Michael Bay - What is Bayhem?

Xin chào, tôi là Tony
và đây là Every Frame a Painting

Tôi biết bạn đang nghĩ gì mà:
Tại sao tôi lại nói về gã đạo diễn này?

- Ôi má ơi ông là Michael Bay!

- Ôi má ơi, tôi đúng là Michael Bay.
Bởi dù không thích phim của ông ấy

tôi vẫn nghĩ nghiên cứu chúng là rất quan trọng

Tại sao ư?

-... à Paul này, tôi thấy ông mới bắt đầu
xem WrestleMania trên tivi

- Ừ thì..

- Vì chẳng tránh được mà,
đây là cái đập vào mắt chúng ta mỗi ngày

đây là TV, đây là cái mà một bộ phận quần chúng

đông đảo và nặc danh muốn xem trên tivi

Cũng như WrestleMania, Anna Nicole Smith,

cũng như Jackass, Michael Bay đã tạo ra
một cái gì đó

- Hiệu ứng hoành tráng!

Đó là cái người ta muốn. Người La Mã hiểu,
Louis Quatorze hiểu, Wolfowitz cũng nhận ra.

- Một, hai, ba...

Bùm! Bayhem!!

Phim của ông có thể thô tục và thiếu não,
nhưng nếu muốn làm phim tốt hơn,

chúng ta phải hiểu
ảnh hưởng của hình ảnh đập vào mắt mình

- Này, này!!

Hãy cùng bàn luận về Bayhem
Đó có phải một kĩ thuật trong điện ảnh?

Nếu muốn hiểu Michael Bay, cách tốt nhất là
xem các bản nhái của ông

Hãy xem cảnh này từ phim "Battleship",
vốn đang cố tái tạo

góc quay vòng quanh nổi tiếng
của Michael Bay

Không hiệu quả cho lắm.
Tại sao ư?

Lí do đơn giản lắm. Trước hết,
chẳng có cảnh nền gì ngoài bầu trời xanh

Thiếu cảnh nền thì không có hiệu ứng thị sai
nên không tạo cảm giác chuyển động

Thấy sự khác biệt chứ?

Còn nữa, ống kính sai. Bay thường quay
cảnh này với ống kính chụp xa

nên có thể nén không gian lại
Điều này khiến cảnh nền như lướt qua

Thứ ba là, diễn viên chỉ đứng im
và quay đầu

nhưng mấu chốt cho phiên bản của Bay
là diễn viên phải di chuyển thẳng đứng

Như thế này

Và thế này

Cuối cùng, góc quay thấp tạo tầm vóc lớn
và hiệu ứng quay chậm càng nhấn mạnh điều đó

Nên một cảnh quay của Bay
là sự kết hợp của nhiều chuyển động

chuyển động của máy quay này,
chuyển động của cảnh nền,

chuyển động của các diễn viên,
rồi thời gian như trải dài

cho đến khi diễn viên đứng im
và nhìn xa xăm, tạo thế tĩnh lặng

Kể cả nhìn vào một điểm duy nhất
trong khung hình, cảnh này vẫn rất hoành tráng

- Có chuyện lớn rồi đây

Mổ xẻ từng cảnh quay của Michael Bay,
đó đơn giản là những gì bạn sẽ thấy:

nhiều lớp chiều sâu, hiệu ứng thị sai, chuyển động,
nhân vật và khung cảnh

đều tạo nên cảm giác hoành tráng.

Không có kĩ thuật nào trong này
đặc biệt cả

Thực chất, nhiều nhà quay phim vốn đã luôn
tạo chiều sâu trong phim của họ

và hiệu ứng thị sai mỗi khi máy quay di chuyển

Và cảnh quay Siêu Nhân xuất hiện
khắp nơi rồi

Điều khiến Bay đặc biệt là số lớp và
độ phức tạp trong chuyển động

Điều đó không khiến cảnh quay của ông
tốt hơn, nó chỉ khiến chúng

phức tạp hơn so với người khác

Đó là lí do trong khung hình
luôn có nhiều thứ xảy ra

Nhiều bụi, đất, khói và các vụ nổ
chồng chéo giữa các lớp

Và cột đèn nữa

Rất-nhiều-cột-đèn.

Nếu xem lại những phần Bad Boys cũ,
bạn có thể thấy từ những cảnh đầu

Ở đây, xe chuyển động một chiều
máy bay thì chiều khác

cột đèn tạo cảm giác không gian
máy quay dùng ống kính góc xa

Càng về sau, bạn có thể thấy bố cục y hệt

Và khi vụ nổ xảy ra..

Biết điều này rồi, rất dễ để hình dung
tư duy của Michael Bay

và cả những giới hạn của nó

Ví dụ, Bay không phân biệt được khi nào
nên quay một cảnh

và khi nào không. Ông sẽ dùng chung một
chuyển động máy quay

khi nhân vật đang nói điều gì đó quan trọng

- Ở Mỹ mày có tiền không?

..hay cực kì vớ vẩn..

- Tao đã nói gì rồi?!
Mày không nghe tao bảo gì à?

Tao nghe tao nói gì đấy
Vì lúc tao nói tao nghe mà

Cảnh nào cũng phải làm hoành tráng hết mức
dù có phù hợp hay không

Nhưng phong cách của Bay cũng dẫn đến
những ý tưởng thú vị về thị giác

Làm thế nào để khiến một thứ trông to lớn?

