ئاژەڵەکان چۆن ئازار دەچێژن؟ ڕۆبین کرووک
-
0:07 - 0:10,مرۆڤەکان دەزانن ئازاری دەرزی لێدان چۆنە
-
0:10 - 0:13،ئاشنای ئازاری سەختی پێکانی پەنجە
-
0:13 - 0:15.و ئازاری ددانن
-
0:15 - 0:20دەتوانین زۆر جۆری تری ئازار دیاری بکەین
.و زۆر ڕێگەشمان هەبێت بۆ چارەسەرکردنی -
0:20 - 0:22ئەی زیندەوەرەکانی تر چی؟
-
0:22 - 0:26ئاژەڵەکانی چواردەورمان چۆن
ئازار دەچێژن؟ -
0:26 - 0:28.گرینگە کە بزانین
-
0:28 - 0:30،ئێمە ئاژەڵەکان ماڵی دەکەین
-
0:30 - 0:31،ژینگەکەمان دەوڵەمەند دەکەن
-
0:31 - 0:34،زۆر جۆریشیان بۆ خواردن بەخێو دەکەین
-
0:34 - 0:38لە تاقیکردنەوەکان بەکاریان دەھێنین بۆ
.بەرەوپێشبردنی زانست و تەندروستی مرۆڤ -
0:38 - 0:40،ئاشکرایە گیانلەبەران گرینگن بۆ ئێمە
-
0:40 - 0:44کەواتە گرینگە خۆمان بەدوور بگرین لە
.بوون بە هۆکاری ئازاردانی نا پێویستی ئەوان -
0:44 - 0:47بۆ ئەو گیانلەبەرانەی کە هاوشێوەی
،ئێمەن وەک شیردەرەکان -
0:47 - 0:50.زۆرجار ئاشکرایە کە ئازار دەچێژن
-
0:50 - 0:53،بەڵەم زۆر شتیش هەیە کە ئاشکرا نییە
-
0:53 - 0:56ئەو ئازار شکێنانەی کار لە ئێمە دەکەن
.ئایا کار لە ئەوانیش دەکەن -
0:56 - 0:58و تاکو گیانلەبەران لە ئێمە جیاوازتر بن
-
0:58 - 1:01.قورستر لە ڕەفتارەکانییان تێدەگەین
-
1:01 - 1:04چۆن دەزانیت کە ڕۆبیانێک ئازاری هەیە؟
-
1:04 - 1:05یان مارێک؟
-
1:05 - 1:07یان هێلکە شەیتانۆکەیەک؟
-
1:07 - 1:09،لە ناو بڕبڕەدارەکاندا، بە مرۆڤیشەوە
-
1:09 - 1:12ئازار بۆ دوو قۆناغی ئاشکرا دابەش دەبێت
-
1:12 - 1:17لە سەرەتادا، دەمارەکان و پێست
ھەست بە شتێکی مەترسیدار دەکەن و -
1:17 - 1:19ئەو زانیارییە دەنێرن بۆ دڕکەپەتک
-
1:19 - 1:22لەوێ، دەمارە خانە ماسولکەییەکان
جوڵەکان چالاک دەکەن -
1:22 - 1:25وامان لێدەکات ڕاچڵەکێین و
.بە خێرایی دورکەوینەوە لە مەترسییەکە -
1:25 - 1:28ئەمە ناسینەوەیەکی فیزیاییە
،لە ئازار پێی دەوترێت نۆسیسێپشن -
1:28 - 1:30،بە نزیکەیی گشت ئاژەڵان
-
1:30 - 1:32تەنانەت ئەوانەشی کە کۆئەندامی دەماریان
،زۆر سادەیە -
1:32 - 1:34.هەستی پێدەکەن
-
1:34 - 1:37بە بێ ئەم توانایە، گیانلەبەران ناتوانن
خۆیان لە مەترسی بپارێزن -
1:37 - 1:40.و مانەوەیان لە ژیان لەژێر ھەڕەشەدا دەبێت
-
1:40 - 1:43.بەشی دووەم ناسینەوەی بەئاگای زیانە
-
1:43 - 1:47لە مرۆڤدا، ئەمە کاتێک ڕوودەدات
کە خانە هەستەوەرەکان لە پێستماندا -
1:47 - 1:51پەیوەندی دووەم لەگەڵ مێشک
.دروست دەکەن لە ڕێگەی ناوکەپەتکەوە -
