< Return to Video

Kees Moeliker: Hoe een dode eend mijn leven veranderde

  • 0:00 - 0:04
    Dit is het Natuurhistorisch museum in Rotterdam
  • 0:04 - 0:06
    waar ik werk als curator.
  • 0:06 - 0:09
    Het is mijn taak de collectie op orde te houden
  • 0:09 - 0:11
    en ervoor te zorgen dat deze groeit.
  • 0:11 - 0:17
    Het komt er dus op neer
    dat ik dode dieren verzamel.
  • 0:17 - 0:19
    In 1995 werd het museum
  • 0:19 - 0:23
    uitgebreid met een nieuwe vleugel.
  • 0:23 - 0:26
    Deze is gemaakt van glas
  • 0:26 - 0:31
    en heeft me geholpen mijn werk beter te doen.
  • 0:31 - 0:35
    Het gebouw is een echte vogelkiller.
  • 0:35 - 0:38
    Je weet misschien dat vogels het concept
  • 0:38 - 0:41
    glas niet begrijpen.
    Ze zien het niet,
  • 0:41 - 0:45
    dus vliegen ze tegen het raam en leggen het loodje.
  • 0:45 - 0:47
    Het enige dat ik hoefde te doen,
    was naar buiten gaan
  • 0:47 - 0:51
    om ze op te rapen en ze te laten opzetten
    voor onze collectie.
  • 0:51 - 0:54
    (Gelach)
  • 0:54 - 0:56
    Rond die tijd ontwikkelde ik
  • 0:56 - 0:59
    een gehoor om vogels te herkennen
  • 0:59 - 1:05
    aan de manier waarop ze
    tegen het glas vlogen.
  • 1:05 - 1:09
    Het was 5 juni 1995
  • 1:09 - 1:13
    toen ik een harde knal tegen het glas hoorde
  • 1:13 - 1:17
    die mijn leven veranderde
    en dat van een eend beëindigde.
  • 1:17 - 1:23
    Dit is wat ik zag toen ik naar buiten keek.
  • 1:23 - 1:26
    Dit is de dode eend.
    Hij vloog tegen het raam.
  • 1:26 - 1:28
    Hij ligt dood op zijn buik.
  • 1:28 - 1:31
    Maar daarnaast staat een levende eend,
  • 1:31 - 1:33
    en let nu even goed op.
  • 1:33 - 1:37
    Het zijn beide mannetjes.
  • 1:38 - 1:41
    En toen gebeurde het volgende.
  • 1:41 - 1:44
    De levende eend beklom de dode eend
  • 1:44 - 1:46
    en begon te copuleren.
  • 1:46 - 1:49
    Nou goed, ik ben bioloog.
    Ik ben ornitholoog.
  • 1:49 - 1:52
    Ik zei: "Hier klopt iets niet."
  • 1:52 - 1:58
    De ene is dood, de andere leeft nog.
    Dit moet necrofilie zijn.
  • 1:58 - 2:01
    Ik kijk.
    Het zijn allebei mannetjes.
  • 2:01 - 2:05
    Homoseksuele necrofilie.
  • 2:05 - 2:10
    Dus ik -- (Gelach)
  • 2:10 - 2:13
    Ik pakte mijn camera en mijn notitieblok,
  • 2:13 - 2:19
    pakte een stoel en begon
    dit gedrag te observeren.
  • 2:19 - 2:24
    Na 75 minuten -- (Gelach) --
  • 2:24 - 2:29
    had ik genoeg zien,
    begon ik honger te krijgen
  • 2:29 - 2:32
    en wilde ik naar huis.
  • 2:32 - 2:35
    Dus ik ging naar buiten,
    haalde de eend op
  • 2:35 - 2:37
    en voordat ik deze in de vriezer stopte,
  • 2:37 - 2:42
    controleerde ik of het slachtoffer
    inderdaad een mannetje was.
  • 2:42 - 2:46
    Hier is een zeldzame foto
    van een eendenpenis,
  • 2:46 - 2:49
    het was dus inderdaad een mannetje.
  • 2:49 - 2:52
    Het is een zeldzame foto omdat
    er 10.000 vogelsoorten zijn
  • 2:52 - 2:57
    en er maar 300 een penis hebben.
