Điều chúng ta có thể làm để ra đi thanh thản
-
0:00 - 0:03Tôi là một bác sĩ chăm sóc sau trị liệu
-
0:03 - 0:06hôm nay tôi muốn trình bày với các bạn
về chăm sóc sức khỏe. -
0:06 - 0:10Tôi muốn muốn nói về sức khỏe và
về việc chăm sóc -
0:11 - 0:14cho những người đau yếu
nhất trong đất nước chúng ta -- -
0:14 - 0:19những người đối mặt với vấn đề
sức khỏe phức tạp và nghiêm trọng. -
0:20 - 0:23Tôi cũng muốn nói với bạn về
vấn đề chi phí. -
0:23 - 0:27Và điểm gặp nhau của 2 vấn đề này,
bạn cũng nên vô cùng cẩn thận -- -
0:28 - 0:29nó làm tôi khiếp sợ.
-
0:30 - 0:33Tôi cũng xin nói với bạn về y tế
chăm sóc sau điều trị: -
0:34 - 0:40một mô hình chăm sóc cho nhóm bệnh hiểm
nghèo, được xây dựng trên thứ họ cần. -
0:41 - 0:44Chăm sóc lấy bệnh nhân làm trung tâm
là dựa trên giá trị nhân phẩm -
0:44 - 0:47giúp cho họ sống tốt hơn và lâu hơn.
-
0:48 - 0:51Đó là một mô hình chăm sóc biết
nói ra sự thật -
0:51 - 0:53và cam kết với từng cá nhân
-
0:53 - 0:55và đến gặp bệnh nhân tại nơi họ sống.
-
0:57 - 1:01Tôi muốn bắt đầu bằng câu chuyện
của bệnh nhân đầu đời của tôi. -
1:01 - 1:03Đó là ngày đầu tôi bước vào đời bác sĩ,
-
1:03 - 1:05với chiếc áo choàng trắng...
-
1:06 - 1:07tôi chập chững vào bệnh viện
-
1:07 - 1:10và gặp ngay một quý ông,
Harold, 68 tuổi, -
1:10 - 1:11đến khoa cấp cứu.
-
1:11 - 1:13Ông ta bị đau đầu khoảng sáu tuần
-
1:13 - 1:16và cơn đau càng ngày càng tồi tệ hơn.
-
1:16 - 1:20Khám nghiệm cho thấy ông bị ung thư
đã di căn trong não. -
1:21 - 1:26Bác sĩ điều trị bảo tôi đến nói
chuyện với ông Harold và gia đình ông -
1:28 - 1:31về triệu chứng, dự đoán và
các phương án điều trị. -
1:32 - 1:355 tiếng đồng hồ trong nghề mới
-
1:35 - 1:37tôi chỉ biết làm một việc duy nhất.
-
1:38 - 1:39Tôi bước tới bước lui,
-
1:40 - 1:41ngồi xuống,
-
1:42 - 1:43nắm tay ông Harols,
-
1:44 - 1:45nắm tay vợ ông ta
-
1:46 - 1:47và chỉ biết thở dài.
-
1:48 - 1:51Ông nói, " Tin xấu phải không con trai?"
-
1:51 - 1:53Tôi trả lời, "Không"
-
1:53 - 1:56Cứ như vậy chúng tôi nói, lắng nghe
và chúng tôi chia sẻ. -
1:57 - 1:58Một lúc sau đó, tôi nói,
-
1:58 - 2:01"Ông Harold, điều gì có ý nghĩa với ông?
-
2:01 - 2:03Điều gì là thiêng liêng đối với ông?"
-
2:03 - 2:04Ông trả lời,
-
2:04 - 2:06"Gia đình tôi."
-
2:07 - 2:09Tôi nói, "Ông thật sự muốn làm gì?"
-
2:09 - 2:12Ông vỗ vào đầu gối tôi
và nói, "Tôi muốn đi câu cá." -
2:12 - 2:14Tôi nói, "Tôi cũng biết câu."
-
2:15 - 2:17Harold đi câu vào hôm sau.
-
2:18 - 2:19Ông chết 1 tuần sau đó.
-
2:20 - 2:23Khi tôi hoàn thành đợt thực tập,
-
2:23 - 2:25tôi nghĩ về Harold.
-
2:25 - 2:27Và tôi nghĩ đó là một cuộc đối thoại
-
2:29 - 2:31quá đặc biệt.
-
2:32 - 2:36Đó là cuộc đối thoại dẫn chúng ta
đến khủng hoảng, -
2:36 - 2:39đến mối đe dọa lớn nhất
đến lối sống Mỹ ngày nay, -
2:39 - 2:41đó là chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe.
