Dit is het Natuurhistorisch museum in Rotterdam
waar ik werk als curator.
Het is mijn taak de collectie op orde te houden
en ervoor te zorgen dat deze groeit.
Het komt er dus op neer
dat ik dode dieren verzamel.
In 1995 werd het museum
uitgebreid met een nieuwe vleugel.
Deze is gemaakt van glas
en heeft me geholpen mijn werk beter te doen.
Het gebouw is een echte vogelkiller.
Je weet misschien dat vogels het concept
glas niet begrijpen.
Ze zien het niet,
dus vliegen ze tegen het raam en leggen het loodje.
Het enige dat ik hoefde te doen,
was naar buiten gaan
om ze op te rapen en ze te laten opzetten
voor onze collectie.
(Gelach)
Rond die tijd ontwikkelde ik
een gehoor om vogels te herkennen
aan de manier waarop ze
tegen het glas vlogen.
Het was 5 juni 1995
toen ik een harde knal tegen het glas hoorde
die mijn leven veranderde
en dat van een eend beƫindigde.
Dit is wat ik zag toen ik naar buiten keek.
Dit is de dode eend.
Hij vloog tegen het raam.
Hij ligt dood op zijn buik.
Maar daarnaast staat een levende eend,
en let nu even goed op.
Het zijn beide mannetjes.
En toen gebeurde het volgende.
De levende eend beklom de dode eend
en begon te copuleren.
Nou goed, ik ben bioloog.
Ik ben ornitholoog.
Ik zei: "Hier klopt iets niet."
De ene is dood, de andere leeft nog.
Dit moet necrofilie zijn.
Ik kijk.
Het zijn allebei mannetjes.
Homoseksuele necrofilie.
Dus ik -- (Gelach)
Ik pakte mijn camera en mijn notitieblok,
pakte een stoel en begon
dit gedrag te observeren.
Na 75 minuten -- (Gelach) --
had ik genoeg zien,
begon ik honger te krijgen
en wilde ik naar huis.
Dus ik ging naar buiten,
haalde de eend op
en voordat ik deze in de vriezer stopte,
controleerde ik of het slachtoffer
inderdaad een mannetje was.
Hier is een zeldzame foto
van een eendenpenis,
het was dus inderdaad een mannetje.
Het is een zeldzame foto omdat
er 10.000 vogelsoorten zijn
en er maar 300 een penis hebben.
[Eerste geval van homoseksuele necrofilie bij eendensoort Anas platyrhynchos (Aves: Anatidae)]
Ik wist dat ik iets bijzonders had gezien,
maar het duurde nog zes jaar voordat
dit besloot te publiceren.
(Gelach)
Ik bedoel, het is een leuk onderwerp
voor een verjaardagsfeestje,
of voor bij de koffieautomaat,
maar om dit met je collega's te delen
is een ander verhaal.
Ik had geen kader.
Maar na zes jaar spoorden mijn vrienden
en collega's me aan om te publiceren.
Dus publiceerde ik 'Het eerste geval van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend'.
Dus publiceerde ik 'Het eerste geval van homoseksuele necrofilie bij de wilde eend'.
Hier is de situatie nog eens.
A is mijn kantoor,
B de plek waar de eend het glas raakte
en C waar ik stond te kijken.
Hier zijn de eenden nog een keer.
Zoals je waarschijnlijk weet,
is het in de wetenschap zo
dat als je een nogal bijzondere
publicatie schrijft
er misschien zes of zeven
mensen zijn die het lezen.
(Gelach)
Maar toen gebeurde er iets leuks.
Ik kreeg een telefoontje
van ene Marc Abrahams,
en hij vertelde me: "Je hebt een prijs
gewonnen met je eendenpublicatie,
de Ig Nobelprijs".
En de Ig Nobelprijs --
(Gelach) (Applaus)--
de Ig Nobelprijs wordt
toegekend voor onderzoek
dat mensen eerst aan het lachen maakt,
maar ze daarna aan het denken zet
met het doel meer mensen
te interesseren in wetenschap.
Dat is een goede zaak,
dus ik accepteerde de prijs.
(Gelach)
Ik ging -- laat me voor de duidelijkheid
nog zeggen dat Marc Abrahams
me niet belde vanuit Stockholm.
Hij belde vanuit Cambridge, Massachusetts.
Dus ik reisde af naar Boston,
naar Cambridge
en ging naar de geweldige
Ig Nobelprijsceremonie
op de Harvard Universiteit.
Deze ceremonie
was een enorm leuke ervaring.
Echte Nobelprijswinnaars
overhandigen je de prijs.
Dat ten eerste.
Verder zijn er negen andere winnaars
die een prijs krijgen.
Dit is een van mijn medewinnaars.