  • 2:57 - 2:59
    [Eerste geval van homoseksuele necrofilie bij eendensoort Anas platyrhynchos (Aves: Anatidae)]
  • 2:59 - 3:03
    Ik wist dat ik iets bijzonders had gezien,
  • 3:03 - 3:09
    maar het duurde nog zes jaar voordat
    dit besloot te publiceren.
  • 3:09 - 3:11
    (Gelach)
  • 3:11 - 3:15
    Ik bedoel, het is een leuk onderwerp
    voor een verjaardagsfeestje,
  • 3:15 - 3:17
    of voor bij de koffieautomaat,
  • 3:17 - 3:20
    maar om dit met je collega's te delen
    is een ander verhaal.
  • 3:20 - 3:22
    Ik had geen kader.
  • 3:22 - 3:25
    Maar na zes jaar spoorden mijn vrienden
    en collega's me aan om te publiceren.
  • 3:25 - 3:28
    Dus publiceerde ik 'Het eerste geval van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend'.
  • 3:28 - 3:30
    Dus publiceerde ik 'Het eerste geval van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend'.
  • 3:30 - 3:32
    Hier is de situatie nog eens.
  • 3:32 - 3:35
    A is mijn kantoor,
  • 3:35 - 3:37
    B de plek waar de eend het glas raakte
  • 3:37 - 3:40
    en C waar ik stond te kijken.
  • 3:40 - 3:43
    Hier zijn de eenden nog een keer.
  • 3:43 - 3:45
    Zoals je waarschijnlijk weet,
    is het in de wetenschap zo
  • 3:45 - 3:47
    dat als je een nogal bijzondere
    publicatie schrijft
  • 3:47 - 3:50
    er misschien zes of zeven
    mensen zijn die het lezen.
  • 3:50 - 3:55
    (Gelach)
  • 3:57 - 3:59
    Maar toen gebeurde er iets leuks.
  • 3:59 - 4:04
    Ik kreeg een telefoontje
    van ene Marc Abrahams,
  • 4:04 - 4:09
    en hij vertelde me: "Je hebt een prijs
    gewonnen met je eendenpublicatie,
  • 4:09 - 4:12
    de Ig Nobelprijs".
  • 4:12 - 4:14
    En de Ig Nobelprijs --
  • 4:14 - 4:19
    (Gelach) (Applaus)--
  • 4:19 - 4:21
    de Ig Nobelprijs wordt
    toegekend voor onderzoek
  • 4:21 - 4:24
    dat mensen eerst aan het lachen maakt,
    maar ze daarna aan het denken zet
  • 4:24 - 4:27
    met het doel meer mensen
  • 4:27 - 4:30
    te interesseren in wetenschap.
  • 4:30 - 4:34
    Dat is een goede zaak,
    dus ik accepteerde de prijs.
  • 4:34 - 4:37
    (Gelach)
  • 4:37 - 4:40
    Ik ging -- laat me voor de duidelijkheid
    nog zeggen dat Marc Abrahams
  • 4:40 - 4:42
    me niet belde vanuit Stockholm.
  • 4:42 - 4:44
    Hij belde vanuit Cambridge, Massachusetts.
  • 4:44 - 4:47
    Dus ik reisde af naar Boston,
    naar Cambridge
  • 4:47 - 4:50
    en ging naar de geweldige
    Ig Nobelprijsceremonie
  • 4:50 - 4:53
    op de Harvard Universiteit.
    Deze ceremonie
  • 4:53 - 4:58
    was een enorm leuke ervaring.
  • 4:58 - 5:01
    Echte Nobelprijswinnaars
    overhandigen je de prijs.
  • 5:01 - 5:03
    Dat ten eerste.
  • 5:03 - 5:06
    Verder zijn er negen andere winnaars
    die een prijs krijgen.
  • 5:06 - 5:09
    Dit is een van mijn medewinnaars.
    Charles Paxton
  • 5:09 - 5:14
    die in 2000 de biologieprijs
    won voor zijn publicatie
  • 5:14 - 5:18
    'Baltsgedrag van struisvogels
    tegenover mensen
  • 5:18 - 5:21
    onder agrarische omstandigheden
    in Groot Brittannië'.
  • 5:21 - 5:25
    (Gelach)
  • 5:25 - 5:28
    En volgens mij zijn er nog een of twee
  • 5:28 - 5:31
    Ig Nobelprijswinnaars in deze zaal.
