-
Biz artıq öyrənmişik ki, hüceyrə tənəffüsü
-
təxminən üç fazaya bölünə bilər.
-
İlk faza qlükozanın parçalanması
-
mənasını verən
qlikolizdir,
-
Bu oksigen ilə və ya oksigensiz
baş verə bilər.
-
Əgər oksigen yoxdursa,
fermentləşmə olacaq,
-
bunun haqqında gələcəkdə danışacağıq.
-
Fermentasiya nəticəsində insanda
-
süd turşusu əmələ gəlir.
-
Orqanizmlərin başqa növləri alkoqol və ya
-
etanol istehsal edə bilər.
-
Lakin oksigenimiz varsa- əksər hissələrin
-
oksigenlə davam etdiyini fərz edirik-
-
Əgər oksigen olarsa,
-
Krebs tsiklinə keçə bilərik.
-
Bəzən limon turşusu istifadə etdiyindən
-
limon turşusu dövrü adlanır.
-
Eyni şey portağal yaxud limon nektarında
da var.
-
Ondan sonra isə
elektron nəqliyyat zənciri
-
ilə davam edirik.
-
Hüceyrə tənəffüsünə ilk baxış videosunda
-
ATF-nin əsas hissəsinin məhz burada
istehsal olunduğunu
-
öyrəndik.
-
Baxmayaraq ki,burada
bu mərhələlərdən çıxan
-
məhsullar istifadə olunur.
-
İndi bu videoda isə
yalnız qlikolizə
-
yönəlmək istəyirəm.
-
Bu bir növ - bəzən çətin bir tapşırıq
olur, çünki həqiqətən alaq
-
otlarına rast gələ bilərsiniz.
Mən
-
bir az alaq otlarını və əsl
mexanizmi
-
göstərəcəyəm. Bu,
-
çox qorxunc görünə bilər.
-
Ancaq bunu sizin üçün
sadələşdirmək istəyirəm,beləcə
-
bir çox lazımlı məlumata
-
sahib ola bilərsiniz.Və sonra dəyərləndirə
-
bilərik,sonra bəlkə də qlikolizin
alaq otlarına baxanda bir az
-
daha mənalı gələ bilər.
-
Deməli,qlikoliz və ya
elə hüceyrə tənəffüsü
-
qlükoza ilə başlayır.
-
Və qlükozanın formulunu bilirik.
-
Bu C6H12O6.
Bütün quruluşunu
-
çəkə bilərdim;
bu, bir az vaxt aparardı.
-
Lakin
-
diqqətimi yalnız karbon sütununa
-
yönəldəcəyəm.Deməli,o, halqadır,yaxud
halqa ola bilər.
-
Ancaq onu ardıcıl altı karbon
şəklində çəkəcəyəm.
-
Bilmək yaxşı olar ki,
iki növ vacib qlikoliz
-
mərhələsi var.
-
İlkini hazırlıq mərhələsi adlandırıram.
-
Və hazırlıq mərhələsi,
əslində iki ATF istifadə edir.
-
Bilirsiniz ki,hüceyrə tənəffüsün
bütün məqsədi ATF
-
əmələ gətirməkdir,
amma əvvəlcə iki ATF
-
istifadə etməliyəm.
-
2 ATF istifadə edirəm və sonra
əsas olaraq, qlükoza burada
-
iki ədəd 3 karbonlu birləşməyə parçalanır,
-
bunların həmçinin fosfat qrupu da var.
-
Fosfat qrupları həmin ATF-dən gəlir.
-
Bunlarda fosfat qrupu var və
-
buna tez-tez.. əslində,
bunun bir çox adı var.Bəzən
-
buna PQAL deyilir.
Bunu bilmək
-
həqiqətən lazım deyil.
-
Yaxud fosfoqliseraldehid.Həqiqətən hecaya
ayırmaq bacarığıma meydan oxuyur.
-
Bunu bilmək o qədər də
-
vacib deyil.
-
Bilməlisiniz ki,
ilk mərhələdə
-
iki ATF istifadə edirsiz.
-
Buna görə mən buna
hazırlıq mərhələsi deyirəm.
-
Bir elmi bənzətmə lazımdırsa,
hazırlıq mərhələsi deyilə bilər.
-
Və sonra bu iki FQAL molekulunun hər biri daha sonra
-
oksigensiz mərhələyə keçə bilər.
-
Oksigensiz mərhələdə FQAL-ların hər biri
-
piruvata çevrilir.
-
Digər 3 karbonlu molekuldur,
amma fərqli konfiqurasiyadadır.
-
Ancaq piruvata çevriləcəyi proses -
-
və qoyun,piruvatı mavi rəngdə yazım,çünki
-
bu sözü bilmək yaxşıdır.
