< Return to Video

Hoe een cent mij een miljonairsgevoel gaf

  • 0:01 - 0:05
    Ik ben vijf jaar en heel trots.
  • 0:05 - 0:08
    Mijn vader bouwde net het allermooiste gemakhuisje
  • 0:08 - 0:11
    in ons kleine dorp in Oekraïne.
  • 0:11 - 0:14
    Vanbinnen is het een stinkend,
    gapend gat in de grond,
  • 0:14 - 0:18
    maar de buitenkant is parelwit formica.
  • 0:18 - 0:22
    Het glanst in de zon.
  • 0:22 - 0:26
    Ik voel zo me trots, zo belangrijk,
  • 0:26 - 0:29
    dat ik mezelf aanwijs als de leider
    van een groepje vriendinnen.
  • 0:29 - 0:31
    Ik bedenk opdrachten voor ons.
  • 0:31 - 0:34
    We sluipen van huis tot huis
  • 0:34 - 0:37
    en bevrijden vliegen
  • 0:37 - 0:40
    uit spinnenwebben.
  • 0:40 - 0:42
    Vier jaar eerder, toen ik één was,
  • 0:42 - 0:43
    na de ramp van Tsjernobyl ,
  • 0:43 - 0:46
    viel er zwarte regen uit de lucht.
  • 0:46 - 0:48
    Mijn zusjes haar viel in plukken uit
  • 0:48 - 0:50
    en ik lag negen maanden in het ziekenhuis.
  • 0:50 - 0:52
    Bezoek was niet toegestaan,
  • 0:52 - 0:56
    dus kocht mijn moeder een medewerker om.
  • 0:56 - 0:59
    Ze maakte een verpleegstersuniform buit
  • 0:59 - 1:03
    en sloop iedere avond naar binnen
    om naast mijn bed te zitten.
  • 1:03 - 1:06
    Vijf jaar later,
    een onverwacht lichtpuntje.
  • 1:06 - 1:10
    Dankzij Tsjernobyl krijgen we
    asiel in de VS.
  • 1:10 - 1:14
    Ik ben zes en ik huil niet
    als we thuis verlaten
  • 1:14 - 1:15
    en naar Amerika gaan.
  • 1:15 - 1:19
    Want ik verwacht een plek met zeldzame
  • 1:19 - 1:23
    en prachtige dingen zoals bananen, chocola
  • 1:23 - 1:26
    en Bazooka-kauwgum.
  • 1:26 - 1:30
    Bazooka-kauwgum met een cartoonpapiertje erom,
  • 1:30 - 1:33
    Bazooka dat we één keer per jaar
    in Oekraïne kregen.
  • 1:33 - 1:37
    We kauwden een hele week op één stukje.
  • 1:37 - 1:39
    Onze eerste dag in New York
  • 1:39 - 1:41
    vonden mijn oma en ik een cent
  • 1:41 - 1:45
    op de vloer van de daklozenopvang
    waar mijn familie verbleef.
  • 1:45 - 1:47
    We wisten niet dat
    het een daklozenopvang was.
  • 1:47 - 1:49
    We dachten dat het
    een hotel met veel ratten was.
  • 1:49 - 1:54
    We vonden de cent bijna versteend op de grond.
  • 1:54 - 1:57
    We dachten dat een rijke man hem achterliet.
  • 1:57 - 2:00
    Normale mensen verliezen geen geld.
  • 2:00 - 2:02
    Ik houd de cent in mijn handpalm.
  • 2:02 - 2:05
    Hij kleeft en is verroest,
  • 2:05 - 2:08
    maar het voelt als een fortuin.
  • 2:08 - 2:10
    Ik besluit dat ik mijn eigen stukje
  • 2:10 - 2:12
    Bazooka-kauwgum ga kopen.
  • 2:12 - 2:16
    Op dat moment voel ik me een miljonair.
  • 2:16 - 2:18
    Ongeveer een jaar later
    voel ik me weer zo,
  • 2:18 - 2:21
    als we een zak knuffelbeesten
    bij de vuilnis vinden.
  • 2:21 - 2:23
    Opeens heb ik meer speelgoed
  • 2:23 - 2:25
    dan ooit tevoren.
  • 2:25 - 2:28
    Weer krijg ik dat gevoel
    als er op de deur wordt geklopt
  • 2:28 - 2:30
    van ons appartement in Brooklyn.
  • 2:30 - 2:32
    Mijn zus en ik zien een bezorger
  • 2:32 - 2:35
    met een pizza die we niet bestelden.
  • 2:35 - 2:38
    We eten de pizza,
    onze allereerste pizza.
  • 2:38 - 2:41
    We verorberen punt na punt
  • 2:41 - 2:44
    terwijl de bezorger in de deuropening
    staat en naar ons kijkt.
  • 2:44 - 2:47
    Hij vraagt onze betaling,
    maar we spreken geen Engels.
  • 2:47 - 2:50
    Mijn moeder komt,
    hij vraagt haar om geld
  • 2:50 - 2:51
    maar ze heeft niet genoeg.
  • 2:51 - 2:54
    Ze loopt 50 blokken
    heen en terug van haar werk
  • 2:54 - 2:57