  • 5:31 - 5:35
    Dan, waar zit je? Dan Ariely?
  • 5:35 - 5:37
    Applaus voor Dan.
  • 5:37 - 5:40
    (Applaus)
  • 5:40 - 5:44
    Dan won zijn prijs in de geneeskunde
  • 5:44 - 5:48
    vanwege het aantonen
    dat dure nepmedicijnen
  • 5:48 - 5:51
    beter werken dan
    goedkope nepmedicijnen.
  • 5:51 - 5:55
    (Gelach)
  • 5:55 - 5:58
    Dus dit is mijn moment in de schijnwerpers,
  • 5:58 - 6:02
    mijn dankwoord
  • 6:02 - 6:05
    en hier is de eend.
  • 6:05 - 6:09
    Dit is voor het eerst dat hij aan de
    westkust van de VS is.
  • 6:09 - 6:12
    Ik laat 'm even rondgaan.
  • 6:12 - 6:17
    (Gelach)
  • 6:17 - 6:19
    Ja?
  • 6:19 - 6:20
    Je kan 'm doorgeven.
  • 6:20 - 6:23
    Hou er rekening mee dat
    het een museumstuk is,
  • 6:23 - 6:28
    maar je loopt geen
    risico op vogelgriep.
  • 6:28 - 6:32
    Na het winnen van de prijs
    is mijn leven veranderd.
  • 6:32 - 6:34
    Ten eerste begonnen mensen me allerlei
  • 6:34 - 6:38
    spullen te sturen die met
    eenden te maken hebben.
  • 6:38 - 6:41
    Ik heb inmiddels een aardige verzameling.
  • 6:41 - 6:43
    (Gelach)
  • 6:43 - 6:50
    Maar belangrijker nog:
  • 6:50 - 6:54
    mensen begonnen me gevallen
  • 6:54 - 6:56
    van opmerkelijk dierengedrag
    door te geven.
  • 6:56 - 6:59
    En geloof me, als er een dier is dat
    zich misdraagt op deze planeet
  • 6:59 - 7:01
    dan weet ik ervan.
  • 7:01 - 7:06
    (Gelach)
  • 7:06 - 7:10
    Dit is een eland.
  • 7:10 - 7:12
    Een eland die probeert te copuleren
  • 7:12 - 7:15
    met een bronzen bizonbeeld.
  • 7:15 - 7:19
    Dit is in Montana, in 2008.
  • 7:19 - 7:23
    Dit is een kikker die probeert te
    copuleren met een goudvis.
  • 7:23 - 7:26
    Dit was in 2011 in Nederland.
  • 7:26 - 7:31
    Dit zijn Australische reuzenpadden.
  • 7:31 - 7:32
    Dit is roadkill.
  • 7:32 - 7:35
    Merk op dat dit necrofilie is.
  • 7:35 - 7:37
    Het is erg opvallend, dit standje.
  • 7:37 - 7:41
    De missionarishouding is erg
    ongebruikelijk in het dierenrijk.
  • 7:41 - 7:46
    Dit zijn duiven in Rotterdam.
  • 7:48 - 7:51
    Boerenzwaluwen in Hong Kong in 2004.
  • 7:51 - 7:55
    Dit is een kalkoen in Wisconsin,
  • 7:55 - 8:01
    op het terrein van de
    Ethan Allen jeugdgevangenis.
  • 8:01 - 8:04
    Ze waren de hele dag bezig
  • 8:04 - 8:09
    en de gevangenen hebben
    zich prima vermaakt.
  • 8:09 - 8:11
    Maar wat betekent dit?
  • 8:11 - 8:14
    Ik bedoel, wat ik mezelf afvraag,
  • 8:14 - 8:16
    waarom gebeurt dit in de natuur?
  • 8:16 - 8:17
    Nou, mijn conclusie
  • 8:17 - 8:20
    na het bekijken van al deze gevallen,
  • 8:20 - 8:24
    was dat dit alleen gebeurt
  • 8:24 - 8:28
    als de dood ogenblikkelijk
  • 8:28 - 8:30
    en op een dramatische wijze intreedt
  • 8:30 - 8:33
    en in de juiste positie voor copulatie.
  • 8:33 - 8:39
    Tenminste, dat dacht ik,
    tot ik deze dia's kreeg.
  • 8:39 - 8:41
    Hier zie je een dode eend.
