< Return to Video

Nets of polyhedra

  • 0:01 - 0:03
    Bu videoda biz çoxüzlünü
  • 0:03 - 0:10
    izah edəcəyik.
  • 0:10 - 0:13
    Çoxüzlü düz kənarları və hamar səthi olan
  • 0:13 - 0:16
    üç ölçülü fiqurdur.
  • 0:16 - 0:22
    Məsələn, kub çoxüzlüdür.
  • 0:23 - 0:31
    Onun bütün səthləri hamardır və kənarları
    düzdür.
  • 0:31 - 0:34
    Deməli, burada gördüyünüz çoxüzlüdür.
  • 0:34 - 0:36
    Çoxüzlü bütün bu tip
    fiqurları ifadə edir.
  • 0:36 - 0:38
    Çoxüzlü fiqurlardan biri budur.
  • 0:38 - 0:39
    Bu çoxüzlüdür.
  • 0:39 - 0:42
    Düzbucaqlı piramida da çoxüzlüdür.
  • 0:42 - 0:43
    Gəlin onu çəkək.
  • 0:43 - 0:45
    Bu hissəni biraz şəffaf edəcəm.
  • 0:45 - 0:48
    Gəlin bunu daha yaxşı görünməsi üçün fərqli
    rəngdə çəkək.
  • 0:48 - 0:52
    Düzbucaqlı piramidanı bənövşəyi rəngdə çəkəcəm.
  • 0:52 - 0:55
    Burada bir hamar səth var.
  • 0:55 - 1:01
    Daha sonra, dörd ədəd üçbucaq formalı hamar
    səth çəkirik.
  • 1:01 - 1:05
    Burada gördüyünüz, düzbucaqlı piramidadır.
  • 1:05 - 1:06
    Bu piramidaya bənzəyir.
  • 1:06 - 1:08
    Bu niyə düzbucaqlı piramida adlanır?
  • 1:08 - 1:13
    Çünki, oturacağı düzbucaqlıdır.
  • 1:13 - 1:18
    Bunlar çoxüzlülərə aid bir neçə nümunədir.
  • 1:18 - 1:21
    İndi isə onların açılışlarına
    nəzər salaq.
  • 1:21 - 1:23
    Əslində, gəlin bunu şəffaf formada çəkək ki,
  • 1:23 - 1:27
    kubu ya da çoxüzlünü
  • 1:27 - 1:28
    hərtərəfli görə bilərik.
  • 1:28 - 1:32
    Çoxüzlünün açılışını tapmağa çalışaq.
  • 1:32 - 1:36
    Çoxüzlünün açılışı nədir?
  • 1:36 - 1:39
    Bunu tapmağın bir yolu budur:
  • 1:39 - 1:42
    onu kartondan hazırlayıb və
    qatlarını açaq.
  • 1:42 - 1:44
    Hər halda o, hamar olacaq və ya
  • 1:44 - 1:45
    başqa bir üsula nəzər salaq:
  • 1:45 - 1:47
    Kartonu və ya hansısa kağızı kəsib,
  • 1:47 - 1:50
    onları qatlayıb bu fiquru almağa çalışaq.
  • 1:50 - 1:52
    Bunu necə edə bilərik?
  • 1:52 - 1:55
    Hər bir çoxüzlünün müxtəlif açılışı var
  • 1:55 - 1:58
    və o açılışları yenidən qatladıqda, üç ölçülü
  • 1:58 - 2:01
    fiqurlar alınır.
  • 2:01 - 2:03
    Gəlin bir nümunəyə baxaq.
  • 2:03 - 2:05
    Bəlkə də, ən sadə nümunə elə kubdur.
  • 2:05 - 2:07
    Onu rəngləyəcəm.
  • 2:07 - 2:13
    Kubun alt hissəsinin yaşıl olduğunu
    hesab edin.
  • 2:13 - 2:16
    Onu belə ifadə edə bilərəm.
  • 2:16 - 2:18
    Bu kubun alt hissəsidir.
  • 2:18 - 2:20
    O, yaşıl rəngdədir.
  • 2:20 - 2:26
    İndi isə, arxa hissənin narıncı olduğunu hesab edin.
  • 2:26 - 2:28
    Bunu belə göstərə bilərəm.
  • 2:28 - 2:31
    Onun qatlarını bir qədər açıram.
  • 2:31 - 2:33
    Onun qatlarını açıram.
  • 2:33 - 2:36
    Əgər onu hamarlaşdırsaydım, belə görünərdi.
  • 2:36 - 2:39
    Buna bənzəyərdi.
  • 2:39 - 2:43
    İndi isə digər arxa tərəfi sarı ilə rəngləyəcəm.
  • 2:43 - 2:46
    Burada gördüyünüz arxa tərəfi
    qatlayıb,
  • 2:46 - 2:52
    onu bu kənara
    birləşdirə bilərəm.
  • 2:52 - 2:54
    Belə görünər.
  • 2:54 - 2:56
    Eynən gördüyünüz kimi.
  • 2:56 - 2:58
    Məncə əsas fikri anladınız.
  • 2:58 - 3:01
    Burada gördüyünüz kənar,
  • 3:01 - 3:03
    buradakı kənardır.
  • 3:03 - 3:08
    İndi isə yuxarı hissəyə baxaq.
  • 3:08 - 3:12
    Gəlin onu çəhrayı rəngdə çəkək.
  • 3:12 - 3:16
    Kubun yuxarı hissəsi çəhrayı rəngdədir
  • 3:16 - 3:18
    və bu tərəflərdən birinə birləşməlidir.
  • 3:18 - 3:21
    Onu ya bu tərəfə, ya da digər tərəfə
    birləşdirə bilərəm.
  • 3:21 - 3:22
    Gəlin birləşdirək.
  • 3:22 - 3:25
    Gəlin onun arxadakı sarı tərəfə
    birləşdiyini fərz edək.