-
2:42 - 2:43Vậy chúng ta biết gì?
-
2:43 - 2:46Chúng ta biết rằng
những người bệnh trầm kha -
2:46 - 2:49cần chi đến 15% GDP--
-
2:49 - 2:51khoảng 2,3 ngàn tỷ đô la.
-
2:52 - 2:56Vậy số người bệnh không chữa được
cần đến 15% GDP. -
2:56 - 2:59Nếu chúng ta tính cho
2 thập niên tới -
3:00 - 3:02với số tăng của bùng nổ dân số,
-
3:03 - 3:07theo tỷ lệ này con số sẽ là 60% GDP.
-
3:08 - 3:1060% tổng sản phẩm quốc nội
-
3:10 - 3:12của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ --
-
3:12 - 3:15số đó vẫn chưa đủ nếu chăm sóc
sức khỏe cách này. -
3:15 - 3:17Nó phải chi cho từng thùng sữa,
-
3:18 - 3:19cho tiền học phí.
-
3:20 - 3:22Nó phải chi cho mọi thứ
chúng ta cần -
3:22 - 3:25và mỗi thứ chúng ta biết hiện nay.
-
3:27 - 3:31Còn phải tính đến sự bấp bênh của kinh tế
thị trường tự do và chủ nghĩa tư bản -
3:31 - 3:32của Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
-
3:35 - 3:38Chúng ta tạm bỏ qua các thống kê
và con số. -
3:38 - 3:42Hãy nói về giá trị của những đồng tiền
chúng ta bỏ ra. -
3:43 - 3:45Cách đây khoảng 6 năm, tạp chí
Dartmouth Atlas -
3:45 - 3:48quan tâm đến từng đồng chi phí
cho y tế -- -
3:48 - 3:50cho những người không
còn nhiều thời gian sống. -
3:50 - 3:55Chúng ta nhận thấy những bệnh nhân
có chi tiêu bình quân đầu người cao nhất -
3:56 - 3:59là những người phải chịu đau đớn,
trầm cảm nhiều nhất. -
4:00 - 4:03Và thường là họ chết sớm hơn.
-
4:04 - 4:05Sao lại như thế?
-
4:05 - 4:07Chúng ta sống trong Hiệp Chủng Quốc,
-
4:07 - 4:10có hệ thông chăm sóc sức khỏe tốt nhất
hàng tinh. -
4:10 - 4:12Chúng ta chi cho những
bệnh nhân này gấp 10 lần -
4:12 - 4:14nhiều so với nước đứng nhì thế giới.
-
4:15 - 4:17Điều đó không có ý nghĩa gì.
-
4:17 - 4:19Nhưng điều chúng ta chắc chắn là,
-
4:19 - 4:22tính trong 50 nước trên hành tinh
-
4:22 - 4:26với hệ thống chăm sóc sức khỏe
được tổ chức, -
4:26 - 4:28chúng ta ở hàng thứ 37.
-
4:30 - 4:34Các nươc Đông Âu cũ và các nước
Châu Phi cận Sahara -
4:34 - 4:38được xếp cao hơn chúng ta
cả về chất lượng và giá trị. -
4:38 - 4:43Điều mà tôi trải nghiệm
mỗi ngày trong nghề của tôi, -
4:43 - 4:47và tôi tin tưởng, điều mà nhiều người
trong các bạn trải nghiệm trong đời: -
4:48 - 4:51càng nhiều thì càng thiếu.
-
4:51 - 4:54Những cá nhân qua càng nhiều xét nghiệm,
-
4:54 - 4:55càng rung chuông, càng thổi còi,
-
4:56 - 4:58càng hóa trị, càng mổ xẻ
càng nhiều thứ nữa -- -
4:58 - 5:00nhiều loại can thiệp của chúng ta,
-
5:01 - 5:04thì chất lượng sống của họ càng xuống cấp.
-
5:05 - 5:08Và thường là cuộc sống của họ bị cắt ngắn.
-
5:10 - 5:12Vậy, chúng ta sẽ làm gì?
-
5:12 - 5:13Chúng ta đang làm gì vậy?
-
5:13 - 5:15Tại sao vậy?
-
5:15 - 5:17Thực tế rất u tối, thưa quý vị,
-
5:17 - 5:20chúng ta là như thế, công nghiệp y tế
-- bác sĩ áo choàng trắng -- -
5:20 - 5:22đang ăn trộm tiền của bạn.