  • 8:41 - 8:44
    Hij ligt er al drie dagen
  • 8:44 - 8:46
    en hij ligt op zijn rug.
  • 8:46 - 8:52
    Daar gaat mijn necrofilietheorie.
  • 8:52 - 8:53
    Nog een voorbeeld van de invloed
  • 8:53 - 8:55
    van glazen gebouwen op
    het leven van vogels.
  • 8:55 - 8:58
    Dit is Mad Max,
    een merel uit Rotterdam.
  • 8:58 - 9:04
    Het enige dat hij deed,
    was tegen dit raam opvliegen,
  • 9:04 - 9:09
    dag in, dag uit, van 2004 tot 2008.
  • 9:09 - 9:12
    Hier gaat hij en hier is een korte video.
  • 9:12 - 9:14
    (Muziek) (Plof)
  • 9:20 - 9:21
    (Plof)
  • 9:34 - 9:36
    (Plof)
  • 9:45 - 9:46
    (Plof)
  • 9:47 - 9:49
    Wat deze vogel dus doet,
  • 9:49 - 9:53
    is tegen zijn eigen evenbeeld vechten.
  • 9:53 - 9:56
    Hij ziet een indringer in zijn territorium
  • 9:56 - 9:59
    en die blijft maar komen zolang hij daar is,
  • 9:59 - 10:00
    dus er komt geen eind aan.
  • 10:00 - 10:04
    Ik dacht, in het begin -- ik heb deze
    vogel een paar jaar bestudeerd:
  • 10:04 - 10:07
    zouden de hersenen
    van deze vogel niet beschadigd zijn?
  • 10:07 - 10:10
    Dat is niet zo. Ik laat nog wat dia's zien,
  • 10:10 - 10:12
    wat beelden van de video.
  • 10:12 - 10:15
    Op het laatste moment
    voordat hij het glas raakt,
  • 10:15 - 10:17
    zet hij zijn poten naar voren,
  • 10:17 - 10:22
    en stoot dan tegen het glas.
  • 10:22 - 10:27
    Ter afsluiting wil ik jullie graag allemaal
    uitnodigen voor Dead Duck Day.
  • 10:27 - 10:29
    Dat is ieder jaar op 5 juni.
  • 10:29 - 10:33
    Om vijf voor zes 's middags
  • 10:33 - 10:37
    komen we samen in het Natuurhistorisch
    museum in Rotterdam.
  • 10:37 - 10:39
    De eend komt ook mee
  • 10:39 - 10:42
    en we bespreken nieuwe manieren
  • 10:42 - 10:46
    om te voorkomen dat vogels
    tegen ramen aanvliegen.
  • 10:46 - 10:48
    Zoals jullie weten,
    of misschien ook niet,
  • 10:48 - 10:51
    is dit een van de voornaamste
    doodsoorzaken
  • 10:51 - 10:52
    bij vogels wereldwijd.
  • 10:52 - 10:55
    Alleen in de VS al sterven een miljard vogels
  • 10:55 - 10:58
    door botsingen met glazen gebouwen.
  • 10:58 - 11:04
    Na afloop gaan we naar
    een Chinees restaurant
  • 11:04 - 11:09
    om een zesgangendiner
    van eend te nuttigen.
  • 11:09 - 11:12
    Dus ik hoop jullie volgend jaar
  • 11:12 - 11:15
    allemaal te zien in Rotterdam,
    in Nederland
  • 11:15 - 11:16
    op Dead Duck Day.
  • 11:16 - 11:17
    Bedankt.
  • 11:17 - 11:19
    (Applaus)
  • 11:19 - 11:25
    Oh, sorry.
  • 11:25 - 11:27
    Mag ik alsjeblieft mijn eend terug?
  • 11:27 - 11:30
    (Gelach) (Applaus)
  • 11:30 - 11:35
    Bedankt.
Title:
Kees Moeliker: Hoe een dode eend mijn leven veranderde
Speaker:
Kees Moeliker
Description:

Op een middag kreeg Kees Moeliker de onderzoeksmogelijkheid waar de meeste ornithologen niet op zitten te wachten: een eend vloog tegen zijn glazen kantoorpand aan, overleefde het niet... en wat er dan gebeurde, zou zijn leven voor altijd veranderen. [Let op: Bevat schokkende beelden en omschrijvingen van seksueel gedrag van dieren.]
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:52

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.