  • 3:25 - 3:27
    Onda onu qatlarını açdıqda,
  • 3:27 - 3:30
    biz əvvəl sarı hissəni qatlamışdıq,
  • 3:30 - 3:32
    o hissəni yenə qatlayırıq,
  • 3:32 - 3:34
    onda belə alınacaq.
  • 3:37 - 3:43
    Daha sonra buradakı ön hissəni
    qatlaya bilərik.
  • 3:43 - 3:47
    Onu bu kənar boyunca qatlaya bilərik
  • 3:47 - 3:50
    Nəticədə belə alınar.
  • 3:50 - 3:51
    O, bu hissəyə doğru gedəcək.
  • 3:51 - 3:54
    İndi isə kubun sadəcə bir üzü qalır.
  • 3:54 - 3:58
    Burada bir tərəfimiz var.
  • 3:58 - 4:00
    Əslində bir neçə şey edə bilərik.
  • 4:00 - 4:02
    Onu bu kənar boyunca aça bilərik.
  • 4:02 - 4:06
    Daha sonra burada səthi çəkə bilərik.
  • 4:06 - 4:09
    Ya da daha maraqlı bir şey etmək istəsək,
  • 4:09 - 4:14
    biz onu sarı arxa tərəflə ortaq olan
  • 4:14 - 4:16
    kənar boyunca aça bilərik.
  • 4:16 - 4:18
    Qatları belə aça bilərik.
  • 4:18 - 4:19
    Əgər qatları belə açsaq,
  • 4:19 - 4:22
    burada gördüyünüz sarı kvadrata birləşəcək.
  • 4:22 - 4:26
    Burada gördüyünüz kimi fiquru açmağın
  • 4:26 - 4:29
    və ya onu yenidən qatladıqda
  • 4:29 - 4:33
    çoxüzlü almağın bir çox üsulu var.
  • 4:33 - 4:35
    Bu halda, bu kubdur.
  • 4:35 - 4:36
    Gəlin daha bir nümunəyə baxaq.
  • 4:36 - 4:38
    Gəlin düzbucaqlı piramidaya baxaq, çünki
  • 4:38 - 4:39
    onda düzbucaqlılar var.
  • 4:39 - 4:43
    Xüsusilə, onların səthləri kvadratdır.
  • 4:43 - 4:45
    Yaxşı olardı ki, buradakı
  • 4:45 - 4:49
    oturacaqla başlayaq.
  • 4:49 - 4:53
    Oturacaq ilə başlayın, daha sonra
    müxtəlif tərəflərin
  • 4:53 - 4:55
    qatlarını açın.
  • 4:55 - 4:58
    Məsələn, bu tərəfin qatını
  • 4:58 - 5:03
    açmağa çalışsaq, belə görünər.
  • 5:03 - 5:07
    Buradakı tərəfin də
  • 5:07 - 5:11
    qatını aça bilərik.
  • 5:11 - 5:13
    Belə görünər.
  • 5:13 - 5:15
    Narıncı tərəf ilə eyni ölçüdə olar,
  • 5:15 - 5:20
    amma onu əllə çəkdiyim üçün o qədərdə
    yaxşı alınmır.
  • 5:20 - 5:22
    Belə görünür.
  • 5:22 - 5:28
    Daha sonra ön hissəni
  • 5:28 - 5:30
    bu kənar boyunca qatlaya bilərsiniz.
  • 5:30 - 5:34
    Belə görünəcək.
  • 5:34 - 5:39
    Sonda isə, buradakı tərəfin
  • 5:39 - 5:43
    bu kənar boyunca qatlarını
    aça bilərsiniz.
  • 5:43 - 5:46
    O, buraya birləşəcək.
  • 5:46 - 5:49
    Bu, düzbucaqlı piramida üçün tək açılış üsulu deyil.
  • 5:49 - 5:50
    Başqa üsullar da var.
  • 5:50 - 5:52
    Məsələn:
  • 5:52 - 5:57
    yaşıl tərəfin qatını açmaqdansa,
  • 5:57 - 6:00
    onu buradakı görmədiyiniz sarı kənar
  • 6:00 - 6:03
    boyunca aça bilərik.
  • 6:03 - 6:05
    Əslində, gəlin bunu bir az fərqli edək.
  • 6:05 - 6:08
    Bu kənarı gördüyümüz üçün gəlin
    o kənardan istifadə edək.
  • 6:08 - 6:10
    Gəlin həmin kənarı rəngləyək.
  • 6:10 - 6:13
    Bu mavi üçbucağın buradakı kənarıdır.
  • 6:13 - 6:15
    Bu bir kənardır.
  • 6:15 - 6:18
    Yaşıl üçbucağın qatlarını açdıqda,
  • 6:18 - 6:19
    belə görünəcək.
  • 6:19 - 6:22
    Əgər yaşıl üçbucağın qatlarını açsanız,
  • 6:22 - 6:24
    buna bənzəyər.
  • 6:24 - 6:27
    Ümid edirəm ki, bu xoşunuza gəldi.
  • 6:27 - 6:31
    Üç ölçülü fiqurları, çoxüzlüləri açmağın
  • 6:31 - 6:34
    bir çox yolu var və ya
  • 6:34 - 6:36
    əgər həmin fiqurları açıb yenidən
  • 6:36 - 6:38
    qatlamaq istəyirsinizsə, bunun bir çox
    üsulu var.
  • 6:38 - 6:40
    Bunlar çoxüzlülərin açılışlarının
  • 6:40 - 6:47
    müxtəlif formalarıdır.
Title:
Nets of polyhedra
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
06:48

Azerbaijani subtitles

Revisions Compare revisions