Charles Paxton
die in 2000 de biologieprijs
won voor zijn publicatie
'Baltsgedrag van struisvogels
tegenover mensen
onder agrarische omstandigheden
in Groot Brittanniƫ'.
(Gelach)
En volgens mij zijn er nog een of twee
Ig Nobelprijswinnaars in deze zaal.
Dan, waar zit je? Dan Ariely?
Applaus voor Dan.
(Applaus)
Dan won zijn prijs in de geneeskunde
vanwege het aantonen
dat dure nepmedicijnen
beter werken dan
goedkope nepmedicijnen.
(Gelach)
Dus dit is mijn moment in de schijnwerpers,
mijn dankwoord
en hier is de eend.
Dit is voor het eerst dat hij aan de
westkust van de VS is.
Ik laat 'm even rondgaan.
(Gelach)
Ja?
Je kan 'm doorgeven.
Hou er rekening mee dat
het een museumstuk is,
maar je loopt geen
risico op vogelgriep.
Na het winnen van de prijs
is mijn leven veranderd.
Ten eerste begonnen mensen me allerlei
spullen te sturen die met
eenden te maken hebben.
Ik heb inmiddels een aardige verzameling.
(Gelach)
Maar belangrijker nog:
mensen begonnen me gevallen
van opmerkelijk dierengedrag
door te geven.
En geloof me, als er een dier is dat
zich misdraagt op deze planeet
dan weet ik ervan.
(Gelach)
Dit is een eland.
Een eland die probeert te copuleren
met een bronzen bizonbeeld.
Dit is in Montana, in 2008.
Dit is een kikker die probeert te
copuleren met een goudvis.
Dit was in 2011 in Nederland.
Dit zijn Australische reuzenpadden.
Dit is roadkill.
Merk op dat dit necrofilie is.
Het is erg opvallend, dit standje.
De missionarishouding is erg
ongebruikelijk in het dierenrijk.
Dit zijn duiven in Rotterdam.
Boerenzwaluwen in Hong Kong in 2004.
Dit is een kalkoen in Wisconsin,
op het terrein van de
Ethan Allen jeugdgevangenis.
Ze waren de hele dag bezig
en de gevangenen hebben
zich prima vermaakt.
Maar wat betekent dit?
Ik bedoel, wat ik mezelf afvraag,
waarom gebeurt dit in de natuur?
Nou, mijn conclusie
na het bekijken van al deze gevallen,
was dat dit alleen gebeurt
als de dood ogenblikkelijk
en op een dramatische wijze intreedt
en in de juiste positie voor copulatie.
Tenminste, dat dacht ik,
tot ik deze dia's kreeg.
Hier zie je een dode eend.
Hij ligt er al drie dagen
en hij ligt op zijn rug.
Daar gaat mijn necrofilietheorie.
Nog een voorbeeld van de invloed
van glazen gebouwen op
het leven van vogels.
Dit is Mad Max,
een merel uit Rotterdam.
Het enige dat hij deed,
was tegen dit raam opvliegen,
dag in, dag uit, van 2004 tot 2008.
Hier gaat hij en hier is een korte video.
(Muziek) (Plof)
(Plof)
(Plof)
(Plof)
Wat deze vogel dus doet,
is tegen zijn eigen evenbeeld vechten.
Hij ziet een indringer in zijn territorium
en die blijft maar komen zolang hij daar is,
dus er komt geen eind aan.
Ik dacht, in het begin -- ik heb deze
vogel een paar jaar bestudeerd:
zouden de hersenen
van deze vogel niet beschadigd zijn?
Dat is niet zo. Ik laat nog wat dia's zien,
wat beelden van de video.
Op het laatste moment
voordat hij het glas raakt,
zet hij zijn poten naar voren,
en stoot dan tegen het glas.
Ter afsluiting wil ik jullie graag allemaal
uitnodigen voor Dead Duck Day.
Dat is ieder jaar op 5 juni.
Om vijf voor zes 's middags
komen we samen in het Natuurhistorisch
museum in Rotterdam.
De eend komt ook mee
en we bespreken nieuwe manieren
om te voorkomen dat vogels
tegen ramen aanvliegen.
Zoals jullie weten,
of misschien ook niet,
is dit een van de voornaamste
doodsoorzaken
bij vogels wereldwijd.
Alleen in de VS al sterven een miljard vogels
door botsingen met glazen gebouwen.
Na afloop gaan we naar
een Chinees restaurant
om een zesgangendiner
van eend te nuttigen.
Dus ik hoop jullie volgend jaar
allemaal te zien in Rotterdam,
in Nederland
op Dead Duck Day.
Bedankt.
(Applaus)
Oh, sorry.
Mag ik alsjeblieft mijn eend terug?
(Gelach) (Applaus)
Bedankt.