Rozedma środkowej części zrazika vs rozedma całego zrazika | Choroby układu oddechowego | Khan Academy
-
0:02 - 0:05Wyróżniamy dwa rodzaje rozedmy:
-
0:05 - 0:07centrolobularną (środka zrazika) i panlobularną (całego zrazika).
-
0:07 - 0:09Żeby zrozumieć różnicę,
-
0:09 - 0:12możesz wyobrazić sobie tonące miasto.
-
0:12 - 0:15Woda zalewa tylko centrum?
-
0:15 - 0:16czy jest wszędzie?
-
0:16 - 0:19W którym miejscu płuca znajdują się zmiany rozedmowe?
-
0:19 - 0:21W języku łacińskim, przedrostek "pan"
-
0:21 - 0:22oznacza "wszędzie",
-
0:22 - 0:24a "centri" - "środek".
-
0:25 - 0:27A "lobularna"?
-
0:27 - 0:29Ten termin też odnosi się do umiejscowienia zmian
-
0:29 - 0:31i oznacza "zrazik".
-
0:32 - 0:35Narysuję płuca, żeby lepiej się w tym odnaleźć.
-
0:35 - 0:38Mamy tu tchawicę, oskrzela główne
-
0:38 - 0:41oraz obydwa płuca.
-
0:41 - 0:44Oskrzela główne są pniami drzewa oddechowego
-
0:44 - 0:46i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików,
-
0:46 - 0:49i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików,
-
0:49 - 0:51który właśnie nas interesuje.
-
0:51 - 0:55To jest nasz oskrzelik, a za nim znajdują się
-
0:55 - 0:57końcowe struktury dróg oddechowych,
-
0:57 - 1:00takie jak gronka płucne.
-
1:02 - 1:05W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików.
-
1:05 - 1:08W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików.
-
1:08 - 1:12Zajmijmy się teraz naszym podziałem
-
1:12 - 1:15na rozedmę centrolobularną i panlobularną.
-
1:15 - 1:17Mój rysunek przedstawia zdrowy zrazik
-
1:17 - 1:20z gęsto ułożonymi pęcherzykami płucnymi
-
1:20 - 1:22zarówno w gronkach, jak i wzdłuż przewodów.
-
1:23 - 1:25Utrzymanie takiego kształtu jest możliwe
-
1:25 - 1:28dzięki elastynie.
-
1:28 - 1:31Elastyna jest rozkładana przez elastazę,
-
1:31 - 1:34co ma bardzo duże znaczenie,
-
1:34 - 1:36ponieważ zużyte tkanki muszą być stale uprzątane,
-
1:36 - 1:38żeby zrobić miejsce nowym.
-
1:38 - 1:42Proces ten jest kontrolowany przez alfa-1 antytrypsynę.
-
1:42 - 1:44To produkowane w wątrobie białko ma za zadanie
-
1:44 - 1:47regulować ilość elastazy.
-
1:47 - 1:51Hamując jej aktywność, antytrypsyna pozwala
-
1:51 - 1:55na produkcję większej ilości elastyny.
-
1:56 - 1:59To, czy będziemy mieli do czynienia z rozedmą środka,
-
1:59 - 2:02czy rozedmą całego zrazika
-
2:02 - 2:03jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy.
-
2:03 - 2:06jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy.
-
2:06 - 2:08Dlaczego elastyna ulega zniszczeniu?
-
2:09 - 2:11Najpierw przyjrzyjmy się rozedmie centrolobularnej.
-
2:11 - 2:14Wygląda ona tak.
-
2:14 - 2:16Przez niedobór elastyny,
-
2:16 - 2:18zanika część ścian
-
2:18 - 2:20w obrębie środkowej części zrazika.
-
2:20 - 2:23Dodatkowo ścianki pęcherzyków, które pozostały
-
2:23 - 2:25są zwiotczałe, przez co wyglądają na większe.
-
2:25 - 2:27Nie są w stanie utrzymać odpowiedniego kształtu.
-
2:28 - 2:30To właśnie nazywamy rozedmą środka zrazika.
-
2:30 - 2:32Jak widzisz, zmiany lokalizują się w niej
-
2:32 - 2:34tylko "na początku", a nie wszędzie.
-
2:34 - 2:37Ten typ rozedmy jest powodowany przez zapalenie,
-
2:37 - 2:40które jest pierwszym z mechanizmów prowadzących do rozedmy.
-
2:41 - 2:43W powstawaniu stanu zapalnego udział biorą neutrofile
-
2:43 - 2:45- białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie.
-
2:45 - 2:46- białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie.
-
2:46 - 2:48Dla zmian zapalnych w płucach, duże znaczenie ma to,
-
2:48 - 2:51że neutrofile produkują elastazę.
-
2:52 - 2:55Przez to, w miejscu zapalenia powstaje jej bardzo dużo.
-
2:55 - 2:58Najczęstszą przyczyną tego stanu jest palenie tytoniu.
-
2:59 - 3:01Dym tytoniowy wygląda z pozoru na "czysty",
-
3:01 - 3:03ale w rzeczywistości jest mieszanką
-
3:03 - 3:05całej masy maleńkich cząstek,
-
3:05 - 3:08które wraz z gazem trafiają do płuc.
-
3:08 - 3:09które wraz z gazem trafiają do płuc.
-
3:09 - 3:11Te cząstki są obce i drażnią nasze tkanki.
-
3:12 - 3:15Płuca działają tu jak filtr.
