[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.47,0:00:04.37,Default,,0000,0000,0000,,Işık, biz ve evren arasındaki\Nbağlantıdır.
Dialogue: 0,0:00:04.37,0:00:06.91,Default,,0000,0000,0000,,Işık sayesinde uzak yıldızları,
Dialogue: 0,0:00:06.91,0:00:10.07,Default,,0000,0000,0000,,hatta varoluşun başlangıcını görebiliriz.
Dialogue: 0,0:00:10.07,0:00:11.38,Default,,0000,0000,0000,,Ama ışık nedir ?
Dialogue: 0,0:00:14.76,0:00:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Alt yazı: Umut Özbey
Dialogue: 0,0:00:19.34,0:00:22.46,Default,,0000,0000,0000,,Kısaca ışık enerjinin taşınabilen\Nen küçük birimidir.
Dialogue: 0,0:00:22.46,0:00:26.73,Default,,0000,0000,0000,,Foton, maddenin bölünemez,
Dialogue: 0,0:00:26.73,0:00:29.98,Default,,0000,0000,0000,,sadece oluşturulabilen veya yokedilebilen\Nen küçük parçasıdır.\N
Dialogue: 0,0:00:29.98,0:00:32.71,Default,,0000,0000,0000,,Işık aynı zamanda dalga-parçacık\Nikililiğine sahiptir
Dialogue: 0,0:00:32.71,0:00:35.67,Default,,0000,0000,0000,,Yani aynı zamanda hem parçacık,\Nhem de bir dalgadır.
Dialogue: 0,0:00:35.67,0:00:37.11,Default,,0000,0000,0000,,Gerçi bu bir yalandır.
Dialogue: 0,0:00:37.11,0:00:40.57,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, biz "ışık" derken,\Ngörülebilen ışığı kastediyoruz.
Dialogue: 0,0:00:40.57,0:00:43.48,Default,,0000,0000,0000,,Yani elektromanyetik spektrumun\Nküçücük bir kısmındaki
Dialogue: 0,0:00:43.48,0:00:46.07,Default,,0000,0000,0000,,Elektro manyetik radyasyon'daki bir enerji formudur.
Dialogue: 0,0:00:46.07,0:00:48.65,Default,,0000,0000,0000,,Elektro manyetik radyasyon inanılmaz büyüklükteki
Dialogue: 0,0:00:48.65,0:00:51.26,Default,,0000,0000,0000,,dalgaboylarından ve frekanslardan oluşur
Dialogue: 0,0:00:51.26,0:00:55.08,Default,,0000,0000,0000,,Gama ışınları en az dalgaboyuna sahiptir\Nçünkü en yüksek enerjili fotonlardır.
Dialogue: 0,0:00:55.08,0:00:58.30,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu gama ışını 10 pikometreden\Nsadece biraz daha küçüktür.
Dialogue: 0,0:00:58.30,0:01:00.75,Default,,0000,0000,0000,,Yani bir hidrojen atomundan\Nhala kat kat küçük.
Dialogue: 0,0:01:00.75,0:01:04.19,Default,,0000,0000,0000,,Yani bir hidrojen atomunu \N1 cent olarak düşünürsek
Dialogue: 0,0:01:04.19,0:01:06.96,Default,,0000,0000,0000,,gerçek 1 centin Ay kadar olduğunu\Ndüşünebilirsiniz.\N
Dialogue: 0,0:01:06.96,0:01:09.44,Default,,0000,0000,0000,,Görülebilir ışıklar spektrumun\Nortasında,
Dialogue: 0,0:01:09.44,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,400 ila 700 nanometre arası değişmekte,\N
Dialogue: 0,0:01:13.00,0:01:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Yaklaşık olarak bakteri kadar.
Dialogue: 0,0:01:14.60,0:01:19.91,Default,,0000,0000,0000,,Spektrumun bir ucunda radyo dalgaları\N100 kilometre çapına ulaşabilir.
Dialogue: 0,0:01:19.91,0:01:22.09,Default,,0000,0000,0000,,Bildiğimiz en büyük dalgaboyları ise
Dialogue: 0,0:01:22.09,0:01:26.31,Default,,0000,0000,0000,,10.000 kilometreden şaşırtıcı biçimde\N100.000 kilometreye kadar çıkabilir.
Dialogue: 0,0:01:26.31,0:01:27.68,Default,,0000,0000,0000,,Yani Dünya'dan daha büyük!
Dialogue: 0,0:01:27.68,0:01:31.12,Default,,0000,0000,0000,,Fizik kuralları açısından, bu bütün\Ndalgalar aynıdır...
