-
Elektron Konfigürasyonu
-
Nikelin elektron konfigürasyonunu yazalım
-
işte burada
-
28 elektron
-
Sadece hangi kabukları ve
-
orbittalleri içerdiğini anlamalıyız.
-
28 elektron
-
Daha önce öğrendiğimiz gibi ,
-
Bu kısmı s bloğu olarak tanımladık.
-
S bloğundaki orbitallerden konuştuğumuzda
-
Helyumun aslında bu bloka (s-blok) ait olduğunu hatırlarız.
-
Burası d bloğu
-
Burası p bloğu
-
En düşük enerjili elektronlardan başlayabiliriz.
-
Baştan veya sondan çalışabiliriz.
-
Baştan başlarsak, ilk olarak
-
1s2'ye giden ilk iki elektronu doldurmalıyız.
-
Hatırlayın ki nikelle çalışıyoruz.
-
İki elektronla 1s2'yi doldurduk.
-
Şimdi 2s2'ye geçiyoruz.
-
Üs şeklinde yazılmış 2,
-
sadece o altkabuktaki
-
ya da orbitaldeki elektron sayısını belirtir.
-
Şimdi, her kabuğu farklı renkte yapacağım
-
İşte 2s2
-
Şimdi 2p6'yı dolduruyoruz.
-
Buradaki hepsini doldurduk.
-
İşte 2p6.
-
Şimdiye kadar 10 elektron doldurduk.
-
10 elektron tanımladık.
-
Bunu bu şekilde yapabilirsiniz.
-
Şimdi üçüncü kabuktayız.
-
3s2'yi dolduruyoruz.
-
Hatırlayın ki nikelle çalışıyoruz yani 3s2'yi dolduruyoruz.
-
3s2
-
Şimdi üçüncü kabuktaki p orbitalindeyiz.
-
İşte 3p6.
-
3p6
-
Üçüncü periottayız ve bu da 3p6.
-
6 tane elektron var.
-
Şimdi dördüncü kabuğa geçiyoruz.
-
Bunu sarıyla yapacağım.
-
4s2'yi dolduruyoruz.
-
4s2
-
Şimdi d bloğundayız.
-
Onu da dolduruyoruz. 1,2,3,4,5,6,
-
7,8 tane var.
-
Yani d8 diyeceğiz.
-
Ama hatırlayın, 4d8 olmayacak.
-
Bunu tekrar üçüncü kabuğa dolduracağız.
-
Yani 3d8 olacak.
-
3d8 yazacağız.
-
Bu sıralama en düşük enerji seviyesinden
-
en yükseğe doğru olandır.
-
En yüksek enerji seviyesindeki elektronlar,
-
, en son doldurduğum, 8 elektron
-
üçüncü kabuğa gitti.
-
D bloğu doldururken hangi periottaysak
-
ondan bir çıkarıp öyle yazmalıyız.
-
Periyodik tabloda dördüncü periottayız
-
bir çıkarıp 3 yazdık.
-
Yani 4 eksi 1
-
Bu nikelin elektron konfigürasyonu.
-
Tabi ki, eğer değerlik elektronlara önem veriyorsak,
-
ki bunlar en dış kabuktaki elektronlardır,
-
tam şuraya bakılmalıdır.
-
Bunlar reaksiyona girecek olan elektronlar
-
Yüksek enerji seviyesinde bulunmalarına rağmen.
-
Bunlar reaksiyona girer, çünkü en uzaktadırlar.
-
Ya da şöyle diyeyim bu elektronların
-
çekirdekten uzak olma ihtimalleri diğerlerinden
-
İşte bunlardan daha fazladır.
-
Nikelin elektron konfigürasyonunu anlamak için bir başka yönteme başvuralım.
-
Bu yol bazı kimya derslerinde işleniyor
-
ama ben ilk yolu daha çok seviyorum. Bunun nedeni ise
-
periyodik cetvel üzerinde çalışıyor olmanız ve dolayısıyla ona alışıyor olmanız.
-
Bu önemli, çünkü
-
farklı elementlerin nasıl tepki verebileceğini sezebiliyosunuz.