-
İndi sizə quruluşu da
göstərəcəyəm.
-
Piruvat.
-
Bəzən buna piruvik turşusu da deyilir.
-
Eyni şeydir.
-
Və bu, əslində,
qlikolizin son məhsuludur.Beləliklə,
-
hazırlıq mərhələsində
qlükoza ilə başlayırsınız.
-
Qlükozanı parçalamağa
və hər iki ucuna fosfat
-
qoymağa kömək edən
fosfoqliseraldehidlə
-
son qoyursunuz.
-
Və sonra hər biri müstəqil olaraq
oksigensiz
-
mərhələyə keçir.
-
Beləliklə, başladığınız
hər qlükoza molekulu üçün
-
iki piruvat molekuluna sahib olursunuz.
-
İndi deyirsiniz ki,
bir oksigensiz mərhələ var idi,
-
oradan nə əldə etdik?
-
Bizim oksigensiz.. Qoyun aşağıya
-
oksigensiz mərhələ yazım. Bu,
-
oksigensiz mərhələmizdir.
-
Ağ fon üçün üzr istəyirəm.
Bunu
-
ona görə etdim ki,
göstərdiyim mexanizmi,
-
vikipediyadan kopyalayıb yapışdırdım və
arxa planları
-
ağ olduğu üçün bu videoda
yalnız ağ fondan istifadə
-
etdim.
-
Ancaq məncə, qara fon
-
daha yaxşıdır.
-
Buradakı oksigensiz mərhələdir.
-
Beləliklə, fosfogliseraldehid piruvata
və ya piruvik turşusuna
-
çevriləndə iki şey istehsal edirik.
-
Və ya üç şeyi istehsal etdiyimizi
söyləyə bilərik.
-
bu FQAL-lərin hər biri piruvat olarkən
-
iki ATF istehsal edirik.
-
Beləliklə, orada iki ATF istehsal olunur,
-
bura iki ATF yazacağam.
-
Və sonra hər biri
bir NADH istehsal edir.
-
Və bunu daha tünd bir rəngdə yazacağam.
-
NADH.
-
Əlbəttə ki, bütün molekulu
vakuumda
-
istehsal etmirlər.
-
Əslində etdikləri bir NAD+
xammalı ilə başlamaqdır-
-
buna görə NAD+ ilə başlayırlar
-
və əsasən, hidrogen əlavə edərək
-
reduksiya edirlər.
-
Xatırlayın, bir neçə video əvvəl
-
hidrogen əldə edərək
reduksiya olmasını görmüşdünüz.
-
Deməli, NAD NADH-a reduksiya olur.
-
Daha sonra NADH ATF istehsal etmək üçün
-
elektron nəqliyyat zəncirini
istifadə edirlər.
-
Beləliklə, burada ən vacib şey,
-
qlikoliz reaksiyasını yaza bilməyimizdir,
qlükoza ilə
-
başlayırıq.
-
Və sizin 1 neçə NAD+ -a ehtiyacınız var.
-
Əslində, hər qlükoza molekulu üçün
-
2 NAD+ -a ehtiyacınız olacaq.
-
2 ATF-yə ehtiyacınız olacaq.
-
Mən yalnız başlamaq üçün lazım olan bütün
-
maddələri yazıram.
-
ATF-ə çevirmədən əvvəl
-
bu ADF-lərə ehtiyacınız olacaq.
-
Yəni, üstəgəl 4 ADF yazacağam.
-
Və qlikolizdən sonra...
-
İcazənizlə buradakı yazını düzəldim.
-
Üzr istəyirəm, bu ADF idi.
-
Qoyun, bunu yenidən yazım.
-
4 ADF.
-
Və 4 fosfat ionuna da
-
ehtiyacınız ola bilər, üstəgəl 4.
-
Mən onları yalnız belə deyirəm,
-
yazılışları isə bu cürdür.
-
Bəlkə belə də yaza bilərəm
-
4 fosfat qrupu.
-
1 qlikolizdən sonra
-
2 piruvat və
-
2 NADH əmələ gələcək.
-
NAD-lar reduksiya olacaq.
-
O, hidrogen əldə edib.
-
Reduksiya,
-
elektron qazandırır. Lakin,
-
bioloji mənada
hidrogen əldə
-
etməsini düşünürük.
-
Hidrogen elektro-mənfi olmadığı üçün
elektronu
-
ala bilirsiniz.
-
Onun elektronlarını əldə etdiniz.
-
Beləliklə, iki NADH və daha sonra
bu iki ATF hazırlıq mərhələsində
-
istifadə olunur. Buna görə
-
onları bir az aralı yazdım. Deməli
-
bu ikisi istifadə olundu.
-
2 ADF-niz qaldı.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-