Dialogue: 0,0:01:31.12,0:01:35.77,Default,,0000,0000,0000,,Hepsi dalga-parçacık ikililiğine sahiptir\Nve c'de (ışık hızı) seyahat eder.
Dialogue: 0,0:01:35.77,0:01:37.61,Default,,0000,0000,0000,,(Sadece farklı frekanslarda)
Dialogue: 0,0:01:37.61,0:01:40.46,Default,,0000,0000,0000,,Peki görülebilir ışığı ne özel yapar ?
Dialogue: 0,0:01:40.46,0:01:42.42,Default,,0000,0000,0000,,Aslında... Hiçbir şey !
Dialogue: 0,0:01:42.42,0:01:45.32,Default,,0000,0000,0000,,Biz sadece elektromanyetik spektrumun\Nsadece
Dialogue: 0,0:01:45.32,0:01:48.76,Default,,0000,0000,0000,,Bu kısmını görecek şekilde evrimleştik
Dialogue: 0,0:01:48.76,0:01:51.58,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu sadece bir tesadüf değildir ki:
Dialogue: 0,0:01:51.58,0:01:55.16,Default,,0000,0000,0000,,Milyonlarca yıl önce çoğu gözün\Nevrimleştiği üzere
Dialogue: 0,0:01:55.16,0:01:56.92,Default,,0000,0000,0000,,Görülebilir ışık,
Dialogue: 0,0:01:56.92,0:02:00.84,Default,,0000,0000,0000,,suda yayılan ışıkların elektromanyetik\Nspektrumdaki tek setidir.
Dialogue: 0,0:02:00.84,0:02:04.81,Default,,0000,0000,0000,,Bu çok akıllıcaydı, çünkü\Nışık maddeyle sadece iletişime geçmez,
Dialogue: 0,0:02:04.81,0:02:07.23,Default,,0000,0000,0000,,madde tarafından değiştirilir, veya\Netrafımızdaki
Dialogue: 0,0:02:07.23,0:02:09.46,Default,,0000,0000,0000,,Dünya hakkında bilgi vermek için\Nneredeyse
Dialogue: 0,0:02:09.46,0:02:10.84,Default,,0000,0000,0000,,gecikmesiz,
Dialogue: 0,0:02:10.84,0:02:13.78,Default,,0000,0000,0000,,(hayatta kalmaya çok yardımcı olarak) \Nkullanılabilir
Dialogue: 0,0:02:13.78,0:02:16.11,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, peki ışık nereden gelir ?
Dialogue: 0,0:02:16.11,0:02:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Atom veya moleküller yüksek bir periyottan\Nbir düşüğe düştüğünde
Dialogue: 0,0:02:20.74,0:02:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Çok büyük elektromanyetik dalgalar oluşur.
Dialogue: 0,0:02:23.53,0:02:26.84,Default,,0000,0000,0000,,Enerji kaybederler ve bunu radyasyon\Nşeklinde yayarlar.
Dialogue: 0,0:02:26.84,0:02:31.10,Default,,0000,0000,0000,,Mikroskobik seviyede, görünebilir ışık,
Dialogue: 0,0:02:31.10,0:02:34.77,Default,,0000,0000,0000,,Bir elektronun bir periyot aşağı kayıp,
Dialogue: 0,0:02:34.77,0:02:36.93,Default,,0000,0000,0000,,fazla enerjisini kaybetmesinde\Nortaya çıkar.
Dialogue: 0,0:02:36.93,0:02:40.95,Default,,0000,0000,0000,,Aynı şekilde, gelen ışık bir elektron\Ntarafından absorbe edilerek
Dialogue: 0,0:02:40.95,0:02:43.84,Default,,0000,0000,0000,,elektronu bir üst periyota çıkartabilir.
Dialogue: 0,0:02:43.84,0:02:45.48,Default,,0000,0000,0000,,Makroskopta (?) , hareket eden
Dialogue: 0,0:02:45.48,0:02:47.72,Default,,0000,0000,0000,,yüklü elektron, titreyeşen\Nbir manetik alan
Dialogue: 0,0:02:47.72,0:02:50.83,Default,,0000,0000,0000,,oluştururken, kendine dik\Ntitreşen bir elektriksel alan oluşturur.
Dialogue: 0,0:02:50.83,0:02:53.53,Default,,0000,0000,0000,,Bu iki alan enerjiyi bir yerden\Nbaşka bir yere,
Dialogue: 0,0:02:53.53,0:02:55.97,Default,,0000,0000,0000,,Varolduğu yerdeki bilgiyi taşıyarak,
Dialogue: 0,0:02:55.97,0:02:58.100,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilgiyle boşlukta hareket eder.