-
Yani nikelin 28 elektronu var diyebilirsiniz.
-
Yüksüzken
-
28 elektronu var çünkü elektron sayısı
-
proton sayısına (atom numarasına) eşittir.
-
Hatırlayın, 28 size sadece kaç tane proton olduğunu söyler.
-
Bu proton sayısıdır.
-
Yüksüz olduğunu kabul ediyoruz.
-
Yani aynı sayıda elektrona sahip.
-
Bu hep böyle olmaz.
-
Ama elektron konfigürasyonu yaparken bu durum
-
sık görülebilir.
-
Nikelin 28 protonu varsa,atom numarası 28 ise
-
elektron konfigürasyonunu da bu şekilde yapabiliriz.
-
Enerji kabuklarını yazabiliriz.
-
1,2,3,4.
-
Tepeye de s, p, d yazarız.
-
f ile daha çalışmıyoruz.
-
Ama isterseniz f, g, h yazmaya devam edebilirsiniz.
-
Önce bunu doldurmalıyız.
-
Sonra bunu sonra da şunu.
-
Sonra bu ve bu
-
Bunu çizersem daha iyi olacak.
-
bu yaptığımız, bunlar aslında periotta bulunan kabuklar.
-
Bu kabuklatı yeşille gösterdim.
-
Bunları çiziş sıram, doldurma sıramız değil.
-
Burada 3d altkabuğu bulunmakta,
-
ama 3f altkabuğu bulunmamaktadır.
-
Burada bir 4f altkabuğu var.
-
Çizgileri çekersem
-
daha düzenli görünecektir.
-
Bunları doldurma şeklimiz çekeceğimiz bu çapraz çizgilerdir.
-
Önce bu s kabuğunu dolduruyoruz. sonra bunu
-
bu şekilde
-
Sonra sırayla bu çapraz çizgileri çekiyoruz.
-
Sonra bu çapraz çizgileri çekiyoruz.
-
sonra da bunu
-
Unutmayın ki s kabuğuna 2,
-
p kabuğuna 6 ve bu durumda d kabuğuna 10 tane elektron gidecektir.
-
f'ye daha sonra bakacağız.
-
Eğer f blok'una periyodik cetvelde bakarsanız
-
f'de ne kadar elektron olduğunu görürsünüz
-
Bunu bu şekilde dolduracağız.
-
Öncelikle şunu diyeceksiniz.
-
nikelde 28 elektron var.
-
Öncelikle bunu dolduracağım
-
Yani 1s2
-
1s2
-
Burada 1p yok ben de 2s2'ye geçiyorum.
-
2s2
-
Bunu farklı bir renkle yapacağım.
-
İşte 2s2.
-
burada
-
sonra, bu çizginin en üstüne gidiyorum ve çizgiden aşağı iniyorum.
-
İşte 2p6
-
Kaç tane elektron olduğunu
-
hep saymalıyız.
-
Şimdilik 10.
-
Bunu doldurduk.
-
şimdi ok, bize diğerine geçmemizi söylüyor.
-
Üçüncü enerji kabuğundayız.
-
İşte 3s2.
-
Şimdi nereye gideceğiz?
-
3s2
-
Oku takip edelim.
-
Burada bir şey yok
-
ama burada var.
-
İşte 3p6
-
Sıradaki dolduracağımız 4s2.
-
4s2'ye gidiyoruz
-
Şimdi nereye gidiyoruz?
-
En yukarı gidelim.
-
burada 3d'yi dolduralım..
-
O zaman dolduracak kaç elektornumuz kaldı?
-
3d'ye gideceğiz.
-
3d
-
Şimdiye kadar kullandıklarımızı sayalım.
-
2+2=4
-
4+6=10
-
10+2=12
-
18
-
20
-
Şimdiye kadar 20 tane kullandık ve geriye 8 tane kaldı.
-
3d altkabuğuna 8 elektron koyunca 3d8 oldu.
-
İşte, ilk yöntemle aldığımız cevabın
-
aynısını elde ettik.
