< Return to Video

Điều gì khiến hình xăm tồn tại mãi mãi? - Claudia Aguirre

  • 0:06 - 0:10
    Hình xăm thường được mô tả
    trên các phương tiện thông tin đại chúng
  • 0:10 - 0:13
    như là dấu hiệu
    của sự nguy hiểm, tà đạo
  • 0:13 - 0:15
    hay ham mê nhất thời
    của giới trẻ.
  • 0:15 - 0:17
    Trong khi phong cách
    hình xăm thay đổi,
  • 0:17 - 0:20
    và ý nghĩa của chúng cũng khác nhau
    ở từng nền văn hóa,
  • 0:20 - 0:23
    việc xăm mình cũng cổ xưa
    như chính nền văn minh của nó vậy.
  • 0:23 - 0:26
    Xăm trên da với
    mục đích trang trí
  • 0:26 - 0:29
    vẫn còn tồn tại
    khắp nơi trên thế giới,
  • 0:29 - 0:35
    lâu đời nhất là trên xác ướp Peru
    có niên đại 6,000 năm TCN.
  • 0:35 - 0:37
    Bạn có bao giờ tự hỏi
    hình xăm
  • 0:37 - 0:39
    được thực hiện như thế nào không?
  • 0:39 - 0:41
    Bạn có thể biết rằng
    da tự bong ra,
  • 0:41 - 0:44
    và ta mất đi
    khoảng 30-40,000 tế bào da/giờ.
  • 0:44 - 0:47
    Tức khoảng
    1,000,000 tế bào/ngày.
  • 0:47 - 0:51
    Thế thì, làm thế nào hình xăm
    lại không bị bong ra cùng với da?
  • 0:51 - 0:55
    Câu trả lời đơn giản là
    khi xăm, sắc tố màu
  • 0:55 - 0:57
    được đưa vào sâu hơn
    bên trong
  • 0:57 - 1:00
    thay vì nằm ở lớp da ngoài
    có thể bị bong ra.
  • 1:00 - 1:04
    Trong suốt lịch sử, các nền văn hóa
    sử dụng các phương pháp xăm khác nhau.
  • 1:04 - 1:06
    Nhưng chiếc máy xăm hiện đại đầu tiên
  • 1:06 - 1:09
    được mô phỏng theo chiếc máy khắc
    của Thomas Edison
  • 1:09 - 1:12
    và chạy bằng điện.
  • 1:12 - 1:13
    Máy xăm được sử dụng ngày nay
  • 1:13 - 1:17
    có nhiều kim nhỏ,
    được nạp thuốc nhuộm, đâm vào da
  • 1:17 - 1:21
    với tần suất 50-3,000 lần/phút.
  • 1:21 - 1:23
    Các mũi kim đâm qua lớp biểu bì,
  • 1:23 - 1:27
    cho phép mực thấm sâu hơn
    vào lớp hạ bì,
  • 1:27 - 1:30
    nơi có các sợi collagen,
    dây thần kinh, các tuyến,
  • 1:30 - 1:33
    mạch máu và nhiều hơn nữa.
  • 1:33 - 1:37
    Mỗi lần kim đâm vào da,
    nó tạo ra 1 vết thương
  • 1:37 - 1:40
    báo động cho cơ thể
    kích hoạt quá trình chống viêm nhiễm,
  • 1:40 - 1:43
    kêu gọi tế bào miễn dịch
    di chuyển đến vết thương
  • 1:43 - 1:45
    và chữa lành cho da.
  • 1:45 - 1:49
    Đây chính là quá trình
    làm cho hình xăm tồn tại vĩnh viễn.
  • 1:49 - 1:52
    Đầu tiên, những tế bào chuyên biệt -
    đại thực bào
  • 1:52 - 1:57
    sẽ xơi tái những kẻ xâm nhập
    nhằm ngăn chặn viêm nhiễm.
  • 1:57 - 2:00
    Khi di chuyển
    qua hệ thống bạch huyết,
  • 2:00 - 2:02
    một vài trong số này
    được đưa trở lại
  • 2:02 - 2:04
    cùng với thuốc nhuộm
    vào các hạch bạch huyết
  • 2:04 - 2:07
    trong khi những tế bào khác
    nằm lại trong lớp hạ bì.
  • 2:07 - 2:09
    Không thể thải
    các sắc tố ra ngoài,
  • 2:09 - 2:12
    thuốc nhuộm nằm lại trong tế bào
    và vẫn nhìn thấy được qua da.
  • 2:12 - 2:17
    Một số hạt mực lơ lửng
    trong ma trận dạng gel của lớp hạ bì,
  • 2:17 - 2:22
    trong khi số hạt khác bị tế bào da
    nhấn chìm gọi là nguyên bào sợi.
  • 2:22 - 2:26
    Ban đầu, mực cũng lắng ở lớp biểu bì,
  • 2:26 - 2:29
    nhưng khi da lành, các tế bào
    biểu bì hư tổn bị bong ra
  • 2:29 - 2:32
    và được thay thế bởi
    các tế bào mới không có thuốc nhuộm
  • 2:32 - 2:36
    lớp trên cùng bong ra
    giống như khi bị cháy nắng.
  • 2:36 - 2:39
    Với các hình xăm chuyên nghiệp,
    ta không thấy hiện tượng
  • 2:39 - 2:41
    phồng rộp hay bong tróc
  • 2:41 - 2:44
    và cần 2-4 tuần
    để tái tạo biểu bì,
  • 2:44 - 2:47
    thời gian này,
    cần tránh phơi nắng hoặc đi bơi
  • 2:47 - 2:49
    để tránh làm phai màu hình xăm.
  • 2:49 - 2:53
    Tuy nhiên, các tế bào da
    vẫn giữ như cũ cho đến khi chết đi.
  • 2:53 - 2:55
    Khi tế bào da chết đi,
    các tế bào gần đó
  • 2:55 - 2:57
    hấp thu phần mực
    mà nó để lại
  • 2:57 - 2:59
    vậy nên, mực xăm
    vẫn ở nguyên đó.
  • 2:59 - 3:02
    Nhưng hình xăm vẫn phai
    theo thời gian,
  • 3:02 - 3:05
    vì cơ thể phản ứng lại
    với các hạt sắc tố
  • 3:05 - 3:10
    các đại thực bào của hệ miễn dịch
    dần dần phá vỡ và đào thải chúng ra ngoài.
  • 3:10 - 3:12
    Bức xạ tia cực tím
    cũng góp phần
  • 3:12 - 3:14
    vào quá trình
    phá vỡ các hạt sắc tố,
  • 3:14 - 3:17
    mặc dù kem chống nắng
    có thể giúp giảm thiểu việc này.
  • 3:17 - 3:20
    Nhưng vì các tế bào da
    tương đối ổn định,
  • 3:20 - 3:23
    đa số các hạt mực
    vẫn ở sâu trong da
  • 3:23 - 3:24
    suốt một đời người.
  • 3:24 - 3:29
    Nhưng nếu hình xăm là mãi mãi,
    có cách nào để xóa nó đi không?
  • 3:29 - 3:30
    Về mặt kỹ thuật, có.
  • 3:30 - 3:34
    Ngày nay, người ta dùng máy laser
    chiếu xuyên qua ngoại bì
  • 3:34 - 3:38
    làm vỡ các sắc tố dưới da
    ở các bước sóng khác nhau
  • 3:38 - 3:41
    màu đen là màu
    dễ bị phá vỡ nhất.
  • 3:41 - 3:44
    Tia laser phá vỡ các giọt mực
    thành những phần nhỏ hơn,
  • 3:44 - 3:47
    thứ mà, sau đó, dễ dàng
    bị xoá bỏ bởi các đại thực bào,
  • 3:47 - 3:50
    Nhưng một số mực màu
    lại khó xóa
  • 3:50 - 3:53
    và phiền phức hơn
    hơn các loại khác,.
  • 3:53 - 3:56
    Vì lý do này, việc xóa đi vẫn khó hơn
    là tạo ra 1 hình xăm
  • 3:56 - 3:59
    nhưng không phải là không thể.
  • 3:59 - 4:01
    Vậy nên, một hình xăm
    có thể không tồn tại mãi mãi,
  • 4:01 - 4:05
    nhưng lại có bề dày lịch sử
    hơn bất cứ nền văn hóa đương đại nào.
  • 4:05 - 4:08
    Và sự phổ biến của chúng
    qua ngần ấy năm
  • 4:08 - 4:13
    là minh chứng cho việc nghệ thuật
    xăm mình còn tồn tại mãi mãi.
Title:
Điều gì khiến hình xăm tồn tại mãi mãi? - Claudia Aguirre
Speaker:
Claudia Aguirre
Description:

Xem toàn bộ bài giảng tại: http://ed.ted.com/lessons/what-makes-tattoos-permanent-claudia-aguirre

Theo ghi chép, hình xăm đầu tiên được tìm thấy trên xác ướp ở Peru có niên đại 6,000 TCN. Đó là một loại mực cổ xưa! Về cơ bản, khi mà con người mất đi khoảng 40,000 tế bào da mỗi giờ, thì làm sao hình xăm lại tồn tại mãi trên da? Claudia Aguirre mô tả chi tiết về các phương pháp, máy móc, đại thực bào và (bạn sẽ thấy) điều gì làm cho hình xăm thách thức thời gian để tồn tại mãi mãi .

Bài giảng của Claudia Aguirre, hoạt hình thực hiện bởi TOGETHER.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:26
  • Bạn ơi,

    Xem lại bài dịch giúp mình.

    -Nhiều chỗ còn tối nghĩa, đặc biệt là ở phần description.
    -Lưu ý giùm mình câu dài quá 42 ký tự thì xuống dòng để người dịch dễ theo dõi phụ đề. Đây là quy định của TED :))

    Bạn chỉnh sửa lại đi rồi mình review tiếp cho bạn nhé.

    Thân,
    Như

  • Bạn ơi,

    Bài dịch tốt lắm.
    Lưu ý giùm mình phần timing cho subtitles nha. Một số chữ subtitle hiện chậm hơn so với giọng nói.

    Thân,
    Như

  • Cảm ơn bạn Như đã hiệu đính nghe.

    Phan Vi

Vietnamese subtitles

Revisions