    alleen om geld voor de bus uit te sparen.
  • 2:57 - 2:59
    Dan komt de buurvrouw kijken
  • 2:59 - 3:01
    en wordt rood van woede
    als ze beseft
  • 3:01 - 3:04
    dat die 'immigranten' van beneden
  • 3:04 - 3:08
    aan haar pizza hebben gezeten. (Gelach)
  • 3:08 - 3:09
    Iedereen is van streek.
  • 3:09 - 3:13
    Maar de pizza is heerlijk.
  • 3:13 - 3:19
    Ik besef pas jaren later,
    hoe weinig we hadden.
  • 3:19 - 3:21
    De tiende verjaardag
    van ons verblijf in de VS,
  • 3:21 - 3:24
    besloten we te vieren op een hotelkamer
  • 3:24 - 3:26
    waar we verbleven
    toen we in de VS aankwamen.
  • 3:26 - 3:29
    De man aan de receptie lacht en zegt:
  • 3:29 - 3:32
    "Je kunt hier geen kamer reserveren.
    Dit is een daklozenopvang."
  • 3:32 - 3:34
    We waren verbijsterd.
  • 3:34 - 3:38
    Mijn man Brian was als kind ook dakloos.
  • 3:38 - 3:41
    Zijn familie verloor alles en toen hij 11 was,
  • 3:41 - 3:44
    leefde hij in motels met zijn vader.
  • 3:44 - 3:47
    Motels die al hun voedsel innamen
  • 3:47 - 3:50
    en in onderpand hielden
    totdat ze de rekening konden betalen.
  • 3:50 - 3:53
    Toen hij eindelijk
    zijn doos cornflakes terugkreeg,
  • 3:53 - 3:56
    zat ie vol met kakkerlakken.
  • 3:56 - 3:58
    Maar hij had één ding,
  • 3:58 - 4:00
    een schoenendoos
    die hij overal mee naartoe nam
  • 4:00 - 4:03
    met negen stripverhalen,
  • 4:03 - 4:06
    twee G.I. Joes geverfd om op Spiderman te lijken
  • 4:06 - 4:09
    en vijf Gobots.
    Dat was zijn schat.
  • 4:09 - 4:12
    Dit was zijn verzameling helden
  • 4:12 - 4:15
    die hem van de drugs en bendes hielden
  • 4:15 - 4:17
    en van het opgeven van zijn dromen.
  • 4:17 - 4:18
    Ik vertel jullie
  • 4:18 - 4:21
    over nog één indertijd dakloos familielid.
  • 4:21 - 4:23
    Dit is Scarlett.
  • 4:23 - 4:26
    Scarlet werd vroeger gebruikt
    als aas in hondengevechten.
  • 4:26 - 4:28
    Ze werd vastgebonden
    en in de ring gegooid
  • 4:28 - 4:32
    voor de vechthonden,
    zodat ze agressiever werden voor het gevecht.
  • 4:32 - 4:37
    Tegenwoordig eet ze biologisch voer
  • 4:37 - 4:39
    en slaapt ze op een orthopedisch bed
    met haar naam.
  • 4:39 - 4:44
    Als we water in haar bak doen
  • 4:44 - 4:48
    kijkt ze nog steeds op
    en kwispelt ze van dankbaarheid.
  • 4:48 - 4:51
    Soms lopen Brian en ik
    met Scarlett door het park
  • 4:51 - 4:53
    en rolt ze door het gras.
  • 4:53 - 4:56
    We kijken naar haar
  • 4:56 - 4:57
    en dan kijken we naar elkaar
  • 4:57 - 5:01
    en we voelen dankbaarheid.
  • 5:01 - 5:05
    We vergeten onze middenklasse-frustraties
  • 5:05 - 5:07
    en teleurstellingen
  • 5:07 - 5:10
    en we voelen ons miljonairs.
  • 5:10 - 5:11
    Dank jullie wel.
  • 5:11 - 5:15
    (Applaus)
Title:
Hoe een cent mij een miljonairsgevoel gaf
Speaker:
Tania Luna
Description:

Na de Tsjernobylramp verliet Tania Luna als jong meisje Oekraïne en kreeg asiel in de VS. Op een dag vond ze een cent in de daklozenopvang waar ze met haar familie woonde. Ze heeft zich nooit meer zo rijk gevoeld. Een overdenking van de bitterzoete vreugden van haar jeugd -- en hoe ze in gedachten te houden.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:31
  • Paar kleine aanpassingen gedaan, Desiree. Ik hou de talk nog enkele dagen in approval-status. Laat maar weten als je nog wil aanpassen.

  • Hallo Els, bedankt voor de verbeteringen!

  • 0:04 v.Dale: outhouse - (AE) gemakhuisje, buiten-w.c. <><><> Ik heb enkele dingen veranderd. Hoop dat jullie het ermee eens zijn, anders kan het alsnog veranderd worden. Ga hem nu accepteren.

Dutch subtitles

Revisions