-
3:15 - 3:18Składniki dymu tytoniowego są na tyle duże,
-
3:18 - 3:21że zostają wyłapane zanim trafią do końca zrazika.
-
3:21 - 3:22że zostają wyłapane zanim trafią do końca zrazika.
-
3:22 - 3:25Zatrzymują się w jego centralnej części
-
3:25 - 3:27i indukują w niej stan zapalny.
-
3:27 - 3:29W ten sposób na podłożu palenia
-
3:29 - 3:30rozwija się rozedma środkowej części zrazika.
-
3:30 - 3:32rozwija się rozedma środkowej części zrazika.
-
3:32 - 3:36Jak widzisz, zmiany te nie lokalizują się na końcu zrazika,
-
3:36 - 3:37tylko bliżej oskrzeli.
-
3:41 - 3:43Teraz zajmijmy się rozedmą panlobularną.
-
3:44 - 3:47Zazwyczaj nie jest ona związana z wpływem
-
3:47 - 3:49czynników zewnętrznych.
-
3:50 - 3:52Jej źródło leży w samym organizmie.
-
3:53 - 3:57Jest nim niedobór alfa-1 antytrypsyny.
-
3:57 - 4:00Enzymu, który hamuje aktywność elastazy.
-
4:00 - 4:03Enzymu, który hamuje aktywność elastazy.
-
4:04 - 4:06Bez antytrypsyny, elastaza szaleje do woli
-
4:06 - 4:09i niszczy elastynę bez żadnej kontroli.
-
4:09 - 4:11Gdziekolwiek ją napotka.
-
4:12 - 4:14Prędzej czy później ucierpią na tym płuca,
-
4:14 - 4:14Prędzej czy później ucierpią na tym płuca,
-
4:14 - 4:17bo elastyna jest obecna we wszystkich tkankach tego narządu
-
4:18 - 4:20i wszędzie będą powstawać uszkodzenia.
-
4:20 - 4:22i wszędzie będą powstawać uszkodzenia.
-
4:22 - 4:25Wspomnę jeszcze o tym, że alfa-1 antytrypsyna
-
4:25 - 4:26jest produkowana w wątrobie,
-
4:26 - 4:28a jej niedobór jest spowodowany
-
4:28 - 4:30mutacją w kodującym ją genie.
-
4:30 - 4:32Ten fragment DNA jest nieprawidłowy,
-
4:32 - 4:33Ten fragment DNA jest nieprawidłowy,
-
4:33 - 4:36przez co antytrypsyna nie może opuścić wątroby
-
4:36 - 4:37i prowadzi do jej uszkodzenia.
-
4:37 - 4:42W płucach natomiast skutkuje rozedmą całego zrazika.
- Title:
- Rozedma środkowej części zrazika vs rozedma całego zrazika | Choroby układu oddechowego | Khan Academy
- Description:
-
W zależności od umiejscowienia zmian chorobowych klasyfikujemy rozedmę jako centrolobularną (rozedmę środkowej części zrazika) lub panlobularną (rozedmę całego zrazika). Dowiedz się, w jaki sposób przewlekły stan zapalny prowadzi do rozwoju zmian w środkowej części zrazika oraz jak niedobór alfa-1 antytrypsyny skutkuje zmianami całego zrazika. Stworzone przez Amy Fan.
Obejrzyj następną lekcję: https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-emphysema/v/emphysema-treatment?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn
Przegapiłeś poprzednią lekcję? https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-respiratory-system-diseases/rn-emphysema/v/dlco?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn
Polskie napisy: fundacja Edukacja dla Przyszłości, dzięki wsparciu wolontariuszy.
NCLEX-RN w Khan Academy: Zbiór pytań z treści zawartych w NCLEX-RN. Pytania dostępne są na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States License (dostępne pod: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/).
O Khan Academy: Khan Academy dostarcza materiały ćwiczeniowe, filmy instruktażowe i spersonalizowany pulpit, umożliwiające uczniom samodzielną naukę w klasie i poza nią. Przygotowujemy materiały z przedmiotów ścisłych, w tym matematyki, programowania, historii, historii sztuki, ekonomii, a także innych dziedzin. Naszą misją jest poprowadzenie uczniów od przedszkola aż do rachunku różniczkowego przy pomocy najnowocześniejszej technologii adaptacyjnej, która identyfikuje zarówno mocne strony, jak i luki w nauce. Ponadto współpracujemy z takimi instytucjami jak NASA, Muzeum Sztuki Współczesnej, Kalifornijską Akademią Nauk oraz MI, aby móc dostarczyć uczniom specjalistyczne treści naukowe.
Za darmo. Dla każdego. Zawsze. #YouCanLearnAnything
Subskrybuj kanał Khan Academy NCLEX-RN: https://www.youtube.com/channel/UCDx5cTeADCvKWgF9x_Qjz3g?sub_confirmation=1
Subskrybuj kanał Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy
- Video Language:
- English
- Team:
- Khan Academy
- Duration:
- 04:43
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Centriacinar emphysema vs panacinar emphysema | NCLEX-RN | Khan Academy | ||
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Centriacinar emphysema vs panacinar emphysema | NCLEX-RN | Khan Academy | ||
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Centriacinar emphysema vs panacinar emphysema | NCLEX-RN | Khan Academy | ||
Malgorzata_Zajac edited Polish subtitles for Centriacinar emphysema vs panacinar emphysema | NCLEX-RN | Khan Academy |