-
5:23 - 5:25Lấy cắp những cơ hội
-
5:26 - 5:28chọn lựa cách thức bạn muốn sống
-
5:28 - 5:31trong những hoàn cảnh đau ốm.
-
5:31 - 5:34Chúng ta chỉ biết nhắm đến
bệnh tật, chữa trị, mổ xẻ -
5:34 - 5:35và thuốc men.
-
5:37 - 5:39Chúng ta quên mất nhân tính.
-
5:40 - 5:43Làm sao ta có thể
chăm sóc con người -
5:43 - 5:45mà lại không hiểu con người?
-
5:47 - 5:49Chúng ta làm nhiều thứ;
-
5:51 - 5:54chúng ta cần làm nhiều thứ
cho vấn đề này. -
5:56 - 5:583 mục tiêu của chăm sóc sức khỏe là:
-
5:58 - 6:01một, tìm hiểu bệnh nhân rõ hơn.
-
6:01 - 6:04Hai, cải thiện sức khỏe cộng đồng.
-
6:05 - 6:10Ba, giảm chi phí bình quân đầu người
cho việc theo bệnh. -
6:10 - 6:13Chúng tôi, nhóm chăm sóc sau điều trị,
-
6:13 - 6:17năm 2012, làm việc với bệnh trầm kha --
-
6:19 - 6:20ung thư,
-
6:20 - 6:22bệnh tim mạch, bệnh phổi,
-
6:22 - 6:23bệnh thận,
-
6:23 - 6:24bệnh tâm thần --
-
6:24 - 6:28làm thế nào chúng tôi
hiểu bệnh nhân rõ hơn? -
6:28 - 6:31"Tôi muốn được ở nhà, thưa bác sĩ."
-
6:31 - 6:33"Tốt, chúng tôi sẽ đến nhà chăm sóc bạn."
-
6:33 - 6:35Chất lượng cuộc sống được cải thiện.
-
6:35 - 6:36Hãy để ý, họ là con người.
-
6:36 - 6:38Hai: sức khỏe cộng đồng.
-
6:38 - 6:42Làm sao chúng tôi có cái nhìn
khác biệt đối với những bệnh nhân này, -
6:42 - 6:45và cam kết với họ một cách
đặc biệt, sâu sắc hơn, -
6:45 - 6:48và giúp họ suy nghĩ về cái chết
một cách thoải mái hơn? -
6:49 - 6:52Làm thế nào để chúng ta quản lý
nhóm bệnh nhân này, -
6:53 - 6:54những bệnh nhân chăm sóc tại nhà,
-
6:54 - 6:5994%, năm 2012, đã không cần phải
đến bệnh viện? -
7:00 - 7:02Không phải vì không thể.
-
7:03 - 7:05Nhưng họ không cần.
-
7:05 - 7:07Chúng tôi đến với họ để chăm sóc.
-
7:07 - 7:11Chúng tôi vẫn giữ được giá trị
và chất lượng. -
7:13 - 7:16Ba: chi phí bình quân đầu người.
-
7:17 - 7:18Đối với nhóm người này,
-
7:18 - 7:23hôm nay số tiền lên đến 2,3 tỷ đô la
và trong 20 năm lên đến 60% GDP, -
7:23 - 7:28chúng tôi giảm chi phí chăm sóc gần 70%.
-
7:29 - 7:32Nhưng chi nhiều hơn cho những giá trị
họ mong muốn, -
7:32 - 7:34để sống tốt hơn và lâu hơn,
-
7:35 - 7:37và giảm được 2/3 số tiền.
-
7:43 - 7:45Khi thời gian của Harold hết,
-
7:46 - 7:48chăm sóc sau trị liệu không còn.
-
7:48 - 7:53Chăm sóc sau trị liệu là một mô hình kéo
dài từ lúc chuẩn đoán cho đến cuối đời. -
7:55 - 7:56Hàng giờ,
-
7:56 - 7:59tuần, tháng, năm,
-
8:00 - 8:01liên tục --
-
8:01 - 8:03với trị liệu, không trị liệu.
-
8:03 - 8:04Hãy gặp Christine.
-
8:05 - 8:07Ung thư cổ tử cung giai đoạn III,
-
8:07 - 8:10ung thư di căn bắt đầu ở cổ tử cung,
-
8:10 - 8:12lan ra khắp cơ thể.
-
8:13 - 8:15Cô ta ở tuổi ngũ tuần và cô ta vẫn sống.
-
8:17 - 8:18Đó không phải là hết đời,
-
8:18 - 8:20đó là cuộc sống.