1:51 - 1:57لەوێ، ملیۆنەھا دەمارە خانە لە چەندین
ناوچە ھەستەکانی ئازار درووست دەکەن -
1:57 - 2:01بۆ ئێمە، ئەمە ئەزموونێکی زۆر
ئاڵۆزە کەبەستراوە بە ھەستەکانی وەک ترس -
2:01 - 2:02،تۆقین
-
2:02 - 2:03،و فشار
-
2:03 - 2:06کە دەتوانین پەیوەندی لەگەڵ ئەوانی دیکەدا
.بکەین -
2:06 - 2:08بەڵام قورسترە بزانین گیانلەبەران
ئەم پڕۆسەیە -
2:08 - 2:11چۆن تێدەپەڕێنن
-
2:11 - 2:14بەهۆی ئەوەی زۆربەیان ناتوانن
ھەستی خۆیانمان پیشان بدەن. -
2:14 - 2:19هەرچۆنێک بێت، سەرەداومان لە ڕێگەی
.چاودێری ڕەفتاری ئاژەڵەکانەوە دەستدەکەوێت -
2:19 - 2:22ئاژەڵە کێویەکان بەوە ناسراون
،کە خۆیان چاودێری برینەکانیان دەکەن -
2:22 - 2:25،ھەرا دەنێنەوە بۆ پیشاندانی نا ئارامییان
-
2:25 - 2:27.و دوورەپەرێز دەبن
-
2:27 - 2:31لە تاقیگەدا، زاناکان بۆیان دەرکەوتووە
کە ئاژەڵەکانی وەک مریشکەکان و جرجەکان -
2:31 - 2:36کاتێک تووشی ئازار دەببن
.چارەسەری خۆیان دەکەن -
2:36 - 2:39ھەروەھا ئاژەڵەکان خۆیان لەو شتانە
،بەدوور دەگرن کە پێشتر ئازاری داون -
2:39 - 2:42.کە پێشنیاری بەئاگا بوون دەکات لە زیانەکان
-
2:42 - 2:45لە ڕێگەی توێژینەوە گەیشتوینەتە
ئەو خاڵەی کە دڵنیایین -
2:45 - 2:47بڕبڕەدارەکان ئازار دەناسنەوە
-
2:47 - 2:52ئازاردانی ئەم ئاژەڵانە لە زۆربەی
.وڵاتەکان یاساغە -
2:52 - 2:56،بەڵام ئەی ئاژەڵەکانی دیکە
وەک بێ بڕبڕەکان؟ -
2:56 - 2:58،یاسا ئەم ئاژەڵانە ناپارێزێت
-
2:58 - 3:02چونکە تێگەیشتن لە
.ڕەفتارەکانیان ئاسان نییە -
3:02 - 3:04،دەتوانین ھی ھەندێکیان بە باشی بخەمڵێنین
-
3:04 - 3:05،وەکو گوێچکە ماسی
-
3:05 - 3:06،کرمەکان
-
3:06 - 3:07.و لالەی دەریا
-
3:07 - 3:10ئەمانە نمونەی ئەو ئاژەڵانەن
کە یاخود مێشکییان نییە -
3:10 - 3:12.یان مێشکێکی زۆر سادەیان ھەیە
-
3:12 - 3:16بۆیە گوێچکە ماسییەک ڕەنگە بچێتەوە ناو
قاوغەەکەی ئەگەر ئاوی لیمۆی بەرکەوێت -
3:16 - 3:19.بەهۆی نۆسیسێپشنەوە
-
3:19 - 3:21،بەڵام لەگەڵ سیستەمێکی کاردانەوەی سادە
-
3:21 - 3:25ڕێی تێناچێت کە هەست بە بەشە
.بە ئاگاکەی ئازار بکەین -
3:25 - 3:27،ئاژەڵە بێ بڕبڕەکانی دیکە زۆر ئاڵۆزترن
-
3:27 - 3:29،وەکو هەشت پێ
-
3:29 - 3:30کە خاوەن مێشکێکی کارامەیە
-
3:30 - 3:34کە یەکێکە لە زیرەکترین
.ئاژەڵە بێ بڕبڕەکان -
3:34 - 3:40بەڵێ، لە زۆربەی وڵاتان، تائێستاش
.هەشت پێ بە زیندووی دەخورێت -
3:40 - 3:44هەروەها کولەی دەریا، ڕۆبیان و قڕژاڵیش
