< Return to Video

Rozedma środkowej części zrazika vs rozedma całego zrazika | Choroby układu oddechowego | Khan Academy

  • 0:02 - 0:05
    Wyróżniamy dwa rodzaje rozedmy:
  • 0:05 - 0:07
    centrolobularna (środka zrazika) i panlobularna (całego zrazika).
  • 0:07 - 0:09
    Żeby zrozumieć różnicę,
  • 0:10 - 0:12
    możesz wyobrazić sobie tonące miasto.
  • 0:12 - 0:15
    Woda zalewa tylko centrum,
  • 0:15 - 0:16
    czy jest wszędzie?
  • 0:16 - 0:19
    Z rozedmą jest tak samo - gdzie są zmiany?
  • 0:19 - 0:21
    W języku łacińskim, przedrostek "pan"
  • 0:21 - 0:22
    oznacza "wszędzie",
  • 0:22 - 0:24
    a "centri" - "środek".
  • 0:25 - 0:27
    A "lobularna"?
  • 0:27 - 0:29
    Ten termin też odnosi się do umiejscowienia zmian
  • 0:29 - 0:31
    i oznacza "zrazik".
  • 0:32 - 0:34
    Narysuję płuca, żeby lepiej się w tym odnaleźć.
  • 0:34 - 0:38
    Mamy tu tchawicę, oskrzela główne
  • 0:38 - 0:41
    oraz obydwa płuca.
  • 0:41 - 0:44
    Oskrzela główne są pniami drzewa oddechowego
  • 0:44 - 0:46
    i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików,
  • 0:46 - 0:49
    i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików,
  • 0:49 - 0:51
    który właśnie nas interesuje.
  • 0:51 - 0:55
    To jest nasz oskrzelik, a za nim znajdują się
  • 0:55 - 0:57
    końcowe struktury dróg oddechowych,
  • 0:57 - 1:00
    takie jak gronka płucne.
  • 1:02 - 1:05
    W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików.
  • 1:05 - 1:08
    W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików.
  • 1:08 - 1:12
    Zajmijmy się teraz naszym podziałem
  • 1:12 - 1:15
    na rozedmę centrolobularną i panlobularną.
  • 1:15 - 1:17
    Mój rysunek przedstawia zdrowy zrazik
  • 1:17 - 1:20
    z gęsto ułożonymi pęcherzykami płucnymi
  • 1:20 - 1:22
    zarówno w gronkach, jak i wzdłuż przewodów.
  • 1:23 - 1:25
    Utrzymanie takiego kształtu jest możliwe
  • 1:25 - 1:28
    dzięki elastynie.
  • 1:28 - 1:31
    Elastyna jest rozkładana przez elastazę,
  • 1:31 - 1:34
    co ma bardzo duże znaczenie,
  • 1:34 - 1:36
    ponieważ zużyte tkanki muszą być stale uprzątane,
  • 1:36 - 1:38
    żeby zrobić miejsce nowym.
  • 1:38 - 1:42
    Proces ten jest kontrolowany przez alfa-1 antytrypsynę.
  • 1:42 - 1:44
    To produkowane w wątrobie białko ma za zadanie
  • 1:44 - 1:47
    regulować ilość elastazy.
  • 1:47 - 1:51
    Hamując jej aktywność, antytrypsyna pozwala
  • 1:51 - 1:55
    na produkcję większej ilości elastyny.
  • 1:56 - 1:59
    To, czy będziemy mieli do czynienia z rozedmą środka,
  • 1:59 - 2:02
    czy rozedmą całego zrazika
  • 2:02 - 2:03
    jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy.
  • 2:03 - 2:06
    jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy.
  • 2:06 - 2:08
    Dlaczego elastyna ulega zniszczeniu?
  • 2:09 - 2:11
    Najpierw przyjrzyjmy się rozedmie centrolobularnej.
  • 2:11 - 2:15
    Wygląda ona tak.
  • 2:15 - 2:16
    Przez niedobór elastyny,
  • 2:16 - 2:18
    zanika część ścian
  • 2:18 - 2:20
    w obrębie środkowej części zrazika.
  • 2:20 - 2:23
    Dodatkowo ścianki pęcherzyków, które pozostały
  • 2:23 - 2:25
    są zwiotczałe, przez co wyglądają na większe.
  • 2:25 - 2:27
    Nie są w stanie utrzymać odpowiedniego kształtu.
  • 2:28 - 2:30
    To właśnie nazywamy rozedmą środka zrazika.
  • 2:30 - 2:32
    Jak widzisz, zmiany lokalizują się w niej
  • 2:32 - 2:34
    tylko "na początku", a nie wszędzie.
  • 2:34 - 2:37
    Ten typ rozedmy jest powodowany przez zapalenie,
  • 2:37 - 2:40
    które jest pierwszym z mechanizmów patofizjologicznych prowadzących do rozedmy.
  • 2:41 - 2:43
    W powstawaniu stanu zapalnego udział biorą neutrofile
  • 2:43 - 2:45
    - białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie.
  • 2:45 - 2:46
    - białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie.
  • 2:46 - 2:48
    Dla zmian zapalnych w płucach, duże znaczenie ma to,
  • 2:48 - 2:51
    że neutrofile produkują elastazę.
  • 2:52 - 2:55
    Przez to, w miejscu zapalenia powstaje jej bardzo dużo.
  • 2:55 - 2:58
    Najczęstszą przyczyną tego stanu jest palenie tytoniu.
  • 2:59 - 3:01
    Dym tytoniowy wygląda z pozoru na czysty,
  • 3:01 - 3:03
    ale w rzeczywistości jest mieszanką
  • 3:03 - 3:05
    całej masy maleńkich cząstek,
  • 3:05 - 3:08
    które wraz z gazem trafiają do płuc.
  • 3:08 - 3:09
    które wraz z gazem trafiają do płuc.
  • 3:09 - 3:11
    Te cząstki są obce i drażnią nasze tkanki.
  • 3:12 - 3:15
    Płuca działają tu jak filtr.
  • 3:15 - 3:18
    Składniki dymu tytoniowego są na tyle duże,
  • 3:18 - 3:21
    że zostają zatrzymane zanim trafią do końca zrazika.
  • 3:21 - 3:22
    że zostają zatrzymane zanim trafią do końca zrazika.
  • 3:22 - 3:26
  • 3:26 - 3:27
  • 3:27 - 3:29
  • 3:29 - 3:30
  • 3:30 - 3:32
  • 3:32 - 3:34
  • 3:34 - 3:37
  • 3:41 - 3:43
  • 3:44 - 3:47
  • 3:47 - 3:49
  • 3:50 - 3:52
  • 3:53 - 3:57
  • 3:57 - 4:00
  • 4:00 - 4:03
  • 4:04 - 4:06
  • 4:06 - 4:09
  • 4:09 - 4:11
  • 4:12 - 4:14
  • 4:14 - 4:14
  • 4:14 - 4:17
  • 4:18 - 4:20
  • 4:20 - 4:22
  • 4:22 - 4:25
  • 4:25 - 4:26
  • 4:26 - 4:28
  • 4:28 - 4:30
  • 4:30 - 4:32
  • 4:32 - 4:33
  • 4:33 - 4:36
  • 4:36 - 4:37
  • 4:37 - 4:39
Title:
Rozedma środkowej części zrazika vs rozedma całego zrazika | Choroby układu oddechowego | Khan Academy
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
04:43

Polish subtitles

Revisions Compare revisions