Wyróżniamy dwa rodzaje rozedmy: centrolobularna (środka zrazika) i panlobularna (całego zrazika). Żeby zrozumieć różnicę, możesz wyobrazić sobie tonące miasto. Woda zalewa tylko centrum, czy jest wszędzie? Z rozedmą jest tak samo - gdzie są zmiany? W języku łacińskim, przedrostek "pan" oznacza "wszędzie", a "centri" - "środek". A "lobularna"? Ten termin też odnosi się do umiejscowienia zmian i oznacza "zrazik". Narysuję płuca, żeby lepiej się w tym odnaleźć. Mamy tu tchawicę, oskrzela główne oraz obydwa płuca. Oskrzela główne są pniami drzewa oddechowego i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików, i rozgałęziają się aż do poziomu oskrzelików, który właśnie nas interesuje. To jest nasz oskrzelik, a za nim znajdują się końcowe struktury dróg oddechowych, takie jak gronka płucne. W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików. W płucach znajduje się niezliczona ilość takich zrazików. Zajmijmy się teraz naszym podziałem na rozedmę centrolobularną i panlobularną. Mój rysunek przedstawia zdrowy zrazik z gęsto ułożonymi pęcherzykami płucnymi zarówno w gronkach, jak i wzdłuż przewodów. Utrzymanie takiego kształtu jest możliwe dzięki elastynie. Elastyna jest rozkładana przez elastazę, co ma bardzo duże znaczenie, ponieważ zużyte tkanki muszą być stale uprzątane, żeby zrobić miejsce nowym. Proces ten jest kontrolowany przez alfa-1 antytrypsynę. To produkowane w wątrobie białko ma za zadanie regulować ilość elastazy. Hamując jej aktywność, antytrypsyna pozwala na produkcję większej ilości elastyny. To, czy będziemy mieli do czynienia z rozedmą środka, czy rozedmą całego zrazika jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy. jest zależne od przyczyny powstania nadmiaru elastazy. Dlaczego elastyna ulega zniszczeniu? Najpierw przyjrzyjmy się rozedmie centrolobularnej. Wygląda ona tak. Przez niedobór elastyny, zanika część ścian w obrębie środkowej części zrazika. Dodatkowo ścianki pęcherzyków, które pozostały są zwiotczałe, przez co wyglądają na większe. Nie są w stanie utrzymać odpowiedniego kształtu. To właśnie nazywamy rozedmą środka zrazika. Jak widzisz, zmiany lokalizują się w niej tylko "na początku", a nie wszędzie. Ten typ rozedmy jest powodowany przez zapalenie, które jest pierwszym z mechanizmów patofizjologicznych prowadzących do rozedmy. W powstawaniu stanu zapalnego udział biorą neutrofile - białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie. - białe krwinki znajdujące się w całym naszym organizmie. Dla zmian zapalnych w płucach, duże znaczenie ma to, że neutrofile produkują elastazę. Przez to, w miejscu zapalenia powstaje jej bardzo dużo. Najczęstszą przyczyną tego stanu jest palenie tytoniu. Dym tytoniowy wygląda z pozoru na czysty, ale w rzeczywistości jest mieszanką całej masy maleńkich cząstek, które wraz z gazem trafiają do płuc. które wraz z gazem trafiają do płuc. Te cząstki są obce i drażnią nasze tkanki. Płuca działają tu jak filtr. Składniki dymu tytoniowego są na tyle duże, że zostają zatrzymane zanim trafią do końca zrazika. że zostają zatrzymane zanim trafią do końca zrazika.