-
8:21 - 8:23Đó không phải là tuổi già,
-
8:23 - 8:25đó là con người.
-
8:26 - 8:27Đây là Richard.
-
8:28 - 8:29Bệnh phổi giai đoạn cuối.
-
8:30 - 8:33"Richard, điều gì là thiêng liêng
đối với ông?" -
8:34 - 8:37"Con cái, vợ và chiếc Harley của tôi."
-
8:37 - 8:38(Cười)
-
8:38 - 8:39"Được rổi!
-
8:39 - 8:43Tôi không thể chở bạn đi chơi với nó
được vì tôi chỉ có thể đạp xe thôi, -
8:43 - 8:45nhưng hãy xem tôi có thể làm gì đây."
-
8:46 - 8:49Richard nhìn tôi,
-
8:49 - 8:52ông rất yếu.
-
8:52 - 8:54Với giọng nói thều thào, ông nói
-
8:54 - 8:57có thể là ông chỉ còn vài tuần
hay vài tháng. -
8:57 - 8:59Rồi chúng tôi nói chuyện.
-
8:59 - 9:03Tôi lắng nghe và cố gắng nghe--
-
9:03 - 9:04không dễ chút nào.
-
9:04 - 9:06Phải dùng suy đoán để hiểu.
-
9:08 - 9:11Tôi nói."Thôi được rồi, đến
đâu hay đến đó," -
9:11 - 9:14chúng tôi quen vậy rồi.
-
9:15 - 9:19Và tôi đến thăm Richard
nơi ông sống. -
9:19 - 9:221 hay 2 cuộc điện thoại
mỗi tuần, -
9:23 - 9:27nhưng ông khỏe ra trong
giai đoạn cuối của bệnh phổi. -
9:30 - 9:34Bây giờ, bác sĩ chăm sóc sau điều
trị không chỉ dành cho người già, -
9:34 - 9:36không chỉ cho người trung niên.
-
9:38 - 9:39Mà cho mọi người.
-
9:39 - 9:41Hãy gặp Jonathan bạn tôi.
-
9:41 - 9:42Chúng tôi rất hân hạnh giới thiệu
-
9:42 - 9:45Jonathan và cha của cậu ta
đến với chúng ta hôm nay. -
9:45 - 9:49Jonathan ở tuổi đôi mươi,
và tôi gặp cậu ấy cách đây vài năm. -
9:49 - 9:52Lúc ấy cậu phải đối mặt với ung thư
tinh hoàn giai đoạn cuối, -
9:53 - 9:54rồi di căn lên não.
-
9:54 - 9:56Cậu bị đột quỵ,
-
9:56 - 9:58cậu phải qua phẫu thuật,
-
9:58 - 10:00xạ trị, hóa trị.
-
10:02 - 10:03Khi gặp cậu ta và gia đình,
-
10:03 - 10:06cậu ghép tủy xương được
vài tuần, -
10:06 - 10:09chúng tôi lắng nghe và khuyến khích họ,
-
10:09 - 10:14họ nói, "hãy giúp chúng tôi
hiểu -- ung thư là gì?" -
10:16 - 10:17Làm sao chúng ta tránh được bệnh
-
10:19 - 10:21nếu không hiểu cái chúng ta
phải đối mặt? -
10:21 - 10:24Làm sao chúng ta giải quyết được
khi không ai có khả năng -
10:24 - 10:26biết chúng ta đối đầu với cái gì,
-
10:26 - 10:29để rồi phải tiếp tục và lại giao mạng mình
cho bác sỹ, cũng là con người thôi, -
10:29 - 10:32để biết liệu có nên chữa cách này
hay cách khác hay không? -
10:32 - 10:34Ông Trời mới biết bác sỹ có thể
làm gì cho bạn. -
10:35 - 10:38Nhưng có nên can thiệp hay không?
-
10:42 - 10:44Thôi bỏ qua đi.
-
10:44 - 10:48Tất cả những bằng chứng liên quan
đến chăm sóc sau điều trị ngày nay -
10:48 - 10:52cho thấy đại đa số người được chăm
sóc sống tốt hơn và lâu hơn. -
10:52 - 10:56Có một bài báo quan trọng ở tờ
Y Khoa Anh -
10:56 - 10:57năm 2010.
-
10:57 - 11:00Một nghiên cứu ở Harvard bởi
những người bạn đồng nghiệp của tôi. -
11:00 - 11:02Ung thư phổi giai đoạn cuối:
-
11:02 - 11:04một nhóm được chăm sóc sau điều trị,
-
11:04 - 11:07và một nhóm tương tự nhưng không
có chăm sóc đó. -
11:08 - 11:11Nhóm được chăm sóc ít
bị đau đớn hơn, -
11:12 - 11:13ít bị trầm cảm hơn.