Bạn chỉ cần cho những đồ vật với
kích thước khác nhau vào khung hình

rồi di chuyển máy quay để nhấn mạnh

Đây là điều "Công viên khủng long" làm rất tốt

- Ồ!
- Đó.. đó là một con khủng long.

Kh

Để ý ở đây, diễn viên này không nhìn vào
đám máy bay ở nền

Thế nghĩa là còn rất nhiều máy bay
ta chưa nhìn thấy

Kể cả khi cảnh quay đã hoành tráng,
nó vẫn gợi ý cả một tầm vóc lớn hơn

Làm thế nào một nhà làm phim
nghĩ ra được những hình ảnh như này?

Trong trường hợp của Bay, hãy quan sát
những phim yêu thích của ông

Có một bài phỏng vấn trên New York Times
kể rằng ông xem "West Side Story"

và khen cảnh quay này tuyệt thế nào

và cách cắt cảnh này tuyệt ra sao

Ông không giải thích được tại sao nó hay,
ngoài câu "nó rất máu lửa"

Tôi nghĩ là do vậy đó:
khi bạn so sánh cảnh phim West Side Story

với các cảnh phim của ông,
có thể thấy sự tương đồng

Tôi nghĩ mục đích của Bay là tạo ra
những cảnh quay mà ông thấy đẹp

và kết hợp chúng với cách cắt cảnh
mà ông nghĩ là đúng

Nếu Howard Hawks định nghĩa một bộ phim hay
gồm 3 cảnh tốt và 0 cảnh xấu

Michael Bay có vẻ nghĩ một bộ phim hay

gồm 3000 cảnh máu lửa và 0 cảnh tĩnh

Ngoài West Side Story, ảnh hưởng lớn nhất
tới Bay là phim bom tấn

nên ông hay mượn kiểu viết thoại của chúng

Để một thứ thế này...

..trở thành thế này.

Bạn sẽ thấy cảnh cận mặt ngày càng cận hơn

Và cảnh quay rộng càng rộng hơn

Mọi chuyển động đều mang nhiều lớp hơn,
nhưng nguyên tắc là như nhau

- Tôi bắn được hắn rồi!
- Giỏi lắm! Đừng có mà tự mãn.

Ông không những vay mượn từ người khác

Mà còn của chính mình

Nên cái này..

...thành cái này.

Bạn sẽ để ý mọi chuyện động
của cảnh ban đầu

Ví dụ, máy quay quay ngược chiều
kim đồng hồ

khi quả bom quay theo chiều kim đồng hồ

Cũng lặp lại y hệt trong cảnh sau

Vậy nên, Bayhem là gì?

Đó là cách sử dụng chuyển động,
bố cục và cắt cảnh nhanh

để tạo cảm giác hoành tráng

Mọi cảnh quay vốn đã vĩ đại, vẫn ẩn ý
một tầm vóc rộng lớn hơn

Nó xếp chồng nhiều chuyển động trong
những cảnh quay bằng lens tầm xa hay góc rộng

Nhiều thứ xuất hiện cùng một lúc
rồi vụt biến mất

Bạn thấy choáng ngợp nhưng không
lưu lại ấn tượng đặc biệt

Ấy thế mà làm được như vậy ,
cần rất nhiều nhân công và sức lực

Nhưng chung quy lại vẫn là
cùng một kiểu làm phim hành động

Từng cảnh quay có nhiều cát bụi, rung hơn,
phức tạp hơn, nhiều lớp hơn

Rồi cắt cảnh thì nhanh hơn
khả năng tiếp thu của não

Nhưng mắt vẫn theo kịp được

Chẳng có gì mang tính cách mạng ở đây,
chỉ là chút biến tấu công thức cũ

Nếu bạn muốn thấy một phiên bản
được "làm tới" hơn

hãy xem những phim đời cũ của Tony Scott

Còn nếu muốn xem phiên bản bớt rối mắt,
hãy xem phim hoạt hình

Như phim của Glen Keane chẳng hạn.

Phim này dễ nhìn hơn phim của Bay,
nhưng ý tưởng thì y hệt

Nhân vật, bối cảnh, nhiều lớp đan xen,
máy quay lướt toàn cảnh.

Thế giới trông rộng lớn làm sao.

Dù gì thì, tôi nghĩ sự phổ biến của
kiểu làm phim này rất quan trọng

Vì dù thích hay không,
điều thú vị là

- Đôi khi người ta chẳng nhìn thấy
cái tốt đẹp đang hiện diện trước mắt

- Chính những điều nhỏ nhặt trong đời
mới quan trọng

Đúng rồi, nhỏ lắm ấy,
như là căn nhà to đùng này

cầu tàu hướng ra biển này,
tàu cao tốc này.

Vậy hai nhà kể chuyện đại tài sẽ
xử lí chủ đề này như thế nào?

- Norm à, em nghĩ
chúng mình thế này cũng ổn đó

- Anh yêu em, Margie

- Em cũng yêu anh, Norm.

- Chỉ hai tháng nữa thôi.

- Chỉ hai tháng nữa thôi.
Vietsub by Nq Huong.