-
İlk yöntemi daha çok seviyorum çünkü
-
hep periyodik cetvele bakıyorsunuz ve
-
elementlerin nerede olduğunu az çok kestirebiliyorsunuz.
-
Ve bu kabuk için ne kadar elektron doldurdum
-
diye kendinize soru sormuyorsunuz.
-
Değil mi?
-
Burada 2 tane kullandım, 2 tane daha kullandım demeniz gerekiyor.
-
Ve böyle bir şekil çizmeniz gerekiyor.
-
Ama burada yalnızca periyodik cetveli kullanıyorsunuz.
-
Önemli olan şey ise sondan başa doğru çalışabiliyor olmanız.
-
Burada en dış kabukta ne olacağını kafanızdan bulamazsınız.
-
Şimdi, en enerjik elektronlarımız 3d8'de olacak.
-
ve en yüksek enerji kabuğu ise 4s2'de olacak gibi.
-
Bu sonuçları, uyguladığımız aşamaları
-
yapmadan elde edemezsiniz.
-
Ama bu yöntemle hemen
-
mesela element Zr'nin, işte burada
-
Zr'yi göz önüne alırsak
-
bu işlemi uygulayabilirim
-
ve tüm elektron konfigürasyonunu yapabilirim.
-
Genellikle en yüksek enerji seviyesindeki elektronlar
-
en önemli olanlardır.
-
Tamam, 2d'yi dolduruyorum diyelim
-
yani bir periyod geri gideceğim
-
Bu 4d2
-
Doğru mu?
-
Çünkü periyot 5'teyiz.
-
Yani 4d2
-
4d2
-
Sonra,
-
5s2 elektronu doldurduk.
-
5s2
-
Ve geriye doğru devam ediyoruz.
-
İşte 4p6
-
4p6
-
4p6'yı doldurmadan önce
-
d'de 10 elektron vardı.
-
fakat o da ne!
-
Dördüncü periyottayız, fakat d'de 1 çıkartıyorduk
-
yani 3d10
-
3d10
-
sonra 4s2
-
Burası biraz karıştı.
-
Şuraya yazayım
-
4d2 var
-
Şurdaki ikisi.
-
İşte 5s2
-
5s2
-
sonra 4p6
-
Tam burada
-
sonra 3d10
-
Hatırlayın 4-1, yani 3d10
-
4s2
-
sonra geriye doğru bu şekilde devam edin.
-
Böyle geriye doğru devam etmenin iyi yanı
-
hangi elektronların en yüksek enerji kabuğunda olduğunu anlamak.
-
Bu beşi, işte bunlar en yüksek enerji seviyesindekiler.
-
ve bu doldurduğum ikisi.
-
en yüksek enerji seviyesindeki elektronlar.
-
Bunlar en yüksek enerjiye sahip elektronlar değiller.
-
Bunlar ise öyle.
-
Fakat bunlar
-
çekirdekten en uzak olabilecek elektronlar.
-
Bunlar reaksiyona girecekler.
-
Bunlar
-
kimyevi amaçlar için en çok öneme sahiptirler.
-
Çok bahsedilmeyen bir şey söylemek istiyorum.
-
Elektronları doldurduğunuzda
-
kovada durur gibi durduklarını düşünürüz.
-
Onları bir kez atoma yerleştirirseniz
-
hiç hoş ve sakin davranmazlar.
-
Orbitaller arasında atlayıp, birbirleriyle karışıp,
-
çılgın ve tahmin edilemez hareketler yaparlar.
-
Ama bu yöntem bize elektronların en azından
-
ne yaptığı hakkında biraz bilgi verir.
-
Çoğu zaman kendi hallerinde
-
reaksiyona girme eğilimleri vardır.
-
Her neyse, buradaki asıl amacım
-
elektron konfigürasyonunun nasıl yapıldığını öğtermekti. Çünkü bu,
-
ileride atomların nasıl reaksiyona göstereceğini
-
anlamamızda yardımcı olacak.
-
Özellikle hangi atomların
-
en dış kabukta olduğunu ya da
-
hangilerinin değerlik olduğunu bilmek çok işimize yarar.
