar çıkabilir.
-
Yani Dünya'dan daha büyük!
-
Fizik kuralları açısından, bu bütün
dalgalar aynıdır...
-
Hepsi dalga-parçacık ikililiğine sahiptir
ve c'de (ışık hızı) seyahat eder.
-
(Sadece farklı frekanslarda)
-
Peki görülebilir ışığı ne özel yapar ?
-
Aslında... Hiçbir şey !
-
Biz sadece elektromanyetik spektrumun
sadece
-
Bu kısmını görecek şekilde evrimleştik
-
Ama bu sadece bir tesadüf değildir ki:
-
Milyonlarca yıl önce çoğu gözün
evrimleştiği üzere
-
Görülebilir ışık,
-
suda yayılan ışıkların elektromanyetik
spektrumdaki tek setidir.
-
Bu çok akıllıcaydı, çünkü
ışık maddeyle sadece iletişime geçmez,
-
madde tarafından değiştirilir, veya
etrafımızdaki
-
Dünya hakkında bilgi vermek için
neredeyse
-
gecikmesiz,
-
(hayatta kalmaya çok yardımcı olarak)
kullanılabilir
-
Tamam, peki ışık nereden gelir ?
-
Atom veya moleküller yüksek bir periyottan
bir düşüğe düştüğünde
-
Çok büyük elektromanyetik dalgalar oluşur.
-
Enerji kaybederler ve bunu radyasyon
şeklinde yayarlar.
-
Mikroskobik seviyede, görünebilir ışık,
-
Bir elektronun bir periyot aşağı kayıp,
-
fazla enerjisini kaybetmesinde
ortaya çıkar.
-
Aynı şekilde, gelen ışık bir elektron
tarafından absorbe edilerek
-
elektronu bir üst periyota çıkartabilir.
-
Makroskopta (?) , hareket eden
-
yüklü elektron, titreyeşen
bir manetik alan
-
oluştururken, kendine dik
titreşen bir elektriksel alan oluşturur.
-
Bu iki alan enerjiyi bir yerden
başka bir yere,
-
Varolduğu yerdeki bilgiyi taşıyarak,
-
Bu bilgiyle boşlukta hareket eder.
-
Peki neden evrendeki en hızlı hareket
eden şey ışıktır ?
-
Hadi soruyu değiştirelim:
-
Uzaydaki en hızlı hareket etme
yolu nedir ?
-
bu c'dir (ışık hızı), boşlukta
299.792.458 m/s ,
-
Saatte 1 milyar kilometre !
-
EMR işte bu kadar hızlıdır.
-
Ağırlığı olmayan her parçacık c'de
hareket eder,hızlanmadan veya yavaşlamadan
-
Bir mumdan çıkan ışık,
-
ışık hızına çıkana kadar hızlanmaz
-
çıktığından itibaren hızı c'dir
-
Peki neden c, ışık hızı
sınırlıdır ?
-
Aslında... Kimse bilmiyor.
-
Evrenimiz böyle yapılmış,
-
Burada çok akıllıca bir cevap yok.
-
Yani ışık spektrumun bir parçası,
-
Dalga gibi davranan,evrenin hız limitinde
ilerleyen
-
birbirine dik iki alan tarafından
sevkedilen
-
bir temel parçacıktır.
-
Tamam, bunlar iyi güzel ama,
-
Zaman ve Işık hızında seyahat,
-
İkizler paradoxu, Quantum ve böyle şeyler
ne ?
-
Bunları başka bir video için saklıyoruz.
-
Şimdilik, gözlerimizin uzayda varlığımızı
-
perspektife koymaya yardımcı
olacak uzayda gezen
-
bilgileri yakalayabildiği için mutlu
olmalıyız.
-
Kuş: Bu videoyu, diğer "büyük" videomuz için biraz kısa yaptık. Tamamlanmış 7-8 dakika gibi bir süreyi kırpmak zorunda kaldık çünkü yeterince iyi değillerdi. Bunun için üzgünüz. Matt Caplan'a son dakika yardımı için teşekkürler. Yakında ışık hakkında bir video daha çekeceğiz. Bir-iki hafta içinde yayınlamış olacağız.
baristunahan
TR - Alt yazı için;
Buğra Özler 'e teşekkür etmek istiyorum. Türkçe alt yazının video çıktıktan bir gün sonra gelmesi çok iyi bir şey. Üstelik bu tarz kanalları ülkemizden insanların takip ettiğini bilmek de çok hoş.