بە زیندووی دەکوڵێنین -
3:44 - 3:47سەرەڕای ئەوەی کە ناشزانین
.چۆن ئازار دەچێژن -
3:47 - 3:49ئەمە دەبێتە کێشەیەکی ڕەوشتی
-
3:49 - 3:53چونکە لەوانەیە ببینە ھۆی
ئازاردانی ناپێویستی ئاژەڵەکان. -
3:53 - 3:57گفتوگۆش هەڵدەگرێت، بەڵام تاقیکردنەوە
زانستییەکان چەند بەڵگەیەکمان دەداتێ -
3:57 - 4:01تاقیکردنەوە لەسەر قڕژاڵی دەریا
دەریدەخات بە بەرکەوتنی تەزووی کارەبا -
4:01 - 4:03دەچنەوە ناو قاوغەکەییان
-
4:03 - 4:06بەڵام دەمێننەوە ئەگەر
.قاوغەکەیان باش بێت -
4:06 - 4:09و ھەشت پێ، پەلە بریندارەکەی بۆ
.سەرەوە لول دەکات بۆ پاراستنی -
4:09 - 4:12و سەرەڕای مەترسی
.بەکاری دەھێنێت بۆ گرتنی نێچیر -
4:12 - 4:17ئەمە دەریدەخات کە کە ئەم ئاژەڵانە
بڕیاری ڕووبەڕوو بوونەوەی مەترسی دەدەن -
4:17 - 4:20.لە جیاتی تەنیا بەرپەرچدانەوەی مەترسی
-
4:20 - 4:24لەهەمان کاتدا قرژاڵ بەوە ناسراوە
بە بەردەوامی بەشێکی لەشیان دەخورێنن -
4:24 - 4:27.کاتێک کارەبا دەیان گرێت
-
4:27 - 4:29و کرمی دەریاش ڕادەکەن
-
4:29 - 4:32.کاتێک دەزانن خەریکە زیانێکیان پێ دەگات
-
4:32 - 4:36ئەوەش مانای ئەوەیە کە ھەندێک یادەوەریان
.ھەیە لەگەڵ ھەستە فیزیاییەکان -
4:36 - 4:38ھێشتا زۆر ماوە لەسەر ئازاری ئاژەڵان
بیزانین. -
4:38 - 4:40هاوشان لەگەڵ گەشەی زانیاریەکانمان
-
4:40 - 4:45لەوانەیە ڕۆژێک بێت لە دونیایەکدا بژین کە
دووربێت لە ئازاردانی ناپێویستی ئاژەڵان.
- Title:
- ئاژەڵەکان چۆن ئازار دەچێژن؟ ڕۆبین کرووک
- Speaker:
- ڕۆبین کرووک
- Description:
-
لێرە تەواوی ڤیدیۆکە ببینە:
http://ed.ted.com/lessons/how-do-animals-experience-pain-robyn-j-crookمرۆڤەکان هەست بە ئازاری دەرزی لێدان دەکەن، دەزانن ئازاری پێکانی پەنجە چۆنە و دەشزانن ئازاری ددان چەند ناخۆشە. ئێمە دەتوانین چەندین جۆری ئازار دیاری بکەین و دەشتوانین بە چەندین ڕێگەی جۆراوجۆر چارەسەرییان بکەین. بەڵام ئەی چی دەربارەی ئاژەڵەکان؟ ئەوان چۆن ئازار دەچێژن؟
رۆبن كرووک باس لە ئازاری ئاژەڵە بڕبڕەدارەکن و بێ بڕبڕەکان دەکات..ئامادەکردنی ڕۆبن کرووک، دەرهێنانی ئەنتۆن بۆگاتی
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:07
![]() |
halo fariq approved Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
halo fariq edited Kurdish subtitles for How do animals experience pain? | |
![]() |
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for How do animals experience pain? |