Jak czytać nuty? - Tim Hansen
-
0:06 - 0:08Oglądając film lub sztukę,
-
0:08 - 0:09wiemy, że aktorzy
-
0:09 - 0:11nauczyli się kwestii ze scenariusza,
-
0:11 - 0:12dowiedzieli się z niego,
-
0:12 - 0:13co i kiedy mówić.
-
0:13 - 0:14co i kiedy mówić.
-
0:15 - 0:16Zapis nutowy
-
0:16 - 0:18działa na podobnej zasadzie.
-
0:18 - 0:20Najprościej rzecz ujmując,
-
0:20 - 0:22mówi artyście, co trzeba grać,
-
0:22 - 0:23i w którym momencie.
-
0:24 - 0:26Jeśli chodzi o wartości estetyczne,
-
0:26 - 0:28to Beethoven bardzo różni się
-
0:28 - 0:29od Justina Biebera,
-
0:29 - 0:31obaj jednak użyli
-
0:31 - 0:33tych samych elementów
do tworzenia muzyki, -
0:33 - 0:34czyli nut.
-
0:34 - 0:35Choć wynik końcowy
-
0:35 - 0:37wydaje się bardzo skomplikowany,
-
0:37 - 0:38zasady stosowania nut
-
0:38 - 0:40są tak naprawdę dosyć proste.
-
0:40 - 0:41Przyjrzyjmy się
-
0:41 - 0:44podstawowym elementom zapisu nutowego
-
0:44 - 0:47i ich interakcji w dziele sztuki.
-
0:47 - 0:50Nuty pisze się na 5 równoległych liniach,
-
0:50 - 0:51które biegną przez całą stronę.
-
0:51 - 0:54To pięciolinia.
-
0:54 - 0:56Czytamy ją na dwa sposoby:
-
0:56 - 0:57od góry do dołu
-
0:57 - 0:59i od lewej do prawej.
-
0:59 - 1:01Oś góra-dół mówi wykonawcy,
-
1:01 - 1:03jaka jest wysokość nuty,
-
1:03 - 1:04czyli jaką nutę ma zagrać.
-
1:04 - 1:06Oś lewa-prawa
-
1:06 - 1:07informuje o rytmie, czyli kiedy grać.
-
1:07 - 1:09informuje o rytmie, czyli kiedy grać.
-
1:09 - 1:11Zacznijmy od wysokości dźwięku.
-
1:11 - 1:13Posłużymy się pianinem,
-
1:13 - 1:15ale ten system działa podobnie
-
1:15 - 1:17na każdym innym instrumencie.
-
1:17 - 1:19W zachodniej tradycji muzycznej
-
1:19 - 1:20tony biorą nazwę
-
1:20 - 1:22od pierwszych siedmiu liter alfabetu,
-
1:22 - 1:23A,
-
1:23 - 1:23B,
-
1:23 - 1:24C,
-
1:24 - 1:24D,
-
1:24 - 1:25E,
-
1:25 - 1:25F,
-
1:25 - 1:26i G.
-
1:26 - 1:29Poźniej zaczynamy od początku:
-
1:29 - 1:29A,
-
1:29 - 1:29H,
-
1:29 - 1:30C,
-
1:30 - 1:30D,
-
1:30 - 1:30E,
-
1:30 - 1:30F,
-
1:30 - 1:31G,
-
1:31 - 1:31A,
-
1:31 - 1:31H,
-
1:31 - 1:31C,
-
1:31 - 1:32D,
-
1:32 - 1:32E,
-
1:32 - 1:32F,
-
1:32 - 1:32G
-
1:32 - 1:34i tak dalej.
-
1:34 - 1:36Skąd się te nazwy wzięły?
-
1:36 - 1:38Kiedy zagrasz F,
-
1:38 - 1:39a potem kolejne F,
-
1:39 - 1:41wyżej lub niżej na klawiaturze,
-
1:41 - 1:43słyszysz, że brzmią mniej więcej tak samo,
-
1:43 - 1:46w porównaniu do H.
-
1:46 - 1:47Wracając do pięciolinii,
-
1:47 - 1:50każda linia i każda przestrzeń
między liniami -
1:50 - 1:52reprezentuje inny ton.
-
1:52 - 1:54Jeżeli umieścimy nutę
na jednej z tych linii -
1:54 - 1:55lub między nimi,
-
1:55 - 1:58pokazujemy artyście, jaki dźwięk ma zagrać.
-
1:58 - 2:00Im wyżej leży nuta na pięciolinii,
-
2:00 - 2:01tym wyższy jest dźwięk.
-
2:01 - 2:04Oczywiście jest więcej niż 9 tonów,
-
2:04 - 2:07które dają linie i przestrzenie między nimi.
-
2:07 - 2:08Na dużym fortepianie można zagrać
-
2:08 - 2:1088 różnych nut.
-
2:10 - 2:14Jak umieścić 88 nut na jednej pięciolinii?
-
2:14 - 2:16Używamy do tego klucza.