-
11:14 - 11:16Họ ít nhập viện hơn.
-
11:16 - 11:18Thưa quý vị,
-
11:19 - 11:22họ sống lâu hơn từ 3 đến 6 tháng.
-
11:24 - 11:27Nếu chăm sóc sau điều trị
là thuốc ung thư, -
11:28 - 11:31thì mọi bác sỹ ung thư trên hành tinh này
đều kê đơn với thuốc đó rồi. -
11:33 - 11:34Tại sao họ không làm chứ?
-
11:36 - 11:39Một lần nữa, vì chúng tôi đây,
bác sỹ với áo choàng trắng, -
11:39 - 11:43được đào tạo và có thần chú
để đối đầu với cái này, -
11:43 - 11:46mà không biết phải làm sao với cái kia.
-
11:51 - 11:54Đó là nơi tất cả chúng ta
sẽ đến. -
11:54 - 11:58Nhưng bài nói chuyện hôm nay
không phải về cái chết, -
11:58 - 11:59mà là về cuộc sống.
-
11:59 - 12:01Cuộc sống dựa trên các giá
trị của chúng ta, -
12:01 - 12:03điều mà chúng ta cho là thiêng liêng
-
12:03 - 12:06và cách mà chúng ta muốn viết
nên những chương cuộc đời mình, -
12:06 - 12:07dù cho nó là chương cuối
-
12:07 - 12:09hay còn 5 chương nữa.
-
12:10 - 12:12Điều chúng ta biết,
-
12:12 - 12:14điều chúng ta kiểm chứng được,
-
12:14 - 12:17là bài nói chuyện này không
cần diễn ra hôm nay -- -
12:17 - 12:20không phải tuần tới, cũng không
phải năm tới. -
12:20 - 12:23Điều quan trọng là cuộc sống
của chúng ta hôm nay -
12:23 - 12:25và cuộc sống của chúng ta khi già
-
12:25 - 12:27và cuộc sống của con cháu chúng ta.
-
12:28 - 12:30Không phải là trong phòng bệnh viện
-
12:30 - 12:32hay giường bệnh tại nhà,
-
12:32 - 12:35mà là ở nơi chúng ta đến
mọi thứ chúng ta cảm nhận. -
12:36 - 12:42Y tế sau điều trị là câu trả lời
để cam kết với mọi người, -
12:42 - 12:45để thay đổi chuyến đi mà mỗi
chúng ta phải đối mặt, -
12:46 - 12:48và để làm cho nó tốt hơn.
-
12:50 - 12:52Đối với đồng nghiệp của tôi,
-
12:53 - 12:54đối với bệnh nhân của tôi,
-
12:54 - 12:56đối với chính phủ của tôi,
-
12:56 - 12:58đối với mọi người,
-
12:58 - 13:02tôi hỏi liệu chúng ta đứng dậy
chúng ta kêu đau và đòi hỏi -
13:03 - 13:04được chăm sóc tốt nhất,
-
13:04 - 13:07thì chúng ta có thể
sống tốt hơn ở hiện tại hay không -
13:07 - 13:10và được bảo đảm một cuộc sống tốt
hơn cho ngày mai hay không? -
13:10 - 13:12Chúng ta cần thay đổi hôm nay
-
13:12 - 13:15để chúng ta có thể sống ngày mai.
-
13:17 - 13:18Cảm ơn rất nhiều.
-
13:18 - 13:19(Vỗ tay)
- Title:
- Điều chúng ta có thể làm để ra đi thanh thản
- Speaker:
- Timothy Ihrig
- Description:
-
Công nghiệp chăm sóc sức khỏe ở Mỹ tập trung và bệnh học, phẫu thuật và ngành dược - tập trung vào những tác động của bác sĩ trên bệnh nhân - thường quên đi những giá trị nhân bản được xem là cần thiết. Bác sĩ chăm sóc sau điều trị Timothy Ihrig giải thích những ích lợi của cách tiếp cận khác, cách chăm sóc bằng cách nâng cao chất lượng sống của bệnh nhân nói chung và hướng dẫn những bệnh hiểm nghèo từ lúc có những triệu chứng cho đến lúc chết với sự tôn trọng nhân phẩm và thông cảm sâu sắc.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:32
![]() |
TED Translators admin approved Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hằng Phạm accepted Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well | |
![]() |
Hồng Khánh Lê edited Vietnamese subtitles for What we can do to die well |