Dialogue: 0,0:02:58.100,0:03:03.49,Default,,0000,0000,0000,,Peki neden evrendeki en hızlı hareket\Neden şey ışıktır ?
Dialogue: 0,0:03:03.49,0:03:04.70,Default,,0000,0000,0000,,Hadi soruyu değiştirelim:
Dialogue: 0,0:03:04.70,0:03:08.04,Default,,0000,0000,0000,,Uzaydaki en hızlı hareket etme \Nyolu nedir ?
Dialogue: 0,0:03:08.04,0:03:16.16,Default,,0000,0000,0000,,bu c'dir (ışık hızı), boşlukta \N299.792.458 m/s ,
Dialogue: 0,0:03:16.16,0:03:18.42,Default,,0000,0000,0000,,Saatte 1 milyar kilometre !
Dialogue: 0,0:03:18.42,0:03:22.29,Default,,0000,0000,0000,,EMR işte bu kadar hızlıdır.\N
Dialogue: 0,0:03:22.29,0:03:27.74,Default,,0000,0000,0000,,Ağırlığı olmayan her parçacık c'de\Nhareket eder,hızlanmadan veya yavaşlamadan
Dialogue: 0,0:03:27.74,0:03:29.84,Default,,0000,0000,0000,,Bir mumdan çıkan ışık,
Dialogue: 0,0:03:29.84,0:03:32.35,Default,,0000,0000,0000,,ışık hızına çıkana kadar hızlanmaz
Dialogue: 0,0:03:32.35,0:03:35.64,Default,,0000,0000,0000,,çıktığından itibaren hızı c'dir
Dialogue: 0,0:03:35.64,0:03:39.13,Default,,0000,0000,0000,,Peki neden c, ışık hızı\Nsınırlıdır ?
Dialogue: 0,0:03:39.13,0:03:41.02,Default,,0000,0000,0000,,Aslında... Kimse bilmiyor.
Dialogue: 0,0:03:41.02,0:03:43.06,Default,,0000,0000,0000,,Evrenimiz böyle yapılmış,
Dialogue: 0,0:03:43.06,0:03:44.71,Default,,0000,0000,0000,,Burada çok akıllıca bir cevap yok.
Dialogue: 0,0:03:44.71,0:03:47.11,Default,,0000,0000,0000,,Yani ışık spektrumun bir parçası,
Dialogue: 0,0:03:47.11,0:03:49.95,Default,,0000,0000,0000,,Dalga gibi davranan,evrenin hız limitinde\Nilerleyen
Dialogue: 0,0:03:49.95,0:03:52.19,Default,,0000,0000,0000,,birbirine dik iki alan tarafından\Nsevkedilen
Dialogue: 0,0:03:52.19,0:03:54.37,Default,,0000,0000,0000,,bir temel parçacıktır.
Dialogue: 0,0:03:54.37,0:03:57.68,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, bunlar iyi güzel ama,
Dialogue: 0,0:03:57.68,0:04:00.02,Default,,0000,0000,0000,,Zaman ve Işık hızında seyahat,
Dialogue: 0,0:04:00.02,0:04:02.76,Default,,0000,0000,0000,,İkizler paradoxu, Quantum ve böyle şeyler\Nne ?
Dialogue: 0,0:04:02.76,0:04:05.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunları başka bir video için saklıyoruz.
Dialogue: 0,0:04:05.20,0:04:08.42,Default,,0000,0000,0000,,Şimdilik, gözlerimizin uzayda varlığımızı
Dialogue: 0,0:04:08.42,0:04:10.70,Default,,0000,0000,0000,,perspektife koymaya yardımcı\Nolacak uzayda gezen
Dialogue: 0,0:04:10.70,0:04:15.23,Default,,0000,0000,0000,,bilgileri yakalayabildiği için mutlu\Nolmalıyız.
Dialogue: 0,0:04:18.34,0:04:22.34,Default,,0000,0000,0000,,Kuş: Bu videoyu, diğer "büyük" videomuz için biraz kısa yaptık. Tamamlanmış 7-8 dakika gibi bir süreyi kırpmak zorunda kaldık çünkü yeterince iyi değillerdi. Bunun için üzgünüz. Matt Caplan'a son dakika yardımı için teşekkürler. Yakında ışık hakkında bir video daha çekeceğiz. Bir-iki hafta içinde yayınlamış olacağız.