-
2:16 - 2:17Klucz to dziwny znak,
-
2:17 - 2:19umieszczony na początku pięciolinii.
-
2:19 - 2:20Działa jako punkt odniesienia.
-
2:20 - 2:22Pokazuje, która linia lub przestrzeń
-
2:22 - 2:26odpowiada danej nucie na twoim instrumencie.
-
2:26 - 2:28Jeżeli chcemy grać nuty,
których nie ma na pięciolinii, -
2:28 - 2:30oszukujemy trochę i rysujemy dodatkowe kreski,
-
2:30 - 2:31nazywane liniami dodanymi,
-
2:31 - 2:33i umieszczamy na nich nuty.
-
2:33 - 2:35Jeśli jest zbyt wiele linii dodanych,
-
2:35 - 2:36zrobi się to zawiłe,
-
2:36 - 2:40i trzeba zmienić klucz.
-
2:40 - 2:42Dwie rzeczy mówią muzykowi,
-
2:42 - 2:44kiedy ma grać dane nuty:
-
2:44 - 2:45metrum
-
2:45 - 2:46i rytm.
-
2:46 - 2:48Metrum to element muzyki,
-
2:48 - 2:50który sam w sobie jest nudny.
-
2:50 - 2:52Brzmi tak.
-
2:54 - 2:56Jak widać, nie zmienia się,
-
2:56 - 2:58porusza tylko się do przodu.
-
2:58 - 3:01Może zwolnić
-
3:01 - 3:02lub przyśpieszyć,
-
3:02 - 3:04jak tylko chcesz.
-
3:04 - 3:07Mała wskazówka zegara
-
3:07 - 3:09dzieli minutę
-
3:09 - 3:12na 60 równych sekund,
-
3:12 - 3:14a metrum dzieli utwór
-
3:14 - 3:16na małe, równomierne odcinki czasowe,
-
3:16 - 3:17na małe, równomierne odcinki czasowe,
-
3:17 - 3:19czyli uderzenia.
-
3:19 - 3:20Mając stałe metrum,
-
3:20 - 3:22możemy dźwiękom nadać rytm
-
3:22 - 3:24i tu zaczyna się prawdziwa muzyka.
-
3:25 - 3:27To jest ćwierćnuta.
-
3:27 - 3:29Jest podstawową jednostką rytmu,
-
3:29 - 3:31długości jednego uderzenia.
-
3:31 - 3:33To jest półnuta, czyli dwa uderzenia.
-
3:33 - 3:35Cała nuta to cztery uderzenia,
-
3:35 - 3:37a te małe to ósemki,
-
3:37 - 3:39po pół uderzenia każda.
-
3:39 - 3:42Powiecie: "Świetnie! Tylko co to znaczy?".
-
3:42 - 3:43Mogliście zauważyć,
-
3:43 - 3:44że w poprzek pięciolinii,
-
3:44 - 3:47biegną krótkie linie,
które dzielą ją na małe odcinki. -
3:47 - 3:49To kreski taktowe,
-
3:49 - 3:52a każdy odcinek to takt.
-
3:52 - 3:53Na początku utworu,
-
3:53 - 3:55zaraz za kluczem,
-
3:55 - 3:57stoi oznaczenie metrum.
-
3:57 - 4:00Mówi ono wykonawcy,
ile uderzeń jest w każdym takcie. -
4:00 - 4:02Tu w takcie są dwa uderzenia,
-
4:02 - 4:04w tym są trzy,
-
4:04 - 4:04w tym cztery,
-
4:04 - 4:06i tak dalej.
-
4:06 - 4:08Liczba na dole mówi nam,
-
4:08 - 4:11jaka wartość jest podstawą metrum.
-
4:11 - 4:13Jedynka oznacza całą nutę,
-
4:13 - 4:14dwójka półnutę,
-
4:14 - 4:16czwórka ćwierćnutę,
-
4:16 - 4:16a liczba osiem ósemkę i tak dalej.
-
4:16 - 4:18a liczba osiem ósemkę i tak dalej.
-
4:18 - 4:19To oznaczenie mówi,
-
4:19 - 4:22że w każdym takcie są cztery ćwierćnuty,
-
4:22 - 4:23raz,
-
4:23 - 4:23dwa,
-
4:23 - 4:23trzy,
-
4:23 - 4:24cztery.
-
4:24 - 4:24Raz,
-
4:24 - 4:25dwa,
-
4:25 - 4:25trzy,
-
4:25 - 4:26cztery,
-
4:26 - 4:27i tak dalej.
-
4:27 - 4:28Tak jak wcześniej powiedziałem,
-
4:28 - 4:30jeśli ograniczymy się do uderzeń,
-
4:30 - 4:31zrobi się nudno,
-
4:31 - 4:33zmienimy więc niektóre ćwierćnuty
-
4:33 - 4:35na inny rytm.
-
4:35 - 4:37Choć liczba nut w każdym takcie
-
4:37 - 4:38zmieniła się,
-
4:38 - 4:41całkowita liczba uderzeń jest ta sama.
-
4:42 - 4:45Jak zabrzmi nasz utwór?
-
4:48 - 4:51Brzmi nieźle, ale nie jest najlepszy.
-
4:51 - 4:52Dodajmy kolejny instrument,
-
4:52 - 4:54która ma własny dźwięk i rytm.
-
4:54 - 4:57Teraz to brzmi jak muzyka.
-
4:58 - 4:59Oczywiście, potrzeba czasu i ćwiczeń,
-
4:59 - 5:00aby nauczyć się czytać nuty
-
5:00 - 5:02i grać to, co widzimy,
-
5:02 - 5:04ale przy odrobinie czasu i cierpliwości,
-
5:04 - 5:06możesz zostać kolejnym Beethovenem
-
5:06 - 5:07lub
-
5:07 - 5:08Justinem Bieberem.
- Title:
- Jak czytać nuty? - Tim Hansen
- Speaker:
- Tim Hansen
- Description:
-
Jak scenariusz aktorom, tak zapis nutowy mówi muzykom, co grać (wysokość) i kiedy grać (rytm). Zapis ten wygląda na skomplikowany, ale jak tylko poznasz jego podstawowe elementy, takie jak nuty, takty i klucze, będziesz mógł zaszaleć na swoim instrumencie. Tim Hansen wyjaśnia, co trzeba wiedzieć, aby umieć czytać nuty.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:24
![]() |
TED Translators admin edited Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand approved Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Alicja Wysokińska commented on Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand commented on Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to read music | |
![]() |
Rysia Wand accepted Polish subtitles for How to read music |
Rysia Wand
Finished review. Awaiting translator's input.
=========================================================================================== Odpowiedzieć najlepiej przez komentarze przy tłumaczeniu http://www.amara.org/en/videos/6yieoBmNBbFJ/pl/562160/807134/?tab=comments. Jeśli odpowiadasz przez Amarę, podaj w temacie tytuł i nazwisko prelegenta, inaczej trudno mi znaleźć, o której prelekcji mowa. =========================================================================================== Poskracałam, co się dało (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles) i wprowadziłam łamanie linijek (http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). ================================================================================= Justin Bieber to jednak facet, więc obaj, nie oboje ;-) ================================================================================
Uwaga na przecinki. Pomijasz czasem podstawowe przecinki, jak przed "który" albo na odwrót, rozdzielasz przecinkiem podmiot od orzeczenia.
Warto zajrzeć na http://www.prosteprzecinki.pl/zasady ================================================================================
Literówki, których nie wykryłby moduł sprawdzania pisowni.
Podczas tłumaczenia/korekty trzeba zwracać szczególną uwagę na literówki, których nie wykryje moduł sprawdzania pisowni (np. "Ja pracuje tutaj" zamiast "Ja pracuję tutaj").
================================================================================ pitch --> tutaj: wysokość nuty albo ton instrumentu (czyli to, co rozróżnia np. flet od skrzypiec, alikwoty). Tonacja to "key". "Music" to w zależności od kontekstu także "nuty", "zapis nutowy". ================================================================================
Okoliczniki czasu i miejsca wydzielone przecinkiem.
Okoliczniki czasu i miejsca na początku zdania nie są w języku polskim oddzielane przecinkiem, inaczej niż w angielskim. Przykład: "Today, the basis for scientific time" = "Dzisiaj, podłożem mierzenia czasu" --> "Dzisiaj podłożem mierzenia czasu"
================================================================================
Nadużywanie zaimków dzierżawczych.
W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu). Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów.
================================================================================= Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
Przykłady:
++++++++++1. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
++++++++++2. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
++++++++++Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
================================================================================ Użyto skrótów typowych dla języka pisanego.
W napisach nie używamy raczej skrótów typowych dla języka pisanego, takich jak np., tzw., tj. wg... Są one małe i mogą ujść widzowi, a także odwrócić na moment jego uwagę od filmu.
================================================================================ Nie trzeba dzielić linijki, jeśli bez trudu mieści się w limicie 42 znaków. Tworząc dwie linijki tekstu przesłaniasz więcej ekranu, więc jeśli można, trzeba tego unikać. ================================================================================ W danym tempie / metrum ćwierćnuty mają taką samą wartość, więc nie można im nadać innego rytmu. Chodzi o zamianę ćwierćnut na inne wartości. (4:31)
=========================================================================================== W razie potrzeby możemy też przedyskutować wprowadzone przeze mnie zmiany i wprowadzić inne wersje. Jeśli jeszcze się tam nie spotkaliśmy, zapraszam też do dołączenia do facebookowej grupy dla polskich tłumaczy pracujących w Otwartym Projekcie Tłumaczeń - https://www.facebook.com/groups/OTPPolska
Alicja Wysokińska
Dziękuję bardzo za korektę, teraz dopiero widzę, jak długie zdania tam powpisywałam. Szczerze mówiąc miałam problem z tłumaczeniem kilku muzycznych terminów zwłaszcza "beat" i "rhythm", zamieniłam na metrum i rytm, widzę, że Pani to zostawiła. Pozdrawiam.